Hội chứng mất trí nhớ tạm thời

Thứ Sáu, 23/03/2018, 15:48
Năm 2015, một người đàn ông 63 tuổi tên là Paul Bolding đi nghỉ mát ở Croatia và ghé đến bãi biển trên một hòn đảo nhỏ cùng với bà vợ, Kirsty. Sau khi bơi một vòng, Paul lên bờ và chợp mắt một lúc trên bãi cát. Khi tỉnh dậy, ông không biết mình đang ở đâu và đã đến bãi biển như thế nào.

Dĩ nhiên, Paul đã rất hoảng sợ. Bà vợ liền đưa Paul vào ngồi trong bóng mát, cố gắng tìm cách trấn tĩnh ông đồng thời tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra. Sau đó, Kirsty nhanh chóng phát hiện ra chồng mình không thể nhớ nổi bất kỳ ký ức mới nào bởi ông cứ luôn lặp lại những câu hỏi đến hơn 20 lần: "Bà có nghĩ tôi bị say nắng? Bà có nghĩ tôi đã ngủ thiếp đi dưới ánh nắng?".

Kirsty nghi ngờ đây là sự khởi đầu của chứng mất trí nhớ. Kirsty lái xe đưa Paul trở lại thị trấn nơi họ đã đặt phòng với hy vọng môi trường quen thuộc xung quanh có thể kích thích trí nhớ của chồng. Tuy nhiên, Paul vẫn không nhớ bất cứ sự kiện gì vào 10 ngày trước đó của hai vợ chồng, mặc dù trong thời gian đó họ đã gặp gỡ một số họ hàng thân thuộc lần đầu tiên.

Hội chứng gây hậu quả nghiêm trọng tới mức người mắc phải hoàn toàn không nhớ mình là ai.

May mắn là khi trời chiều tắt nắng, Paul bắt đầu cảm thấy khá hơn. Paul gợi ý về việc đi tản bộ mà hai vợ chồng đã bàn ngày hôm trước - điều đó cho thấy ký ức của ông đang dần phục hồi. Trong vòng một giờ mọi thứ đã trở lại bình thường - tất cả mọi thứ ngoại trừ những ký ức bị mất trong 6 giờ trước đó. Nhưng mãi cho đến ngày nay, ký ức đó vẫn chưa bao giờ được hồi phục.

Trở về Anh, Paul gặp bác sĩ riêng và được thông báo ông bị hội chứng gọi là "transient global amnesia" (nghĩa là mất trí nhớ toàn bộ tạm thời, hay gọi tắt là mất trí nhớ tạm thời) rất thường gặp nơi những người trên 50 tuổi. Người mắc phải hội chứng vẫn có thể lái xe và nói chuyện, nhưng giống như Paul song họ không thể nhớ mình đã làm gì vào những ngày trước đó. Việc lặp đi lặp lại câu hỏi với người khác, như trường hợp của Paul trên bãi biển, là biểu hiện điển hình của hội chứng này.

Cho đến nay, nguyên nhân gây hội chứng vẫn còn bí ẩn. Ban đầu các bác sĩ nghĩ rằng hội chứng có thể là một triệu chứng của động kinh hoặc đau nửa đầu, hay thậm chí là một cơn đột quỵ nhẹ. Nhưng hiện giờ hội chứng được cho là không hề liên quan đến các vấn đề sức khoẻ khác.

Hồi hải mã có dạng con cá ngựa - cơ quan trong não xử lý những ký ức về tiểu sử, cho phép chúng ta lưu trữ chúng trong thời gian dài - được xem là đóng vai trò quyết định. Adam Zeman, giáo sư thần kinh học về nhận thức và hành vi Trường Y Đại học Exeter (Anh), giải thích cách thức hoạt động của cơ quan: "Chúng tôi cho rằng hồi hải mã trong não bị ngừng hoạt động tạm thời. Trường hợp của Paul được coi là điển hình. Bạn bị mất trí nhớ trong vài tuần qua và không thể tạo ra những ký ức mới. Những người có tiền sử hay bị nhức đầu có nhiều khả năng gặp phải hội chứng này hơn". 

Hồi hải mã có dạng con cá ngựa.

Những nghiên cứu về hình chụp não bộ cũng xác nhận những bất thường tạm thời ở hồi hải mã của não bộ trong lúc xảy ra hội chứng. Theo kết quả nghiên cứu đối với 142 phụ nữ bị chứng mất trí nhớ tạm thời do các bác sĩ ở Pháp thực hiện, những trường hợp này xảy ra là do sự dồn nén về cảm xúc, chẳng hạn như trong một cuộc tranh luận, trong khi đó nơi nam giới, hội chứng này thường xảy ra sau khi cơ thể bị kiệt sức hay bị ngâm trong nước lạnh quá lâu. Những người có tiền sử hay bị nhức đầu có nhiều khả năng gặp phải hội chứng này hơn.

Giáo sư Adam Zeman.

Adam Zeman cho biết việc chẩn đoán thường khá dễ dàng: "Nếu bạn bắt gặp ai đó sau cơn bệnh và nghe họ tả lại trường hợp tương tự như Paul gặp phải, thì gần như là không còn gì để nghi ngờ. Thế nhưng nếu bạn bắt gặp họ giữa lúc đang phát bệnh, việc chẩn đoán sẽ hơi khó khăn hơn một chút. Khi đó bạn phải xem xét các khả năng khác, chẳng hạn như đột quỵ nhẹ, động kinh hoặc chứng mất trí nhớ bắt nguồn từ tâm lý."

Có một sự khác biệt lớn đối với chứng mất trí nhớ bắt nguồn từ tâm lý - đó là bệnh nhân không nhớ mình là ai nhưng bản thân có thể bắt đầu xây dựng ký ức mới. Một tin tốt về chứng mất toàn bộ trí nhớ tạm thời là thông thường nó chỉ xảy ra một lần mà không phải là dấu hiệu của bất kỳ vấn đề nào khác.

Chỉ có một tỷ lệ phần trăm rất nhỏ sẽ lại bị một lần nữa. Nhưng nếu nó xảy ra với bạn, tất nhiên, nó có thể rất đáng sợ. Paul hy vọng nó sẽ không bao giờ xảy ra nữa. Nhưng nếu có, ít nhất Kirsty sẽ biết điều gì đang xảy ra.

An An (tổng hợp)
.
.