Cổ phiếu AI: Nhà đầu tư tránh bong bóng Mỹ, chuyển sang Trung Quốc

Trung Quốc thành điểm đến mới của dòng vốn AI

Trong bối cảnh Phố Wall dấy lên lo ngại về nguy cơ bong bóng đầu cơ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), dòng vốn toàn cầu đang chuyển hướng ngày càng rõ sang Trung Quốc. Với nhiều nhà đầu tư quốc tế, đây vừa là cách đa dạng hóa danh mục, vừa là phép đặt cược vào “DeepSeek tiếp theo” khi cổ phiếu AI tại Mỹ bị cho là đã vượt xa nền tảng cơ bản.

Cơn sốt AI kéo dài hơn 2 năm qua đã đẩy nhóm cổ phiếu công nghệ Mỹ lên mặt bằng định giá kỷ lục làm gia tăng rủi ro tập trung trong danh mục của các quỹ lớn. Khi định giá trở nên nhạy cảm hơn trước khả năng điều chỉnh, nhu cầu đa dạng hóa địa lý trở nên cấp thiết khiến Trung Quốc với chiến lược tự chủ công nghệ được thúc đẩy từ cấp cao nhất nổi lên như một điểm đến thay thế mang tính chiến lược.

Làn sóng đầu tư này được hậu thuẫn mạnh mẽ bởi định hướng phát triển dài hạn của Bắc Kinh. Trung Quốc coi AI và bán dẫn là trụ cột cho tăng trưởng kinh tế tương lai cũng như an ninh công nghệ quốc gia. Thời gian gần đây, nước này đẩy nhanh tiến trình xây dựng hệ sinh thái AI và bán dẫn nội địa, đồng thời tăng tốc đưa các doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực chip AI lên sàn chứng khoán.

Chỉ trong tháng này, Moore Threads - doanh nghiệp thường được ví như “Nvidia của Trung Quốc” cùng MetaX Integrated Circuits đã đồng loạt niêm yết, nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý của thị trường. Các thương vụ IPO này không chỉ nhằm huy động vốn, mà còn phát đi tín hiệu rõ ràng về quyết tâm rút ngắn khoảng cách công nghệ với Mỹ. Đối với nhà đầu tư quốc tế, đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang tạo ra “độ sâu” mới cho thị trường AI, vượt ra ngoài phạm vi của một vài tập đoàn công nghệ quen thuộc.

Trong bối cảnh Bắc Kinh gia tăng hỗ trợ cho các nhà sản xuất chip AI từ chính sách đến nguồn lực tài chính, giới đầu tư nước ngoài ngày càng tin rằng Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách công nghệ với Mỹ nhanh hơn dự kiến. Điều này diễn ra song song với những lo ngại ngày càng lớn về định giá cao của cổ phiếu AI Mỹ, qua đó thúc đẩy dòng vốn tìm kiếm cơ hội mới tại Trung Quốc.

Hấp dẫn hơn về giá nhưng còn nhiều rủi ro

Sự thay đổi trong chiến lược phân bổ tài sản đã bắt đầu thể hiện rõ. Công ty quản lý tài sản Ruffer (Anh) cho biết đã chủ động hạn chế tỷ trọng với nhóm “Magnificent Seven” - 7 gã khổng lồ công nghệ Mỹ và đang tìm cách gia tăng mức độ tiếp xúc với Alibaba để tận dụng làn sóng AI Trung Quốc.

Theo bà Gemma Cairns-Smith, chuyên gia đầu tư tại Ruffer, Mỹ vẫn dẫn đầu về AI tiên phong nhưng Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách nhanh hơn nhiều so với kỳ vọng trước đây. Bà cho rằng lợi thế cạnh tranh trong lĩnh vực này có thể không “rộng hoặc sâu” như thị trường từng mặc định.

Alibaba được xem là một trong những cửa ngõ quan trọng nhất để tiếp cận AI Trung Quốc, khi vừa sở hữu mô hình ngôn ngữ lớn Qwen, vừa phát triển chip AI riêng và đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng điện toán đám mây. Cùng với sự trỗi dậy nhanh chóng của DeepSeek - đối thủ trực tiếp của ChatGPT tại thị trường nội địa, giới đầu tư ngày càng tin rằng Trung Quốc đang hình thành một hệ sinh thái AI đủ sức cạnh tranh trên quy mô lớn.

Bên cạnh yếu tố công nghệ, chênh lệch định giá cũng là lực hút đáng kể. Chỉ số Nasdaq Composite hiện giao dịch quanh mức P/E 31 lần, trong khi Hang Seng Tech chỉ khoảng 24 lần. Khoảng cách này mở ra cơ hội tiếp cận AI Trung Quốc với mức định giá được cho là “dễ thở” hơn, trong khi tiềm năng tăng trưởng vẫn còn đáng kể.

Báo cáo mới đây của UBS Global Wealth Management đánh giá công nghệ Trung Quốc là khu vực “hấp dẫn nhất” trong bối cảnh hiện nay, nhấn mạnh nhu cầu đa dạng hóa địa lý của nhà đầu tư cùng các lợi thế như hỗ trợ chính sách mạnh, quyết tâm tự lực công nghệ và khả năng thương mại hóa AI nhanh. Những yếu tố này giúp các cổ phiếu như Alibaba, Baidu, Tencent hay SMIC trở thành lựa chọn đáng cân nhắc trong danh mục toàn cầu.

Theo ông Jason Hsu, nhà sáng lập Rayliant, trong cuộc đua AI, Mỹ có lợi thế về đổi mới sáng tạo, trong khi Trung Quốc vượt trội về kỹ thuật, năng lực sản xuất và nguồn cung điện. Các biện pháp hạn chế xuất khẩu công nghệ của Mỹ, theo ông, đã buộc Trung Quốc phải đầu tư mạnh vào phát triển công nghệ lõi.

Trên thị trường sơ cấp, cơn sốt AI thể hiện rõ khi cổ phiếu MetaX Integrated Circuits - doanh nghiệp do cựu nhân sự AMD sáng lập tăng khoảng 700% trong phiên chào sàn tại Thượng Hải, còn Moore Threads trước đó cũng tăng gần 400% ngay ngày giao dịch đầu tiên. Những con số này cho thấy kỳ vọng rất lớn của thị trường với ngành chip AI Trung Quốc, song cũng làm dấy lên lo ngại về yếu tố cường điệu.

Tuy nhiên, không phải mọi chuyên gia đều đánh giá lạc quan. Ông Kamil Dimmich, North of South Capital cảnh báo rằng hầu như không có công ty chip nào hiện được định giá “hợp lý”, khi giá cổ phiếu chủ yếu phản ánh kỳ vọng hơn là nền tảng tài chính. Quỹ của ông vẫn nắm giữ Alibaba và Baidu, nhưng ưu tiên các doanh nghiệp đầu tư AI theo hướng thận trọng.

Cùng quan điểm, bà Carol Fong, CEO CGS International Securities cho rằng nhà đầu tư cần chọn lọc các doanh nghiệp hưởng lợi từ chính sách tự chủ công nghệ của Trung Quốc, đồng thời duy trì các công ty dẫn đầu toàn cầu để cân bằng rủi ro trong chu kỳ chip đang bị phân mảnh bởi yếu tố địa chính trị.