Lừa đảo bằng chiêu “dịch vụ hỗ trợ tích xanh”
“Tích xanh” là biểu tượng dùng để xác nhận tài khoản mạng xã hội mà chủ nhân là một người nổi tiếng, người của công chúng hoặc chứng thực cho một tổ chức, fanpage của một thương hiệu có sức ảnh hưởng đến cộng đồng. Nhu cầu “thăng hạng” của cá nhân hay tổ chức ngày càng nhiều lên.
Đây chính là cơ hội để “dịch vụ làm tích xanh” nở rộ. Lợi dụng nhu cầu này, nhiều kẻ xấu đã nhận làm “tích xanh” rồi sau đó chiếm đoạt trang cá nhân để nhắn tin vay tiền, bán cho người khác… nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản.
Muốn có tích xanh, hãy chi tiền
Chỉ cần lên mạng xã hội Facebook gõ từ khóa “hỗ trợ làm tích xanh” sẽ cho ra hàng loạt các tài khoản nhận làm “tích xanh”. Và lên Google gõ dòng chữ “dịch vụ làm tích xanh” thì ngay lập tức cho ra hàng nghìn kết quả. Sở dĩ lượng cung nhiều cũng là bởi lượng cầu không hề ít. Nhiều người muốn “nâng tầm” trang cá nhân của mình lên với những mục đích khác nhau. Có người muốn nâng uy tín trang cá nhân để bán hàng, số khác là những nghệ sĩ muốn làm “tích xanh” để đánh bóng tên tuổi.
Qua mạng xã hội, chúng tôi kết nối được với T. (một kỹ sư công nghệ thông tin). Anh này cho biết, sau khi nhận thấy nhiều người có nhu cầu làm “tích xanh” nên đã chuyển nghề sang công việc này. “Những năm gầy đây, mình thấy nhu cầu người muốn xác minh tài khoản chính chủ đang ngày càng phổ biến và gia tăng bởi ai cũng muốn tài khoản cá nhân của mình uy tín hơn, an toàn hơn. Dấu “tích xanh” có nghĩa là tài khoản đã được xác minh trên nền tảng mạng xã hội được người dùng rất ưa chuộng. Điều này không chỉ vì tính bảo mật tài khoản mà còn là dấu hiệu cho thấy sức ảnh hưởng của chủ sở hữu”, anh T. cho biết.
Tuy nhiên, mức giá để mỗi cá nhân làm “tích xanh” là không hề nhỏ. Trung bình người có nhu cầu phải bỏ ra khoảng 90 triệu đồng, với các doanh nghiệp thì giá còn cao hơn, khoảng 120 triệu đồng. Còn đối với những cá nhân có đủ điều kiện như: Nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng trong xã hội, nhiều lượt follow thì có mức giá thấp hơn, khoảng 30 đến 50 triệu đồng.
Việc đưa ra giá để làm “tích xanh” cũng khác nhau, như trên trang web: Like68xxx thì đưa ra giá mềm hơn, cụ thể giá để xác minh tài khoản cá nhân chính chủ là 10 triệu đồng cho người đã đủ các điều kiện: được lên báo 5 lần, nhiều lượt người theo dõi. Nếu như chưa đủ một trong các điều kiện trên, người dùng phải mất thêm phí “mua” điều kiện.
Cụ thể, nếu tài khoản cá nhân chưa đủ điều kiện về số lượng bài báo viết về mình thì sẽ được hỗ trợ. Có nhiều kiểu “luồn lách” để khách hàng mua “tích xanh” được lên báo. Tương tự, nếu người dùng chưa được nhiều người biết đến thì sẽ phải mua lượt theo dõi ảo với giá 550.000 đồng tương ứng với 10.000 người theo dõi. “Còn đối với các fanpage có nhu cầu lên “tích xanh”, giá của dịch vụ này sẽ dao động từ 100 đến 200 triệu đồng tùy thuộc vào khả năng của fanpage đó đã đáp ứng được điều kiện mà Facebook đưa ra hay chưa”, một nhân viên của website này cho biết thêm.
