Lật lại hồ sơ vụ “Án mạng cửa sổ tàu”

• Lật lại hồ sơ vụ mất tích bí ẩn của điệp viên người nhái Lionel Crabb
• Truy nã quốc tế: Lật lại hồ sơ Interpol

Eileen Isabella Ronnie Gibson, (tên thân mật là Gay), 21 tuổi, một diễn viên, một hành khách ở khoang hạng nhất. James Camb, 31 tuổi, một tiếp viên trên tàu. Hãng vận tải tàu biển cấm các nhân viên tiếp xúc thân mật và riêng tư với hành khách song Gibson và James sớm thu hút nhau.

Hai con người trẻ tuổi, độc thân và quyến rũ. Một khung cảnh lãng mạng trên con tàu càng khiến mọi chuyện trở nên dễ dàng hơn. James nhanh chóng nổi tiếng, và thậm chí còn được những thành viên khác trong đoàn tiếp viên thầm ngưỡng mộ.

Sau những giờ vui vẻ với Gibson, Camb không còn gặp lại cô. Thực tế là không ai gặp lại Gibson, bởi rạng sáng ngày 18-10-1947, James Camb đã đẩy Gibson ra khỏi cửa sổ cabin xuống vùng biển Đại Tây Dương, nơi được cho là có rất nhiều cá mập.

Không ai rõ Gibson đã chết hay chưa song sự thật là người ta chưa bao giờ tìm thấy xác của cô. Vụ án sau này trở nên nổi tiếng với cái tên “The Porthole Murder” (tạm dịch “Án mạng cửa sổ tàu”) bởi người đàn ông bị buộc tội giết người thừa nhận rằng ông ta đã đẩy xác của Gibson qua cửa sổ cabin phòng ở của cô xuống Đại Tây Dương.

Đêm định mệnh

Gibson đang trên đường trở về London sau chuyến lưu diễn tại Nam Phi. Sự hiện diện của cô trên con tàu MV Durban Castle nhanh chóng thu hút sự chú ý của James Camb (sinh ngày 16-12-1916), một tiếp viên 30 tuổi. Phòng của Gibson nằm ở cabin số 126, sàn B, thuộc khu hạng nhất. Camb nhiều lần bị bắt gặp đi cùng Gibson, điều bị cấm theo quy định của công ty và đã bị cấp trên khiển trách.

Con tàu Durban Castle.

Con tàu khởi hành vào ngày 10-10-1947. Sau bữa tiệc đêm 17-10, Gibson được hai người bạn đưa về phòng vào lúc 11 giờ 30 phút. Lần cuối người ta nhìn thấy Gibson là vào khoảng 1 giờ sáng khi cô ở trên boong tàu, hút một điếu thuốc và nói với một thủy thủ rằng trong cabin quá nóng.

Khoảng 3 giờ sáng 18-10, người chịu trách nhiệm gác đêm trên boong tàu Frederick Steer nghe thấy tiếng chuông báo từ cabin 126. Khi tới nơi, ông thấy cả hai đèn màu đỏ và màu xanh ngoài cabin đã được bật. Một đèn báo hiệu yêu cầu tiếp viên nam, một đèn yêu cầu tiếp viên nữ.

Steer cho rằng đây là điều khá khó hiểu bởi các hành khách thường chỉ yêu cầu sự hỗ trợ từ 1 tiếp viên. Steer gõ cửa và Camb xuất hiện, nhưng chỉ mở hé cánh cửa và nói rằng mọi chuyện vẫn ổn. Steer rời đi và cho rằng Camb, một tiếp viên, đã đến trước để hỗ trợ hành khách. 

Sáng hôm sau, nữ tiếp viên Eileen Field tới dọn dẹp cabin của Gibson. Cô thấy căn phòng trống trơn, ga trải giường nhàu nhĩ với những vết bẩn trong khi cửa sổ mở toang. Thuyền trưởng Patey sau đó đã tìm và hỏi Camb song nhân vật này phủ nhận mọi liên quan tới sự biến mất của Gibson.

Khi bị chất vấn vì sao Steer bắt gặp Camb mở cửa, Camb đã bình tĩnh kể một câu chuyện mà cả thuyền trưởng và vị bác sỹ trên tàu đều cảm thấy khó tin. Camb khẳng định khi anh ta và Gibson quan hệ, Gibson bất ngờ đột tử, và do quá sợ hãi và do lo ngại bị mất việc cũng như ảnh hưởng tới gia đình, Camb đã đẩy xác của Gibson ra cửa sổ. 

Vào thời điểm đó, con tàu đang cách bờ biển Tây Phi khoảng 140km và hướng về phía bắc. Thuyền trưởng Patey yêu cầu đưa con tàu quay trở lại và chỉ đạo cuộc tìm kiếm Gibson. Patey cũng đã liên lạc với văn phòng của Union Castle Line tại London để yêu cầu sự hỗ trợ của cảnh sát khi về tới Southampton do tính chất phức tạp của vụ việc. Giới chức đã yêu cầu Patey niêm phong căn phòng.

