Nga - Mỹ Latinh hợp tác trong cuộc chiến chống ma tuý toàn cầu
Trong chuyến viếng thăm một số quốc gia Trung Mỹ như Mexico, Cuba, Nicaragua, El Salvador và Panama, Viktor Ivanov - Giám đốc Cục Kiểm soát ma túy Liên bang Nga (viết tắt theo tiếng Nga là FSKN) - đưa ra đề nghị hợp tác trong cuộc chiến chống tội phạm buôn lậu ma túy. Một phần của đề nghị là nhằm chống lại mối đe dọa buôn lậu ma túy đang có chiều hướng tăng ở Nga hiện nay.
Viktor Ivanov không nằm trong số những người bi quan tin rằng không thể chiến thắng trong cuộc chiến chống ma túy toàn cầu. Ivanov phê phán kế hoạch chống ma túy "Rainbow" của Nga được thực hiện ở Afghanistan, và sau đó ông liên minh với Pino Arlacchi, thành viên người Italia của Nghị viện châu Âu, phát triển kế hoạch gọi là "Rainbow-2" được thực hiện từng bước một. "Rainbow-2" là sáng kiến dẫn đến việc tạo dựng một tổ chức quốc tế chống buôn lậu ma túy cùng hợp tác với chính quyền Afghanistan, chính quyền các quốc gia láng giềng với nước này và Mỹ.
Pino Arlacchi là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới trong cuộc chiến chống tội phạm buôn lậu ma túy và trong quá khứ ông từng giữ chức Phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) đồng thời lãnh đạo Cơ quan Quản lý ma túy và tội phạm của tổ chức này, do đó sáng kiến của ông nhận được sự đánh giá cao của Nghị viện châu Âu và LHQ. Phấn khởi sau khi "Kế hoạch Ivanov - Arlacchi" được đưa vào kế hoạch hành động chính thức của EU, Viktor Ivanov không dừng lại ở đó mà tiếp tục bay sang Trung Mỹ với chương trình gọi là "Rainbow-3" của mình.
Không phải vô cớ mà chính quyền các quốc gia Mỹ Latinh như Mexico và Panama - những nơi đang diễn ra cuộc chiến đẫm máu kéo dài chống lại những trùm ma túy quyền lực nhất thế giới - mong muốn ông chủ của FSKN viếng thăm khu vực. Bởi vì hiện nay cộng đồng tình báo trong khu vực Mỹ Latinh đã có bước đầu tiên tìm kiếm sự hợp tác với Nga. Tại hội nghị do Viện Luật Hình pháp quốc gia (NICL) tổ chức ở Mexico, Viktor Ivanov đề nghị các quốc gia Mỹ Latinh "phát triển chiến dịch quốc tế chống buôn lậu ma túy và ngăn ngừa ma túy lan rộng ra khắp thế giới".
Ivanov phát biểu thêm rằng, Nga và Mỹ Latinh có thể trở thành những quốc gia lãnh đạo chương trình phát triển chính sách ma túy toàn cầu. Chương trình hành động hợp tác Nga - Mỹ Latinh bao gồm trao đổi thông tin tình báo về mọi hoạt động của các băng nhóm buôn lậu ma túy, phối hợp các nỗ lực để loại trừ chúng, tổ chức những khóa huấn luyện đặc biệt dành cho lực lượng cảnh sát ở Mỹ Latinh và gửi họ đến huấn luyện ở Nga.
Về phần mình, Tổng thống Daniel Ortega của Nicaragua có ý kiến "cảm ơn những nỗ lực của chính quyền Nga trong việc tăng cường chiến đấu chống buôn lậu ma túy ở Nicaragua". Tổng thống Ortega cũng cho biết, Nicaragua sẽ thành lập một trung tâm huấn luyện cảnh sát chống ma túy dưới sự hợp tác với Nga.
