Cảnh sát Đức mở lại vụ án cách đây 5.300 năm

• Xác ướp Otzi 5.300 tuổi sắp cất tiếng nói!

Horn phát biểu: "Đây là tình huống hết sức đặc biệt, khi mà Giám đốc Nhà bảo tàng Khảo cổ học South Tyrol (nơi trưng bày xác ướp Otzi) yêu cầu tôi điều tra lại vụ án để tìm ra nguyên nhân cái chết của người Tuyết. Các vụ án bất thường mà chúng tôi từng điều tra xảy ra đã 20 hay có lẽ là 30 năm, nhưng đây là vụ án xưa đến 5.300 năm!".

Bị bắn chết do ganh ghét hoặc báo thù

Người Tuyết Otzi là một trong những phát hiện khảo cổ nổi tiếng thế giới, tên của người Tuyết được đặt theo thung lũng Otzi ở dãy Alps, nơi "ông ta" được tìm thấy. Cách đây hơn 25 năm, vào ngày 19-9-1991, trong khi đang tìm đường vượt qua dãy Otztal Alps, hai nhà leo núi người Đức đã phát hiện một xác ướp người cổ hầu như nguyên vẹn "trồi" lên trên mặt băng tuyết tại khu vực Hauslabjoch của thung lũng Otzi nằm giữa biên giới Áo và Italia.

Hauslabjoch, nơi xác ướp Otzi được tìm thấy.

Thi thể Otzi nằm dưới lớp tuyết dày khiến ông trở thành một trong những xác ướp cổ xưa nhất và được bảo quản tự nhiên tốt nhất. Người ta suy đoán, sinh thời, Otzi cao khoảng 1,59 mét và chết ở tầm tuổi 46. Hiện tại, xác ướp Otzi đang được bảo quản trong Bảo tàng South Tyrol, Italia, để phục vụ cho du khách tham quan và phục vụ cho công tác nghiên cứu.

Ngay sau khi tìm thấy Otzi, các nhà khoa học đã vào cuộc nghiên cứu, nhiều giả thuyết được đưa ra về nguồn gốc, tuổi tác, nguyên nhân tử vong, và vì sao người Tuyết lại nằm ở nơi hoang vắng ngàn năm tuyết phủ này?

Người Tuyết Otzi còn có tên gọi khác là Người băng Tyrolean (Tyrolean Ice Man), được trang bị khá nhiều dụng cụ như rìu đá, cung tên kèm theo túi đựng bằng da và đồ nghề dạng "balô" bằng gỗ thông và gỗ dẻ. Rất có thể người Tuyết Otzi sống trong giai đoạn chuyển tiếp của thời kỳ Đồ Đồng mới ở Trung Âu cách đây hơn 5.000 năm. Thông qua phương pháp phóng xạ carbon, các nhà khoa học phát hiện thấy thời điểm Otzi qua đời xảy ra vào khoảng năm 3.200 trước Công nguyên.

Otzi là ai? Một người chăn cừu hay pháp sư- là câu hỏi mà giới khoa học hăng say tranh luận và giải mã. Về giả thuyết đầu, người Tuyết Otzi là người chăn cừu kiêm thợ săn vì luôn mang theo đồ nghề của một nông dân kèm theo cung tên săn bắn. Về nguyên nhân cái chết, qua phân tích quần áo, xà cạp, giày được làm bằng da dê và mũ lông gấu cùng đôi giày cỏ cho thấy có phấn hoa, rất có thể Otzi đã tử vong vào đầu mùa thu khi bắt đầu đi săn.

Cũng có giả thuyết cho rằng, Otzi bị thương nặng bởi một mũi tên bắn từ phía sau và một cú đấm mạnh vào gáy. Còn với giả thuyết người Tuyết Otzi là pháp sư hoặc nhà truyền giáo vì khi chết, Otzi nằm tít tận trên núi cao. Rất có thể Otzi đang trên đường đến gặp một ai đó làm nhiệm vụ tâm linh huyền bí. Bằng chứng là trong số những vật dụng được tìm thấy bên cạnh xác ướp còn có cả những viên bi màu trắng đục lỗ, bện nối với nhau bằng sợi da xoắn mềm.

Trên thân xác ướp tự nhiên này còn lưu lại một số hình xăm dang dở, điều này chứng tỏ, rất có thể Otzi là một pháp sư, một người chuyên hành nghề tà thuật. Giả thiết này có cơ sở vì sau khi xác ướp được tìm thấy, đã xảy ra hàng loạt những cái chết không rõ nguyên nhân khiến người ta không thể không liên tưởng đến "một lời nguyền kinh hoàng" mà đến nay hậu thế vẫn chưa lý giải được.

