Vụ án gián điệp công nghiệp quốc phòng "dài tập" tại nước Nga

Thứ Sáu, 30/10/2009, 08:50
Sau cả chục năm điều tra và xét xử, vụ án gián điệp liên quan đến việc thu thập và mua bán trái phép thông tin mật về các trang thiết bị công nghiệp quốc phòng của Nga về cơ bản đã đi đến hồi kết. Tòa án Moskva mới đây đã chính thức tuyên án Alekxander Georgievich (công dân Serbia 63 tuổi) phạm tội hoạt động gián điệp.

Các kết quả điều tra cho thấy, Georgievich trong suốt 20 năm qua đã trao cho các cơ quan mật vụ Mỹ nhiều tài liệu mật về các phương tiện kỹ thuật quân sự hiện đại của Nga...

AlekXander Georgievich chính là nhân vật cuối cùng trong một đường dây gián điệp quốc phòng mà các thành viên của nó đã bị xét xử từ năm 2000. Khi đó, nhân vật người Serbia này đã kịp thời chạy khỏi Nga trở về ẩn náu tại quê hương mình. Vụ án của Alexander Georgievich đã được các cơ quan có thẩm quyền Nga nghiên cứu khá kỹ lưỡng, với không ít các tài liệu mật được đưa ra làm bằng chứng trong chế độ đặc biệt hạn chế những người có thể tiếp xúc.

Manh mối đầu tiên của vụ án được bắt nguồn từ tháng 10/1998, khi các nhân viên Cơ quan An ninh liên bang Nga (FSB) tổ chức theo dõi Victor Kaliadin, một quan chức lãnh đạo của Hãng Alers Electron Ltd. Là một hãng chuyên buôn bán các sản phẩm điện tử dân dụng, nhưng Alers Electron Ltd cũng có nhiều hợp đồng cung cấp linh kiện cho các tổ hợp công nghiệp quân sự của Nga. Chính vì vậy, Kaliadin là người có quan hệ chặt chẽ với những nhân vật có thể tiếp cận với những nghiên cứu của Ban Thiết kế và chế tạo máy Solomen (KBM), bộ phận chuyên đảm trách nghiên cứu chế tạo vũ khí quốc phòng của Nga.

Chính những tiết lộ trên từ Kaliadin, các đối tác mua bán của ông ta tại Mỹ bắt đầu quan tâm tìm hiểu về khả năng khai thác thông tin tình báo quân sự từ nguồn này. Trên thực tế, Kaliadin đã xây dựng được mối quan hệ làm ăn kiểu "hai bên cùng có lợi" với người Mỹ kể từ năm 1983, khi ông ta là một chuyên viên về điện tử trong Bộ Ngoại thương Liên Xô. Trong số những "người bạn" này của Kaliadin có Farid Rafia (một công dân Mỹ gốc Arập), người về sau đã trực tiếp đứng ra móc nối và đảm nhiệm vai trò liên lạc giữa thương gia Nga với Cơ quan Tình báo quân đội Mỹ (DIA). 

Trong chuyến đi tới Paris, Kaliadin được phát hiện đã gặp gỡ Farid Rafia (nhân viên của Hãng General Dynamics), chuyển giao cho nhân vật này các tài liệu kỹ thuật về tổ hợp có vai trò bảo vệ chủ động cho loại xe tăng Arena. Đổi lại, Kaliadin nhận được hai thẻ tín dụng Visa và American Express với những tài khoản lớn. Kaliadin về sau còn thu thập thông tin về một số loại vũ khí quan trọng khác như tổ hợp tên lửa tự hành chống tăng Hrizantema-C, tổ hợp tên lửa tác chiến - chiến thuật Iskander, tên lửa P-500 v.v... nhưng chưa kịp trao cho phía Mỹ thì đã bị các cơ quan mật vụ Nga bắt giữ.

