JTF2 - đơn vị chống khủng bố tinh nhuệ của Canada

Cấu trúc của đơn vị JTF2

JTF2 thành lập tháng 4/1993. Trước đó, Đội phản ứng khẩn cấp đặc biệt (SERT) của Lực lượng Cảnh sát Hoàng gia Canada (RCMP) là lực lượng hoạt động đặc biệt chính của Canada. Bản thân SERT được thành lập năm 1986, chịu trách nhiệm chống khủng bố và giải cứu con tin. Sau khi giải thể SERT thì JTF2 đã nắm quyền đảm đương các hoạt động này.

Năm 1993, 100 thành viên đầu tiên gia nhập vào đơn vị mới. Phần lớn các tân binh này là thành viên của Lực lượng bộ binh hạng nhẹ Canada của Công chúa Patricia và Trung đoàn dù Canada. Sau đó lực lượng nhân sự được phân chia thành 2 nhóm là quân tấn công và quân hỗ trợ, bao gồm một đội bắn tỉa, đội tấn công, và một bộ tham mưu nhỏ. Còn có một đơn vị hàng không quy mô nhỏ được gọi là “Bay B” cũng hỗ trợ cho JTF2, đơn vị này bao gồm 3 trực thăng và phi hành đoàn.

Sau sự kiện 11/9, JTF2 tham gia hoạt động triển khai lớn đầu tiên tại hải ngoại và sát cánh cùng liên minh đặc nhiệm quốc tế ở Afghanistan. Hơn nữa, ngân sách phân bổ cho JTF2 tăng lên 120 triệu USD trong vòng 6 năm qua, điều này giúp mở rộng năng lực của JTF2, đổi mới thiết bị và tuyển dụng thêm nhân sự. JTF2 có 300 nhân sự và tuổi trung bình của các nhân viên là 37. JTF2 do một Trung tá nắm quyền chỉ huy. Căn cứ của JTF2 nằm tại Trung tâm huấn luyện Đồi Dwyer trong vùng nông thôn Ottawa.

Trung tâm này được cho là nơi đang giữ các tài sản như: một cơ sở cận chiến; 1 máy bay chở khách thân rộng DC-10 của Mỹ; 1 phòng tập thể dục; 1 hồ bơi tiêu chuẩn Olympic; trường bắn trang bị tốt; 1 tòa nhà cao 8 tầng dùng làm trung tâm huấn luyện giải cứu con tin. JTF2 còn bao gồm 4 đội hoạt động chính, mỗi đội phục vụ  một nhiệm vụ cụ thể chẳng hạn như bắn tỉa hoặc thông tin liên lạc. JTF2 là một Đơn vị Cấp 1 vì nó thường được triển khai trong các đợt hành động trực tiếp, cụ thể là giải cứu con tin, phòng thủ đối ngoại, bảo vệ an ninh, trinh sát mật, cùng các hoạt động do thám khác. Những chiến thuật hoạt động của JTF2 được biết đến là leo vách đá và leo thang; tiến hành cận chiến; giải giới; chiến đấu trên bộ; nâng và kéo; di chuyển một đối tượng ngoan cố; nhảy dù; chèo xuồng.

Thách thức huấn luyện cam go

Muốn trở thành thành viên của JTF2, các ứng viên cần phải có sẵn kinh nghiệm quân đội từ trước đó để được xem xét. Giới tính và tình trạng hôn nhân không quan trọng trong suốt quá trình tuyển lựa tân binh, mặc dù đơn vị chưa có ý định tuyển nữ đặc công đứng vào hàng ngũ. Yêu cầu chung để đứng vào hàng ngũ JTF2 bao gồm: có tối thiểu 2 năm nghĩa vụ quân sự đối với các lực lượng chính quy hoặc 3 năm đối với lực lượng dự bị; có thể được thông quan an ninh và vượt qua thủ tục kiểm tra y tế phù hợp; hoàn thành bài kiểm tra thể chất trước khi sàng lọc; huấn luyện dù.

Có 3 con đường để trở thành thành viên JTF2: 1) Lính tấn công chiến thuật (SOA) có thể được dùng trực tiếp trong các nhiệm vụ chiến thuật; 2) Lính dùng trong các nhiệm vụ hỗ trợ chiến đấu; 3) Nhân sự hỗ trợ chiến đấu tích cực. 

