Phá án bằng "big data": Định vị đường dây ma túy xuyên quốc gia

• Giải mã vụ cướp tiệm vàng từ kho tư liệu
• Truy tố 12 đối tượng trong đường dây 515 bánh heroin từ Lào vào Việt Nam

Câu nói trên đã thể hiện vai trò quan trọng của big data trong phá án. Và một lần nữa, nhờ kho "dữ liệu lớn" của mình, Thượng tá Ngô Văn Đáp và đồng đội đã lần ra được ông trùm trong một đường dây ma túy "khủng"...

Kẻ "buôn dưa" hối lộ Cảnh sát Giao thông gần 70 ngàn USD

Sáu năm về trước, vào ngày 24/4/2014, tại huyện Chương Mỹ (Hà Nội) xảy ra một vụ việc hy hữu. Trưa hôm đó, tổ Cảnh sát giao thông (CSGT) thuộc trạm CSGT Miếu Môn, Công an huyện Chương Mỹ phát hiện một chiếc xe ôtô bán tải mang nhãn hiệu Toyota Hilux (biển kiểm soát UN - 6069) di chuyển trên đường Hồ Chí Minh (thuộc địa phận xã Trần Phú, huyện Chương Mỹ) có dấu hiệu vi phạm luật giao thông.

Thông tin về Hạ Bá Dềnh và đồng phạm trong kho big data của Thượng tá Ngô Văn Đáp.

Tổ công tác đã ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra. Các đối tượng không xuất trình được giấy phép lái xe, giấy tờ tùy thân, đồng thời có những dấu hiệu nghi vấn. Do vậy lực lượng chức năng đã đưa phương tiện và 4 người trên xe về trụ sở Công an huyện Chương Mỹ để làm rõ.

Lợi dụng sơ hở khi các cán bộ điều tra lập biên bản, một đối tượng bất ngờ dùng chìa khóa phụ leo lên cabin nổ máy chạy trốn, bỏ lại 3 người đồng hành. Rất liều lĩnh, tài xế còn húc đổ cổng trụ sở Công an huyện Chương Mỹ, sau đó lái xe theo hướng Quốc lộ 6 về thị trấn Xuân Mai và rẽ vào đường Hồ Chí Minh về Thanh Hóa. Công an huyện Chương Mỹ đã tổ chức lực lượng đuổi theo, đồng thời khẩn trương thông tin và yêu cầu công an các địa phương lân cận phối hợp truy bắt.

Khoảng 12 giờ 30 cùng ngày, Đội Cảnh sát Giao thông số 3 (Phòng Cảnh sát Giao thông Công an tỉnh Thanh Hóa) phát hiện xe nghi vấn chạy đến gần chân cầu Cẩm Thủy (huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) nên chặn lại. Thấy cảnh sát giao thông sử dụng xe ôtô chuyên dụng chắn ngang đường, tài xế xe bán tải không hề hãm phanh mà nhấn ga húc thẳng vào xe của lực lượng truy bắt. Vụ va chạm khiến một chiến sỹ Công an bị thương, xe chuyên dụng nổ lốp, hư hỏng nhiều bộ phận.

Chiếc xe bán tải chạy thêm hơn 10 km, đến chân đồi Lam Kinh (thuộc xã Thúy Sơn, huyện Ngọc Lặc) thì va phải nắp cống khiến hai lốp trước bị nổ, túi khí bung ra, chiếc xe bị khóa máy buộc phải dừng lại. Tài xế nhanh chân bỏ trốn vào rừng.

Do vụ việc xảy ra trên địa bàn TP Hà Nội, 3 trong số 4 đối tượng có quốc tịch nước ngoài nên Đội Hướng dẫn và Điều tra tội phạm có yếu tố nước ngoài (Đội 10, Phòng Cảnh sát hình sự) được yêu cầu tham gia phối hợp điều tra. 

"Tiếp nhận, xử lý vụ việc này nếu cán bộ điều tra ít kinh nghiệm, rất có thể các đối tượng chỉ bị đề nghị xử phạt hành chính. Như vậy có thể bỏ lọt tội phạm nguy hiểm" - Thượng tá Ngô Văn Đáp, nguyên Đội trưởng Đội 10 chia sẻ.

Lật giở những bản ảnh, kết luận điều tra nhiều giai đoạn của Chuyên án Vũ Xuân Trường - Sồng A Gia, Thượng tá Đáp nhớ lại: "Do có thời gian dài công tác, rèn luyện tại Đội Điều tra trọng án, lại từng được tham gia một số phần việc trong Chuyên án khám phá đường dây ma túy Vũ Xuân Trường - Xiêng Phênh nên khi tiếp cận vụ việc này tôi thấy có những điểm bất thường không thể không đặt dấu hỏi".

