Kashmir – bạo lực không có điểm dừng

• Ấn Độ-Pakistan đấu pháo dữ dội ở thung lũng Kashmir dọc biên giới
• Ấn Độ-Pakistan đấu súng dữ dội ở khu vực Kashmir gây chết người
• Tình báo Pakistan đã “mua” Kashmir như thế nào?

Đêm thứ sáu 26-5, vụ việc người chỉ huy nhóm ly khai Hizbul Mujahideen thiệt mạng trong vụ đấu súng với cảnh sát đã dẫn đến một cuộc biểu tình quy mô lớn của người Kashmir diễn ra trong khung cảnh đầy bạo lực khiến lực lượng quân đội chính phủ Ấn Độ phải trấn áp.

Theo hãng tin Aljazeera, lực lượng an ninh của chính phủ Ấn Độ đã tiến hành một cuộc vây ráp sau khi nhận được tin tình báo cho biết thủ lĩnh nhóm ly khai Sabzar Ahmad Bhat (chỉ huy của Hizbul Mujahideen, nhóm ly khai người địa phương lớn nhất ở Kashmir chống lại sự kiểm soát của Ấn Độ) xuất hiện tại thị trấn Tral, cách Srinagar, trung tâm của Kashmir khoảng 40 km về phía nam. Vụ đấu súng nổ ra sau khi lực lượng chính phủ vây ráp một ngôi làng nhờ có tin tình báo.

Burhan Wani, lãnh tụ trẻ tuổi của phong trào ly khai tại Kashmir bị giết, gây nên căng thẳng và bạo lực tại khu vực này từ tháng 7-2016.

Trong khi Bhat ẩn náu trong một ngôi nhà, bên ngoài hàng trăm người dân đã ném đá vào lực lượng an ninh nhằm giải cứu người này. Không những không ra hàng theo lời kêu gọi, Bhat còn nổ súng kháng cự buộc lực lượng vây ráp đáp trả.

Chẳng mấy chốc, Bhat bị trúng đạn và tử vong. Ngay ngày hôm sau, hàng nghìn người, trong đó có cả sinh viên, đã xuống đường hô khẩu hiệu phản đối Ấn Độ. Đoàn người biểu tình còn ném đá vào lực lượng chính phủ, trong khi cảnh sát và các toán lính bán quân sự dùng súng loại nhỏ và hơi cay để trấn áp, nhiều người đã bị thương.

Sabzar Ahmad Bhat là người kế nhiệm Burwan Wani, thiệt mạng cách đây gần một năm. Cái chết của Wani đã gây ra cuộc biểu tình chống Ấn Độ kéo dài nhiều tháng trời làm nhiều người thiệt mạng. Burhan Wani là người làm sống lại hình ảnh khởi nghĩa vũ trang tại vùng đất Kashmir do Ấn Độ quản lý.

Sinh ra trong một gia đình thượng lưu ở Kashmir, Wani bắt đầu "sự nghiệp ly khai" ở tuổi 15 cùng với người anh của mình. Những tin nhắn bằng video của Wani trở nên rất phổ biến trên Internet ở Kashmir thường có chủ đề về tình trạng bất công của xã hội ở Ấn Độ và giới trẻ cần thiết phải đứng lên chống lại cường quyền.

Người biểu tình ở Kashmir ném đá vào lực lượng chính phủ ngày 27-5. Ảnh: Reuters.

Từ đây, Wani đã trở thành biểu tượng cho những thanh thiếu niên người địa phương ở Kashmir noi theo và cầm lấy vũ khí chiến đấu, cũng như góp phần gia tăng sự ủng hộ của người địa phương cho phong trào ly khai. Burhan Wani bị cảnh sát nổ súng tiêu diệt vào đêm thứ sáu, ngày 8-7-2016. Lần này, người kế nhiệm anh ta cũng thiệt mạng vào đêm thứ sáu.

Và cũng vào ngày thứ bảy hôm sau, hàng nghìn người đã tham dự lễ tang của Wani tại thị trấn Tral. Trụ sở cảnh sát và địa điểm quân sự đã bị tấn công sau những đụng độ trong đám tang, một vài tòa nhà đã bị phóng hỏa cháy rụi. Khoảng 800 binh sĩ được gửi đến khu vực này giúp khôi phục lại trật tự.

Hơn 200 người bị thương trong các vụ đụng độ mà lực lượng chính phủ phải dùng đến đạn và hơi cay. Song song đó, lệnh giới nghiêm được ban bố khắp thung lũng Kashmir sau khi đồn cảnh sát bị đốt cháy và một căn cứ quân sự trở thành mục tiêu tấn công.

Bạo lực gia tăng buộc chính quyền phải ban hành lệnh giới nghiêm, cuộc hành hương tôn giáo đến ngôi đền Amarnath phải bị đình chỉ khiến 15.000 người theo đạo Hindu từ bang Jammu lân cận đến tham gia hành hương cũng bị kẹt lại trong tình thế hỗn loạn. Hơn 2.000 người hành hương được đưa ra khỏi vùng Kashmir bằng máy bay. Tình hình được kiểm soát chỉ trong vài tháng, đến cuối tháng 9-2016, quân đội Ấn Độ bất ngờ đột kích cơ sở của các nhóm phiến quân bên kia ranh giới kiểm soát.

Trong các ngày sau đó đã liên tiếp xảy ra những vụ đấu súng kéo dài nhiều giờ giữa các binh sĩ hai bên. Ranh giới kiểm soát dài 720km là ranh giới trên thực tế phân chia vùng Kashmir ở dãy núi Himalaya làm hai phần do Ấn Độ và Pakistan kiểm soát, nhưng cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ khu vực Kashmir. Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn năm 2003, đụng độ giữa binh sĩ hai bên ở khu vực biên giới này liên tục xảy ra và hai bên không ngừng cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận.

Đến tháng 11, quân đội Ấn Độ đã nã pháo về phía lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của Pakistan dọc theo đường Ranh giới kiểm soát nhằm đáp trả lại việc các binh lính của mình bị giết chết trong một vụ pháo kích. Giới chức Pakistan thì nói rằng, đạn pháo Ấn Độ đã rơi trúng một số ngôi làng nằm dọc giới tuyến phân chia ranh giới hai nước trong vùng tranh chấp Kashmir buộc họ phải đáp trả.

Trước tình hình căng thẳng leo thang giữa Ấn Độ và Pakistan tại khu vực biên giới Kashmir không có dấu hiệu hạ nhiệt, hôm 24-11 Ngoại trưởng Anh Boris Johnson khi đang có chuyến thăm Pakistan, đã phải ra lời kêu gọi chấm dứt tình trạng bạo lực.

Phát biểu với giới truyền thông, Ngoại trưởng Anh Johnson tái khẳng định lập trường của Anh mong muốn Ấn Độ và Pakistan tìm kiếm một giải pháp lâu dài cho tình hình ở Kashmir có tính đến nguyện vọng của người dân Kashmir. Thế nhưng từ đó đến nay, bạo lực luôn chực chờ bùng phát. Với cái chết mới đây của thủ lĩnh phe ly khai, có thể Kashmir sẽ lại bước vào một chu kỳ bạo loạn mới.