Công nghệ giúp khám phá tranh ẩn trong tranh

Thứ Bảy, 10/03/2018, 10:40
Với sự trợ giúp của công nghệ scan mới, các nhà khoa học Mỹ bất ngờ khám phá bức tranh khác nằm ẩn bên dưới bức tranh sơn dầu "La Misereuse Accroupie" (Người đàn bà nghèo khổ đang ngồi) - một trong nhiều tuyệt phẩm của danh họa Pablo Picasso.

Bên dưới bức tranh sơn dầu "La Misereuse Accroupie" của Picasso hóa ra là quang cảnh Barcelona được sử dụng làm nền cho tuyệt tác. Kỹ thuật quang phổ mới gọi là huỳnh quang tia X được cho là rẻ hơn các hệ thống scan tác phẩm nghệ thuật khác và còn có tính cơ động cho nên dễ di chuyển đến bất cứ gallery nghệ thuật nào.

Bức tranh ẩn bên dưới bức "La Misereuse Accroupie".

Các chi tiết về phát hiện được công bố tại Hiệp hội Mỹ về Sự tiến bộ trong Khoa học (AAAS) ở thành phố Austin bang Texas. Bức họa được sáng tác trong giai đoạn màu lam của Picasso. Đó là giai đoạn kéo dài từ năm 1901 đến 1904 với những tác phẩm đơn sắc phủ trùm không khí ảm đạm, chủ yếu sử dụng 2 màu xanh lam và xanh lục.

Điều đáng chú ý là bức tranh ẩn bên dưới - được cho là do một sinh viên mỹ thuật thực hiện - được xoay 90 độ. Đường viền của những ngọn đồi phía sau trở thành phần lưng của người phụ nữ đang cúi xuống. Dáng hình của người phụ nữ chính là cảnh vùng nông thôn Catalan.

Bức tranh sơn dầu "La Misereuse Accroupie".

Kenneth Brummel, quản lý bảo tàng tại Viện Nghệ thuật Ontario ở Toronto (Canada), cho biết ông "rất hứng khởi" khi lần đầu khám phá bí ẩn nằm bên dưới bức tranh "La Misereuse Accroupie" này.

Ông phát biểu: "Bức tranh ẩn bên dưới giúp xác định thời gian và nơi bức tranh chính được vẽ. Đồng thời, nó cũng giúp chúng tôi hiểu hơn về sự tương tác giữa các nghệ sĩ. Ngoài ra, bức tranh ẩn cũng giúp chúng ta đặt ra một số câu hỏi mới, thú vị và khoa học hơn về một nghệ sĩ, quá trình sáng tạo và cách thức biểu đạt như chúng ta nhìn thấy trên mặt tranh".

Francesca Casadio, chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu Khoa học về Mỹ thuật ở thành phố Chicago bang Illinoise, hy vọng việc sử dụng rộng rãi các máy scan này sẽ làm tăng thêm sự hiểu biết của chúng ta về nghệ sĩ, quá trình tư duy và cách họ làm việc. Bà bình luận: "Nhiều bức tranh nữa đang chờ đợi được scan để tiết lộ những bí mật của chúng và hệ thống scan kỹ thuật mới có thể thực hiện điều này".

Trước khi có công nghệ scan mới, việc sử dụng hệ thống scan thường chỉ được thực hiện với các tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng và tại các gallery lớn. Trong khi hiện nay, bất cứ ai cũng có thể sử dụng hệ thống scan huỳnh quang tia X mới để tìm hiểu câu chuyện thực đằng sau bất kỳ bức tranh nào mà họ quan tâm.

Vào năm 2011, một bức tranh ẩn (chưa hoàn thành) được phát hiện nằm bên dưới bức "Chân dung Tượng Don Ramon" - một trong những tuyệt tác của danh họa người Tây Ban Nha thuộc trường phái lãng mạn Francisco de Goya.

Bức "Chân dung Tượng Don Ramon" (trái) và bức tranh ẩn bên dưới.

Theo thông báo từ bảo tàng Rijksmuseum ở thành phố Amsterdam (Hà Lan), bức tranh ẩn - được phát hiện nhờ công nghệ huỳnh quang tia X mới - được cho là mô tả một vị tướng người Pháp và thậm chí cũng có thể chính là chân dung của Joseph - người anh trai Napoleon Bonaparte.

Thiết bị scan di động mới.

Theo nhà bảo tàng, có lẽ Goya cố tình che giấu bức ảnh "nền" vì lý do liên quan đến chính trị - Joseph Bonaparte bị giết chết bởi Vua Tây Ban Nha. Khi quân đội Napoleon bị thua trận và Ferdinand VII phục hồi ngai vàng, danh họa Goya không muốn tạo khoảng cách với chế độ của người Pháp. Lý do là trước đó Goya phục vụ vua Pháp cho nên sợ bị trả thù mặc dù ông đã có lời xin lỗi chính thức và thậm chí còn được phục chức "họa sĩ triều đình" của nhà vua Tây Ban Nha. Cuối cùng, do bất hòa với chế độ chuyên quyền của vua Ferdinand VII mà Goya xin phép chuyển sang sống ở Pháp cho đến khi qua đời năm 1828.

Công nghệ X quang mới gây áp lực buộc các nguyên tử trong các lớp màu của bức tranh phát ra những tia X "huỳnh quang" để từ đó tiết lộ các hóa chất xuất xứ của chúng. Do đó, công nghệ cho phép bản đồ màu sắc của bức tranh ẩn phơi bày.

Năm 2009, công nghệ cũng giúp phát hiện bức tranh chân dung một phụ nữ nông dân nằm ẩn bên dưới bức "Patch of Grass" (Đồng cỏ) của danh họa Van Gogh. Kể từ đó, phiên bản di động của thiết bị scan mới được phát triển cho phép các nhà bảo tàng xét nghiệm bất cứ họa phẩm nào nếu muốn.

Duy Ân (tổng hợp)
.
.