Các tân binh JTF2 thường phải trải qua những bài kiểm tra bắt buộc sau: Bài kiểm tra thể lực trước sàng lọc (PET) áp dụng cho lực lượng lính tấn công chiến thuật, họ phải hoàn thành đường chạy con thoi dài 20m; hoàn tất ít nhất 40 lần chống đẩy và 40 lần ngồi xuống chỉ trong 1 phút; tối thiểu 5 lần nâng xà. Đối với bài kiểm tra bơi chiến đấu thì các tân binh phải hoàn thành chặng bơi 25m trong đồng phục chiến đấu, đi ủng và bồng súng trường cũng như không được để người nổi lên mặt nước; hoàn tất chặng chạy đường trường dài 13km khi mang trên người 35 kg đồ đạc và không được chạy quá 2 giờ 26 phút; phải hoàn tất việc sơ tán một binh sĩ có kích thước tương tự (tối thiểu là thể trọng 70 kg) ở khoảng cách 25m khi mang theo vũ khí và cả vũ khí của “nạn nhân”. Trong suốt 7 ngày có mặt tại Trung tâm đánh giá JTF2, các tân binh sẽ được đánh giá về: các nhiệm vụ cá nhân và tập thể; kỹ năng cá nhân; trắc nghiệm ám ảnh sợ hãi; thể dục thể chất; hồ sơ tâm lý.

Các thành viên trong JTF2 được đào tạo với tiêu chuẩn cực kỳ cao. Sự thận trọng và chuyên nghiệp là những tính năng đặc trưng của đơn vị này. Kết quả là giai đoạn sàng lọc cuối cùng có tên gọi Khóa tấn công hành quân đặc biệt (SOAC) sẽ kéo dài khoảng 7 tháng. Trong khóa đào tạo này, các thành viên JTF2 tương lai sẽ được huấn luyện về các loại vũ khí căn bản và nâng cao, các kỹ thuật cài cắm và khai thác, điều hướng trên bộ và tuần tra.

Về trang bị khí giới cho binh lính JTF2 sẽ bao gồm: Súng trường, là các loại Colt Canada C7; Colt Canada C8; Colt Canada C8FSW. Súng tiểu tiên, gồm các loại Heckler & Koch MP5A2; Heckler & Koch MP5A3; Heckler & Koch MP5SD. Súng bắn tỉa, gồm các loại Barrett M82; C14 Timberwolf; Heckler & Koch PSG1; Hệ thống súng bắn tỉa bán tự động M110 (SASS); McMillan TAC-50. Ngoài ra là các loại vũ khí ít được biết đến khác như súng tiểu liên FN Herstal P90 dùng cho phòng vệ cá nhân; súng lục SIG Sauer P226, vũ khí phụ trợ. JTF2 hiện tại là đơn vị duy nhất trong quân đội Canada có loại súng lục SIG Sauer P320; ngoài ra còn có 2 loại súng ngắn Benelli M3 và Remington Model 870; súng máy hạng nhẹ FN Minimi C9A1 và súng máy hạng nặng M2 Browning; súng phóng lựu M203 và loại súng phóng lựu tự động Heckler & Koch GMG; vũ khí chống tăng Saab Bofors Dynamics AT4.

Các hoạt động chiến đấu nổi tiếng

Tháng 11/ 1996, quân đội Canada đã triển khai JTF2 như một đơn vị bảo vệ tại Zaire. Nhiệm vụ tại đó là giúp bảo vệ vị tướng Canada, Maurice Maril, hội kiến với lãnh tụ phe kháng chiến (do Rwanda hậu thuẫn) Laurent Kabila. Lúc trên đường, lực lượng dân quân Congo đã tấn công đoàn xe của JTF2. Trong cùng năm đó, JTF2 cũng được triển khai đến Haiti nhằm cố vấn và huấn luyện các lực lượng an ninh dưới thời Tổng thống René Préval. Tới tháng 2/2004, một lần nữa quân đội Canada lại phái JTF2 đến Haiti. Lần này, đơn vị hành quân đặc biệt tinh nhuệ số 29 đã giành quyền kiểm soát sân bay mà khi đó Tổng thống Jean-Bertrand Aristide bị Thủy quân lục chiến Mỹ bắt giữ. Trong giai đoạn khủng hoảng đó, nhiệm vụ của JTF2 cũng là bảo vệ Đại sứ quán Canada ở Haiti.

Năm 2010, binh sĩ của JTF2 được giao nhiệm vụ cung cấp hỗ trợ và an ninh tại Thế vận hội mùa Đông được tổ chức ở Vancouver. Mặc dù một số lực lượng ở trạng thái chờ nhưng cũng có một số được Cảnh sát hoàng gia Canada hậu thuẫn. Dù mức độ đe dọa tại Thế vận hội là thấp nhưng Chính phủ Canada khi đó vẫn quyết định tăng ngân sách quốc phòng nhằm cung cấp an ninh bổ sung. Tổng ngân sách cho quân đội tại Thế vận hội năm 2010 là 165 triệu USD. JTF2 cũng cung cấp an ninh cho các nhân vật nổi tiếng tại những khu vực chiến sự. Tháng 5/2007, JTF2 đã hỗ trợ cho ông Stephen Harper khi đó là Thủ tướng Canada. Sau vụ tấn công 11/9/2001, tháng 12/2001, Chính phủ Canada đã quyết định phái 40 binh sĩ JTF2 tới Afghanistan để trở thành một phần của Đặc nhiệm K-Bar (do Mỹ lãnh đạo, lực lượng này gồm binh lính của 7 quốc gia).

