Cuộc đời mỗi con người được chuẩn bị trước từ 6 thế hệ
Nhân dịp này, chúng tôi đã có cuộc gặp gỡ, trò chuyện với tiến sĩ Nguyễn Huy Hoàng, một trong ba dịch giả của cuốn sách về quá trình thực hiện dịch thuật cuốn sách này.
Cuộc gặp gỡ bất ngờ sau hơn 30 năm...
Nhà thơ Nguyễn Huy Hoàng trở về Việt Nam với thời gian khá gấp rút và dày kín lịch di chuyển làm việc tại khắp các tỉnh trên cả nước. Ông là Tiến sĩ ngữ văn, nguyên là giảng viên văn học Nga tại Đại học Tổng hợp Hà Nội, hiện nay ông sống và làm việc tại Moscow, Liên bang Nga. Khi được hỏi về cuốn sách "Gia tộc Tổng thống V.V. Putin", gương mặt ông linh hoạt, giọng xứ Nghệ to và rõ ràng, đọc, kể từng chi tiết nhỏ.
Nhà thơ Nguyễn Huy Hoàng chia sẻ: Tôi vừa bất ngờ, vừa cảm thấy nó... có lý. Bất ngờ vì rõ ràng, không thể nghĩ rằng, một cuốn sách về gia tộc vị tổng thống nước Nga, một vị tổng thống mà người Việt Nam đã cảm thấy thân thuộc vì tần xuất xuất hiện của ông trên báo chí nước ta là không ít, lại có thể nhận được nhiều sự quan tâm của độc giả nhiều đến thế.
Nhưng tôi lại thấy có lý. Bởi vì sao? Ngay khi dịch cuốn sách này, chúng tôi, bao gồm anh Trần Đình Hậu, anh Mai Quang Huy, những người đã học tập nghiên cứu hơn 1/4 thế kỷ ở đất nước Xô Viết, cũng đã đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác khi đọc và dịch cuốn sách "Gia tộc Tổng thống V.V. Putin".
Trước đây, đã có một số tác phẩm viết về Tổng thống Putin dịch ra tiếng Việt Nam, rồi thì hàng trăm bài báo về ông... Những tác phẩm đó đã miêu tả lại quá trình phấn đấu và làm việc của Tổng thống, những sự kiện đặc biệt trong những năm hoạt động chính trị của ông và những biến động trong chính trường Nga sau khi Liên Xô tan rã.
 |
| Nhóm dịch giả và tác giả (ngoài cùng bên trái). |
Khác với các tác phẩm đó, những bài báo đó, quyển sách "Gia tộc Tổng thống V.V.Putin" đã viết về nguồn gốc dòng họ Putin, đặt nó trong bối cảnh lịch sử nước Nga trong vòng ba thế kỷ, từ thế kỷ XVIII đến hết thế kỷ XX. Công chúng độc giả Việt Nam qua tác phẩm này biết được về nguồn gốc xuất thân của Tổng thống, từ tầng lớp nông dân Nga với những phẩm chất tốt đẹp nhất, đó là lòng yêu lao động, lòng yêu nước Nga, dân tộc Nga và tinh thần công dân cao cả. Đồng thời qua tác phẩm, bạn đọc Việt Nam hiểu về đời sống văn hóa của nước Nga, hiểu về phong tục tập quán và tâm hồn Nga, hiểu về những thăng trầm lịch sử ba thế kỷ chống ngoại xâm và những cuộc cải cách xã hội để đưa đến nước Nga ngày nay.
Đặc biệt, với hàng trăm bức ảnh tư liệu, bao gồm những bức ảnh trong quá khứ và hiện tại, tác phẩm đã phản ánh một cách sinh động về nước Nga cổ xưa, về gia đình riêng Tổng thống Putin trước đây; cuộc sống, sinh hoạt và hoạt động đa dạng của tổng thống hiện nay.
Những bức ảnh trong những năm gần đây về các cuộc gặp gỡ của Tổng thống Putin với các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam, giúp cho nhân dân Việt Nam hiểu thêm về tình cảm của tổng thống với nhân dân Việt Nam, về sự gắn bó, hữu nghị của nhân dân hai nước Việt Nam và Liên bang Nga.
Được biết, trong quá trình dịch cuốn sách này, dù là một cuốn sách dày chỉ hơn 250 trang, song nhóm dịch giả đã tốn rất nhiều thời gian, công sức mới hoàn thành nó. Điều thuận lợi lớn nhất là họ sinh sống và làm việc tại nước Nga nên có được bản thảo gốc ngay khi nó vừa xuất bản tại Nga; được gặp gỡ, tìm hiểu ngọn nguồn từ văn bản gốc, thậm chí là được gặp trực tiếp tác giả, một nhà văn, nhà nghiên cứu, là người lãnh đạo phân ban ảnh nghệ thuật của Hội Họa sĩ Moscow. Ông đã dành một mối quan tâm sâu sắc tới gia hệ của tổng thống tương lai của nước Nga Vladimir Vlađimirovich Putin từ những năm 1980.
