“Sóng ngầm” phường, hụi online

Liên tiếp vỡ phường, hụi online tiền tỉ

Ngày 5-1-2022, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối tượng Đào Thị Duyên (35 tuổi, trú tại phường Hưng Phúc, TP Vinh) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong thời gian từ đầu tháng 6 đến cuối tháng 9-2021, Duyên đã tham gia 49 bát phường do Võ Thị Thu Hiền (36 tuổi, trú tại phường Hưng Bình, TP Vinh) làm tổng phường.

Trong thời gian nói trên, lợi dụng việc Hiền đứng chủ hàng trăm bát phường khác nhau, không kiểm soát kĩ lượng tiền biến động trong tài khoản mỗi ngày nên Đào Thị Duyên đã nảy sinh ý định lừa đảo để chiếm đoạt tiền của người chơi phường. Theo đó, Hiền sử dụng hình ảnh giả chuyển khoản ngân hàng trên ứng dụng Internet banking, dùng Photoshop tạo ra các thông tin giả về việc thông báo đã chuyển khoản thành công sau mỗi lần giao dịch rồi chụp lại, gửi cho chủ phường thông báo đã nộp tiền.

Về phía Võ Thị Thu Hiền, do lượng tiền biến động trong tài khoản liên tục, số người gửi thông báo đã chuyển khoản thành công hằng ngày lên đến cả trăm người nên không kiểm soát hết. Do đó, khi nhận thông báo đã chuyển khoản từ Duyên, chủ phường này không mảy may nghi ngờ, nghĩ rằng Duyên đã đóng tiền phường nên khi đến kỳ nhận phường, Hiền đều chuyển tiền nhận phường đều đặn cho Đào Thị Duyên. Đến ngày 24-9-2021, nhận thấy sự bất thường khi số tiền phường ngày càng hao hụt, Hiền đã ra ngân hàng sao kê tài khoản để đối chiếu, thấy các hình ảnh chuyển khoản của Duyên không khớp nên trình báo Cơ quan công an. Vào cuộc điều tra, Cơ quan CSĐT Công an Nghệ An đã vạch trần thủ đoạn của Đào Thị Duyên, bước đầu làm rõ số tiền mà đối tượng này chiếm đoạt là hơn 2,5 tỷ đồng.

Liên quan đến đường dây phường, hụi online do Võ Thị Thu Hiền cầm đầu, hiện nay Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An vẫn đang tích cực điều tra. Theo đánh giá, đây là đường dây phường, hụi lớn nhất từ trước tới nay trên địa bàn, với số tiền lên đến hơn 33 tỷ đồng do những người chơi phường tự thống kê, trình báo. Trước đó, Võ Thị Thu Hiền - từ một bà chủ cửa hàng thời trang ở TP Vinh - đã đứng ra lập hàng trăm bát phường khác nhau, kêu gọi, lôi kéo hàng trăm người tham gia.

“Trong quá trình điều hành các phường, hụi do mình lập nên, Võ Thị Thu Hiền đã lập các tài khoản ảo như "Thư ký phường", "Trợ lý VH", "Diệu Quỳnh", "Trợ lý Võ Hiền"... tham gia đấu phường, nâng giá lên rất cao để nhận tiền về. Ngoài ra, một số tài khoản Facebook như "thục Nhi", "Trang Nguyễn", "Huy Nhật", "Bảo Trang" là những tài khoản nhận là thân quen với chủ phường Võ Hiền để đứng ra bốc phường và nhận tiền. Chúng tôi nghi ngờ những tài khoản này là tài khoản ảo hoặc quen biết, thông đồng với chủ phường để nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản”, trích đơn tố cáo của các nạn nhân gửi tới Cơ quan công an. Đến ngày 20-11-2021, Võ Thị Thu Hiền tuyên bố bể phường khiến hàng trăn nạn nhân từ nhiều tỉnh, thành bàng hoàng, ngơ ngác. 117 nạn nhân đầu tiên thống kê số tiền nộp cho Hiền là 33 tỷ đồng, đã đứng ra làm đơn tố cáo người này có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Trước đó, với hành vi tương tự, vào đầu tháng 10-2021, Trần Thị Phương Thúy (38 tuổi, trú tại phường Trường Thi, TP Vinh) cũng đã bị Công an TP Vinh khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Lạm dụng niềm tin của nhiều người, Thúy lập ra khoảng 500 bát phường, huy động hàng trăm người chơi với lãi suất cao, số tiền đóng mỗi bát phường hằng ngày ít nhất là 100 triệu đồng.

Ngoài sử dụng tài khoản Facebook cá nhân mang tên mình, Thúy lập ra thêm 2 tài khoản ảo khác để đánh lừa những người cùng tham gia rồi thông qua tài khoản ảo này để đấu phường. Sau khi nhận tiền phường, Thúy tuyên bố “bể phường”, chiếm đoạt tiền của những người tham gia bát phường với tổng số tiền hơn 6 tỷ đồng. Ngoài ra, Cơ quan điều tra còn làm rõ việc người đàn bà này tổ chức cho vay lãi nặng, với lãi suất cao đến hơn 500% bằng hình thức cắt lãi trực tiếp khi cho vay.

