Redoine Faid - Tướng cướp, “nhà văn” và vua vượt ngục

• Điều tra vụ vượt ngục bằng trực thăng
• Hiện trường vụ vượt ngục "10 phút" của tên trùm nghiện phim hành động
• Trùm buôn cần sa Pháp lại vượt ngục táo tợn "như phim hành động"

Từ tướng cướp trở thành “nhà văn”

Theo hồ sơ của cảnh sát Pháp, Redoine Faid sinh ra trong một gia đình đông con và là con trai của một công nhân gốc Algeria sống ở Creil (Oise) trong khu chung cư HLM, ngoại ô Paris. Năm 6 tuổi, Redoine Faid đã phạm tội lần đầu tiên khi cướp một xe đẩy chất đầy bánh kẹo ở siêu thị Caddie. Tên trộm nhí khi đó từng tuyên bố sẽ trở thành một siêu trộm vào năm 12 tuổi.

Từ một hành động ăn cắp nhỏ, Redoine Faid nhanh chóng đưa tên tuổi mình vào hồ sơ theo dõi của cảnh sát với tên gọi “Siêu trộm ở Creil”. Faid cầm đầu một băng đảng liên hệ đến cướp có vũ trang và tống tiền tại thủ đô nước Pháp trong những năm 1990. Y thường xuyên tổ chức các vụ cướp ngân hàng, bán ma túy trên đường phố cho đến buôn chất trắng xuyên quốc gia và được biết đến là một trong những tên trùm băng đảng khét tiếng nhất nước Pháp.

Chân dung người được mệnh danh là "vua vượt ngục" Redoine Faid trong hồ sơ của cảnh sát. Ảnh: AP.

Faid từng nói lối sống của anh ta lấy cảm hứng từ những phim gangster của Hollywood, trong đó có phim Scarface – Mặt Thẹo - do Al Pacino đóng. Đầu những năm 1990, Faid chủ mưu vụ cướp ngân hàng đầu tiên. Y sao chép ý tưởng từ bộ phim Point Break (1991) do Keanu Reeves và Patrick Swayze thủ vai chính. Năm 1998, hắn bị bắt sau 3 năm ẩn nấp tại Thụy Sỹ và Israel, và bị tuyên án 32 năm tù. Đóng vai một tù nhân gương mẫu trong 10 năm, y được trả tự do trước thời hạn và tuyên bố sẽ xây dựng cuộc đời mới, trở thành ngôi sao truyền hình.

Năm 2010, Faid cho ra mắt cuốn tự truyện có tiêu đề: “Kẻ cướp: từ ngoại ô đến băng đảng chuyên nghiệp”, trong đó y kể lại quá trình hắn từ một tên trộm vặt trở thành một trong những tên tội phạm khét tiếng nhất nước Pháp. Trong cuốn sách này, Faid mô tả cuộc đời hắn giống như một tên tội phạm khét tiếng khác ở Pháp là Jacques Mesrine - kẻ bị truy nã gắt gao nhất nước Pháp trong thập niên 1970 sau khi tiến hành những vụ trộm ngân hàng táo bạo và những vụ vượt ngục ngoạn mục.

Tuy nhiên, chuyện về Mesrine kết thúc vào năm 1979 khi hắn bị cảnh sát bắn gục trên đường phố ở Thủ đô Paris. Trong cuốn tự truyện, Faid nói rằng hắn hâm mộ Jacques Mesrine nhưng sẽ không bao giờ để xảy ra kết cục như thế. Khi đó, Faid từng lên truyền hình nói rằng đã giải nghệ.

Hai lần vượt ngục thành công

Thế nhưng, nói vậy mà không phải vậy. Ra tù Faid tiếp tục dàn dựng một vụ cướp có vũ khí không thành trong năm 2010 dẫn tới cuộc truy đuổi và đấu súng với cảnh sát, khiến nữ cảnh sát 26 tuổi Aurelie Fouquet thiệt mạng. Năm 2011, Faid bị bắt và phải ngồi tù tại nhà giam Lille-Sequedin thuộc tỉnh Nord, phía Bắc nước Pháp. Ở trong tù, Faid nung nấu kế hoạch vượt ngục và y đã thành công.