Tác phẩm "Gia tộc Tổng thống V.V.Putin" được xuất bản lần đầu tiên năm 2013 tại Nga. Tiến sĩ Nguyễn Huy Hoàng trước đó đã từng dịch thành công hai cuốn sách của Việt Nam sang tiếng Nga là cuốn "Nhật ký Đặng Thùy Trâm" và "Truyện Kiều". Ông luôn thừa nhận rằng, mình có ít nhiều hồn vía ảnh hưởng từ văn học Nga và văn hóa Nga sau nhiều năm sinh sống tại đó...
 |
| Bìa cuốn sách. |
Nhưng điều khiến ông ngạc nhiên, là tác giả cuốn sách này - ông A.M. Putin với vốn hiểu biết của mình, đã sử dụng một số lượng các thành ngữ, tục ngữ vô cùng đa dạng và phong phú vô cùng. Điều này là cái hay, nhưng cũng là thử thách để ông và nhóm dịch giả có thể chuyển ngữ thành công mà vẫn giữ lại được những cái hay, cái đẹp của ngôn ngữ bản địa.
Tiến sĩ Nguyễn Huy Hoàng, ngay từ khi có trong tay cuốn sách, đã đọc một lượt từ đầu đến cuối trong niềm thích thú vô hạn. Vừa thích thú, vừa cảm thấy đáng giận vì mình đã không hiểu hết nước Nga cho đến khi đọc tác phẩm này. Hóa ra, lịch sử nước Nga có nhiều điều ông chưa hiểu hết, về văn hóa, về phong tục, và đặc biệt là về ngôn ngữ, thực sự là "phù thủy" và hay vô tận.
Ngay sau khi chia sẻ với nhóm bạn thân thiết của mình, ông đã "xé" ra ba mảnh cuốn sách và đưa hai phần còn lại cho 2 người đồng môn, đồng tuế với ông để cùng giải mã. Đó là một quãng thời gian khá dài họ tự nghiên cứu, rồi sau nhiều lần gặp gỡ, họ đã giải mã thành công. Sau khi giải mã văn bản thì bắt đầu chuyển thể sang ngôn ngữ văn học để đến tận tay độc giả Việt Nam.
Cuốn sách mẫu mực của thể loại gia phả học
Cuốn sách "Gia tộc Tổng thống V.V.Putin" thuật lại lịch sử gia tộc Tổng thống Liên bang Nga V.V.Putin, bắt đầu từ thế hệ thứ 12, trong khoảng những năm 1610-1630, đến các đời tiếp theo, cho tới những năm V.V. Putin học trường phổ thông. Những cuộc tìm hiểu đầu tiên về gốc tích nông dân của dòng họ nhà Putin đã được bắt đầu vào năm 1986. Khi đó người ta chưa hề nghĩ rằng đây là công trình nghiên cứu gia phả của tổng thống Liên bang Nga V.V. Putin.
Dường như thời đại đã sắp đặt các sự kiện một cách ngẫu nhiên như vậy. Mục tiêu của công trình nghiên cứu của A.M. Putin thật giản dị và nó đã lôi cuốn nhiều người, làm sáng tỏ gốc tích và tổ tiên, nối lại các mối quan hệ họ tộc tưởng chừng như đã thất lạc, dựng lên bức tranh tổng thể về sự di cư của các thành viên trong họ tộc trên khắp nước.
Ngày 25 tháng 6 năm 1992, một bản hợp đồng với Hiệp hội các nhà gia phả học toàn Nga đã được ký kết, nhằm xây dựng bộ gia phả họ tộc Putin. Bản hợp đồng đặt ra cho người thực hiện nó nhiệm vụ xây dựng bộ gia phả bằng văn bản một cách độc lập theo đúng đơn đặt hàng; tiến hành các cuộc khảo sát họ tộc từ các thế hệ xa xưa cho tới chừng nào mà các tài liệu từ các cơ quan lưu trữ quốc gia cho phép.
Lần xuất bản này của A.M. Putin là phương án rút gọn của cuốn sách "Gia tộc Tổng thống V.V.Putin. Tài liệu nghiên cứu những năm 1986-2002" đã được xuất bản tại Nga và ra mắt bạn đọc năm 2013. Cuốn sách bao gồm những tài liệu nói về gốc tích dòng họ Putin, các kết quả tìm kiếm gia phả trong các cơ quan lưu trữ quốc gia cấp Liên bang, cấp tỉnh và cấp quận, huyện.
 |
| Tác giả Aleksandr Putin. |
Ngoài ra, cuốn sách còn được bổ sung bởi các tài liệu lưu trữ gia đình, bao gồm cả ảnh của các thành viên trong họ tộc. Kèm theo công trình nghiên cứu là các tư liệu được lấy từ các kho lưu trữ, kể cả kho lưu trữ cá nhân, các bản đồ địa lý, các sơ đồ dòng tộc.
