Tăng cường quản lý - siết chặt phòng cháy, chữa cháy

Chủ Nhật, 09/06/2024, 09:40

Gần đây nhiều vụ cháy lớn xảy ra trên địa bàn Hà Nội gây thiệt hại cả về người và tài sản gióng lên hồi chuông báo động về tình trạng mất an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Nhiều hộ gia đình, hộ kinh doanh, chủ đầu tư các dự án lớn vẫn chưa thực sự quan tâm và đặt lên hàng đầu vấn đề đảm bảo an toàn PCCC. Đặc biệt, nhiều nơi dù bị đình chỉ PCCC vẫn tiếp tục hoạt động, bất chấp lời cảnh báo của cơ quan chức năng và bài học đau lòng từ những vụ cháy lớn xảy ra.

Bất chấp lệnh đình chỉ vì an toàn PCCC

Trên địa bàn Cầu Giấy (Hà Nội) vừa xảy ra vụ cháy nhà trọ tại phố Trung Kính, khiến 14 người thiệt mạng. Đây là bài học đau xót về công tác đảm bảo PCCC trên địa bàn cả nước và đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội.

Ngay sau đó, UBND quận Cầu Giấy đã ban hành công văn về tăng cường xử lý vi phạm đối với các cơ sở bị tạm đình chỉ, đình chỉ, đang yêu cầu tạm ngừng hoạt động nhằm khắc phục về công tác PCCC trên địa bàn.

Tăng cường quản lý - siết chặt phòng cháy, chữa cháy -0
Siêu thị Lotte tầng hầm Discovery Complex vẫn tấp nập người mua bán.

Theo UBND quận Cầu Giấy, thời gian qua, việc thực hiện các chương trình, kế hoạch chỉ đạo của UBND thành phố về công tác PCCC, qua kiểm tra trên địa bàn, quận đã phát hiện một số cơ sở không đảm bảo các điều kiện về PCCC đã bị tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động.

Danh sách công bố của UBND quận Cầu Giấy cho thấy có 78 công trình nằm trong diện này, nằm rải rác ở 7 phường gồm: Quan Hoa, Yên Hòa, Trung Hòa, Mai Dịch, Dịch Vọng Hậu, Nghĩa Đô, Dịch Vọng. Đa phần các khu vực bị đình chỉ, tạm đình chỉ gồm quán karaoke, nhà hỗn hợp, nhà nghỉ, khách sạn, tòa nhà, nhà cho thuê để ở, nhà hàng, quán cafe, quán bar...

Thế nhưng, theo ghi nhận của phóng viên, một số công trình dù bị đình chỉ PCCC vẫn tiếp tục hoạt động, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn PCCC. Một trong những công trình liên tiếp vi phạm nhưng nhiều năm chưa khắc phục là dự án Discovery Complex 302 Cầu Giấy. Giữa tháng 5/2018, UBND TP Hà Nội đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính về PCCC đối với Công ty cổ phần Đầu tư thương mại dịch vụ Cầu Giấy, chủ đầu tư công trình trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ cao cấp để bán và cho thuê Discovery Complex. Đoàn kiểm tra cũng yêu cầu chủ đầu tư dừng ngay việc đưa các hộ dân vào ở, đưa công trình vào hoạt động, khẩn trương khắc phục các tồn tại về PCCC cho đến khi được cấp văn bản xác nhận nghiệm thu về PCCC.

Tiếp đó, Cảnh sát PCCC TP Hà Nội đã đề nghị Tổng Công ty Điện lực Hà Nội và Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội ngừng cấp điện, nước cho tòa nhà Discovery Complex. Theo Cảnh sát PCCC TP Hà Nội, qua công tác kiểm tra, công trình còn tồn tại nhiều nội dung không đảm bảo an toàn về PCCC, chưa đủ điều kiện để nghiệm thu về PCCC theo quy định. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã đưa một số hộ dân vào ở. Ngay sau đó cư dân đã căng băng-rôn phản đối.

Nhiều năm qua, chủ đầu tư vẫn chưa chịu khắc phục hậu quả. Mới đây, dự án này tiếp tục lọt vào danh sách 78 cơ sở bị xử phạt và đình chỉ PCCC của quận Cầu Giấy ở cả hai khu vực khối đế, tháp A và khu vực các tầng căn hộ tháp B, khu vực các tầng hầm. Tuy nhiên, cho đến ngày 5/6 vẫn chưa thấy có dấu hiệu của việc dự án này bị đình chỉ, cư dân vẫn sinh sống và hoạt động bình thường. Khu vực khối đế, các gian hàng vẫn sáng đèn, người ra vào mua bán, ăn uống vẫn đông đúc.