Chiếc trực thăng mà Faid dùng để đào tẩu bị bỏ lại. Ảnh: AP.

Theo Le Monde, buổi sáng ngày 13-4-2013, vào giờ thăm nuôi tại nhà giam Lille-Sequedin, Faid nhận được thông báo ra gặp anh trai tới thăm. Khi vừa xuất hiện tại khu vực gặp mặt người thân, Faid lập tức rút ra khẩu súng từ một chiếc túi. Y bắn chỉ thiên nhiều phát để hăm dọa, đồng thời bắt 4 nhân viên an ninh làm con tin. Faid mang theo một hộp giấy ăn bên trong chứa chất nổ dẻo và ngòi nổ. Faid đã dùng chất nổ để phá hủy 5 cánh cửa, thoát ra ngoài và bỏ trốn trong chiếc xe được chuẩn bị sẵn.

Cho đến nay, vẫn không rõ hắn ta làm thế nào để có được súng và thuốc nổ. Sau một cuộc săn lùng quốc tế trải rộng hàng chục quốc gia, y bị bắt tại một khách sạn ở phía Đông Paris. Tên này bị tuyên án thêm 10 năm tù vì tội vượt ngục và được chuyển đến nhà tù Réau ở ngoại ô Paris. Và tại đây, Faid tiếp tục thực hiện vụ vượt ngục lần thứ 2 hôm 1-7 vừa qua.

Theo nhà chức trách, vụ vượt ngục táo tợn của Faid ngày 1-7 được thực hiện trót lọt nhờ sự trợ giúp của 3 tên đồng bọn trang bị vũ khí hạng nặng. Tờ Parisien cho biết, vào sáng chủ nhật (1-7) ở nhà tù Réau, mọi việc đều diễn ra rất bình thường. Hôm ấy là ngày thăm thân nên ở khu thăm nuôi khá đông người. Redoine Faid là một trong số phạm nhân có người nhà đến thăm. Do là một tội phạm nguy hiểm nên Faid ta được hai quản giáo áp giải từ phòng giam ra, và để lại một mình với người đến thăm là anh trai.

Trong khi cuộc thăm thân đang diễn ra thì ở một nơi cách nhà tù khoảng 40-50km, hai người đàn ông có vũ trang đã tấn công cướp một chiếc máy bay nhỏ, đồng thời bắt cóc viên phi công làm con tin, buộc anh ta phải lái máy bay tới Melun cách đó khoảng 30 km. Tại đây, một đồng bọn thứ ba trùm kín mặt cùng lên máy bay, đến trại giam Réau nằm cách 12 km.

11 giờ 28 phút, khi giờ thăm thân sắp kết thúc, chiếc trực thăng Alouette II màu kem bay là là phía trên sân chung của trại giam. Đây là nơi duy nhất không có lưới bảo vệ. Các tháp canh, nơi có các lính canh vũ trang, không quan sát được sân này. Nhanh như chớp, hai tên trên máy bay nhảy xuống, quăng các chất gây cháy vào trong sân, cưa một cánh cổng, đi qua một con đường hẹp chỉ có các quản giáo sử dụng, và từ đó chỉ còn cách khu thăm viếng của thân nhân hơn một chục mét. Chúng nhanh chóng đến chỗ Redoine Faid, rồi đưa y lên trực thăng tẩu thoát. 

Vụ việc diễn ra chỉ chưa đến 10 phút, nhanh đến mức một quản giáo phải thốt lên rằng, họ như đang xem một bộ phim hành động.

Viên phi công Stéphane Buy kể lại hai giờ bị bắt cóc làm con tin với các phóng viên ngày 4-7. Ảnh: rtl.fr.

Theo Le Monde, sau khi thoát khỏi trại giam, chiếc trực thăng chở kẻ vượt ngục bay thẳng tới Gonesse (vùng Val-dOise) cách trại giam 60 km. Tại đây, một đồng phạm thứ tư đang chờ sẵn trong một chiếc xe hơi Mégane màu đen. Cả bọn lái xe chạy trốn rồi để lại chiếc Mégane trong bãi đậu xe của trung tâm thương mại OParinor ở Aulnay-sous-Bois (vùng Seine-Saint-Denis, cũng thuộc ngoại ô Paris), gần xa lộ A1, lên một chiếc xe hơi khác. Sự việc chỉ diễn ra trong vài phút và không có ai bị thương hay bị bắt làm con tin.