Khi MV Durban Castle cập cảng Cowes Roads ở Southampton, cảnh sát đã chờ sẵn để thẩm vấn Camb. Cảnh sát Southampton và đơn vị thành phố đã khám nghiệm hiện trường và gửi các mẫu vật tới phòng thí nghiệm tại Hendon. Cảnh sát Anh cũng tham gia điều tra vụ án do vụ việc diễn ra trên một con tàu của Anh, và do giới chức Anh quản lý.

Bằng chứng và dấu vết

Ban đầu James phủ nhận việc anh ta đã có mặt trong cabin số 126, song bằng chứng đều nói lên điều ngược lại. Cảnh sát phát hiện có những vết xước trên cánh tay của Camb, và đặt dấu hỏi rằng đó có phải là do Gibson gây ra khi cố gắng chống cự lại hay không. Camb nói rằng vết xước là do anh ta tự gây ra từ trước.

James Camb khi bị bắt năm 1947.

Tuy nhiên, khi con tàu cập cảng tại Anh, cảnh sát đã bắt giữ Camb với tội danh giết người. Camb sau đó thừa nhận đã nói dối rằng anh ta không có mặt trong cabin 126 vào đêm 17-10, và khai nhận về mối quan hệ giữa hai người. Camb khẳng định đó không phải là một vụ cưỡng hiếp và Gibson thực tế mới là người lôi kéo.

Tại tòa án, Camb ban đầu tỏ ra khá tự tin trong phiên thẩm vấn song sớm nhận ra rằng đa số đều tin anh ta là kẻ sát nhân. Camb cũng không thể lý giải tại sao anh ta không yêu cầu trợ giúp khi Gibson đột tử. Công tố viên đưa ra các bằng chứng, trong đó có tấm khăn trải giường dính máu trong căn phòng của Gibson. Các chuyên gia khám nghiệm cho biết bên cạnh vết nước bọt, hòa lẫn máu, nước tiểu cũng được tìm thấy trên ga giường và một bác sỹ cho rằng đó có thể là do Camb đã bóp cổ người phụ nữ xấu số.

Camb đã mặc áo dài tay để che đi vết xước dù thời tiết khi đó khá nóng và ẩm. Tiến sỹ Griffths đã khai trước tòa rằng theo yêu cầu của Thuyền trưởng Patey, ông đã kiểm tra cánh tay và phần vai của Camb. Theo ông, đây là những vết cào của một phụ nữ đang cố chống trả để bảo vệ mình, chứ không phải vết cào của một người bị lên cơn co giật.

Những vết bẩn trên ga gối trong cabin được Tiến sỹ Donald Teare, một chuyên gia pháp y nổi tiếng, xác nhận là vết máu. Nhóm máu được xác định là O, trong khi đó nhóm máu của Camb là A, vì vậy, người ta cho rằng đây là vết máu của Gibson. Teare cho rằng những vết máu, và vết nước tiểu được tìm thấy có thể là của người đã bị bóp cổ tới chết, chứ không phải người bị đột tử do đau tim….

Trong phiên tòa, Camb khẳng định nữ diễn viên chỉ mặc một chiếc váy ngủ mỏng màu vàng khi lôi kéo anh ta vào phòng mình. Tuy nhiên, bộ quần áo ngủ màu đen mà nữ diễn viên mang theo biến mất, và người ta cho rằng có thể nữ diễn viên đã mặc bộ đồ này và không hề cố tình quyến rũ Camb.

Các công tố viên khẳng định rằng Camb đã bịa ra câu chuyện về việc Gibson mời anh ta tới phòng, thay vào đó sự thực là anh ta tới cabin của Gibson để mang cho cô đồ uống, sau đó khi cô mở cửa, đã lao vào khống chế, cưỡng hiếp cô. Gibson đã chống cự, cào xước tay của Camb. Camb đã trói và bóp cổ Gibson. Trong khi vật lộn, Gibson đã ấn được vào nút khẩn cấp và chính điều này đã đưa Steer tới Cabin 126.

Tuy nhiên, khi Steer tới nơi, Gibson đã tắt thở và Camb giả vờ như không có chuyện gì xảy ra. Một số người cho rằng việc Steer không thấy lạ khi Camb xuất hiện ở khoang khách là bởi ông đã quá quen với những mối quan hệ tình ái giữa hành khách và các tiếp viên trên tàu.

Động cơ của “kẻ sát nhân”?

Ngày 27-10-1947, tờ Southern Daily Echo đưa tin cho biết James Camb đã bị bắt với cáo buộc “giết người”. Anh ta thừa nhận việc phi tang xác cô qua cửa sổ là “điều tồi tệ” song khẳng định mình không phải kẻ giết người bởi Gibson đột ngột ngừng thở do đột quỵ.

James Camb bị tuyên tử hình bằng cách treo cổ. Tuy nhiên theo một điều luật sau đó loại khung hình tử hình, và Camb ở tù 11 năm. Camb phủ nhận cáo buộc giết người tới tận khi qua đời. Thời điểm đó Chính phủ Anh bắt đầu có những tranh cãi về tính đạo đức đối với hình phạt tử hình, vì vậy, Camb được đưa tới nhà tù ở Wakefield.

