Cái giá của những kẻ “rút ruột” công ty

Các bị can trong vụ án bị truy tố về tội “Tham ô tài sản”. Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đưa ra xét xử sơ thẩm ngày 7/11 và dự kiến nghị án sẽ kéo dài trong nhiều ngày.

“Rút ruột” để chi cho thầu trên?

Theo hồ sơ vụ án, Công ty 878 có địa chỉ số 31 Lý Đạo Thành, phường Phú Bài (thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) là thành viên của Công ty Cổ phần (CTCP) Tổng công ty Công trình đường sắt (viết tắt là Tổng Công ty) có địa chỉ tại TP Hà Nội. Trước thời điểm 31/12/2017, Tổng Công ty 100% vốn Nhà nước. Từ tháng 4/2018 đến nay, Tổng Công ty thực hiện cổ phần hóa và đã thoái 100% vốn thuộc sở hữu Nhà nước. Từ cuối năm 2016 đến nay, Tổng Công ty chiếm 61,34% vốn điều lệ tại Công ty 878.

Lê Hữu Tiến từng được Tổng công ty Đường sắt ủy quyền đại diện phần vốn của Tổng Công ty tại Công ty 878, giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc, là người đại diện theo pháp luật của Công ty 878. Theo cơ quan điều tra, trong thời gian từ tháng 8/2016 đến tháng 5/2018, Lê Hữu Tiến, Trần Việt Hùng (sinh năm 1969, Phó Giám đốc), Lê Văn Tuấn (sinh năm 1976, Phó phụ trách Phòng Tài chính - Kế toán trưởng), Trương Văn Huy (sinh năm 1970, Phó phòng vật tư - Thiết bị) của Công ty 878 đã có hành vi cùng nhau lập, ký khống các hợp đồng, các biên bản xác nhận khối lượng công việc các công trình Cống kiểm soát triều Tân Thuận tại TP Hồ Chí Minh và Trụ cầu T7, T8 cầu Thạch Bích, thành phố Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi) và mua 17 hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) để thanh toán khống cho 5 công ty…

Các đối tượng khai, số tiền “rút ruột” hơn 34,7 tỷ đồng của Công ty 878 là để chi cho thầu trên (Công ty Trung Nam và công trình cầu Thạch Bích chi cho Công ty 796) nhưng quá trình điều tra, cơ quan điều tra không xác định được người nhận tiền như lời khai của các đối tượng.

Cụ thể, dự án “Giải quyết ngập khu vực TP Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1” tại quận 1, quận 4, quận 7, quận 8, huyện Bình Chánh và huyện Nhà Bè, TP Hồ Chí Minh là dự án BT (hình thức xây dựng chuyển giao) do Công ty TNHH Trung Nam BT 1547, CTCP Xây dựng và lắp máy Trung Nam chi nhánh Sài Gòn (viết tắt Công ty Trung Nam) là Tổng thầu và thi công từ ngày 26/6/2016. Công ty Trung Nam giao gói thầu xây lắp XD03 - hạng mục cống kiểm soát triều Tân Thuận cho liên danh 5 Công ty thuộc CTCP Tổng Công ty Công trình đường sắt thực hiện, trong đó Công ty 878 đứng đầu liên danh với 4 công ty khác có trụ sở đóng tại các tỉnh, thành: Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh.

Theo hợp đồng thi công xây dựng, tổng giá trị hợp đồng hạng mục này là hơn 293 tỷ đồng, sau khi điều chỉnh còn hơn 249 tỷ đồng. Công ty 878 là đơn vị đại diện cho liên danh nhà thầu thi công, chịu trách nhiệm ký kết các văn bản và hồ sơ để làm việc với chủ đầu tư, Tổng thầu và tư vấn giám sát. Để điều hành thi công công trình cống Tân Thuận, liên danh 5 công ty nói trên thành lập ra một ban điều hành gồm các thành viên là đại diện tổng công ty, đại diện lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật của 5 Công ty trong liên danh để điều hành chung toàn bộ công việc của liên danh.

Trên cơ sở văn bản đề nghị dừng thi công của Tổng thầu Công ty Trung Nam vào ngày 30/3/2018 và ngày 11/4/2020, Công ty 878 đã lập 13 bộ hồ sơ đề nghị Công ty Trung Nam thanh toán khối lượng hoàn thành tổng số tiền hơn 163 tỷ đồng và Công ty Trung Nam đã thanh toán hơn 156 tỷ đồng, Công ty Trung Nam còn nợ hơn 7,5 tỷ đồng. Sau khi được Công ty Trung Nam thanh toán tiền theo từng đợt, trên cơ sở khối lượng hoàn thành thực tế, Công ty 878 đã thanh toán cho 4 Công ty còn lại trong liên danh với tổng giá trị khối lượng hoàn thành là hơn 74 tỷ đồng, còn lại Công ty 878 được nhận hơn 81 tỷ đồng.

