Mỹ - Hàn tăng cường hợp tác an ninh chiến lược

Bước đi chiến lược

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã tới thăm Khu phi quân sự (DMZ) trong chuyến công du chính thức Hàn Quốc, động thái được xem là mở đầu cho loạt trao đổi cấp cao về hợp tác quốc phòng song phương.

Theo thông tin từ Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Hegseth đã thảo luận với Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu-back về các vấn đề hợp tác quốc phòng then chốt, bao gồm năng lực tác chiến chung, phối hợp phòng thủ tên lửa, an ninh mạng và tiến trình chuyển giao quyền chỉ huy tác chiến thời chiến. Mỹ hiện duy trì khoảng 28.500 binh sĩ tại Hàn Quốc, lực lượng được Washington xác định đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc răn đe và ổn định khu vực.

Phát biểu sau chuyến thăm, ông Hegseth nhấn mạnh cam kết duy trì năng lực răn đe mạnh mẽ trên Bán đảo Triều Tiên, đồng thời đề cập nhu cầu bảo đảm “tính linh hoạt” trong triển khai lực lượng Mỹ nhằm thích ứng với môi trường an ninh thay đổi. Seoul cho biết, những trao đổi này cho thấy hai bên tiếp tục ưu tiên củng cố khả năng phòng thủ chung, phù hợp với định hướng tăng cường năng lực quốc phòng của Hàn Quốc.

Giới quan sát nhận định chuyến thăm DMZ mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, trong bối cảnh khu vực Đông Bắc Á tiếp tục chứng kiến những diễn biến quân sự đáng chú ý. Panmunjom - địa điểm ký kết Hiệp định đình chiến năm 1953 được xem là biểu trưng cho nỗ lực duy trì ổn định và ngăn ngừa xung đột trên Bán đảo Triều Tiên.

Thông cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định mục tiêu trọng tâm vẫn là đảm bảo răn đe vững chắc và năng lực phản ứng chung, đồng thời mở rộng hợp tác nhằm đối phó thách thức an ninh khu vực. Phía Hàn Quốc nhấn mạnh rằng tiến trình đánh giá và điều chỉnh hợp tác với Washington sẽ được triển khai “một cách thận trọng”, hướng tới củng cố tự chủ quốc phòng và duy trì môi trường ổn định quanh bán đảo.

Rủi ro leo thang

Đúng vào thời điểm Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth thăm Seoul và thị sát DMZ, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc (JCS) cho biết trong ngày 1 và 3/11, Bình Nhưỡng đã phóng khoảng 10 tên lửa ra vùng biển phía Tây. Theo đánh giá sơ bộ, đây có thể là tên lửa cỡ nhỏ hoặc đạn phản lực tầm ngắn hiện đang được Hàn Quốc phối hợp cùng Mỹ phân tích chi tiết.

Phía CHDCND Triều Tiên chưa đưa ra phản hồi chính thức. Tuy nhiên, thời điểm sự kiện diễn ra trùng với lịch trình công du cấp cao từ Washington khiến các nhà quan sát cho rằng đây có thể là diễn biến liên quan tới môi trường chiến lược đang có biến động. Trong bối cảnh đối thoại quốc phòng liên Triều gián đoạn và thảo luận ngoại giao với Mỹ chưa được nối lại, mọi động thái quân sự đều được theo dõi sát sao.

Các nhà quan sát cho rằng việc Bình Nhưỡng tiến hành những vụ phóng tên lửa quy mô nhỏ không phải là hiện tượng hiếm gặp trên Bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, thời điểm diễn ra cho thấy tình hình an ninh trên bán đảo vẫn nhạy cảm và chịu tác động bởi chuỗi hành động - phản ứng giữa các bên. Mỗi khi Mỹ và Hàn Quốc tăng cường phối hợp quốc phòng, phía CHDCND Triều Tiên thường có động thái thể hiện lập trường của mình. Dù những diễn biến này chưa cho thấy dấu hiệu leo thang rõ rệt, giới phân tích cho rằng nguy cơ tính toán sai lầm vẫn tồn tại nếu thiếu các cơ chế trao đổi và kiểm soát căng thẳng hiệu quả.

Trong báo cáo gần đây, một số viện nghiên cứu quốc phòng khu vực nhấn mạnh rằng môi trường chiến lược Đông Bắc Á hiện được cấu thành bởi 3 trụ cột: răn đe quân sự, cạnh tranh ảnh hưởng và quản lý khủng hoảng. Trên Bán đảo Triều Tiên, trụ cột thứ ba đang chịu nhiều sức ép. Các cơ chế thông tin liên lạc quân sự từng đóng vai trò giảm căng thẳng đã ngừng hoạt động, các cuộc thương lượng song phương hay đa phương về phi hạt nhân hóa chưa có dấu hiệu được khởi động lại. Trong bối cảnh đó, những tín hiệu quân sự cường độ thấp, dù mang tính kiểm tra năng lực hoặc thể hiện lập trường vẫn có thể ảnh hưởng đến ổn định chung.

Mỹ và Hàn Quốc hiện thúc đẩy kế hoạch nâng cao mức độ phối hợp quốc phòng, bao gồm tăng cường năng lực cảnh báo sớm, củng cố hệ thống phòng thủ tên lửa và mở rộng quy mô các hoạt động diễn tập chung. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, những điều chỉnh này không chỉ nhằm tăng khả năng ứng phó trước các thách thức an ninh hiện hữu, mà còn có thể góp phần định hình lại cơ chế vận hành của liên minh trong giai đoạn trung hạn, hướng tới một cấu trúc phòng thủ linh hoạt và chủ động hơn.

Ở chiều ngược lại, CHDCND Triều Tiên vẫn duy trì chính sách quốc phòng tự chủ với trọng tâm là răn đe chiến lược và phát triển năng lực tên lửa đa dạng, từ chiến thuật tầm gần đến tầm xa. Việc tìm kiếm không gian chiến lược an toàn của mỗi bên tiếp tục tạo ra động lực thúc đẩy phát triển khí tài, củng cố năng lực quân sự và thử nghiệm các phương án tác chiến mới.

Trong giai đoạn tới, các cơ quan quốc phòng và thể chế hoạch định chiến lược được dự báo sẽ tiếp tục duy trì theo dõi chặt chẽ diễn biến trên Bán đảo Triều Tiên, đồng thời chuẩn bị các phương án ứng phó linh hoạt trước mọi tình huống có thể phát sinh. Song hành với hoạt động răn đe và bảo đảm năng lực phòng thủ, nỗ lực ngoại giao và duy trì kênh trao đổi vẫn giữ vai trò then chốt nhằm phòng ngừa hiểu lầm, ngăn chặn nguy cơ leo thang và bảo đảm ổn định chiến lược.

Việc gìn giữ hòa bình bền vững tại khu vực đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh quốc phòng, sự tỉnh táo chiến lược và các bước đi ngoại giao phù hợp, hướng tới một môi trường an ninh ổn định và an toàn hơn trong bối cảnh địa chính trị tiếp tục biến động.