Chương trình nghe lén bí mật của CIA và NSA tại Ấn Độ

• Xung quanh việc CIA thành lập Trung tâm Sứ mệnh Triều Tiên
• Chuyện nghe lén của NSA thời chiến tranh lạnh: Từ “Núi Quỷ” đến "Minaret"
• Khi NSA không được nghe lén

SCS và chương trình thám thính

Hoạt động thám thính lâu nay nằm trong chương trình gián điệp tại các đại sứ quán Mỹ trên thế giới được thực hiện bởi Cục Thu thập tình báo đặc biệt (SCS). Đây là một đơn vị bí mật do CIA và NSA phối hợp xây dựng nên, có tổng hành dinh đặt tại Beltsville, bang Maryland, hoạt động bằng nguồn kinh phí ngoài ngân sách, gọi là quỹ đen.

Đơn vị này thường được gọi nôm na là "Lực lượng thi hành nhiệm vụ bất khả thi", mang trọng trách cài đặt, thiết lập thiết bị nghe lén tại những nơi mà các đơn vị gián điệp thông thường khó có khả năng thực hiện, như các vụ nghe lén trực tiếp, do thám cự ly gần, đột nhập thám thính,… đối với hoạt động của các đại sứ quán nước ngoài tại Washington DC.

APPARITION sử dụng phương pháp phối hợp định vị giữa vệ tinh và chương trình thám thính mặt đất tại Menwith Hill Station.

Trên thế giới, người của SCS thường đồn trú bên trong đại sứ quán Mỹ để thực hiện việc nghe lén thông tin của chính phủ các nước. SCS và chương trình thám thính đã ra đời từ thập niên 70 thế kỷ XX, khi Chiến tranh lạnh đang cao trào.

Theo các tài liệu mật, SCS ra đời nhằm mục đích khắc phục nhược điểm nghe lén thụ động của các cơ sở nghe lén của NSA trên toàn cầu dù được trang bị phương tiện nghe lén tối tân, trong khi các điệp viên CIA có lợi thế hoạt động bí mật, có năng lực về con người và phương tiện công nghệ để đột nhập vào các cơ sở của đối phương một cách hiệu quả. Một sự phối hợp hai ưu thế này lại sẽ giúp làm tăng đáng kể hiệu quả thám thính cho tình báo Mỹ. Một điển hình của hoạt động thám thính linh hoạt này là vào thời kỳ Chiến tranh lạnh, các điệp viên của SCS từng gắn chip nghe lén vào chân chim bồ câu rồi thả cho đậu trên bậu cửa sổ Đại sứ quán Liên Xô ở Washington DC.

Theo tài liệu do Snowden cung cấp, SCS hiện đang tham gia vào một chương trình do thám toàn cầu mang tên STATEROOM. Đây là một chương trình thu thập thông tin tình báo tín hiệu bí mật, bao gồm can thiệp sóng vô tuyến quốc tế, cáp viễn thông và Internet. Chương trình STATEROOM được điều hành từ bên trong các phái đoàn ngoại giao, với thành phần tham gia gồm Anh và Mỹ theo một thỏa thuận mang tên Thỏa thuận Anh-Mỹ (UKUSA Agreement) và thành viên nhóm "Năm con mắt" (ngoài Anh, Mỹ còn có Australia, New Zealand và Canada).

SCS được giao thực hiện chương trình STATEROOM tại khoảng 100 đại sứ quán Mỹ trên khắp thế giới. Vào tháng 10-2013, các tài liệu của NSA do Snowden cung cấp đã làm lộ ra hoạt động của SCS trong chương trình STATEROOM, trong đó có việc nghe lén điện thoại cá nhân của nữ Thủ tướng Đức Angela Merkel trong suốt khoản thời gian 10 năm, cũng như lãnh đạo của hàng loạt quốc gia trên thế giới, kể cả Trung Quốc.

Ngày 23-11-2013, tờ báo NRC Handelsblad của Hà Lan công bố một tài liệu NSA khác trong đó tiết lộ hoạt động của các điệp viên SCS tại hầu hết các địa điểm đặt phái đoàn ngoại giao của Mỹ ở các nước trên thế giới.

APPARITION và kế hoạch tương lai

Chương trình APPARITION được xây dựng nhằm mục đích giám sát những người truy cập Internet tại những địa điểm mà chính quyền Mỹ cho là "nhạy cảm". Các thông tin tình báo có giá trị thu thập từ các địa điểm đó có thể dùng làm căn cứ để chính quyền Mỹ cho triển khai máy bay không người lái tấn công sát thương để tiêu diệt mục tiêu. Phiên bản đầu tiên của chương trình APPARITION được thử nghiệm thành công và đạt chỉ tiêu hoạt động ban đầu (IOC) tại Misawa, Nhật Bản vào cuối tháng 9-2016.

Đây là một chương trình định vị người dùng chính xác cao được sử dụng để xác định các mục tiêu rất nhỏ qua ống kính vệ tinh (VSAT). APPARITION được xây dựng trên nền tảng chương trình nguyên mẫu GHOSTHUNTER - vốn là một chương trình săn lùng và tiêu diệt các mục tiêu khủng bố rất thành công trước đây.

GHOSTHUNTER hoạt động dựa trên nguyên lý định vị phối hợp giữa vệ tinh do thám và chương trình FORNSAT tại Menwith Hill Station thu thập các dữ liệu li ti để định vị các mục tiêu. Với APPARITION, năng lực thu thập dữ liệu không còn giới hạn trong phạm vi các vị trí định vị phối hợp nữa mà mở rộng ra các vị trí trên toàn cầu, với sự phối hợp thu thập dữ liệu của vệ tinh do thám.

Rút kinh nghiệm từ việc triển khai chương trình GHOSTHUNTER trước đây, APPARITION được thiết kế linh hoạt để có thể sử dụng ở mọi nơi trên phạm vi toàn cầu. Thay vì "rượt đuổi" các mục tiêu khi chúng xuất hiện và phản hồi tín hiệu, APPARITION sử dụng một khái nệm "do thám công nghiệp" để chủ động định vị mục tiêu và thu thập dữ liệu phản hồi. Phương pháp này có ưu điểm là xác định mục tiêu trong thời gian nhanh hơn.

Trong thời gian kể từ khi Snowden tung ra những tài liệu mật về các chương trình nghe lén trước đây của NSA, CIA và NSA đã phối hợp xây dựng kế hoạch triển khai APPARITION. Theo kế hoạch, APPARITION sẽ được triển khai đến một số vị trí FORNSAT và SCS trong vài năm tới. Trước mắt, APPARITION có thể sẽ được triển khai tại các địa điểm SCS ở New Delhi, Ankara, Kuwait và Istanbul vào trước cuối năm 2017 này, sau đó sẽ triển khai tiếp tại 72 địa điểm FORNSAT hay SCS trên toàn thế giới, trong đó bao gồm cả các vị trí ở các nước đối tác tình báo.