Mặc dù gói thầu công trình cống Tân Thuận đã được liên danh 5 Công ty thi công thực tế và thanh toán như trên, nhưng Lê Hữu Tiến đã chỉ đạo trong các cuộc họp của Công ty 878 tìm mua hóa đơn GTGT và lập hồ sơ khống để rút tiền của Công ty 878. Để thực hiện hành vi này, Trần Việt Hùng, Lê Văn Tuấn là người tìm mua hóa đơn GTGT. Tiếp đó, Trần Việt Hùng, Lê Văn Tuấn, Trương Văn Huy đã ký nháy vào các hợp đồng xây lắp, hợp đồng kinh tế, biên bản xác nhận khối lượng hoàn thành công việc khống với các công ty bán hóa đơn để trình lên Lê Hữu Tiến ký vào các ủy nhiệm chi nhằm rút tiền, chiếm đoạt của Công ty 878 với tổng số tiền gần 32 tỷ đồng.

Ký hợp đồng khống với hàng loạt công ty “ma”

Điều đáng nói, để “rút ruột” hàng chục tỷ đồng, Công ty 878 đã ký hợp đồng khống với hàng loạt công ty “ma”. Điển hình, Công ty 878 ký hợp đồng trị giá hơn 25 tỷ đồng với Công ty TNHH MTV TMDV Xây dựng 179 (viết tắt là Công ty 179) để thi công hạng mục công trình cống Tân Thuận. Tuy nhiên, qua xác minh của cơ quan Cảnh sát điều tra, thực tế không có Công ty 179 nhưng ghi trong hồ sơ là trụ sở tại số 322 Huỳnh Văn Lũy, phường Phú Lợi, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương; mạo danh giám đốc công ty là Nguyễn Văn Thành (sinh năm 1982, trú xã Phú Gia, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế). Trên cơ sở hóa đơn của công ty “ma” 179, giám đốc Lê Hữu Tiến và kế toán trưởng Lê Văn Tuấn đã ký 5 ủy nhiệm chi vào tài khoản của Công ty 179 mở tại ngân hàng BIDV chi nhánh Nam Bình Dương với tổng số tiền hơn 10,3 tỷ đồng để chiếm đoạt.

Bên cạnh đó, Công ty 878 còn ký hợp đồng với một Công ty “ma” khác là Công ty TNHH TMDV XD Thiết kế nội thất Thủy Giang (viết tắt là Công ty Thủy Giang). Đây là công ty không có trụ sở trên thực tế nhưng các đối tượng lại ghi trụ sở tại số 406/1 Lê Văn Lương, ấp 3, xã Phước Kiển (huyện Nhà Bè, thành phố Hồ Chí Minh), mạo danh tên Trần Hoàng Thịnh (sinh năm 1991, trú tại thôn 1, xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận) giữ chức vụ Giám đốc - đại diện pháp luật để ký hợp đồng với Công ty 878 trị giá hơn 5 tỷ đồng để thi công công trình cống Tân Thuận. Trên cơ sở hóa đơn của Công ty Thủy Giang, Lê Hữu Tiến giám đốc Công ty 878 và Lê Văn Tuấn, kế toán trưởng Công ty 878 đã ký 3 ủy nhiệm chi chuyển tiền của Công ty 878 vào tài khoản của Công ty Thủy Giang tại ngân hàng BIDV, phòng giao dịch Hòa Bình, TP Hồ Chí Minh.

Tương tự, Công ty 878 ký hợp đồng thuê thiết bị và nhân công vận hành thi công với Công ty TNHH TMDV Kỳ Nam Hải (viết tắt là Công ty Kỳ Nam Hải) - là công ty không có trụ sở thực tế nhưng các đối tượng lại ghi trụ sở tại số 3 đường số 40, khu phố 8, phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh), mạo danh tên Nguyễn Hùng Anh (sinh năm 1977, trú tại 115/69/9 Lê Văn Sỹ, phường 13, quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh) là giám đốc - đại diện pháp luật để ký hợp đồng với Công ty 878 nhằm thuê thiết bị và nhân công vận hành phục vụ thi công công trình cống Tân Thuận. Trên cơ sở các  hóa đơn của Công ty Kỳ Nam Hải, Giám đốc Lê Hữu Tiến và kế toán trưởng Lê Văn Tuấn, Công ty 878 đã ký 4 ủy nhiệm chi chuyển tiền của Công ty 878 vào tài khoản của Công ty Kỳ Nam Hải với tổng số tiền gần 8,9 tỷ đồng…

