Mexico: Cuộc đối đầu giữa Tổng thống và Thị trưởng Mexico City
Tình trạng bất ổn tại Mexico từ hơn một tuần nay khiến Tổng thống Vicente Fox đã buộc phải lên phát biểu trên đài truyền hình, tuyên bố rõ ràng là sẽ không dự định tham gia vào vụ việc rắc rối với thị trưởng thủ đô, người đang được coi là chính trị gia có uy tín nhất tại nước này. “Với tư cách là một người đứng đầu quốc gia, tôi có trách nhiệm phải duy trì sự thống nhất của cả dân tộc” - Tổng thống Fox đã phát biểu như vậy để giải thích cho quyết định của mình.
Ông Fox còn đi xa hơn nữa khi nói bóng gió, chính quyền sẽ không lợi dụng quyền hạn của mình để loại bỏ Obrador khỏi cuộc đua tranh chiếc ghế tổng thống vào năm 2006. “Chính quyền của tôi không có dự định bằng mọi giá ngăn cản bất cứ ai tham gia vào cuộc bầu cử sắp tới”.
Nguyên nhân để khởi tố vụ án hình sự chống lại Lopez Obrador trước đó có liên quan đến một trong các dự án phát triển cơ sở hạ tầng thủ đô của ông này. Dự án này lên kế hoạch xây dựng một con đường đi qua một khu đất do tư nhân sở hữu. Sau khi thị trưởng làm lơ quyết định của tòa án cấp dưới thừa nhận việc xây dựng con đường trên là trái phép, đến lượt Viện trưởng Kiểm sát Macedo de la Concha bắt tay vào vụ này.
 |
| Hơn 1 triệu người xuống đường ủng hộ Thị trưởng Mexico City. |
Ban đầu, chiến thắng trong cuộc đối đầu này dường như đã thuộc về Concha, sau khi ông này không những bãi chức thị trưởng, mà còn loại bỏ được quyền miễn truy tố của ông Obrador. Nhưng đến chủ nhật trước, cán cân lợi thế đã bất ngờ đổi hướng, sau khi có đến hơn 1 triệu người dân Mexico đồng loạt xuống đường biểu tình ủng hộ thị trưởng Obrador.
Theo ý kiến của nhiều nhà quan sát, Viện trưởng Kiểm sát vừa bị cách chức Macedo de la Concha vốn là một quan chức có năng lực. Ông từng rất nổi tiếng trong cuộc đấu tranh không khoan nhượng chống lại những tập đoàn buôn ma túy hùng mạnh của Mexico, ra lệnh bắt giữ và truy tố hình sự đối với không ít những tên trùm buôn lậu ma túy nổi tiếng. Bản thân chính quyền Mỹ cũng thừa nhận và đánh giá rất cao công trạng của Concha trong lĩnh vực này.
“Ông ta đã làm những gì mà Tổng thống ra lệnh, nhưng cuối cùng lại bị Tổng thống gạt bỏ” - chuyên gia phân tích chính trị nổi tiếng tại
Các nhà quan sát tại
Dư luận vẫn nhớ thắng lợi 5 năm trước đây của ông trong đợt bầu cử dân chủ đầu tiên hồi năm 2000 đã được gọi là “một chiến thắng mang tính lịch sử”. Trong mắt đông đảo người dân, Vicente Fox đại diện cho một lãnh tụ quốc gia đã đặt dấu chấm hết cho giai đoạn kéo dài suốt 70 năm của những chế độ quyền uy độc đoán.
Tuy nhiên, cho đến cuối nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Fox đã khiến nhiều người phải nghi ngờ rằng, ông không còn trung thành theo những lý tưởng dân chủ như đã hứa hẹn khi tranh cử. Sự nghi ngờ này càng có lý do để bùng phát sau sự kiện của thị trưởng
Theo Hiến pháp Mexico, ông Vicente Fox không thể được bầu lại lần hai, trong khi khả năng thay đổi hiến pháp để có thể giúp ông giữ được cương vị tổng thống thêm một nhiệm kỳ nữa - vốn không phải là quá hiếm tại các xã hội “mang tính chuyển tiếp” - gần như chắc chắn không được xem xét.
Chính vì vậy, điều quan trọng nhất mà Tổng thống Fox đang tính toán tới chính là thực thi một chiến dịch “người kế nhiệm” theo kịch bản của mình. ứng cử viên chính cho vai trò này trong thành phần đảng Hành động quốc gia cầm quyền trong kỳ bầu cử sang năm là đương kim Bộ trưởng Nội vụ Santiago Creel.
Tuy nhiên, uy tín của ông này thấp hơn hẳn Vicente Fox, và chắc chắn thua cả Lopez Obrador. Do vậy mà sau khi trở thành người chiến thắng trong cuộc đối đầu với Viện Kiểm sát, Lopez Obrador dường như đã tiến gần hơn nữa cơ hội chiến thắng của mình trong kỳ bầu cử tổng thống năm 2006
