Khi cuộc chiến 12 ngày Israel - Iran kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn mong manh, câu hỏi lớn nhất hiện nay là chiến dịch tấn công quân sự của Israel - với Mỹ hậu thuẫn - có phải là một thành công chiến lược hay không? Câu trả lời được cho là phụ thuộc vào hiện trạng của cơ sở làm giàu hạt nhân quy mô lớn nằm sâu trong núi - Nhà máy hạt nhân Fordow.
Trong bối cảnh quốc tế đầy biến động, khái niệm “tự vệ”, vốn được luật pháp quốc tế bảo vệ như một quyền chính đáng, đang ngày càng bị sử dụng như một công cụ để biện minh cho các hành động quân sự đơn phương.
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 2/7 cho biết, các cuộc không kích do Mỹ thực hiện nhằm vào cơ sở hạt nhân của Iran hôm 22/6 đã làm suy yếu chương trình hạt nhân của Tehran trong khoảng từ một đến hai năm. Đây là đánh giá chính thức đầu tiên về mức độ hiệu quả của chiến dịch, sau khi những thông tin ban đầu bị rò rỉ ra công chúng.
Sau tuyên bố của một quan chức cấp cao Iran rằng Mỹ cần từ bỏ khả năng tấn công quân sự để có thể tiếp tục đàm phán, Tổng thống Donald Trump đã phản ứng cứng rắn, nhấn mạnh ông không có ý định đối thoại với Tehran.
Trả lời hãng RT của Nga trong buổi họp báo hôm 29/6, Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Iran nhấn mạnh việc tiếp tục bảo vệ quyền làm giàu uranium theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), đồng thời quả quyết chương trình hạt nhân hoàn toàn vì mục đích hòa bình.
Sau 12 ngày giao tranh căng thẳng, ngày 23/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Israel và Iran đạt thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, ngay lập tức xuất hiện cáo buộc vi phạm từ cả hai phía. Giới phân tích cho rằng, thỏa thuận này được đưa ra khi Israel đã cơ bản hoàn thành mục tiêu quân sự, bao gồm các đòn tấn công nhằm vào cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nêu rõ, “Việt Nam hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn cho cuộc xung đột hiện nay giữa Israel và Iran.
Tờ Times of Israel hôm 25/6 dẫn lời Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở The Hague (Hà Lan), rằng Israel đã cử đặc vụ vào cơ sở hạt nhân Fordow của Iran sau các cuộc không kích của Mỹ hồi đầu tuần này.
Kể từ lúc thành lập (1949) đến nay, những hoạt động của Cơ quan Tình báo Israel (Mossad) chỉ được công chúng và giới truyền thông biết đến khi nó đã hoàn thành nhiệm vụ; nhưng không phải tất cả đều do Mossad công bố. Tuy nhiên ngày 14/6/2025, hai ngày sau khi Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) mở cuộc tấn công nhắm vào các cơ sở làm giàu uranium ở Iran thì Mossad mới chính thức “ra khỏi bóng tối”, bằng cách tiết lộ một phần những gì họ đã chuẩn bị cho chiến dịch “Sư tử trỗi dậy”.
Quan chức ngoại giao Iran khẳng định Tehran sẽ tiếp tục theo đuổi chương trình hạt nhân vì các mục đích hòa bình và "không ai có quyền bảo chúng tôi nên hoặc không nên làm gì".
Hôm 19/6 (giờ địa phương), một nghị sĩ cấp cao của Iran đưa ra cảnh báo rằng Tehran có thể phong tỏa eo biển Hormuz – tuyến vận tải dầu mỏ huyết mạch toàn cầu, trong trường hợp Mỹ hỗ trợ Israel thực hiện các hành động quân sự nhằm vào Iran.
Xung đột giữa Israel và Iran tiếp tục leo thang mạnh mẽ trong ngày 17/6 khi cả hai bên đẩy mạnh các đòn tấn công lẫn nhau.
Ngày 17/6, truyền thông nhà nước Iran dẫn lời giới chức an ninh cấp cao tuyên bố, lực lượng tình báo nước này đã đánh trúng một trung tâm hoạt động của Mossad – cơ quan tình báo nổi tiếng của Israel, được cho là đặt tại một địa điểm ở Herzliya, gần Tel Aviv.
Reuters ngày 17/6 dẫn lời Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, Tổng thống Donald Trump đã rời Thượng đỉnh G7 sớm hơn dự tính, để cùng cộng sự trở lại Washington nhằm thảo luận chi tiết về lời đề nghị ngừng bắn giữa Israel và Iran. Tuy nhiên, ông Trump đã lên tiếng ngay lập tức sau thông tin này.
Reuters dẫn lời Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei hôm 16/6 cho biết, quốc hội nước này đang soạn thảo một dự luật để rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT).
Giữa những dòng tít dồn dập về tên lửa, không kích, trả đũa và những tuyên bố cứng rắn, có một sự thật phổ quát thường bị lu mờ: ở mọi cuộc xung đột, người dân luôn là nạn nhân chịu tổn thất nặng nề nhất. Tiêu đề “Chỉ khổ người dân” không phải là khẩu hiệu bi quan, mà là bản cáo trạng chính xác về thực tại đang diễn ra khắp Trung Đông.
Theo truyền hình nhà nước Iran hôm 7/6 (giờ địa phương), trong số hàng ngàn tài liệu mà tình báo Tehran thu được của Israel có cả những dữ liệu liên quan tới các cơ sở hạt nhân và kế hoạch quốc phòng của nước này.
CNN mới đây đăng tải một bài viết tiết lộ thông tin tình báo về việc Israel chuẩn bị tấn công các cơ sở hạt nhân của Tehran. Ngay sau đó, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran cảnh báo rằng Israel sẽ phải nhận một đòn đáp trả thảm khốc và dứt khoát nếu tiến hành kế hoạch trên.
Mới đây, trong một cuộc phỏng vấn với trang tin Breitbart News, Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff cảnh báo, rằng nếu các cuộc đàm phán với Iran ngày 11/5 không có kết quả, Mỹ sẽ không tiếp tục đối thoại và lựa chọn các phương án khác.
Truyền hình nhà nước Iran hôm 4/5 (giờ địa phương) đưa tin, thế hệ tên lửa mới vừa được công bố sử dụng nhiên liệu rắn và có tầm bắn lên tới 1.200km.