Theo một cán bộ trạm Cảnh sát giao thông Miếu Môn, khi tiến hành dừng xe Toyota Hilux, nhóm đối tượng người nước ngoài đã tỏ ra khá sợ sệt. Chúng thì thào trao đổi rồi ra hiệu sẽ biếu anh em trong tổ công tác 10 ngàn USD để được "bỏ qua". Thấy anh em lắc đầu, các đối tượng tiếp tục "thảo luận" và tăng số tiền lên 30 ngàn USD.

Chiếc xe bán tải do nhóm đối tượng người Lào húc đổ cổng trụ sở Công an huyện Chương Mỹ để chạy trốn.

Tất nhiên các chiến sỹ không đồng ý. Cuối cùng, nhóm này liền mang tất cả số tiền mà bọn chúng có là gần 70 ngàn USD để hy vọng được đổi lấy tự do. Song dĩ nhiên, đề nghị đó bị khước từ.

Qua rà soát vật chứng, trinh sát phát hiện nhóm này có một cuốn sổ ghi khá chi tiết bằng tiếng Việt Nam và tiếng Lào, nội dung về những lần "bán dưa" cho các đối tượng người Việt ở Nghệ An, Lạng Sơn... Nhóm đối tượng cũng "làm bộ", than rằng nghề của chúng là bán dưa Lào sang Việt Nam, chẳng may quên giấy tờ thành ra mới bị bắt.

Dĩ nhiên các chiến sỹ không dễ gì tin lời chúng. Tuy nhiên để xác định hành tung, tội trạng của nhóm này cũng không hề đơn giản. Nếu không khẩn trương làm rõ thì có thể phải "buông" các đối tượng.

Ông trùm "lộ sáng"

Từng có thời gian công tác tại Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm (Công an TP Hà Nội), Thượng tá Đáp có cả "kho" thông tin về những đối tượng bị truy nã trên toàn quốc. Anh cho biết một trong ba đối tượng trên chiếc xe bán tải bị tạm giữ có nét hao hao một đối tượng truy nã đặc biệt. Tuy nhiên tên của gã thì không giống như trong hồ sơ (sau này mới phát hiện ra đối tượng có hai tên).

Tiến hành lấy lời khai của các đối tượng, tổ công tác Đội 10 phát hiện lộ trình di chuyển của nhóm này có nhiều uẩn khúc. Đặc biệt trong thời gian ở Hà Nội, một đối tượng trong nhóm dù không có bệnh tật gì - song lại thường xuyên có mặt tại một bệnh viện lớn trên địa bàn quận Đống Đa. 

Tại đó cũng có một đối tượng tình nghi buôn ma túy, mang quốc tịch Lào đang điều trị. Những dấu hiệu trên khiến tổ công tác nghiêng về hành tung của tội phạm ma túy.

Một tia sáng lóe lên, tổ công tác Đội 10 đã liên hệ với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an đề nghị rà soát ba đối tượng đầy nghi vấn trên. Kết quả không nằm ngoài dự đoán, đối tượng Hạ Bá Dềnh (sinh năm 1973, thường trú tại Bản Phù Quặc II, xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) nằm trong diện truy nã đặc biệt từ tháng 10/2013. Dềnh còn có một tên khác là H Rua Thái, và chính là ông trùm chuyên cung cấp heroin, thuốc "lắc" từ Lào sang Việt Nam.

Do các đối tượng nằm trong đường dây ma túy lớn mà Cục CSĐT tội phạm về ma túy đang triển khai chuyên án triệt phá, đồng thời Đội 10 cũng không có chức năng, nhiệm vụ làm án ma túy nên tất cả hồ sơ nhóm đối tượng Hạ Bá Dềnh được chuyển cho Cục tiếp tục điều tra, mở rộng.

Quá trình mở rộng vụ án, cơ quan điều tra phát hiện một đường dây ma túy xuyên quốc gia hoạt động tinh vi, khép kín. Hạ Bá Dềnh và nhóm đối tượng người Lào là những kẻ cung cấp ma túy chuyển về Kỳ Sơn (Nghệ An). Heroin, thuốc lắc được ông trùm Vi Văn Thiều (sinh năm 1967, trú tại xã Đồng Tiến, Hữu Lũng, Lạng Sơn) bao tiêu rồi đưa lên Lạng Sơn bán sang Trung Quốc.

Tang vật trong chuyên án ma túy do các đối tượng Vi Văn Thiều - Hạ Bá Dềnh cầm đầu.

Những chuyến đầu, Thiều vào tận bản đặt mua rồi giao nhận tại các khu vực công cộng như hiệu sách, bến xe, gầm cầu... Về sau, Thiều giao tiền cho Vi Thị Hương (sinh năm 1982, trú tại Đồng Hỷ, Thái Nguyên) - là người tình của hắn - mỗi lần khoảng 4 - 7 tỷ đồng tùy theo số lượng cần mua, rồi thuê đối tượng Lô Quang Thủy vận chuyển về.

