Tổng thống Putin nổi giận vì siêu dự án vũ trụ bị quan chức "đục khoét"

• Mỹ thu hồi tài sản tham nhũng cao kỷ lục từ vụ bê bối 1MDB
• Putin tiết lộ lí do Nga chi ít cho quân đội nhưng vẫn mạnh nhất
• Tổng thống Putin sa thải tướng cấp cao có dính líu gian lận

Ủy ban Điều tra Nga ngày 17-11 cho hay đã kết án 58 quan chức, trong đó án nặng nhất lên đến gần 12 năm tù dành cho Yuri Khrizman, cựu Giám đốc công ty xây dựng Dalspetsstroy, do dính líu đến hành vi đục khoét 11 tỷ ruble (khoảng 172 triệu USD) trong "siêu dự án" xây dựng Trung tâm Vũ trụ Vostochny, BBC ngày 18-11 đưa tin.

Tên lửa đẩy Soyuz chuẩn bị được phóng từ trung tâm Vostochny. Ảnh: TASS

Thông báo của Ủy ban Điều tra Nga được đưa ra sau khi Tổng thống Putin một lần nữa nhắc tới vụ việc này trong cuộc họp Chính phủ Nga hôm 11-11. "Chúng ta đã nói với họ hàng trăm lần rằng "Hãy làm việc một cách minh bạch". Nhưng không. Họ đã lấy cắp hàng trăm triệu", ông Putin giận giữ phát biểu và đề nghị điều tra khẩn trương.

Cũng theo Ủy ban Điều tra Nga, riêng Yuri Khrizman được xác định đã tham nhũng tới 5,2 tỷ ruble (hơn 81 triệu USD) từ dự án. Mikhail, con trai ông ta, lĩnh án tù 5 năm rưỡi vì có liên quan. Ngoài ra, Cựu kế toán trưởng của công ty Dalspetsstroy, ông Vladimir Ashikhmin, lĩnh án 7 năm tù.

Cựu chủ tịch uỷ ban thành phố Khabarovsk, Viktor Chudov, cũng bị kết án tới 6 năm tù giam. Hiện vẫn còn 12 vụ án hình sự liên quan đến dự án xây dựng Trung tâm Vũ trụ Vostochny đang tiếp tục được xử lý.

Vostochny là dự án sân bay vũ trụ chiến lược ở vùng Viễn Đông, cách xa các thành phố lớn, nhằm hạn chế rủi ro từ mảnh vỡ tên lửa ảnh hưởng đến khu dân cư. Nga đặt trung tâm này trên nền căn cứ tên lửa Svobodny thời Liên Xô.

Tổng thống Putin tới thăm trung tâm Vostochny năm 2015. Ảnh: RIA

Trong chuyến thăm Vostochny tháng 9, Tổng thống Putin nói với các lãnh đạo ngành hàng không rằng dự án xây dựng này mang tầm quan trọng quốc gia vì tiềm năng thương mại lớn. Nga hiện là nước duy nhất có khả năng đưa phi hành gia lên trạm vũ trụ ISS, nhưng phụ thuộc vào bãi phóng Baikonur đặt trên lãnh thổ Kazakhstan.

Ria Novosti cho hay, tổng chi phí xây dựng sân bay vũ trụ Vostochny hiện tại đã chạm mốc 4,7 tỷ USD, nhưng vẫn chưa hoàn thành toàn bộ các hạng mục từ khi khởi công 10 năm trước, tháng 9-2009, dù sân bay này đã tiến hành được 5 vụ phóng từ tháng 4-2016.

Theo truyền thông Nga, vụ bê bối tham nhũng tại dự án bắt đầu vỡ lở năm 2015, khi một nhóm công nhân xây dựng tại công trường tuyệt thực do không được trả lương vì một nhà thầu phụ phá sản. 

Cũng trong năm đó, ông Putin đã lệnh Ủy ban Điều tra Nga thanh tra quy trình quản lý tại dự án Vostochny và phát hiện tình trạng tham nhũng nghiêm trọng. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga hiện mới thu hồi được 3,5 tỷ ruble thất thoát.