Theo những người làm dịch vụ nâng “tích xanh”, người có nhu cầu xác minh tài khoản cần phải cung cấp chứng minh thư nhân dân, bằng lái xe để đảm bảo thông tin tài khoản là chính chủ. Sau khi tài khoản được xác minh với biểu tượng “tích xanh”, người dùng sẽ được hỗ trợ gói bảo mật, khóa thông tin, bật mã bảo vệ 2 lớp để đảm bảo không bị hack mất tài khoản.
Tuy nhiên, qua tìm hiểu của phóng viên, để nâng “tích xanh” cho tài khoản của mình, người dùng không mất bất kỳ chi phí nào. Anh B. một người nổi tiếng trong lĩnh vực bất động sản cho biết, chỉ sau 2 ngày gửi yêu cầu xác minh lên Facebook đã được xác nhận tài khoản chính chủ mà không mất khoản phí nào. Anh B. cho hay: “Tôi chỉ mất có 2 ngày để Facebook xác minh danh tính, nếu tài khoản cá nhân đủ điều kiện lên “tích xanh”, Facebook sẽ xác minh tài khoản của bạn bình thường nếu như bạn gửi yêu cầu mà không phải tìm đến người làm dịch vụ. Còn nếu bạn chưa đủ điều kiện thì sẽ không có cách nào để nâng tài khoản của mình lên “tích xanh” cả. Dịch vụ họ nâng cho bạn số người theo dõi thực chất chỉ là ảo, “tích xanh” mà bạn có cũng chỉ là ảo mà thôi”.
Giá trị ảo, mất tiền thật
Lịch sử ra đời của dấu “tích xanh” bắt nguồn từ một sự kiện vào đầu mùa hè năm 2009, khi Twitter đã bị người quản lý của St. Louis Cardinals Tony La Russa kiện sau khi ông bị mạo danh trên mạng xã hội. Sau sự kiện này, hệ thống xác minh (verification system) ra đời, nhằm mục đích xác định các tài khoản chính chủ, cũng như bảo vệ người dùng khỏi những tài khoản giả mạo với mục đích xấu.
Có thể dễ dàng nhận ra dấu “tích xanh” xuất hiện hầu hết trên các tài khoản của các ngôi sao hay những người có ảnh hưởng lớn trong xã hội. Dấu hiệu này là để xác minh họ với các tài khoản giả mạo khác. Chính vì thế không ít người sẵn sàng bỏ ra cả chục triệu, thậm chí cả trăm triệu để sử dụng dịch vụ mua “tích xanh” vì cho rằng khi sở hữu “tích xanh” đồng nghĩa với việc mình là người có danh tiếng.
Sáng tạo nội dung (content) trên nền tảng mạng xã hội đang là một “mảnh đất màu mỡ” với nhiều bạn trẻ. Chính vì thế nền tảng này sẽ là môi trường thuận lợi để cho những người bình thường cũng trở thành những người nổi tiếng, truyền cảm hứng cho người khác. Việc sở hữu “tích xanh” như một bước đệm để khẳng định sự uy tín của cá nhân trên mạng xã hội. Tuy nhiên sẽ là rất nguy hiểm nếu như những tài khoản sở hữu “tích xanh” này đưa ra những thông tin không đúng sự thật, hoặc có những quan điểm sai trái sẽ là điều vô cùng nguy hại. Chính vì vậy, mỗi cá nhân trước tiên cần “định vị” chính xác bản thân mình, quan tâm, đầu tư những nội dung có giá trị, rồi mới tận dụng mạng xã hội như bước cuối cùng để quảng bá thương hiệu cá nhân tới mọi người. Đôi khi, biểu tượng “tích xanh” này cũng khiến rất nhiều bạn trẻ lầm tưởng và “sống ảo” trên mạng xã hội. Điều này dẫn đến các chiêu trò câu view để tăng tương tác, thu hút người xem bằng hành vi lạ, “độc hại” cho cộng đồng.
