Tái hiện nhiều nghi lễ Tết cung đình, Hoàng thành Thăng Long rực rỡ sắc xuân

Đây là hoạt động nhằm phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể cung đình, góp phần gìn giữ phong tục tập quán tốt đẹp của cha ông, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Tham dự chương trình có đại diện lãnh đạo bộ, ngành, TP Hà Nội: các đại sứ, đại diện các Đại sứ quán các quốc gia tại Việt Nam…

PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho biết, các nghi lễ tống cựu nghinh tân, khép lại năm cũ và đón chào mùa xuân mới với mong ước an vui, sum vầy, bao gồm lễ cúng ông Công ông Táo, lễ phất thức, phong ấn, lễ tiến lịch, lễ tiến xuân ngưu, lễ dựng nêu... Đây là các nghi lễ truyền thống trong cung đình xưa, mở đầu cho chuỗi nghi lễ được nhà vua và triều đình thực hiện trong dịp Tết Nguyên Đán, diễn ra từ cuối tháng Chạp đến rằm Tháng Giêng.

Cũng theo PGS.TS Trần Đức Cường, lễ dựng cây nêu là nghi thức không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán tại Việt Nam. Cây nêu là biểu tượng của mùa xuân, mang những ý nghĩa tốt đẹp, phúc lành. Khi cây nêu được dựng lên trong Hoàng cung là lúc dân chúng cũng bắt đầu dựng nêu trước sân nhà mình. Lễ tiến lịch và ban lịch thể hiện sự coi trọng của triều đình phong kiến đối với việc làm lịch cũng như quan tâm đến các hiện tượng thời tiết, khí hậu, ngày giờ tốt, vấn đề thiên thời địa lợi để phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt hàng ngày của triều đình và nhân dân.

Lễ tiến xuân ngưu là một nghi lễ quan trọng được triều đình chuẩn bị công phu, tiến hành vào ngày Lập xuân với mong ước mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi và cầu mong một mùa xuân no ấm, đủ đầy. Lễ tết Chính đán là lễ thiết đại triều đầu tiên của triều đình diễn ra vào mồng Một Tết. Đây là một nghi lễ triều hội, là dịp nhà vua, hoàng tộc và trăm quan gặp gỡ nhau ngày đầu năm mới, cùng chúc tụng cho nhà vua trường thọ, nhân dân ấm no yên vui. Các xứ trong cả nước dâng biểu mừng vua. Nhân dịp này nhà vua cũng ban yến, ban tiền thưởng xuân cho bách quan.

Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cũng cho rằng, việc nghiên cứu, tái hiện nghi lễ cung đình ngày Tết cổ truyền tại Hoàng thành Thăng Long cần được phát huy, để khơi gợi những mạch nguồn văn hóa truyền thống, gắn kết giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và đương đại, từ đó khích lệ sự quan tâm của du khách và các bạn trẻ đối với văn hóa truyền thống của dân tộc.

Tham dự sự kiện, ông Jonathan Baker, Trưởng Đại diện của UNESCO tại Việt Nam nhận định, Lễ Tống cựu nghinh tân thực sự là một nét đẹp văn hoá truyền thống độc đáo của  người Việt bởi lễ hội là khởi đầu một mùa Lễ hội Tết nguyên đán của Việt Nam, nhắc chúng ta về những phong tục truyền thống chào năm mới. Tái hiện Lễ Tống cựu nghinh tân là dịp trải nghiệm, tìm hiểu kho tàng di sản văn hoá trù phú của Việt Nam, mà nổi bật chính là phong tục truyền thống về ngày Tết nguyên đán. Khi tới Hoàng thành vào dịp này, ông được thấy giá trị của các trò chơi dân gian, của nghệ thuật thủ công và ẩm thực truyền thống.

Ông Jonathan Baker cũng cho rằng lễ hội này sẽ góp phần đề cao giá trị của di sản phi vật thể và đưa các giá trị đó vào đời sống hiện đại. Hy vọng, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội sẽ tiếp tục phát huy các sáng kiến này để giáo dục về di sản, gắn liền di sản với người dân và giúp cho thế hệ trẻ thêm yêu mến và trân trọng các giá trị truyền thống

Tại chương trình,các đại biểu đã trải nghiệm chương trình tái hiện nghi lễ Tống cựu nghinh tân, bao gồm: Lễ Tiến lịch, Lễ ông Công ông Táo, Lễ dựng cây nêu, Nghi thức đổi gác.