Lời nguyền huyền bí

Theo trang tin Mummytombs.com, kể từ khi Otzi được khai quật, đã có ít nhất 7 cái chết khác liên quan, gồm Rainer Henn, 64 tuổi, chuyên gia nghiên cứu pháp y thuộc Đại học Innsbruck (Áo) chết trong một tai nạn xe hơi khi đang trên đường đến dự cuộc họp. Kurt Fritz, 52 tuổi, hướng dẫn viên trên núi, người được cho là đã phát hiện ra khuôn mặt Otzi lần đầu tiên, bị chết trong một trận tuyết lở. Rainer Holz, 47 tuổi, nhà làm phim về vụ khai quật Otzi, qua đời vì u não.

Người tuyết Otzi theo mô phỏng của 2 nghệ sĩ Hà Lan Alfons và Adrie Kennis.

Helmut Simon, 69 tuổi, "cha đẻ của Otzi", một trong hai nhà leo núi đã tìm thấy xác ướp này, bị tử vong vì tai nạn ngã thác nước cao gần 100m. Dieter Warnecke, 45 tuổi, người đứng đầu đội cứu hộ tìm kiếm dấu tích của Simon, qua đời vì cơn đau tim ngay sau khi tang lễ Simon. Konrad Spindler, 66 tuổi, đứng đầu nhóm các nhà khoa học có nhiệm vụ kiểm tra xác Otzi tại Innsbruck. Cuối cùng là Tom Loy, 63 tuổi, nhà khảo cổ học phân tử, chuyên gia có công tìm ra những khám phá đáng chú ý về Otzi, chủ yếu là quần áo, vũ khí, tư trang... bị chết vì một căn bệnh máu di truyền.

10 năm sau khi được hậu thế phát hiện, nhờ tiến bộ vượt bậc của khoa học, giới nghiên cứu tiếp tục khám phá một phần đầu mũi tên làm bằng đá lửa cắm vào phần vai của Otzi. Năm 2014, Angelika Fleckinger, nữ giám đốc của Nhà bảo tàng Khảo cổ học South Tyrol (nơi trưng bày xác ướp Otzi), là người yêu cầu thám tử- chánh thanh tra Alexander Horn làm việc tại Sở Cảnh sát Munich (Đức) mở lại cuộc điều tra đi tìm nguyên nhân cái chết của người Tuyết.

Ban đầu, thanh tra Horn nghĩ rằng, ông không thể giúp gì được cho vụ án: "Lúc đầu tôi đã nghĩ khó mà có thể tìm ra câu giải đáp nào trên một thi thể-xác ướp có niên đại đến hơn 5.000 năm. Nhưng sau đó tôi nhanh chóng biết được, Otzi được bảo quản trong điều kiện tốt hơn cả một số thi thể mà tôi đã và đang thụ lý".

Nghiên cứu xác ướp Otzi trong tình trạng tốt.

Cũng như cuộc điều tra ngày trước của cảnh sát ngay tại hiện trường thung lũng Otzi trên dãy Alps, Alexander Horn nhận định vết thương trên thi thể Otzi "trông giống như một vụ giết người". Horn và nhóm điều tra đã phỏng vấn các nhà khảo cổ học nhiều năm nghiên cứu về người băng Otzi cùng với các chuyên gia pháp y, X-quang và nhân loại học. Họ cũng kiểm tra địa điểm nơi người Tuyết được tìm thấy.

Kết quả điều tra chỉ ra người Tuyết Otzi có thể vừa ăn xong và đang nghỉ ngơi trước khi bị bắn. Điều này đồng nghĩa với việc ông không nhận thức được mối đe dọa trước khi chết. Otzi bị bắn bất ngờ từ khoảng cách xa và ngã xuống ngay lập tức. Hung thủ cũng không có hành vi bạo lực nào khác. Điều này chứng tỏ hắn muốn tránh một cuộc xô xát trực tiếp và lựa chọn tấn công từ xa để giết chết người Tuyết.

Thanh tra Horn phân tích: "Otzi bị bắn tên từ khoảng cách chừng 30 mét". Ngoài ra, Oetzi có lẽ đã nghỉ ngơi trên mặt băng được khoảng nửa giờ trước khi bất ngờ bị trúng tên. Cung tên của ông cũng không trong tình trạng sẵn sàng sử dụng. Trước  khi bị giết chết, có lẽ Otzi đã có được bữa ăn no nê. Vết thương trên bàn tay phải của Otzi là bằng chứng cho thấy ông từng chiến đấu trước khi bị giết chết khoảng 1 hay 2 ngày. Thám tử Horn nhận định, vết thương trên bàn tay là do dao gây ra.

Theo suy luận của Horn, Otzi chiến thắng trong cuộc chiến tay đôi và kẻ thù buộc phải theo dõi ông trên núi rồi bắn lén. Người Tuyết Otzi bị bắn trúng tên vào lưng gây đứt động mạch chính và Otzi chết chỉ trong vài phút do mất máu nhiều.