Nguy hiểm hơn, một số đối tượng đã lợi dụng việc hỗ trợ xin “tích xanh” rồi chiếm đoạt trang cá nhân hay fanpage để tống tiền hoặc bán cho người khác nhằm mục đích trục lợi. Các đối tượng lừa đảo tìm cách tiếp cận những người có nhu cầu cấp tick xanh Facebook, sau đó chào bán các gói dịch vụ “cấp tick xanh”, “lên tick xanh”; sau đó yêu cầu khách hàng phải cung cấp các thông tin như: Tên đăng nhập, mật khẩu, địa chỉ email, hình ảnh giấy tờ tùy thân (Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân, Bằng lái xe…) và hứa giúp họ xin dấu tick xanh Facebook để tăng uy tín, tăng tương tác.
Khi đã có thông tin đăng nhập tài khoản Facebook của khách hàng, các đối tượng này chiếm đoạt quyền quản lý tài khoản và nghiên cứu các tin nhắn cũ của họ đã nhắn với bạn bè trước đó để bắt chước lại văn phong, cách nói chuyện rồi nhắn tin cho bạn bè trong danh sách bạn bè của nạn nhân để mượn tiền. Tinh vi hơn, chúng dùng công nghệ để giả mạo hình ảnh chủ sở hữu Facebook trong các cuộc gọi với nạn nhân, mở tài khoản ngân hàng trùng tên với chủ tài khoản Facebook để tạo niềm tin với nạn nhân và đề nghị chuyển tiền vào các tài khoản này.
Đầu tháng 8-2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Bình Thạnh (TP. Hồ Chí Minh) đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can Phan Văn Trí (19 tuổi, quê Gia Lai) để điều tra về tội “sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”. Trí đã lợi dụng nhu cầu của một số người, đặc biệt là những người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội (ca sĩ, diễn viên…), đối tượng quảng cáo trên mạng xã hội về việc có khả năng làm dịch vụ “tích xanh” cho tài khoản Facebook.
Khi có khách đặt làm “tích xanh”, các đối tượng yêu cầu khách hàng phải cung cấp thông tin như tên đăng nhập, mật khẩu, địa chỉ email, hình ảnh giấy tờ tùy thân (chứng minh nhân dân, căn cước công dân, bằng lái xe…). Khi có thông tin đăng nhập tài khoản Facebook của khách hàng, các đối tượng đã nhắn tin cho bạn bè trong danh bạ Facebook của nạn nhân để vay tiền. Tại Cơ quan Công an, Phan Văn Trí thừa nhận với thủ đoạn trên, Trí cùng đồng bọn chiếm đoạt tài khoản Facebook của 1 người để nhắn tin mượn và chiếm đoạt tiền của các nạn nhân với tổng số tiền hơn 200 triệu đồng. Qua điều tra ban đầu, cơ quan điều tra đã xác định có khoảng hơn 20 người là nạn nhân của nhóm này.
Trước đó, Công an huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cũng đã khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Văn Mạnh (SN 1999, ở xã Duy Nghĩa, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) về hành vi “sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”. Mạnh chủ động làm quen với chị N. là chủ một cơ sở phẫu thuật thẩm mỹ tại TP Hồ Chí Minh và hứa hẹn giúp lên “tick xanh”, tăng tương tác cho tài khoản Facebook cá nhân, fanpage kinh doanh của chị N.
Sau khi chị N. chuyển số tiền 15 triệu đồng cho Mạnh để được giúp lên “tick xanh” thì Mạnh chiếm đoạt sử dụng và không thực hiện các thỏa thuận. Ngoài chị N, Mạnh còn lừa đảo nhiều bị hại khác với thủ đoạn tương tự. Bên cạnh đó, Mạnh còn tạo nhiều tài khoản Facebook ảo, chạy quảng cáo về dịch vụ bẻ khóa iCloud với mục đích chiếm đoạt các khoản tiền cọc bẻ khóa từ nhiều người có nhu cầu trên mạng xã hội.