Làm phim, cuộc đua hút phái đẹp

1. Làng điện ảnh Việt vừa đón thêm một nữ tân binh: đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư. Cô chào sân với bộ phim tâm lý - tình cảm “Bẫy ngọt ngào”. Đinh Hà Uyên Thư vốn là cái tên nổi như cồn trong làng giải trí với vai trò đạo diễn MV. Cô đứng sau loạt MV triệu view của dàn ca sĩ hàng đầu showbiz như Hồ Ngọc Hà (Cả một trời thương nhớ, Em muốn anh đưa em về), Sơn Tùng M-TP (Lạc trôi), Bảo Anh (Sống xa anh chẳng dễ dàng, Như lời đồn, Ai cần ai)… Việc Thư chuyển hướng sang điện ảnh là một quyết định gây ngạc nhiên. Bởi trước cô, một đạo diễn “chuyên trị” MV là Kawaii Tuấn Anh cũng thử sức với nghệ thuật thứ bảy. Thất bại thảm hại của anh ở bộ phim “Em gái mưa” khiến dư luận bỗng e dè khi có thêm một đạo diễn MV, lại là nữ giới, dấn thân thị trường phim ảnh.

Nhưng trái ngược hoàn toàn với Kawaii Tuấn Anh, Đinh Hà Uyên Thư có màn ra mắt vô cùng ấn tượng. Chỉ sau vài ngày ra rạp, “Bẫy ngọt ngào” nhanh chóng khuấy đảo phòng vé và được bàn luận rôm rả trên các diễn đàn yêu phim. Tác phẩm đầu tay của đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư có sự tham gia của dàn diễn viên trẻ đẹp như Quốc Trường, Bảo Anh, Diệu Nhi, Minh Hằng… “Bẫy ngọt ngào” khai thác đề tài khá mới mẻ và táo bạo: bạo lực tình dục. Phim kể về cuộc hôn nhân của Camy (Bảo Anh đóng) với doanh nhân Đăng Minh (Quốc Trường). Dù mới cưới nhưng Đăng Minh luôn tỏ ra ghen tuông và tìm mọi cách kiểm soát vợ. Mỗi lần lên cơn ghen, anh ta lại hành hạ cô bằng những hành động thô bạo khi gần gũi. Camy nhẫn nhục chịu đựng và giấu nhẹm với đám bạn thân. Phải đến khi đám bạn thân ra tay, gài Đăng Minh vào bẫy thì anh ta mới thay đổi.

Xem “Bẫy ngọt ngào”, nhà phê bình Lê Hồng Lâm nhận xét: “Đinh Hà Uyên Thư, vốn là một đạo diễn MV đã tạo được phong cách riêng trong làng ca nhạc nên với màn chào sân trong điện ảnh, cô có được một lợi thế (đồng thời cũng là hạn chế): tái hiện đời sống của giới thượng lưu, giới giải trí lên phim rất hào nhoáng và bắt mắt. Tạo hình, phục trang của các nhân vật, bối cảnh và ngôn ngữ thoại đều rất sang chảnh, bắt mắt, bắt tai. Lợi thế đó còn được thể hiện ở sự linh hoạt trong những cú máy, nhịp điệu và tiết tấu nhanh gọn, mang lại cho bộ phim một nguồn năng lượng mới mẻ và trẻ trung.

Nhưng hạn chế cũng nằm ở đó. Bộ phim đôi lúc bỏ rơi nhân vật, không cho họ những cơ hội để giãi bày nội tâm hoặc những khoảng lặng để khán giả kịp đồng cảm với họ. Dù sao, “Bẫy ngọt ngào” cũng là một bộ phim giải trí được làm hấp dẫn và lôi cuốn. Tôi xem bộ phim này trước Tết. Và sau buổi chiếu, tôi có nói với đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư rằng bộ phim này cho thấy cô có quá nhiều tiềm năng để trở thành một đạo diễn thời thượng và ăn khách của điện ảnh Việt”.

“Bẫy ngọt ngào” không chỉ đánh dấu sự trở lại của Minh Hằng ở nghiệp diễn xuất mà cô còn xuất hiện ở một vai trò hoàn toàn mới: nhà sản xuất. Đây là điều làm nhiều người bất ngờ. Bởi trong thời điểm dịch bệnh, việc chi tiền sản xuất phim trở thành cuộc chơi mạo hiểm, huống hồ là một người mới, lại là một nhi nữ như Minh Hằng.

2. Nhưng Đinh Hà Uyên Thư và Minh Hằng không phải là trường hợp duy nhất. Rất nhiều “bóng hồng” bước vào cuộc đua màn bạc đã để lại dấu ấn ngay từ tác phẩm đầu tiên. Đảm nhiệm cùng lúc bốn vai trò gồm đạo diễn, diễn viên kiêm biên kịch và nhà sản xuất, ca sĩ Mỹ Tâm khiến đồng nghiệp nam phải ngạc nhiên khi cô dám “chơi lớn” đến thế với “Chị trợ lý của anh”. Phim gặt hái doanh thu cao ngất ngưởng và chắp cánh cho mối tình Mỹ Tâm - Mai Tài Phến.

Lần đầu ngồi ghế chỉ đạo, Kathy Uyên đã mang về hơn 70 tỉ đồng cho “Chị chị em em” hồi năm 2019. Phim trở thành tác phẩm được săn đón nhất thời điểm đó và “chị chị em em” trở thành câu cửa miệng của nhiều khán giả. Không chỉ thắng đậm trong nước, bộ phim còn gây ấn tượng khi xuất hiện tại nhiều sự kiện quốc tế như Liên hoan phim châu Á Osaka (Nhật Bản), Liên hoan phim Busan (Hàn Quốc)...