Trong quá trình theo dõi Kaliadin, các nhân viên an ninh đã xác định được rằng, nhân vật này đã nhận được các tài liệu về loại xe tăng trên từ hai anh em thương gia Alexander và Peter Ivanov, những người về phần mình đã kiếm được từ Peter Xerikov - chỉ huy bộ phận phòng chống tình báo kỹ thuật của KBM.

Tháng 12/1998, tất cả các đối tượng có liên quan đến vụ án đều bị bắt giữ. Anh em nhà Ivanov bị buộc tội tiết lộ bí mật quốc gia, còn Viktor Kaliadin - tội hoạt động gián điệp phản bội Tổ quốc. Riêng nhân viên KBM Xerikov đã được đình chỉ điều tra và ân xá. Đầu năm 2001, tòa án chính thức thừa nhận các tội danh trên đối với anh em nhà Ivanov và Viktor Kaliadin. Nhờ thái độ hợp tác và giúp đỡ tích cực trong quá trình điều tra, anh em Ivanov chỉ phải nhận bản án đúng bằng thời gian họ đã bị giam giữ cách ly trước đó.

Còn Kaliadin - trong quá trình điều tra đã phải chịu 3 cơn đột quị - phải nhận bản án 14 năm tù. Sau khi trở thành doanh nhân Nga đầu tiên bị kết án vì tội hoạt động gián điệp, vào tháng 9/2004 Kaliadin đã chết trong tù do một cơn đau tim. Còn Farid Rafia không phải chịu truy tố hình sự, được phép trở về Mỹ sau khi cung cấp lời khai cho FSB.

Nhân vật chính trong vụ xét xử lần này - Alexander Georgievich - theo các giả thuyết điều tra đã trực tiếp tham gia vào việc thu thập thông tin về tổ hợp vũ khí quân sự Arena của Nga. Cụ thể trong năm 1998, ông ta đã hai lần tới Moskva và Kolomna để nhận tài liệu mật từ Kaliadin (trước khi những tài liệu tương tự được trao cho Rafia). Quá trình điều tra vụ án gián điệp mới này cũng xác định thêm được mối quan hệ của Kaliadin với Cơ quan Tình báo quân đội Mỹ (DIA). 

Vào thời điểm năm 1998 khi đó, Georgievich đã may mắn rời khỏi Nga để trở về quê hương. Tuy nhiên đến năm 2007, Cơ quan Phản gián LB Nga đã thành công trong chiến dịch "nhử" nhân vật này quay trở lại nước Nga, sau khi đề xuất qua một trung gian về một thương vụ cung cấp thông tin về một số mẫu vũ khí mới nhất của Nga - các tổ hợp tên lửa Hrizantema-C, Iskander và tổ hợp vũ khí Blokada.

Đặt chân tới sân bay Sheremetevo-2 ngày 3/11/2007 sau một chuyến bay từ Belgrad, Georgievich đã bị bắt giữ ngay tại cửa làm thủ tục hải quan. Cũng ngay hôm đó, công dân Serbia này bị cáo buộc vi phạm điều khoản 276 Hiến pháp LB Nga vì tội hoạt động gián điệp, và một ngày sau được tòa án chính thức ra trát bắt giữ.

Trong quá trình xét xử, Alexander Georgievich chỉ thừa nhận một phần tội trạng của mình khi khẳng định, ông ta quả thật có quan tâm tới thông tin về tổ hợp Arena nhưng không biết thông tin trên được xếp vào loại bí mật quốc gia. Theo đánh giá từ trước đó dựa trên các điều khoản buộc tội, Georgievich rất có thể phải nhận bản án từ 12 đến 20 năm tù.

Nhưng xét tới thái độ hợp tác khi điều tra cũng như những căn bệnh nặng mà bị cáo đang mắc phải (huyết áp cao và tiểu đường), Tòa án Moskva đã chính thức tuyên án 8 năm tù đối với Georgievich. Luật sư của Georgievich cho biết đang chuẩn bị nộp đơn kháng án lên các cấp cao hơn

Thái Quân (tổng hợp)
.
.