Phát minh độc đáo của y học thế kỷ XXI

Thứ Năm, 01/10/2009, 15:30
Bằng việc tạo ra hàng loạt các bộ phận cơ thể nhân tạo, kết quả của sự kết hợp giữa thành tựu khoa học công nghệ hiện đại và thành tựu trong lĩnh vực sinh vật học, khoa học đang ngày càng tiến gần đến việc tạo ra những con người nhân tạo hơn bao giờ hết. Điều này càng khẳng định khả năng và sự thông minh vượt bậc của con người, song trước hết, những bộ phận nhân tạo đã và đang làm nên những kỳ tích của y học thế kỷ XXI.

Tế bào nhân tạo

Trong điều trị, đôi khi chúng ta cần đưa thuốc đến đúng vị trí vết thương cần thuốc để mang lại hiệu quả nhanh hơn, song điều này không thể thực hiện được chỉ bằng cách uống thuốc hoặc tiêm. Khắc phục vấn đề này,  Daniel Hammer - Giáo sư sinh vật học tại Trường đại học Pennsylvania - Mỹ đã thành công trong việc tạo ra tế bào nhân tạo từ chất polymer có tên gọi là tế bào C. Chúng có thể bắt chước y hệt các tế bào bạch cầu và di chuyển đi khắp cơ thể.

Song quan trọng hơn, những tế bào giả này có thể vận chuyển thuốc tới thẳng nơi đang cần thuốc để điều trị. Điều này khiến cho kết quả điều trị cao hơn và an toàn hơn, đặc biệt là có thể ứng dụng trong điều trị bệnh ung thư.

Thận nhân tạo

Đối với những bệnh nhân bị suy thận, điều cần phải nhanh chóng tiến hành để duy trì sự sống cho họ, đó là phải loại bỏ các chất độc ra khỏi máu và giữ cho nồng độ các chất dịch trong cơ thể được cân bằng. Và tất nhiên, công việc này cần đến sự trợ giúp của hệ thống máy lọc máu. Tuy nhiên, người bệnh sẽ phải nằm triền miên trên giường bệnh và không bao giờ rời khỏi chiếc máy lọc máy.

Để tránh sự bất tiện này, các nhà khoa học Mỹ vừa chế tạo thành công một thiết bị lọc máu với kích cỡ nhỏ, nhẹ có thể gắn trên một chiếc dây lưng có tên gọi là AWAK (automated, wearable artificial kidney) hay còn gọi là thận nhân tạo. Người bệnh sau khi được gắn thận nhân tạo có thể hoàn toàn yên tâm vì thiết bị này có thể sử dụng liên tục 24 giờ trong ngày, 7 ngày trong tuần và hoạt động giống như chức năng của một quả thận thực sự.

Khớp gối thông minh

Khớp gối này có tên gọi RHEO, được nghiên cứu và phát triển bởi các nhà khoa học Hugh Herr và Ari Wilkenfeld thuộc trung tâm nghiên cứu các thiết bị nhân tạo MIT của Mỹ. Thiết bị thực chất là một chiếc khớp gối điện tử được lập trình bởi các chuyên gia kỹ thuật.

Thiết bị cảm biến gắn kèm cho phép nó cảm nhận các cử động của cơ thể và tự học cách người sử dụng bước đi, sau đó hệ thống sẽ hoạt động giúp người bệnh sử dụng đi lại một cách dễ dàng.

Lưỡi điện tử

Là công trình của Giáo sư Dean Neikirk, một chuyên gia trong lĩnh vực máy tính và điện tử tại Trường đại học Austin - bang Texas - Mỹ. Khi các công ty thực phẩm nổi tiếng ở Mỹ muốn tung ra thị trường một sản phẩm mới hợp khẩu vị của người tiêu dùng, họ đều tìm đến với thiết bị lưỡi điện tử để kiểm tra và bổ sung các thành phần cho hợp khẩu vị người tiêu dùng.

Để có được khả năng nhận biết khẩu vị này, các nhà sáng chế đã chế tạo chiếc lưỡi điện tử có sử dụng các thiết bị cảm biến siêu nhỏ (microspheres). Chúng giúp nhận biết khi nào khẩu vị đạt đến mức chuẩn, và biểu hiện bằng cách thay đổi màu sắc hiển thị. Mặc dù chúng không thể thay con người nói rằng "hương vị này thật tuyệt!", song có thể chắc chắn rằng thành phần trong thực phẩm có hương vị đáng tin cậy.

Tim nhân tạo - thành tựu lớn của y học Pháp

Với khả năng hoạt động giống như một quả tim tự nhiên trong cơ thể con người, đây là một trong những thành tựu được giới khoa học thế giới đánh giá cao, bởi nó mở ra khả năng thay thế cho tim thật trong trường hợp bệnh nhân bị mắc bệnh tim trầm trọng, hoặc trong trường hợp không thể tiến hành phẫu thuật cấy ghép mô tim thông thường do hiện tượng đào thải.

Công trình này được tiến hành trong suốt 15 năm tại Pháp bởi Tiến sĩ Alain Carpentier và các đồng nghiệp. Ông Alain cho biết, họ đã sử dụng các mô sinh học tổng hợp được làm từ các tế bào động vật để chế tạo tim nhân tạo (loại mô sinh học này được Tiến sĩ Carpentier phát hiện từ 30 năm trước).  Ngoài ra, hình dạng, kích thước các hệ thống mạch máu phù hợp cũng cho phép tim nhân tạo hoạt động hiệu quả, tránh hiện tượng máu bị dồn đọng.

Tim nhân tạo gồm có 2 tâm thất có gắn hai máy bơm siêu nhỏ (micro pumps) cho phép bơm máu tuần hoàn khắp cơ thể, cùng với các van tim giống như tim tự nhiên. Năm 1982, một bệnh nhân tim đã trở thành người đầu tiên được phẫu thuật cấy ghép tim nhân tạo. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, trái tim này chỉ giúp bệnh nhân duy trì được sự sống thêm 112 ngày.

Sau nhiều cải tiến, thử nghiệm vào năm 2001 đã cho thấy: trái tim nhân tạo do các nhà khoa học Pháp chế tạo có thể kéo dài sự sống cho bệnh nhân ít nhất là từ 5 năm trở lên, với khoảng 225 triệu lần đập

Minh Ngọc (theo The Science)
.
.