Chạm ngõ điện ảnh, cô nàng “bánh bèo” Luk Vân khai thác đề tài tưởng như rất cũ: Tình tay ba của những chàng trai cô gái mới lớn. Thế mà “4 năm, 2 chàng, 1 tình yêu” do cô đạo diễn liên tục lọt top phim có suất chiếu cao nhất trong nhiều tuần. Nét hài hước, nhẹ nhàng của tuổi thanh xuân đã khiến phim hút giới trẻ - đối tượng khán giả chính của phòng vé.

Không chỉ phim đầu tay mà khi quyết định đi đường dài với điện ảnh, các nữ đạo diễn, nhà sản xuất cũng cho thấy sự bền bỉ và tâm huyết của mình. Có thể kể đến những cái tên nổi bật như Ngô Thanh Vân với “Tấm Cám – Chuyện chưa kể”, “Hai Phượng”, “Trạng Tí phiêu lưu ký”; Trương Ngọc Ánh với “Hương Ga”, “Sắc đẹp ngàn cân”, dự án phim “Trưng Vương”; Mai Thu Huyền với “Lạc giới”, “Giấc mơ Mỹ”, “Kiều”; Hồng Ánh với “Đảo của dân ngụ cư”, “Đường đua”…

Sự tham gia đông đảo của nữ giới vào lĩnh vực điện ảnh đã và đang giúp điện ảnh Việt đa thanh, đa sắc. Họ mang đến sự mềm mại, nhẹ nhàng và rất nữ tính trong phong cách kể chuyện. Họ khai thác những đề tài rất phụ nữ, đôi khi khá nhạy cảm mà đồng nghiệp nam chưa chắc đã dám đụng đến như: ẩn ức tình dục nữ giới, đồng tính nữ, nỗi lòng người mẹ đơn thân, chuyện sinh con hay rào cản gia phong… Được nhào nặn dưới bàn tay phái đẹp, tiếng nói nữ quyền trên màn ảnh rộng cũng trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Hình tượng người phụ nữ trong phim không còn bị áp chế bởi phái mạnh mà độc lập, tự tin, sống biết hưởng thụ và lựa chọn lối đi của riêng mình. Phái đẹp có muôn màu muôn vẻ, không ai giống ai nhưng mỗi người đều tạo lập cho mình giá trị riêng đáng được tôn vinh và yêu thương. Khát vọng, suy nghĩ và mọi khía cạnh cuộc sống của phụ nữ hôm nay được họ khai thác và truyền tải khéo léo qua tác phẩm.

3. Tuy nhiên, theo đạo diễn – diễn viên Hồng Ánh, nhiều người lầm tưởng nhân lực nữ trong ngành công nghiệp điện ảnh khá nhiều nhưng thật ra số lượng vẫn rất khiêm tốn dù qua các năm, lực lượng này không ngừng gia nhập thêm tân binh. Rất nhiều người chỉ xuất hiện đúng một lần, coi điện ảnh như một cuộc chơi rồi biến mất. Ở lĩnh vực sản xuất, đạo diễn, nếu kể tên những người gắn bó bền bỉ thì chỉ có khoảng 10 người. Và trong số đó, không phải ai cũng thành công, bởi điện ảnh luôn là một cuộc đua khốc liệt và tốn kém mà không phải ai cũng đủ sức theo đuổi lâu dài. Đạo diễn Hồng Ánh cho rằng dấn thân vào điện ảnh, nữ giới phải đối mặt nhiều áp lực hơn nam giới: “Nói gì thì nói, dù gì tạo hóa cũng nhào nặn ra người phụ nữ với thiên chức làm mẹ, làm vợ. Nội thiên chức đó đã chiếm quỹ thời gian, ảnh hưởng đến công việc của mình. Trong khi làm điện ảnh thì không phân biệt nam nữ. Sức khỏe, cơ địa trời cho đã tạo ra người nữ, người nam khác biệt. Do đó để theo được nghề thì người phụ nữ phải nỗ lực gấp đôi phái mạnh”.

Nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc cho biết, trong các vai trò sáng tạo then chốt như đạo diễn, sản xuất, thiết kế phục trang, họa sĩ, dựng phim... nhân lực nữ đang dần tăng lên. Trước thực trạng này, nam giới có nhiều ý kiến khác nhau. Có người cổ vũ, ủng hộ, có người thì nghi ngờ khả năng làm phim của chị em. Kathy Uyên cũng thừa nhận, thời gian đầu, việc cô ngồi vào ghế đạo diễn khiến nhà sản xuất đến những người trong ê-kip không mấy tin tưởng. Họ không tin một nữ diễn viên như cô có thể truyền tải tốt thông điệp bộ phim. Với thái độ mạnh mẽ và cầu thị, cô đã khiến nhà sản xuất lẫn ê-kip phải thán phục bằng tác phẩm tròn trịa và cuốn hút. Đinh Hà Uyên Thư cho rằng, ngoài chuyện thể lực thì nữ giới hoàn toàn có thể “so găng” sòng phẳng với cánh mày râu bởi trình độ, óc sáng tạo, sự đam mê dấn thân của nữ giới không hề thua kém nam giới. Thậm chí, nữ đạo diễn có nhiều thuận lợi hơn khi chỉ đạo những cảnh nhạy cảm, thân mật. Khi diễn viên nữ khỏa thân hay đóng cảnh nóng, sự có mặt của đạo diễn nữ khiến họ thoải mái hơn. Đó là lý do cả cô và Kathy Uyên đều thành công với hai bộ phim có nhiều cảnh nóng như “Chị chị em em” và “Bẫy ngọt ngào”.