Bên cạnh lập hồ sơ khống đối với dự án công trình cống Tân Thuận ở TP Hồ Chí Minh, Lê Hữu Tiến và các thuộc cấp của mình còn lập hồ sơ khống đối với việc thi công trụ cầu T7 và T8 cầu Thạch Bích (viết tắt là cầu Thạch Bích) của Dự án Cầu Thạch Bích do UBND thành phố Quảng Ngãi làm chủ đầu tư, Ban quản lý các dự án Đầu tư và xây dựng thành phố Quảng Ngãi (viết tắt Ban Quản lý) làm đại diện để chiếm đoạt số tiền hơn 2,8 tỷ đồng. Cầu Thạch Bích do liên danh Công ty TNHH Xây dựng Đồng Khánh và Công ty TNHH Thương mại Hương Lúa trúng thầu thi công gói thầu số 12 và ký hợp đồng giao khoán cho Công ty 796 thi công cọc khoan nhồi, thi công mố trụ từ T1 đến T21. Sau đó, Công ty 796 ký hợp đồng giao khoán cho Công ty 878 thi công hồ sơ trụ cầu T7 và T8.

Trên cơ sở khối lượng hoàn thành, Công ty 878 đã đề nghị Công ty 796 thanh quyết toán 4 lần với số tiền hơn 8,3 tỷ đồng. Công trình cầu Thạch Bích đã được thi công và thanh toán như trên nhưng Lê Hữu Tiến cùng với Lê Văn Tuấn, Trần Việt Hùng đã lập và ký khống 1 hợp đồng thi công với công ty “ma” là Công ty cổ phần Thiết kế và xây dựng Ưu Việt (viết tắt là Công ty Ưu Việt) - là công ty không có trụ sở thực tế, nhưng ghi địa chỉ trụ sở tại số 63, đường 38, khu phố 8, phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh).

Trên cơ sở hợp đồng và hồ sơ nghiệm thu, Công ty Ưu Việt đã xuất khống cho Công ty 878 các hóa đơn giá trị gia tăng với tổng số tiền hơn 2,8 tỷ đồng. Trên cơ sở 2 hóa đơn của Công ty Ưu Việt với tên mạo danh là Nguyễn Trung Hiếu (sinh năm 1981, trú tại số 30 Trung Lang, phường 12, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) làm Giám đốc - đại diện pháp luật; Giám đốc Lê Hữu Tiến và kế toán trưởng Lê Văn Tuấn đã ký 4 ủy nhiệm chi chi tiền của Công ty 878 vào tài khoản của Công ty Ưu Việt được mở tại Ngân hàng Sacombank Phòng giao dịch Phổ Quang (Quảng Ngãi) với số tiền hơn 2,8 tỷ đồng…

Cáo trạng VKSND tỉnh Thừa Thiên Huế cáo buộc, trong vụ án “Tham ô tài sản” này, giám đốc Lê Hữu Tiến và Kế toán trưởng Lê Văn Tuấn chịu toàn bộ trách nhiệm với số tiền hơn 34,7 tỷ đồng. Đối với Phó giám đốc Trần Việt Hùng ký khống các hợp đồng, ký nháy khống vào 8 tài liệu liên quan tại công trình Cống Tân Thuận và cầu Thạch Bích cùng với Lê Hữu Tiến và Lê Văn Tuấn số tiền là hơn 18,9 tỷ đồng. Đối với Phó phòng vật tư - thiết bị Trương Văn Huy đã ký nháy khống vào 5 tài liệu liên quan tại công trình cống Tân Thuận cùng với Lê Hữu Tiến và Lê Văn Tuấn với số tiền hơn 8,7 tỷ đồng. Trong đó, Lê Hữu Tiến có vai trò chỉ đạo và chịu trách nhiệm chính; Lê Văn Tuấn là người thực hành; Trần Việt Hùng, Trương Văn Huy là người giúp sức.

Ngoài hành vi phạm tội trên, Lê Hữu Tiến còn sử dụng 15 hóa đơn khống để tiến hành kê khai thuế nhằm mục đích khấu trừ thuế giá trị gia tăng và số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp cho Công ty 878, đã gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền thuế hơn 7,6 tỷ đồng… Hiện, vụ án “Tham ô tài sản” tại Công ty Cổ phần cơ khí và xây dựng 878 đang được TAND tỉnh Thừa Thiên Huế nghị án kéo dài.