GLOTAIC, chương trình bí mật do thám người dân Đức

Thông tin được báo Der Spiegel đăng tải một tuần qua và được các tờ báo ở Đức và trên thế giới trích đăng lại cho thấy chương trình hợp tác bí mật GLOTAIC đã tồn tại trong thời gian từ năm 2004 đến 2006. Trong khoảng thời gian đó, CIA được phép đột nhập vào kho dữ liệu điện thoại và fax do Công ty MCI Communications - thuộc quyền sở hữu của Tập đoàn Verizon - cung cấp dịch vụ.

Vụ nghe lén điện thoại của Thủ tướng Đức Angela Merkel đã gây nên tai tiếng về tình báo Mỹ nghe lén viễn thông của người Đức.

Cơ sở đặt máy chủ mạng lưới viễn thông của công ty này tại thành phố Hilden, gần biên giới với Hà Lan. BND từng hợp tác với các cơ quan tình báo Đức, và trong trường hợp này, khi các hoạt động bí mật xâm phạm quyền tự do cá nhân của công dân Đức một cách bất hợp pháp, Quốc hội Đức đã vào cuộc thành lập một ủy ban điều tra đặc biệt để xem xét mức độ vi phạm và hướng xử lý.

Ủy ban điều tra của Quốc hội Đức có tên gọi là Ủy ban Điều tra các hoạt động tình báo (CIIO) ra đời vào năm 2014, sau khi bùng nổ loạt tài liệu bí mật do Edward Snowden tiết lộ trên báo chí về các hoạt động tình báo bí mật của các cơ quan tình báo tín hiệu của Mỹ nhắm vào các liên lạc điện thoại của Thủ tướng Đức Angela Merkel. Bên cạnh đó, CIIO cũng điều tra luôn việc BND hợp tác với các cơ quan tình báo Mỹ có vi phạm các quyền của công dân Đức hay không.

Bước đầu ủy ban điều tra được nghe thông tin rằng các dữ liệu viễn thông mà các cơ quan tình báo Đức trao cho phía Mỹ đã được các nhân viên của BND kiểm duyệt. Nhưng các tài liệu trong chương trình GLOTAIC, đăng tải trên tờ Der Spiegel, lại thể hiện một thực tế khác hẳn là các đoạn ghi âm lén cuộc gọi điện thoại đã được truyền trực tiếp từ Đức sang Mỹ mà không qua kiểm soát của BND cũng như bất kỳ sự kiểm duyệt nào khác theo thỏa thuận hợp tác tình báo. Điều này đặt ra vấn đề là các giao dịch viễn thông của công dân Đức đã bị CIA nghe trộm một cách thoải mái mà không có bất kỳ sự kiểm tra nào, đồng thời quyền tự do riêng tư của công dân Đức đã bị xâm phạm một cách rõ ràng.

Ngoài công dân Đức, các giao dịch của người không phải công dân Đức cũng bị nghe lén và thu thập theo kiểu tương tự. Bước đầu BND đã lý giải việc này là do có một "cú vấp", nói cách khác là có "trục trặc kỹ thuật" trong chương trình GLOTAIC cho nên đã vô tình hướng các luồng dữ liệu viễn thông truyền trực tiếp sang Mỹ, vào kho dữ liệu thu thập của CIA. Mọi chuyện chỉ còn chờ kết luận điều tra cuối cùng của CIIO.