Đặc biệt là khu vực tầng hầm làm siêu thị Lotte vẫn tấp nập khách hàng ra vào. Chị N.M.P, một cư dân tòa nhà cũng vô cùng bức xúc vì nhiều năm chưa có sổ đỏ, chưa được nghiệm thu PCCC. “Chúng tôi phải bỏ bao tiền để mua một căn hộ ở đây mà đến nay vẫn phải sống trong những căn hộ chưa được nghiệm thu PCCC, tiềm ẩn nguy cơ về an toàn cháy nổ. Biết là nguy hiểm nhưng giờ bỏ một đống tiền không về ở thì biết ở đâu, chả nhẽ đi thuê nhà? Mà 4-5 năm nay chủ đầu tư vẫn chây ì không chịu làm sổ đỏ cũng như nghiệm thu PCCC cho cư dân”, chị P. cho biết.

Tương tự, chị P.T.B.H, một cư dân sống tại tòa nhà Lâm Viên Complex 107 Nguyễn Phong Sắc cũng rất bức xúc khi vừa mới đây tòa nhà của chị thuộc vào diện 78 cơ sở bị đình chỉ vì PCCC. Chị H cho biết, cư dân tòa nhà đang yêu cầu chủ đầu tư giải trình vì chuyển về sinh sống hơn một năm nay mới biết công trình chưa được nghiệm thu PCCC. Thế nhưng, đến nay chủ đầu tư là Công ty cổ phần Bất động sản AZ vẫn chưa giải trình được cho cư dân. Dù bị đình chỉ vì PCCC nhưng tòa nhà Lâm Viên vẫn hoạt động bình thường như chưa có chuyện gì xảy ra. Dưới tầng 1, quán cafe vẫn đông khách ra vào. Người dân vẫn sống và sinh hoạt bình thường.

Tăng cường quản lý - siết chặt phòng cháy, chữa cháy -0
Khu vực khối đế dự án Discovery Complex vẫn hoạt động bình thường.

Có thể thấy các công trình hỗn hợp nhà ở văn phòng đang gặp khó khăn trong việc thực hiện công văn của quận Cầu Giấy khi hầu hết cư dân đã sinh sống ổn định nhiều năm, không thể yêu cầu cư dân rời khỏi tòa nhà cho đến khi nghiệm thu PCCC. Thế nhưng, việc sinh sống tại các tòa nhà này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ. Việc chủ đầu tư chây ì, không chịu khắc phục hậu quả cần phải có chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn nữa để tránh tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng”.

Ngoài các dự án trên, theo ghi nhận của phóng viên, trụ sở Công ty Vận chuyển J&T express tại 222 Dương Đình Nghệ vẫn hoạt động bình thường khi nằm trong danh sách 78 cơ sở bị đình chỉ PCCC. Đây là cơ sở vận chuyển nên hàng hóa được bọc giấy, thùng carton rất nhiều, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ. Hay, trường hợp Công ty cổ phần Nam Dược, số 51 Trương Công Giai, phường Dịch Vọng dù bị đình chỉ vì PCCC nhưng vẫn có dấu hiệu hoạt động. Ghi nhận của phóng viên ngày 6/6 cho thấy, mặt bên tòa nhà đã kéo cửa cuốn để ngụy trang, tòa nhà không bật đèn sáng các tầng, nhưng dưới tầng hầm vẫn sáng đèn. Có nhiều xe máy treo nhiều áo mưa còn ướt và xe ô tô vẫn được để dưới hầm.

Tòa nhà này hoạt động năm 2019, ngày 26/11/2022, Công an quận Cầu Giấy có quyết định tạm đình chỉ công trình vi phạm PCCC, ngày 28/12/2022, Công an quận Cầu Giấy tiếp tục có quyết định đình toàn bộ công trình. Công ty cổ phần Nam Dược bị phạt 90 triệu đồng vì vi phạm PCCC.

Quan trọng là ý thức chấp hành

Từ những vụ cháy trong thời gian gần đây cho thấy, người dân còn chủ quan, thiếu ý thức, trách nhiệm trong công tác PCCC. Bởi lẽ, an toàn tính mạng và tài sản là quyền lợi sát sườn của mỗi cá nhân, hộ gia đình. Song, với tâm lý đổ tại... số hoặc “mấy khi có cháy đâu”, thậm chí, nhiều chủ cơ sở cho thuê trọ chỉ tính đến lợi nhuận nên việc đầu tư trang thiết bị PCCC&CNCH thường mang tính chất đối phó.

Tăng cường quản lý - siết chặt phòng cháy, chữa cháy -0
Trụ sở Công ty vận chuyển J&T Express vẫn hoạt động dù có lệnh đình chỉ vì PCCC.

