Tài chính thế giới “sốc nhiệt” từ đòn thuế của Mỹ

Thị trường tài chính toàn cầu chao đảo

Sau khi có thông tin về mức áp thuế mới của Mỹ lên các nước, thị trường tài chính toàn cầu chứng kiến những biến động đáng kể, tác động mạnh tới tâm lý nhà đầu tư, kéo theo nhiều thay đổi trên các thị trường vàng, dầu và ngoại tệ. Tính đến ngày 9/4, khi thuế đối ứng được áp dụng với hàng chục đối tác thương mại lớn của Mỹ được nâng lên, từ mức chung 10% lên mức thuế mới là 11-84%, giá vàng bật tăng mạnh.

Từ mức 2.968 USD/ounce vào đầu giờ sáng 9/4, giá vàng giao ngay đã tăng vọt lên 3.040 USD/ounce vào trưa cùng ngày. Cập nhật đến 14h15, giá vàng giao ngay đã vọt lên 3.055 USD/ounce, tức tăng khoảng 85 USD/ounce so với đầu giờ sáng. Quy đổi theo tỷ giá hiện hành, giá vàng thế giới tương đương khoảng 94,779 triệu đồng/lượng (chưa tính thuế, phí).

Những mức thuế quan trả đũa qua lại giữa các nước, đặc biệt là giữa Mỹ và Trung Quốc cùng với các dữ liệu kinh tế sắp công bố từ Mỹ và các tín hiệu chính sách tiền tệ từ biên bản cuộc họp của Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) và Chỉ số giá tiêu dùng (CPI), Chỉ số giá sản xuất (PPI)... cũng được cho là sẽ tác động tới xu hướng giá vàng.

Thị trường dầu thô cũng đã chứng kiến một tuần đầy biến động sau khi có thông báo áp thuế từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đến phiên 9/4, giá dầu đã giảm năm ngày liên tiếp xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2/2021. Vào lúc 13 giờ 55 phút (giờ Việt Nam), giá dầu Brent giao sau đã giảm 1,39 USD, tương đương 2,21%, còn 61,43 USD/thùng, trong khi giá dầu thô WTI của Mỹ hạ 1,50 USD, tương đương 2,52%, còn 58,08 USD/thùng. Cả hai loại dầu này trước đó đã để mất tới 4% trước khi phục hồi nhẹ. Trong 5 phiên gần đây, cả giá dầu Brent và WTI đều sụt mạnh. Mức chênh lệch giữa giá dầu Brent giao ngay và giá giao sau 6 tháng đã giảm xuống còn 98 xu Mỹ/thùng - mức thấp nhất kể từ giữa tháng 11/2024.

Đối với thị trường tiền tệ, đến ngày 9/4, chỉ số DXY đã giảm 0,35% xuống mức 102,91. Chỉ số này đã giảm khoảng 0,7% kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan vào ngày 2/4, khiến các nhà đầu tư cân nhắc tác động của loạt chính sách này đến nền kinh tế Mỹ. Đồng USD quay đầu giảm trong khi đồng EUR tăng giá vào phiên giao dịch vừa qua. Đồng EUR đã tăng 0,52%, đạt mức 1,0958 USD sau khi giảm trong hai phiên giao dịch trước đó.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã chạm mức thấp nhất kể từ khi bắt đầu giao dịch vào năm 2010, ở mức 7,3815 nhân dân tệ/USD. Đồng tiền này chốt phiên giao dịch giảm 1,05% so với đồng bạc xanh, xuống mức 7,423 nhân dân tệ/USD. Theo Reuters, điều này phản ánh tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang. Trong khi đó won (Hàn Quốc) trượt giá xuống mức thấp nhất trong 16 năm với 1.473,2 won đổi 1 USD. Đồng USD đã giảm 1% xuống mức 146,3 yên Nhật và giảm 1,48% xuống mức 0,8478 franc so với đồng franc Thụy Sĩ.

Quay như chong chóng

Tuy nhiên, rạng sáng 10/4 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên Truth Social tuyên bố tạm dừng áp dụng mức thuế đối ứng trong 90 ngày đối với hơn 75 quốc gia đã "không trả đũa" mà liên hệ để đàm phán.  Đồng thời, ông Trump quyết định tăng thuế ngay lập tức với Trung Quốc lên 125%.

Phản ứng tích cực với tuyên bố mới từ Tổng thống Donald Trump, thị trường chứng khoán Mỹ ngay lập tức đảo chiều tăng mạnh. Chỉ số Dow Jones tăng hơn 2,300 điểm (hơn 6%), chỉ số S&P 500 tăng 7% trong khi Nasdaq ghi nhận mức tăng 8,5%.

Theo Kitco, giá vàng thế giới ghi nhận lúc 4h30 ngày 10/4 (theo giờ Việt Nam) giao ngay ở mức 3060,46 USD/ounce, tăng 46,57 USD/Ounce so với ngày 9/4. Quy đổi theo tỷ giá USD tại thị trường tự do (26.250 VND/USD), vàng thế giới có giá khoảng 97,91 triệu đồng/lượng (chưa tính thuế, phí).

Tuyên bố này của Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng giúp giá dầu bật tăng hơn 4% sau khi lao dốc thêm khoảng 7% lúc đầu phiên. Sáng 10/4, giá xăng dầu giữ đà tăng, dầu Brent tăng 2,66 USD, tương đương 4,23%, lên 65,48 USD/thùng; dầu WTI tăng 2,77 USD, tương đương 4,65%, lên 62,35 USD/thùng.

Nhận xét về sự phục hồi của giá dầu, nhà phân tích cấp cao Phil Flynn của Price Futures Group cho biết, đó là do bước ngoặt trong xung đột thương mại khi ông Trump cho các quốc gia thể hiện mong muốn đàm phán để xóa bỏ thuế quan thêm thời gian để giải quyết vấn đề. Theo nhà phân tích này, những gì mà ông Trump đang làm là đẩy Trung Quốc vào cảnh tự cô lập về kinh tế. Để đáp trả, Trung Quốc công bố sẽ áp dụng mức thuế 84% đối với hàng hóa của Mỹ từ ngày 10/4. Mặc dù giá dầu đã hồi phục một phần nhưng các nhà phân tích cho biết cuộc chiến thương mại leo thang giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ tiếp tục gây áp lực lên giá dầu.

Mặc dù thị trường phản ứng tích cực song các chuyên gia cũng đưa cảnh báo thận trọng trong đó có nhấn mạnh, đà tăng mạnh của Dow Jones có thể chỉ là phản ứng kỹ thuật trước thông tin bất ngờ, chưa thể hiện sự phục hồi bền vững nếu đàm phán thương mại không đạt tiến triển thực chất.

Việc nâng thuế lên 125% đối với Trung Quốc có thể dẫn đến phản ứng mạnh từ nước này, làm tăng nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ. Ngoài ra, những điều chỉnh linh hoạt trong chính sách thuế có thể gây ra biến động ngắn hạn cho thị trường, đồng thời khiến doanh nghiệp khó đưa ra các kế hoạch đầu tư và sản xuất dài hạn.