Ông Stéphane Buy, 65 tuổi, phi công bị nhóm đồng phạm bắt cóc làm con tin cho biết, đến giờ ông vẫn bị sốc do sự việc diễn ra quá nhanh. “Tôi đã sống trong hai giờ hoảng loạn kể từ khi bị bọn chúng ép lái máy bay đi giải cứu Faid. Sáng hôm đó, tôi có lịch bay với hai khách hàng tại câu lạc bộ hàng không Lognes ở Seine-et-Marne.

Họ yêu cầu tôi sử dụng chiếc trực thăng Alouette có thể chở được 5 người. Tôi nói với họ không thể được vì chiếc trực thăng này chưa được đổ đầy nhiên liệu. Ngay lập tức chúng khống chế tôi và đe dọa sẽ giết cả gia đình nếu tôi không làm theo yêu cầu của chúng. Sau đó tôi điều khiển chiếc Alouette bay tới một nơi không xác định, đón kẻ thứ ba trước khi bay tới nhà tù Réau. Bọn chúng bắt tôi bay cách mặt đất khoảng 1,5m và sau đó vụ việc diễn ra đúng như báo chí đưa tin”, ông Stéphane Buy kể lại.

Lỗ hổng an ninh

Vụ vượt ngục đầy táo bạo với trực thăng của tướng cướp Rédoine Faid đã gây chấn động hệ thống an ninh Pháp. Nhiều người đã đặt câu hỏi đặt ra về an ninh khi một tù nhân nguy hiểm như Faid có thể dễ dàng vượt ngục như vậy? Liệu có kẻ giấu mặt nào đằng sau vụ vượt ngục ngày 1-7 hay không?

Cảnh sát điều tra chiếc xe Redoine faid bỏ lại ở bãi đỗ xe của một trung tâm mua sắm. Ảnh EPA.

Trong phỏng vấn với đài phát thanh Europe 1, Bộ trưởng Tư pháp Nicole Belloubet nói bà đã cử một đoàn thanh tra đến nhà tù để xem xét và sửa chữa các lỗ hổng an ninh, nếu có. Bà cũng nói rằng việc giam Faid tại một trại giam trong vài tháng là một sai lầm. “Chúng tôi phải cẩn thận không giam người quá lâu ở một nơi đối với loại tội phạm thế này. Việc luân chuyển trại giam cần được thực hiện thường xuyên hơn”, bà Belloubet nói. Trong khi đó, Thủ tướng Pháp Edouard Philippe thừa nhận vụ vượt ngục đã "đặt ra nhiều câu hỏi về an ninh". Hiện, Pháp đã mở một chiến dịch quy mô lớn với sự tham gia của 2.900 cảnh sát để truy tìm tên cướp 46 tuổi này.

Bằng vụ vượt ngục này, Redoine Faid ghi tên mình vào danh sách những vụ vượt ngục bằng trực thăng. Đây là vụ thứ năm mà phạm nhân trốn khỏi trại giam bằng trực thăng tại Pháp trong 3 thập niên qua.

Theo CNN, trước Redoine Faid cũng có một số tên tù vượt ngục bằng phương tiện này. Vụ vượt ngục đầu tiên bằng trực thăng được ghi nhận trên thế giới diễn ra vào ngày 19-8-1971 của Joel David Kaplan và Carlos Antonio Contreras Castro đã trốn thoát khỏi một nhà tù ở Canada bằng trực thăng, kéo theo một cuộc săn đuổi tội phạm quy mô lớn. Cuộc vượt ngục này đã tạo cảm hứng cho cuốn sách "Vượt ngục trong 10 giây: Cuộc tẩu thoát bằng trực thăng của Joel David Kaplan" và bộ phim "Vượt ngục" năm 1975.

Trong khi đó, với 3 lần tổ chức vượt ngục bằng trực thăng, tên tội phạm người Pháp Pascal Payet được giới xã hội đen gắn cho cái tên “Vua đào tẩu”. Tên này cũng là người đang nắm giữ kỷ lục về những vụ vượt ngục bằng máy bay trực thăng.