Cuốn sách còn được bổ sung bởi việc mô tả chi tiết các sự kiện lịch sử của những năm cuối thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI. Minh họa cho ấn phẩm là những tấm ảnh được lấy từ bộ sưu tập cá nhân của các thành viên trong dòng tộc, những người láng giềng, bạn bè và những người cùng làm việc với họ.
Nhiều tấm ảnh như là mẫu mực hoàn hảo của nền nhiếp ảnh chuyên nghiệp cổ điển Nga, được chụp vào đầu thế kỷ 20 ở Saint Petersburg, Moscow và nhiều thành phố khác. Không chỉ thế, cuốn sách còn như là một bộ biên niên sử nước Nga suốt hơn 3 thế kỷ, là một tác phẩm nghiên cứu văn hóa, lịch sử, dân tộc học rất sâu sắc.
Điều đáng chú ý nhất là cuốn sách được viết và phản ánh các sự kiện xảy ra ở nước Nga trước khi ông V.V.Putin trở thành nhà hoạt động chính trị và Tổng thống Nhà nước Liên bang Nga. Dòng họ Tổng thống V.V.Putin là dòng họ nông dân Nga lâu đời. Cuối thế kỷ XIX, nhiều người trong dòng họ này đã trở thành nông dân tha phương - tầng lớp nông dân tích cực nhất, có chí hướng nhất và hiểu biết nhất.
Chính họ là những người đã vận dụng được nhiều nhất các quyền công dân và quyền tự do kinh tế mà cuộc cải cách vĩ đại ở Nga năm 1861 mang lại. Họ vận dụng các quyền đó có lợi nhất cho bản thân và cho gia đình mình, và cũng nhờ thế mà họ đã góp phần củng cố quốc gia.
Và sự giải mã một chân dung
Mọi người dân Nga đều cảm nhận được bằng trực giác rằng vị tổng thống của mình có gốc gác nông dân. Nguyên nhân của việc Tổng thống V.V. Putin luôn luôn có uy tín cao chính là ở nét độc đáo đầy hấp dẫn này. Ông luôn được hình dung là một thợ cày tận tâm và chu đáo, đang cày xới cánh đồng chính trị vì lợi ích của nhân dân Nga.
Cuốn sách đã lý giải được lý do vì sao, V.V. Putin trở thành một tổng thống của nước Nga hùng mạnh với những phẩm chất vô tiền khoáng hậu; được nhân dân Nga quý trọng và chiếm được uy thế, vị trí đặc biệt trong lòng nhân dân Nga.
Để có được tác phẩm "Gia tộc Tổng thống V.V. Putin" trọn vẹn ra mắt ngày hôm nay, nhóm dịch giả Nguyễn Huy Hoàng, Mai Quang Huy và Trần Đình Hậu ngoài việc dịch thuật còn phải làm rất nhiều công việc đối nội đối ngoại với các cơ quan, các Hội hữu nghị để hoàn thành nó. Được sự đồng ý của tác giả, cuốn sách cũng đã được chắt lọc, rút gọn để độc giả Việt Nam hiểu hơn về một gia tộc của vị Tổng thống tài giỏi của nước Nga - Xô Viết.
Cuộc đời của mỗi con người được chuẩn bị từ rất lâu trước khi người ấy chào đời, vào khoảng sáu thế hệ, hay nói cách khác, là một thế kỷ rưỡi. Đó là điều đã được chứng minh bằng khoa học. Tính tới thời điểm thụ thai, rất nhiều điều đã được định trước trong cuộc đời đứa trẻ.
Dự báo cuộc đời không phải là lời tiên tri. Nhưng ở nước Nga, người ta thường nói rằng, gia tộc đã ghi sẵn như vậy. Trong bất kỳ con người nào luôn tồn tại ký ức của các thế hệ. Đối với tất cả mọi người, chiếc đồng hồ lịch sử đều chạy như nhau. Tất cả các gia đình trong dòng họ Putin đều đã và đang sống với những mối quan tâm và những vấn đề thường nhật của cuộc sống.
Gia tộc Tổng thống Nga V.V. Putin là gia tộc nông dân đàng hoàng, với truyền thống tự lực cánh sinh và sống có trách nhiệm với công việc của mình. Các gia đình thuộc thế hệ cha ông của tổng thống đã trải qua những thời kỳ đầy khó khăn và thử thách, khi mà những người đàn ông trong gia đình phải đứng trước nhiều nguy cơ về sự mất mát cuộc sống vật chất, tài sản, gia đình, sức khỏe, sinh mạng.
Không có bất cứ điềm gì báo trước, ở bất kỳ thời điểm nào, con người cũng có thể bị đánh trật khỏi đường đời đã vạch ra và mất đi sự ổn định, niềm tin và hy vọng. Nhưng cho dù thử thách có lớn đến đâu đi chăng nữa, những người trong dòng tộc Putin đều vượt qua trong danh dự...
