Nhật Bản: Ông Fumio Kishida trở thành lãnh đạo đảng cầm quyền
Câu hỏi về người kế vị ông Yoshihide Suga lãnh đạo đất nước Nhật Bản đang dần tìm được câu trả lời sau cuộc bầu cử lãnh đạo đảng cầm quyền Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) hôm 29-9. Người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này là cựu Bộ trưởng Ngoại giao Fumio Kishida, nổi danh là một người kiến tạo đồng thuận trong đảng cũng như trong chính quyền.
Kết quả sau cùng được công bố: Ông Fumio Kishida giành được 257 phiếu, trong khi đối thủ của ông tại vòng cuối cùng là Bộ trưởng phụ trách chống COVID-19 Taro Kono chỉ giành được 170 phiếu. Cuộc bỏ phiếu có sự tham gia của các đảng viên đến từ chi nhánh đảng LDP tại 47 tỉnh trên khắp Nhật Bản và các nghị sĩ thuộc đảng LDP.
Cuộc bỏ phiếu diễn ra 2 vòng, vòng đầu đã loại các ứng cử viên nữ là bà Sanae Takaichi và bà Seiko Noda, đều là cựu Bộ trưởng Nội vụ. Hai ứng cử viên này vốn đã được dự báo là khó làm nên chuyện trước các ứng cử viên nặng ký như ông Kishida và Kono trong một môi trường chính trị vẫn còn nặng vấn đề trọng “nam khinh nữ”.
Bước vào vòng cuối chỉ còn 2 đối thủ là ông Kono và ông Kishida. Ông Kono được mệnh danh là “ông trùm vaccine COVID-19” của Nhật Bản còn ông Kishida lại là chính khách có phong cách chính trị điềm đạm. Việc ông Kono thúc đẩy năng lượng tái tạo và loại bỏ các trở ngại quan liêu để cải cách đã thu hút các nhà đầu tư và giới chủ doanh nghiệp nhưng những người bảo thủ theo truyền thống của đảng LDP thì luôn cảnh giác với bản tính khó đoán của ông, mặc dù ông được công chúng ủng hộ nhiều hơn.
Ông Kishida không nhận được sự ủng hộ cao trong công chúng như ông Kono nhưng kinh nghiệm và thành tích trong quá khứ lại giúp ông có được sự ủng hộ quan trọng của những quan chức cấp cao và có uy tín trong đảng. Khi có được sự ủng hộ của những quan chức uy tín này thì sẽ dễ dàng thu hút lá phiếu của các thành viên khác. Một vấn đề khác giúp ông Kishida ghi điểm trước ông Kono chính là cuộc tranh cãi giữa 2 ông xung quanh các vấn đề về văn hóa. Ông Kono muốn thay đổi luật pháp để cho phép người đồng tính kết hôn và cho phép các cặp vợ chồng mang họ riêng sau kết hôn, trong khi ông Kishida thì không ủng hộ. Điều này khiến cho thành phần chính trị bảo thủ trong đảng chuộng ông Kishida hơn ông Kono.
Ông Kono là người nói tiếng Anh lưu loát với lượng người theo dõi lớn trên Twitter và nổi tiếng là thẳng thắn, cứng cỏi, được xem như một “kẻ phá phách” và do đó không được coi là sự lựa chọn hàng đầu của một số nhà môi giới quyền lực trong đảng LDP.
Với kết quả bầu cử này, ông Kishida gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng mới của Nhật Bản sau khi trải qua cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện dự kiến vào đầu tháng 10, vì đảng NDP hiện đang nắm đa số ở Hạ viện. Và sau khi thành lập chính phủ xong, ông còn phải trải qua thêm một thử thách lớn khác nữa, đó là cuộc bầu cử Quốc hội sẽ diễn ra vào cuối tháng 11-2021. Giới phân tích chính trị Nhật Bản nhận định cuộc bầu cử lãnh đạo đảng LDP hôm 29-9 là một bước trắc nghiệm để thử thách đảng LDP đã sẵn sàng bước ra khỏi “cái bóng” to lớn của cựu Thủ tướng Shinzo Abe hay chưa.
Một sự thuận lợi trước mắt đối với ông Kishida là tình hình dịch bệnh COVID-19 ở Nhật Bản đang có chuyển biến khả quan và nước này cũng vừa tuyên bố dỡ bỏ tình trạng khẩn cấp do đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, khó khăn vẫn còn nhiều và vì thế ông Kishida cũng không được phép vui mừng quá lâu.
Có thể thấy rằng ông Kishida không có nhiều thời gian cho mọi công việc mà ông cần có thời gian để giải quyết từ đây cho đến ngày bầu cử Quốc hội. Trước hết, ông chỉ có vài ngày để chuẩn bị một nội các phù hợp với yêu cầu của Quốc hội, trong đó ông phải làm sao thỏa mãn yêu cầu của tất cả các phe phái trong đảng LDP.
Trong cuộc họp báo đầu tiên sau khi trở thành lãnh đạo đảng LDP, ông Kishida đã khẳng định quan điểm, chủ trương của mình đối với các vấn đề kinh tế xã hội. Ông quan tâm các vấn đề mang tính “dân túy” nhiều hơn, chẳng hạn ông cho rằng Nhật Bản cần chuyển đổi sang mô hình chủ nghĩa tư bản kiểu mới và giảm bớt khoảng cách giàu nghèo. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng không có nhiều khả năng ông Kishida sẽ tạo ra sự chuyển hướng đáng kể nào trong các chính sách chung. Nhật Bản đang phải ứng phó với một Trung Quốc đang ngày càng “khẳng định mình”, đồng thời tìm mọi cách khôi phục nền kinh tế đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19.
Trong tình hình kinh tế khó khăn do đại dịch COVID-19, ông đã đề xuất gói chi tiêu trị giá lên đến 30 nghìn tỉ yên, tương đương 270 tỉ USD và nguồn ngân sách thực hiện gói chi tiêu này phải được huy động đầy đủ vào cuối năm nay.
Về đối ngoại, ông Kishida ủng hộ vấn đề được dư luận rộng rãi đồng tình, đó là sự cần thiết phải tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản và tăng cường quan hệ an ninh với Mỹ và các đối tác khác, bao gồm nhóm QUAD (Nhật Bản, Mỹ, Úc và Ấn Độ), đồng thời duy trì quan hệ thương mại với Trung Quốc. Kishida muốn tăng cường lực lượng bảo vệ bờ biển của Nhật Bản và ủng hộ việc thông qua một nghị quyết lên án việc Trung Quốc đối xử với người Uyghur ở Trung Quốc. Ông cũng đặt mục tiêu bổ nhiệm một trợ lý thủ tướng để giám sát tình hình nhân quyền của người Uyghur. Kishida là “lựa chọn tốt nhất có thể cho Bắc Kinh”, CGTN, kênh tiếng Anh của kênh truyền hình nhà nước Trung Quốc CGTV, cho biết trong một bài bình luận sau kết quả bầu lãnh đạo đảng LDP. Chiến thắng của ông mang lại cơ hội cho việc cải thiện quan hệ giữa hai nước.