Đáng chú ý đây là lần triển khai JTF2 đầu tiên trong trận chiến lớn bên ngoài lãnh thổ Canada. Đặc nhiệm K-Bar cuối cùng bao gồm khoảng 3.000 sĩ quan hành quân đặc biệt đến từ nhiều lực lượng quốc tế. Điểm đáng lưu ý là ban đầu chính phủ Canada không thông báo sự có mặt của JTF2 ở Afghanistan. Nhưng sau đó đơn vị này đã bị phát giác qua một số bức ảnh đăng trên tờ báo The Globe and Mailcho thấy rõ mồn một lính JTF2 đang áp giải những người bị giam giữ và giao nó cho Mỹ. Trong khoảng giữa thời gian từ tháng 12/2001 đến tháng 11/2002, binh sĩ  JTF2 đã bắt giữ 107 lãnh tụ Taliban và giết hại 115 thành viên  Taliban hoặc dân quân Al-Qaeda. Tháng 3/2002, JTF2 tham gia Chiến dịch Anaconda. Trong chiến dịch này, JTF2 đã làm việc cùng với Trung đoàn dịch vụ không quân đặc biệt New Zealand và Biệt đội A hoạt động đặc nhiệm thuộc lục quân Mỹ.

Sau đó đến tháng 7/2005, Chính phủ Canada phái thêm nhiều đơn vị khác đến Afghanistan để chống lại tàn dư của phe nổi dậy Al-Qaeda. JTF2 trực thuộc bộ chỉ huy đặc nhiệm Mỹ tại căn cứ Kandahar. Tới năm 2004, JTF2 được Tổng thống George W. Bush khen ngợi về chủ nghĩa anh hùng vì các nỗ lực của họ ở Afghanistan. Tháng 8/2021, quân đội Canada đã triển khai JTF2 cùng với Trung đoàn tác chiến đặc biệt Canada (CSOR) đến Afghanistan để hủy tài liệu nhạy cảm, đồng thời hỗ trợ di tản nhân sự khỏi đại sứ quán Canada ở Kabul sau khi Taliban lên cầm quyền. Nên biết rằng năm 2006, JTF2 đã hợp tác cùng với Mỹ và Anh để giải cứu 4 nhà hoạt động vì hòa bình Công giáo ở Iraq. Lữ đoàn thanh kiếm chính nghĩa (SRB, một tổ chức cách mạng quy mô nhỏ) đã bắt cóc 4 nhà truyền giáo tại Baghdad. Hai trong số 4 người này là các nhà hoạt động đến từ Canada, 1 người đến từ Anh, người kia đến từ Mỹ.

Đối phó với vụ bắt cóc, Hiệp sĩ đặc nhiệm (một lực lượng đặc nhiệm Anh ở Iraq) đã khởi động Chiến dịch Nước nhẹ. Trung đoàn dịch vụ hàng không đặc biệt số 22 của Anh (SAS) đã săn lùng và giải cứu 4 con tin trong đó Mỹ cung cấp tình báo kỹ thuật còn JTF2 thì hỗ trợ SAS trong chiến dịch. Ngày 23/3/2006, SAS giải cứu 3 con tin nhưng người thứ 4 đã chết. Mặc dù Chính phủ Canada không lên tiếng bình luận về vụ này, song cả Văn phòng Ngoại giao Anh và Lầu Năm Góc đều nhắc đến vai trò căn bản của JTF2 trong nhiệm vụ đó. Năm 2014, JTF2 cũng tham  gia vào Chiến dịch Tác động (Operation Impact), đó là một chiến dịch mà Canada đào tạo quân đội của Chính phủ Iraq để chống lại lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) tại nước này. Khóa đào tạo dựa trên việc cải thiện bộ kỹ năng các lực lượng vũ trang Iraq chẳng hạn như huấn luyện việc dùng hỏa lực súng máy hạng nặng và lựu đạn phóng bằng tên lửa (RPGs) cũng như cung cấp chuyên môn về lập kế hoạch chiến đấu.

Xong khóa huấn luyện bắn tỉa, giới chức Iraq nhận thấy đã “tăng gấp 10 lần” khả năng bắn tỉa của lính Iraq chống lại IS. Ngày 22/6/2017, 1 binh sĩ JTF2 đã hạ thủ một tay súng IS ở khoảng cách xa tới 3.540m (tức 2,2 dặm): tầm bắn xa nhất được ghi nhận công khai. Tay bắn tỉa và người chỉ điểm cho anh ta đã đứng trên nóc một tòa nhà chọc trời và bắn viên đạn mất 10 giây để trúng mục tiêu. Súng trường dùng cho vụ ám toán là loại McMillan TAC-50. Thành tích này đã đánh bại kỷ lục trước đó được xác lập vào năm 2009 bởi Hạ sĩ Anh, Craig Harrison, người đã bắn xa tới 2.500m (tức 1,5 dặm).