Vàng tăng chóng mặt giữa “bão” thương mại

Giá vàng tăng chóng mặt, vượt xa kỳ vọng hồi đầu năm

Sau nhiều hồi giằng co ở mức 2.600 - 2.700 USD trong tháng 1/2025, giá vàng đã có một cú bứt tốc bất ngờ vào tháng 2/2025. Trong phiên giao dịch vào trưa ngày 10/2/2025, giá vàng thế giới giao dịch tăng 1,4% lên 2.902,16 USD/ounce.

Điều này vượt xa kỳ vọng của giới chuyên gia. Trước đó, Ngân hàng đầu tư hàng đầu Goldman Sachs buộc phải điều chỉnh dự báo tốc độ tăng giá của thứ kim loại này bởi sự thay đổi của các yếu tố kinh tế vĩ mô liên quan. Đồng thời, điểm khởi đầu khá thấp của giá vàng thế giới trong năm 2025 cũng được đánh giá là ở mức thấp. Chính những điều này đã khiến Goldman Sachs phải đưa ra dự đoán giá vàng sẽ đạt đỉnh khoảng 2.910 USD/ounce vào cuối năm 2025 hoặc giữa năm 2026, thay vì mốc 3.000 USD.

Tuy nhiên, thời thế đã thay đổi khi ông Donald Trump công bố mức thuế mới 25% đối với tất cả mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu, với lý do an ninh quốc gia. Đồng thời, ông Trump cũng đã chính thức thực thi mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, có hiệu lực dự kiến vào ngày 4/2. Trung Quốc hôm 9/2 đã áp đặt mức thuế mới 15% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ để đáp trả. Chính những điều này đã làm leo thang cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trong khi đó, vàng được các nhà đầu tư ưu ái coi là hầm trú ẩn an toàn, hàng rào bất tử trước “bão” lạm phát, chiến tranh thương mại, thậm chí là bất ổn địa chính trị.

Thương chiến thổi bùng giá vàng

Lệnh áp thuế 25% không có ngoại lệ của Tổng thống Trump sẽ ảnh hưởng đến một số đối tác thương mại và đồng minh lớn của Mỹ, bao gồm Canada, nhà cung cấp thép và nhôm lớn nhất, chiếm 79% tổng lượng nhập khẩu của Mỹ trong 11 tháng đầu năm 2024. Theo báo cáo gần đây của Ngân hàng Trung ương Canada (BoC), mức thuế 25% của Mỹ với mức trả đũa toàn diện sẽ dẫn đến sụt giảm 2,5% GDP Canada vào năm 2025; 1,5% vào năm 2026 và khiến nền kinh tế Canada rơi vào suy thoái.

Ngoài ra, một số đối tác lớn trong việc xuất khẩu thép sang Mỹ theo sau Canada là Brazil, Mexico, Hàn Quốc và Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Giới chuyên gia cũng cho rằng dù Mỹ không còn là nền kinh tế tập trung vào sản xuất như trước đây, nhưng nước này vẫn tiêu thụ hàng chục triệu tấn thép và nhôm mỗi năm, cung cấp cho các ngành công nghiệp như sản xuất ôtô, hàng không vũ trụ, sản xuất dầu, xây dựng và cơ sở hạ tầng như đường và cầu. Thuế quan sẽ làm tăng chi phí sản xuất trong những ngành này do chi phí thép nhập khẩu tăng.

Song song với đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng được cho là chọc Trung Quốc, khi áp mức thuế 10% lên hàng hóa nhập khẩu từ đất nước tỷ dân, có trị giá 300 tỷ USD, thậm chí có một số mặt hàng bị áp thuế tới 25%.

Ngay lập tức Trung Quốc cũng đã có đòn đáp trả xứng đáng khi áp mức thuế 15% đối với than đá và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG); 10% đối với dầu thô, máy móc nông nghiệp và ôtô động cơ lớn của Mỹ. Bắc Kinh cũng siết chặt kiểm soát xuất khẩu đối với 25 kim loại quý hiếm, trong đó có nhiều nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghệ điện tử và thiết bị quân sự. Trước đó, chính quyền Trung Quốc đã mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với "gã khổng lồ" công nghệ Google và đưa PVH - công ty mẹ của các thương hiệu thời trang Mỹ như Calvin Klein và Tommy Hilfiger - vào danh sách đen.

Giới phân tích nhận định rằng động thái của ông Trump khiến môi trường thương mại thế giới trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết. Vấn đề không còn dừng lại ở khả năng về một cuộc chiến thương mại đa phương giữa Mỹ với các đối tác thương mại của nước này, mà thậm chí nó có thể phủ bóng ảm đạm lên triển vọng kinh tế toàn cầu trong năm nay.

Dấu hiệu lạc quan trong thời gian tới

Đợt tăng giá kỷ lục lên mức 2.902,16 USD/ounce trong phiên giao dịch ngày 10/2/2025, đánh dấu lần thứ bảy giá vàng lập kỷ lục mới trong năm 2025. Với mức tăng này, giá vàng giao dịch thế giới hiện đã tăng gần 11% trong năm nay, sau khi đã ghi nhận mức tăng đáng kinh ngạc là 27% vào năm 2024.

Các nhà phân tích tin rằng vàng hiện đang có đủ động lực để đạt mốc 3.000 USD/ounce, vì sự leo thang của cuộc chiến thương mại dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu về loại tài sản trú ẩn an toàn này.

Chuyên gia phân tích độc lập Ross Norman dự báo: "Vàng đang rõ ràng nhắm đến mốc 3.000 USD và thị trường cực kỳ mạnh, gần như không có điểm dừng. Giờ đây vấn đề chỉ còn là thời gian khi nào nó sẽ đạt mốc này chứ không phải liệu có đạt được hay không".

Tại thị trường Mỹ, lo ngại về căng thẳng thương mại đã thể hiện qua chênh lệch giá khoảng 28 USD giữa hợp đồng tương lai và giá giao dịch hiện tại. Điều này khiến các nhà giao dịch tại Anh tức tốc vay gấp vàng tại Ngân hàng Trung ương để vận chuyển sang Mỹ, hòng kiếm lời. Theo Daniel Hynes từ ANZ, vàng trong kho Ngân hàng Trung ương Anh đang giao dịch ở mức chiết khấu lớn, dẫn đến tình trạng xếp hàng cả tuần để rút vàng. Đây là một động lực không nhỏ khiến giá vàng liên tục lập đỉnh mới.

Trong khi đó, theo Hội đồng Vàng thế giới (WGC), Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục mua bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 1/2025. Nhà phân tích thị trường của Exinity Group, Han Tan, cho biết: “Với việc PBoC tiếp tục mua vàng thỏi vào tháng 1, cùng với quyết định của Trung Quốc cho phép các quỹ bảo hiểm đầu tư vào vàng, những động thái như vậy dường như cũng thúc đẩy đà tăng giá của vàng”.