Căn phòng ở cabin 126 của Gibson.

Khoảng thế kỷ 17 tại Anh, 3 người đàn ông đã bị treo cổ vì tội giết người song một thời gian sau đó, “nạn nhân” được tìm thấy vẫn sống và khỏe mạnh. Vì vậy sau đó luật được sửa lại thành “chưa tìm thấy xác thì chưa thể kết luận rằng đó là một vụ giết người”. Luật này vẫn được duy trì tại Anh tới tận 1954 vì vậy Camb thoát khỏi việc bị treo cổ.

Mười hai năm sau vụ việc, Camb được trả tự do nhờ cải tạo tốt trong tù. Tuy nhiên, chỉ vài năm sau, Camb lại bị bắt vì tấn công tình dục một số trẻ vị thành niên. Dư luận nhìn nhận những diễn biến này càng chứng minh Camb đã sát hại Gibson.

Sau phiên tòa năm xưa, một vài phụ nữ cũng đã lên tiếng tố cáo Camb từng tấn công tình dục họ trong các hải trình khác trên tàu Durban Castle, và thậm chí 2 người trong số này còn nói rằng họ đã bị hiếp dâm. Một vụ nữ khác cho biết Camb đã tấn công cô trên thành tàu rồi sau đó lôi cô vào một phòng chứa đồ. Khi bị chống cự, Camb tỏ ra mất bình tĩnh tới mức còn bóp cổ cô khiến cô ngất đi. Khi tỉnh lại cô thấy Camb đứng bên cạnh và nở một nụ cười khó hiểu.

James Camb ra tù vào năm 1978 và sớm qua đời sau đó do đau tim.

Nhiều năm sau, những nhân chứng từng xuất hiện trong phiên tòa xét xử Camb nói rằng thực chất Gibson có tiền sử co giật. Dường như Gibson chưa từng nói với Camb về điều này vì vậy đó có phải là tình cờ khi Camb nói rằng Gibson chết vì lý do này hay không vẫn là điều không ai dám chắc

Gibson trên thực tế cũng không phải là một “thiên thần”. Nữ diễn viên trẻ nổi tiếng là có những mối quan hệ nhạy cảm với nhiều người đàn ông mà cô không hề quen biết. Thực tế một số thành viên trên tàu Durban Castle từng nói rằng Gibson còn có quan hệ tình ái ngắn ngủi với một trong số các nhân viên khác. Cảnh sát còn tìm thấy thuốc tránh thai trong hành lý của Gibson.

Nữ diễn viên Doreen Mantle – người nổi tiếng với vai diễn Warboys trong bộ phim sitcom “One Foot in the Grave” – từng chung phòng thay đồ với Gibson vài tuần trước chuyến lưu diễn, thừa nhận Gibson có bệnh về tim mạch và thực tế “không phải là một cô gái tốt”. Gibson từng ngất khi luyện tập và khi đó môi của cô thường “tái mét”.

Tuy nhiên, Mantle không xuất hiện tại phiên tòa xét xử Camb do nghe lời khuyên từ cha mình, người nói rằng tốt nhất cô nên ở lại Nam Phi và tránh vướng vào những rắc rối này.  Doreen Mantle sau này thừa nhận: “Tôi đã cảm thấy thật tồi tệ… Tôi thậm chí còn tự nhủ rằng đáng nhẽ ra tôi đã có thể cứu vãn cuộc đời anh ta…”.

Một đồng nghiệp khác là Mike Abel cũng có những nhận định tương tự với Mantle. Abel từng nói tại phiên tòa rằng anh ta đã có lần trông thấy Gibson ngất và nước bọt chảy từ mép khi được sơ cứu. Tuy nhiên thẩm phán đã phủ nhận những thông tin này sau khi mẹ của Gibson đưa ra những bằng chứng khẳng định con gái mình hoàn toàn khỏe mạnh.

Điều mà người ta vẫn đặt dấu hỏi là động cơ nào khiến Camb giết Gibson, nếu thực sự anh ta là kẻ sát nhân? Gibson rõ ràng là người chủ động trong mối quan hệ này. Một trong những bằng chứng đáng chú ý mà các công tố viên đưa ra trước tòa là vết nước tiểu trên ga giường song những người bị co giật thường khó kiểm soát bàng quang, và thậm chí là dễ cắn vào lưỡi của mình, và đó rất có thể là lý do vì sao tấm ga trải giường còn dính máu.

Dù việc Camb trở lại nhà tù do cáo buộc tấn công tình dục sau này khiến nhiều người cho rằng phán quyết năm xưa là đúng thì thực tế vẫn có những người khó có thể tìm thấy điểm chung giữa người đàn ông này và một kẻ giết người máu lạnh và không hề có động cơ rõ ràng. James Camb khẳng định mình vô tội tới tận khi qua đời.

Antony Brown, tác giả cuốn sách kể về câu chuyện trên con tàu Durban Castle, cho rằng việc thi thể của Gibson không được tìm thấy đồng nghĩa với việc Camb có tội hay không vẫn luôn là câu hỏi không thể có lời giải thỏa đáng. Ông nói: “Rất có thể James Camb đã nói sự thật”.