Địa điểm nhận hàng Thủy cũng chọn rất kỹ, có khi ngay tại Bến xe Nước Ngầm, có khi lên tận ga tàu Đồng Đăng, Lạng Sơn, khu vực Đền Mẫu, huyện Đồng Đăng hay gần đường rẽ vào Trại giam Yên Trạch của công an tỉnh... Có hàng, Thiều đem bán cho một số đầu mối như Nông Văn Cương, Hà Việt Thành ở Lạng Sơn.

Là kẻ mang nhiều tiền án, tiền sự, khi bập vào nghề buôn hàng quốc cấm, Vi Văn Thiều rất gian manh. Theo tài liệu trinh sát, Thiều liên quan đến nhiều đường dây ma túy xuyên quốc gia khác nhau. Không chỉ lấy hàng của nhóm người Mông ở Nghệ An, Thiều còn nhập của đám tội phạm vùng biên giới ở Thanh Hóa. Ma túy được ngụy trang dưới hình thức các tuyến buôn bán sắt vụn từ Lào về Thanh Hóa.

Theo một lãnh đạo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, chuyên án này được khởi động một cách khá "tình cờ" vào ngày 13/6/2013. Đêm hôm đó tổ tuần tra kiểm soát của Phòng Cảnh sát giao thông - Công an tỉnh Bắc Giang làm nhiệm vụ tại Km 94+700 trên Quốc lộ 1A thuộc xã Quang Thịnh, huyện Lạng Giang (tỉnh Bắc Giang) phát hiện xe ôtô bán tải biển kiểm soát RU-2746 của Lào chạy quá tốc độ cho phép trong khu vực dân cư.

Tài xế xuất trình hộ chiếu Lào và không có giấy phép lái xe. Kiểm tra phát hiện dưới tấm lót sàn ghế trước bên phải có 2 túi nylon xanh chứa nhiều viên nén màu hồng (dạng ma túy tổng hợp), tổ công tác đã bắt giữ lái xe và đối tượng đi cùng, đối tượng còn lại lợi dụng đêm tối đã bỏ trốn.

Sau đó cơ quan công an phát hiện thêm 40 bánh heroin giấu trong phần dựa lưng của hàng ghế sau, 350 viên thuốc lắc trên sàn. 

Danh tính của những kẻ đi cùng lô ma túy được làm rõ là Khăm Phoong Gia (sinh năm 1966, trú Xiêng Khoảng, Lào, nguyên trung tá - tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn biên phòng Pắt Chay, Mường Pẹc, Xiêng Khoảng) và Moua Ha (sinh năm 1984, trú tại Viêng Chăn, Lào). Đấu tranh với các đối tượng, bọn chúng khai ra kẻ chủ mưu là Hạ Bá Dềnh. Dềnh sau đó bị cơ quan chức năng ra lệnh truy nã đặc biệt.

Đối tượng Vi Văn Thiều và đồng phạm.

Vài tháng sau, cơ quan chức năng bắt giữ Lô Quang Thủy (sinh năm 1974, quê Nghệ An) đang xách thuê ma túy cho Vi Thị Hương để chuyển lên cho Vi Văn Thiều, thu 40 bánh heroin, gần 2 ngàn viên thuốc lắc và khẩu súng quân dụng. Mặc dù đồng bọn bị bắt, hàng bị mất song do mối lời quá lớn, chỉ vài tháng sau Vi Văn Thiều tiếp tục liên lạc với Hạ Bá Dềnh yêu cầu chuyển "dưa".

Ngày 24/4/2014 Hạ Bá Dềnh cùng với ba đối tượng Hạ Chứ Dềnh (sinh năm 1986), Thạo Va Ha (sinh năm 1992) và Và Khăm Lạ (sinh năm 1992, cùng trú tỉnh Bô Ly Khăm Xay, Lào) đi xe ô tô bán tải chở theo 8 bánh heroin về Hà Nội giao hàng cho Vi Văn Thiều. Khi bọn chúng quay ra Chương Mỹ để theo đường Hồ Chí Minh vào Nghệ An thì bị phát hiện.

Cũng theo Thượng tá Đáp, ngoài các chuyên án tìm ra nhóm sát thủ giết người cướp vàng (chúng tôi đã đề cập ở bài trước); chuyên án tìm ra ông trùm "buôn dưa", thì kho big data còn giúp cơ quan điều tra khám phá nhiều vụ án khác.

Như vụ giết người đốt xác ở ngõ chùa Liên Phái xảy ra tháng 2/2007; vụ đối tượng người Hàn Quốc Kim Ki Jong sát hại nữ sinh Đại học Hà Nội vào tháng 9/2008, vụ anh N.C.H bị sát hại tại Long Biên đầu năm 2011... Cứ sau mỗi vụ án, kho dữ liệu lại được bổ sung thêm và trở thành nguồn thông tin hữu ích cho các vụ án tiếp theo.