Khả năng đạt thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine ngày càng xa vời khi Kiev duy trì lập trường cứng rắn trước những yêu cầu an ninh của Moscow, còn quân đội Nga đang mở rộng tiến công, gia tăng sức ép tại hai tỉnh Sumy và Dnipro.
#ngừng bắn
Bất chấp đề xuất ngừng bắn do Mỹ hậu thuẫn vừa được đưa ra, hy vọng chấm dứt bạo lực tại Gaza vẫn rất mong manh do bất đồng sâu sắc giữa các bên. Liên hợp quốc cảnh báo, bối cảnh tuyệt vọng này đang đẩy Gaza đến bờ vực của một nạn đói khủng khiếp.
Ngày 30/5, Nhà Trắng công bố một đề xuất ngừng bắn tại Dải Gaza, với thời hạn 60 ngày và có thể gia hạn thêm 10 ngày nếu cần. Đề xuất này bao gồm cơ chế trao đổi con tin và viện trợ nhân đạo giữa Israel và Hamas. Đây được xem là bước đi ngoại giao lớn nhất của chính quyền Tổng thống Donald Trump kể từ khi chiến sự bùng phát trở lại ở Gaza hồi đầu năm, mang theo hy vọng xoa dịu khủng hoảng nhân đạo và mở đường cho một giải pháp lâu dài.
"Vừa hoàn tất cuộc điện đàm kéo dài 2 giờ với Tổng thống Nga Vladimir Putin, tôi tin rằng cuộc trò chuyện ấy diễn ra rất khả quan. Nga và Ukraine sẽ ngay lập tức bắt đầu các cuộc đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn và quan trọng hơn cả là chấm dứt chiến tranh", Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social, ngày 19/5 (giờ Mỹ), ngay sau khi cúp máy. Cũng có thể, cảm giác lạc quan của ông hoàn toàn có cơ sở. Nhưng, trên thực tế, ngay khi những dòng trạng thái ấy xuất hiện và lan truyền trên internet, một vài vết gợn cũng đã dội lên.
Ngày 10/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên Truth Social về diễn biến mới nhất trong việc đàm phán hòa giải giữa Ấn Độ và Pakistan, sau khi hai bên leo thang căng thẳng, tấn công quốc gia láng giềng bằng máy bay chiến đấu và tên lửa.
Đây là khẳng định của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp báo tại Cộng hòa Séc ngày 4/5.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 19/4 đã tuyên bố lệnh ngừng bắn bất ngờ kéo dài một ngày tại Ukraine nhân dịp lễ Phục sinh, mặc dù phía Kiev cho biết lực lượng Nga vẫn tiếp tục bắn pháo, đồng thời kêu gọi ngừng giao tranh thực sự trong thời gian dài.
Phái đoàn Hamas hôm 14/4 rời Thủ đô Cairo (Ai Cập) sau các cuộc đàm phán với những nhà trung gian từ Ai Cập và Qatar - hai nước đã hợp tác cùng Mỹ thúc đẩy lệnh ngừng bắn ở Gaza hồi tháng 1. Trước đó, thành viên cấp cao của lực lượng này đã nêu lên điều kiện thả toàn bộ con tin Israel.
Ông Trump dường như ngày càng mất kiên nhẫn với sự thiếu tiến triển trong cuộc chiến mà ông đã hứa sẽ kết thúc trong 24 giờ, bày tỏ sự thất vọng với các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine khi ông đang nỗ lực để tạo ra một “lệnh ngừng bắn”. Vì sao như vậy?
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 26/3 (giờ địa phương) cho biết Washington sẽ đánh giá các yêu cầu do Nga đưa ra sau khi Moscow đồng ý “về nguyên tắc” với lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian với Ukraine ở Biển Đen để cho phép hoạt động hàng hải an toàn.
Các cuộc gọi của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Tổng thống Nga Vladimir Putin (ngày 18/3) và với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (ngày 19/3) có thể được xem là hoạt động ngoại giao mạnh mẽ nhất nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Kết quả của hoạt động này là các bên đã “chốt” được một hình thức ngừng bắn một phần tạm dừng tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau trong 30 ngày.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý dừng các cuộc tấn công vào các mục tiêu cơ sở hạ tầng năng lượng ở Ukraine trong 30 ngày sau cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ Donald Trump.
Diễn biến xoay chuyển cực nhanh xung quanh nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán hòa bình, với cuộc gặp giữa hai phái đoàn Mỹ-Ukraine diễn ra vào ngày 11/3 tại thành phố Jeddah, Saudi Arabia và sau đó Ukraine đồng ý với đề xuất ngừng bắn tạm thời 30 ngày.
Nga và Ukraine tiếp tục các cuộc tấn công trên không lẫn nhau ngày 16/3 trong bối cảnh số phận của lệnh ngừng bắn vẫn chưa chắc chắn.
RIA Novosti ngày 13/3 đưa tin, ông Yuri Ushakov - Cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Vladimir Putin mới đây đã điện đàm với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz liên quan đến vấn đề Ukraine. Tuy nhiên, ngay sau cuộc điện đàm này, ông Yuri Ushakov đã chỉ trích đề xuất ngừng bắn 30 ngày.
Ngày 1/3/2025, Đảng Công nhân người Kurd (PKK) đã tuyên bố ngừng bắn với Thổ Nhĩ Kỳ, chấm dứt hơn 40 năm giao tranh, mở ra cơ hội chấm dứt xung đột và tiến tới hòa bình bền vững.
Vào ngày 15/1, Thủ tướng Qatar tuyên bố đạt được thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin ở Gaza, đánh dấu một trong những khoảnh khắc hiếm hoi khi hai chính quyền đối lập cùng bắt tay hành động. Sự kiện này không chỉ giúp chấm dứt xung đột, mà còn thể hiện khả năng phối hợp giữa hai bên cạnh tranh, từ đó củng cố vai trò của Mỹ như một trung gian hòa giải quan trọng trong khu vực. Hơn thế nữa, sự hợp tác này đặt ra tiền lệ về cách các chính quyền đối lập có thể tìm được điểm chung trong những vấn đề quan trọng, dù vẫn còn những bất đồng sâu sắc.
"Tôi không biết phải nói gì. Tôi đang khóc nhưng đó là những giọt nước mắt mừng vui", Ghada - một bà mẹ năm con người Palestine sinh sống tại Gaza chia sẻ với Reuters, khi hay tin Israel và Hamas đã đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin tại khu vực này. Giới chuyên gia nhận định, đây không chỉ là tin tích cực đối với người Palestine mà còn là sự nhẹ nhõm đối với thân nhân của các con tin người Israel, mở ra cánh cửa đẩy lùi vòng xoáy bạo lực ở Trung Đông.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 12/1 đã điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về tiến trình đàm phán lệnh ngừng bắn tại Gaza, nhiều quan chức Mỹ đang đặt kỳ vọng rằng một thỏa thuận có thể đạt được trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1 tới.
Cuộc chiến tại Ukraine đã bước sang năm thứ ba, gây ra những hậu quả to lớn cả về nhân đạo lẫn chính trị. Sự kéo dài của xung đột này không chỉ khiến hàng triệu người dân Ukraine chịu cảnh di tản, mất mát mà còn tác động nghiêm trọng đến kinh tế và an ninh của châu Âu, cũng như cục diện địa chính trị toàn cầu.