“Sóng ngầm” trên không gian ảo

Lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp khiến nhiều người thất nghiệp, không có việc làm, mất thu nhập, vấn nạn phường, hụi mới rầm rộ, tình hình huy động vốn trái pháp luật thông qua các hình thức phường, hụi và bốc bát họ trên địa bàn Nghệ An nói riêng và nhiều địa phương trong cả nước, diễn biến hết sức phức tạp. Tuy nhiên, đáng báo động khi gần đây nổi lên tình trạng phường, hụi online, không chỉ người chơi không biết mặt nhau, mà cũng khiến cho lực lượng chức năng rất khó để kiểm soát, vì mọi giao dịch đều diễn ra trên thế giới ảo. Quá trình hình thành các đường dây bát phường, những người tham gia không thông báo với cơ quan chức năng, chỉ đến khi chủ phường tuyên bố vỡ nợ, các phường viên tố cáo thì Cơ quan công an thì mới nắm bắt được.

Thượng tá Trần Đức Thân - Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An cho biết: Mặc dù việc tham gia phường, hụi đã được pháp luật quy định tại Nghị định 19/2019/NĐ-CP về hụi, họ, biêu, phường. Tuy nhiên, phần lớn việc chơi phường trong nhân dân thời gian qua đều là vi phạm pháp luật như tổ chức phờng hụi để cho vay lãi nặng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, huy động vốn trái phép... Nhất là trong thời điểm hiện nay, nhiều đối tượng đã thành lập phường hụi qua mạng xã hội Facebook, Zalo để lôi kéo người chơi tham gia, tiền được chuyển thanh toán qua ứng dụng Internet banking nên mọi giao dịch đều diễn ra trên thế giới ảo. Do đó, đã xảy ra tình trạng một người có thể đứng ra lập và đứng tên nhiều chủ phường, thậm chí hàng trăm phường, từ đó phát sinh vỡ phường, kéo theo các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Chị Trần Thị Hằng (43 tuổi, trú tại phường Hà Huy Tập, TP Vinh) cho biết, bản thân tham gia khoảng 20 phường, hụi trên địa bàn. Chị cũng là phường viên của các phường do Võ Thị Thu Hiền, Đào Thị Duyên, Trần Thị Phương Thúy... và nhiều người khác lập ra nhưng chưa từng gặp mặt các đối tượng này. Khi những chủ phường nói trên tuyên bố bể phường, chị Hằng đã mất số tiền hàng tỉ đồng, hằng ngày cùng với các phường viên khác hết tập trung tại nhà chủ phường này đến chủ phường khác để đòi lại tiền trong vô vọng, làm ảnh hưởng không nhỏ đến an ninh, trật tự tại địa phương.

Không chỉ ở TP Vinh, tại một số huyện miền núi phía Tây của Nghệ An như Anh Sơn, Đô Lương hiện nay cũng đang âm ỉ vấn nạn phường hụi online khi một số chủ phường tuyên bố bể phường ngày giáp tết, khiến hàng trăm người chơi như ngồi trên đống lửa. Tại một số hội, nhóm trên Facebook, đã xuất hiện ngày càng nhiều hơn những những chơi phường “bóc phốt” chủ phường khi chây ì, không chịu chuyển trả tiền cho người thắng trong các lần đấu phường. Khoảng hơn 2 tháng nay, căn nhà của ông Đ.V.H. (61 tuổi) ở xã Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, Nghệ An đã không còn bình yên kể từ khi con gái ông là Đặng Thị Thương, từ xã Hội Sơn về đây tá túc, lánh nạn khi bị các phường viên tìm đến để đòi nợ tiền phường.

Mặc dù chỉ là một nhân viên bảo hiểm bình thường, song Thương đã đứng ra lập nhiều phường, hụi online, lôi kéo nhiều người chơi ở khắp nơi, trong đó có nhiều nạn nhân ở TP Vinh tham gia rồi tuyên bố bể phường với số tiền hàng tỷ đồng.

Hiện, cơ quan CSĐT Công an Nghệ An đã vào cuộc và đang trong quá trình điều tra, thụ lý đối với đường dây này. Ngoài ra, cũng trên địa bàn này, một số chủ phường có tài khoản Facebook như “Đặng Thị Mai Phương”, “Hoài Thu”, “Đặng Phương”... cũng đang dần lộ diện từ thế giới ảo sang thực tại khi liên tiếp bị những người chơi phường tố giác có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản, huy động vốn bằng hình thức tổ chức phường, hụi online rồi tuyên bố bể phường, vỡ nợ.

Vấn nạn phường, hụi, nhất là phường hụi online trong đại dịch đang đẩy không ít người chơi vào cảnh túng quẫn, nợ nần, gia đình tan nát. Điều đáng nói, thủ đoạn chiếm đoạt tiền của các chủ phường là không mới, khi người chơi đứng ra lập các bát phường, kêu gọi người quen tham gia. Để chiếm đoạt tiền, chủ phường thường có các “vệ tinh” là những người thân quen cùng tham gia đấu phường, nâng giá cao để thắng, sau đó ăn chia tỷ lệ phần trăm. Cùng với đó, chủ phường còn tạo ra nhiều tài khoản ảo để giành phần thắng về mình, bởi các phường viên chỉ tham gia giao dịch trên không gian ảo, chưa từng hoặc rất ít khi gặp nhau ngoài đời nên không biết được. Nạn nhân của phường hụi online, thống kê cho thấy cũng chỉ một nhóm người, sập bẫy vì “muốn gỡ gạc lại một phần đã mất”, như lời của một phường viên thú nhận.

Điều đáng nói, tình trạng phường hụi online đang âm ỉ, tạo nên những đợt “sóng ngầm” trên không gian ảo. Đến khi vỡ phường, nạn nhân mới đâm đơn tố cáo, kéo theo hàng loạt hành vi khác như gây rối trật tự công cộng, đòi nợ, cưỡng đoạt tài sản, xâm hại chỗ ở trái phép... gây mất an ninh trật tự, để lại không ít hệ lụy cho xã hội.