Nhưng động cơ của kẻ giết người là gì? Alexander Horn cho rằng, hung thủ không giết người để cướp của bởi vì mọi đồ vật cá nhân của Otzi - như cái rìu và túi đựng đầy tên - vẫn còn nguyên. Horn đưa ra giả thuyết án mạng xảy ra xuất phát từ cảm xúc tiêu cực - có thể là do ganh ghét, ghen tuông hay báo thù, là dạng hành vi vẫn xuất hiện trong phần lớn các vụ án giết người ngày nay.

Kỹ thuật chụp cắt lớp bằng vi tính (CT) - phương pháp quét X quang tinh vi cung cấp hình ảnh rõ nét đa chiều - cho phép các nhà khoa học nhìn thấy vết đứt động mạch dài 13mm dưới xương đòn trái làm cho máu chảy tràn ra mô xung quanh tạo thành khối máu đông lại trong khoang ngực. Ngay cả đến ngày nay, những người bị vết thương kiểu này cũng chỉ có 40% cơ may sống sót mà thôi.

Những bổ ích cho y học

Theo tạp chí National Geographic, một nhóm nhà khoa học Ireland và Italia đã tiến hành phân tích, tách được 9 mẫu ADN từ da và lông động vật dùng làm quần áo của Người Tuyết Otzi để xác định là loại thú nào. Đó là da của 5 loài thú, ví dụ, dải băng quấn ngang lưng Otzi là da cừu, dây thắt lưng bằng da bò, chiếc khố bằng da dê, còn chiếc áo kiểu gilê dài lùng thùng bằng da dê và cừu, được khâu lại bằng ít nhất 4 loại da thú khác nhau.

Vật dụng, tư trang của người tuyết Otzi.

Cũng qua phân tích ADN cho thấy, cừu, dê và bò có da được dùng làm quần áo đều là những loại thú được thuần hóa. Còn mũ và ống đựng tên được làm bằng chất liệu khác, ví dụ mũ được làm bằng da gấu nâu, túi đựng làm bằng da hoẵng. Từ những điểm này mà người ta mới đưa ra giả thuyết: Otzi là một nông dân hoặc một người làm nghề chăn nuôi, kiêm thợ săn tài ba nên giết được nhiều loại thú, lột da để may mũ và quần áo, trang phục khá thô sơ của người tiền sử.

Một khám phá gần đây nhất được công bố trên trang tin Sputnik của Nga vào cuối tháng 9-2016: Các nhà khoa học đã phát hiện ra một loại khuẩn H. Pylori có trong dạ dày Otzi. Đây là loại khuẩn được tìm thấy trong 50% cơ thể người hiện đại. Khuẩn H. Pylori thường được coi là tác nhân gây viêm loét dạ dày hoặc thậm chí cả ung thư. H. Pylori thịnh hành trong thời kỳ Otzi tồn tại là để giúp con người tiêu hóa thịt sống.

Albert Zink, Giám đốc Viện EURAC nghiên cứu Xác ướp và Người băng ở Bolzano (Áo), cho hay, việc nghiên cứu các vi sinh vật có thể giúp y học hiện đại hiểu sâu thêm về tác nhân gây bệnh và tìm ra cơ chế phòng ngừa và điều trị bệnh ung thư.

Cũng theo Albert Zink, nhờ những khám phá về Otzi, khoa học còn phát hiện thấy kỹ thuật châm cứu, như áp dụng cho 61 hình xăm trên cơ thể Otzi, đã từng tồn tại ở khu vực Trung Âu vào năm 3.000 trước CN, sớm hơn tới 2.000 năm so với dự đoán trước đây. Xác ướp Otzi và những vật dụng đi kèm như: xà cạp, áo khoác da dê, mũ lông gấu, giày xanh cây lanh, cỏ khô, và da hươu, chiếc balô, mũ, rìu lưỡi đồng... đều là những vật dụng không thể thiếu của người tiền sử, giống như "một vật dụng bất ly thân của người đàn ông hiện đại".

Ngoài ra, các nhà khoa học phát hiện ra nhiều thiết bị liên quan đến cách điều trị ung thư của người Ai Cập cổ đại, gồm một con dao găm, bao đựng tên, một công cụ giống như chiết bút chì sắc nhọn, và hai chiếc bùi nhùi, một dùng để lấy lửa và một cho mục đích trị bệnh.

Nhờ có khí hậu trên núi lạnh, nên xác Otzi vẫn còn giữ nguyên vẹn, đã giúp di truyền học hiện đại thực hiện nhiều nghiên cứu hữu ích, đặc biệt là xác định nguồn gốc Otzi. Rất có thể Otzi thuộc tộc người mắt nâu, râu dài, sống ở khu vực miền bắc Italia ngay phía nam dãy Alps, có mối quan hệ họ hàng với một tộc người khác mà ngày nay được tìm thấy ở vùng Corsica và Sardinia.