Hugo Martinez, Ngoại trưởng El Salvador, hy vọng chương trình hợp tác Nga - Mỹ Latinh sẽ có ích cho khu vực. Martinez nhận định: Kinh nghiệm của nước Nga trong lĩnh vực này có thể giúp ích nhiều cho cuộc chiến chống buôn lậu ma túy không chỉ ở El Salvador mà còn cả bên trong Khối thống nhất Trung Mỹ (CAIS) bao gồm các quốc gia Belize, Guatemala, Honduras, Cộng hòa Dominican, Costa Rica, Nicaragua, Panama và El Salvador. Hugo Martinez nói các khóa huấn luyện cảnh sát ở El Salvador sẽ bắt đầu vào tháng 6/2012, sau đó lần lượt đến các nước Guatemala, Honduras, Nicaragua và Costa Rica. Viktor Ivanov so sánh chương trình của ông với những chương trình tương tự của Mỹ, trong đó nổi tiếng nhất là "Kế hoạch Colombia" và "Sáng kiến Merida" (cho Mexico).
Viktor Ivanov. |
Theo quan điểm của Viktor Ivanov, Mỹ chỉ dựa vào các hoạt động của quân đội, cảnh sát và bộ máy chính quyền mà hoàn toàn bỏ qua chương trình thủ tiêu căn nguyên của việc sản xuất ma túy, như là nạn thất nghiệp và nghèo đói dai dẳng. Chương trình "Rainbow-3" dành cho khu vực Mỹ Latinh của Viktor Ivanov có hai nội dung. Thứ nhất, đây là lần đầu tiên vấn đề sản xuất cocaine được đánh giá là mối đe dọa an ninh cho cộng đồng quốc tế và cần được bàn luận ở Hội đồng Bảo an LHQ. Thứ hai, chương trình bao hàm sự nghiệp phát triển và thực hiện các chương trình phục hồi kinh tế và tạo công ăn việc làm trong khu vực. Ví dụ, một chương trình tương tự được thực hiện ở Afghanistan đã tạo ra gần 2 triệu việc làm cho người dân nước này.
Ngoài ra, ông chủ của FSKN tin rằng nước Mỹ đang theo đuổi chính sách gọi là "tiêu chuẩn kép" trong cuộc chiến chống buôn lậu ma túy. Nếu như ở Trung Mỹ người Mỹ cho tiến hành những chiến dịch thật sự, thì họ lại muốn làm ngơ trước sự tồn tại của những đồn điền thuốc phiện ở Afghanistan. Theo Ivanov, năm 2008 người Mỹ chỉ tiến hành phá hủy 3% những cánh đồng anh túc ở Afghanistan. Người Mỹ Latinh tán đồng sự chỉ trích này của Ivanov và thậm chí họ còn buộc tội Mỹ mạnh hơn nữa. Nhiều chính khách và chuyên gia phân tích chính trị tin rằng Cơ quan Bài trừ ma túy Mỹ (DEA) vi phạm chủ quyền các quốc gia mà họ có tham gia hoạt động.
Bộ trưởng Nội vụ Tarek El-Aissa của Venezuela cho biết, sau khi kết thúc chương trình hợp tác với DEA thì những vụ bắt giữ ma túy ở nước này tăng gấp đôi. Còn chính quyền Bolivia tạm ngưng hợp tác với DEA. Ramon Gimeno, nhà kinh tế học và nhà phân tích chính trị của Colombia, tin rằng DEA lo tiến hành những hoạt động ngoài lề ở nước này để chống lại những chính khách cánh tả chống Mỹ hơn là tập trung chống buôn lậu ma túy.
Hiện thời chương trình của Viktor Ivanov còn gặp nhiều khó khăn vì còn phụ thuộc vào khả năng tài chính của Nga cũng như quyết tâm chống tội phạm ma túy ở Mỹ Latinh. Cocaine rất đắt ở Nga - từ 3.000 đến 6.000 rúp (khoảng 100 đến 200 USD) 1 gram và chủ yếu người tiêu thụ là dân giàu có ở Moskva, St. Petersburg và các thành phố lớn khác. Theo số liệu của FSKN, lượng cocaine nhập khẩu vào Nga tăng hàng năm 25%