Với những nhà chung cư có hệ thống phòng, chống cháy chưa được nghiệm thu, cư dân sinh sống sẽ không đảm bảo an toàn, nhưng đưa họ ra khỏi chung cư thì cũng không đơn giản. Cái khó của chính quyền địa phương chính là chế tài. Trong trường hợp cơ sở không đảm bảo, cũng không thể cắt điện, cắt nước để buộc người thuê nhà rời đi... Trong khi đó, rõ ràng nhìn thấy nguy cơ cháy tiềm ẩn, nhưng bản thân người thuê hay chủ nhà cũng “nhắm mắt đưa chân”, bởi nếu thuê ở những căn nhà cho thuê hiện đại thì giá thành cao, bản thân họ cũng bỏ ra một số tiền rất lớn để mua hoặc thuê căn hộ, nếu chuyển đi nơi khác thì sẽ là một sự lãng phí rất lớn.

Đề cập đến góc độ luật pháp, luật sư Giáp Quang Khải (Đoàn luật sư Bắc Giang) cho rằng, PCCC đang là vấn đề bức xúc của rất nhiều chung cư hiện nay, đó cũng là một trong những nguyên nhân diễn ra các tranh chấp. Theo luật sư Giáp Quang Khải: “Cần quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư và chi tiết ngay trong luật chứ không thể xảy ra cháy rồi mới bàn đến việc trách nhiệm chủ đầu tư đến đâu. Nếu xảy ra cháy nổ mà nguyên nhân là do chủ đầu tư thiếu trách nhiệm, đầu tư hệ thống PCCC không đảm bảo tiêu chuẩn thì chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm gì. Để xảy ra hậu quả nghiêm trọng thì phải chịu trách nhiệm hình sự ra sao. Quy định rõ như thế thì chắc chắn chủ đầu tư sẽ phải có trách nhiệm hơn”.

Theo luật sư Khải, một trong những vấn đề cũng cần phải được cảnh báo là ý thức của người dân sống trong các khu chung cư, nhà trọ hiện nay về PCCC. Để hạn chế tối đa rủi ro, người dân cũng phải tự trang bị cho mình có kỹ năng khi gặp phải sự số.

Mới đây một vụ cháy chung cư mini ở Đình Thôn, phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm đã được chính lực lượng PCCC tại chỗ dập tắt nhờ kĩ năng tốt và nhờ sự chấp hành nghiêm chỉnh quy định về PCCC của cư dân tòa nhà. Cụ thể, ngày 5/6, tại tòa chung cư mini cao 9 tầng 1 tum, ở số 26, ngõ 50, đường Đình Thôn xảy ra cháy tại ban công căn hộ 906 ở tầng 9. Ngay khi nhận được thông tin, Đội Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an quận Nam Từ Liêm đã xuất 1 xe chỉ huy, 2 xe chữa cháy, Trung tâm 2 (Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an TP Hà Nội) chi viện 2 xe chữa cháy cùng nhiều cán bộ, chiến sĩ.

Khi đến hiện trường, đám cháy đã được người dân sử dụng các phương tiện trang bị tại tòa nhà dập tắt (chủ nhà đi vắng, người dân phải phá cửa). Lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH không phải tổ chức chữa cháy. Diện tích cháy khoảng 2m2 ở khu vực ban công cạnh cửa phòng khách và nhà vệ sinh của căn hộ 906.

Vụ cháy không gây thương vong về người, thiệt hại về tài sản là một máy giặt cũ đã qua sử dụng và bức xạ nhiệt, ám khói lên các khu vực, đồ dùng khác trong nhà. Theo đại diện Đội Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an quận Nam Từ Liêm, tòa nhà đã trang bị hệ thống chữa cháy trong nhà kết nối bể mái, bình chữa cháy xách tay.

Khi được đoàn liên ngành kiểm tra, hướng dẫn tuyên truyền vào ngày 26/9/2023, tòa nhà đã tăng cường các giải pháp như ngăn cháy lan tại tầng 1 bằng cửa chống cháy, mở lối thoát nạn khẩn cấp tại các phòng, hành lang các tầng, trang bị thang dây dụng cụ phá dỡ, mặt nạ lọc độc...

Đồng thời, người dân đã được tuyên truyền hướng dẫn công tác PCCC, các tầng có niêm yết pano và mã QR code tuyên truyền PCCC. Khi phát hiện có cháy, lực lượng bảo vệ tòa nhà đã dùng kẻng báo cháy cho toàn bộ người sinh sống trong tòa nhà, hướng dẫn thoát nạn và sử dụng dụng cụ phá dỡ, phương tiện chữa cháy cùng người dân dùng bình chữa cháy để dập lửa.

Ngọc Trâm - Ngọc Anh
.
.