Nhà nước Israel khi thành lập cách đây gần 8 thập kỉ đã dựa vào mối quan hệ tốt đẹp với Iran để trụ vững giữa một Trung Đông đầy thù hằn. Sau Cách mạng Hồi giáo làm đảo ngược chính sách đối ngoại của Iran năm 1979, hai nước lún dần vào một cuộc đối đầu, với việc Israel coi khả năng Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân là mối đe dọa nghiêm trọng đến sự tồn vong của mình và quyết tâm ngăn chặn chương trình hạt nhân của Iran.

Nằm giữa Oman và Iran, Eo biển Hormuz kết nối Vịnh Ba Tư với Vịnh Oman và Biển Arab. Với độ sâu và chiều rộng đủ lớn để tiếp nhận các tàu chở dầu thô siêu trọng, nơi đây trở thành một trong những điểm nghẽn dầu mỏ quan trọng nhất toàn cầu.

Chiến sự leo thang với Iran đặt ra những thách thức tài chính to lớn với Israel, nhất là khi nền kinh tế nước này đã chịu nhiều hệ lụy từ các cuộc chiến với Hamas ở Gaza và Hezbollah tại biên giới phía Bắc.

Khi thế giới quay cuồng trong sự xáo trộn, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang thực hiện một bước đi mang tính lịch sử: Định vị nước Pháp như trụ cột mới của phương Tây sau khoảng trống quyền lực do Mỹ để lại.

Có rất nhiều kỳ vọng đã được các phía đặt vào cuộc gặp gỡ cấp cao nhất của Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) tại Canada. Song, với việc Tổng thống Mỹ Donald Trump bỏ dở chương trình nghị sự, không những mọi kế hoạch đều có thể xem là đã thất bại, mà những hố ngăn cách trong thế giới phương Tây dường như còn được đào sâu thêm. 

Tối 21/6, Mỹ huy động 125 máy bay trong chiến dịch mang tên “Búa đêm” (Midnight Hammer) để ném bom 3 cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran gồm Fordow, Natanz và Isfahan, trong đó các máy bay B-2 đã ném 14 “siêu bom” GBU-57 MOP xuống cơ sở hạt nhân kiên cố Fordow. 

Hội nghị Thượng đỉnh NATO ngày 24–25/6 tại The Hague diễn ra trong bối cảnh an ninh châu Âu biến động sâu sắc. Đây là lần đầu tiên 32 nguyên thủ NATO và đối tác nhóm họp kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại cầm quyền, nhằm bàn thảo hướng đi mới cho liên minh.

Cuộc tấn công bất ngờ của Israel nhằm vào Iran trong tháng 6 đã châm ngòi cho một chuỗi leo thang quân sự khó kiểm soát, đẩy khu vực vào vòng xoáy xung đột mới.

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã triệu tập phiên họp khẩn để thảo luận về các cuộc không kích do Mỹ tiến hành nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh Nga, Trung Quốc và Pakistan đồng loạt kêu gọi một nghị quyết yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện tại khu vực Trung Đông.

Căng thẳng thương mại kéo dài giữa Mỹ và Trung Quốc đang làm bùng lên một “cuộc chiến không khói súng” xung quanh 2 lĩnh vực chiến lược: đất hiếm và chất bán dẫn. Cuộc đối đầu này không chỉ cho thấy vai trò then chốt của khoa học -  công nghệ trong cạnh tranh giữa các cường quốc, mà còn đưa đất hiếm trở lại tâm điểm chú ý toàn cầu với vai trò được ví như “vitamin của nền công nghiệp hiện đại”.

Ấn Độ và Canada đã đồng ý cử Đại sứ trở lại thủ đô của nhau khi nhà lãnh đạo mới của Canada chào đón người đồng cấp của Ấn Độ đến dự Hội nghị thượng đỉnh G7 diễn ra từ ngày 15 đến ngày 17/6 vừa qua tại Kananaskis, tỉnh Alberta, Canada, khép lại một cuộc tranh cãi gay gắt về vụ ám sát một nhà hoạt động người Sikh tại Canada trước đó.

Xung đột mới giữa Israel và Iran đã buộc Hội nghị G7 chuyển trọng tâm các nội dung kinh tế sang tập trung xử lý khủng hoảng an ninh khu vực. Các quốc gia phương Tây đang tăng cường hiện diện quân sự, kêu gọi kiềm chế và nỗ lực ngăn chặn một “cuộc chiến lan rộng”. Đây là thời điểm then chốt, đánh dấu một bước ngoặt lớn cho an ninh năng lượng toàn cầu và ổn định khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Căng thẳng Iran - Israel đẩy eo biển Hormuz trở lại tâm điểm lo ngại toàn cầu. Động thái mới nhất là việc Mỹ và Anh rút toàn bộ lực lượng ra khỏi biển Bahrain. Trong trường hợp Iran chặn eo Hormuz, nguồn dầu và khí đốt cho châu Âu sẽ bị bóp nghẹt, đẩy giá năng lượng tăng vọt, chuỗi cung ứng toàn cầu tê liệt và nguy cơ xung đột quân sự bùng nổ.

Nhiều nhà lập pháp Dân chủ và Cộng hòa tại Mỹ ngày 22/6 đã lên tiếng kêu gọi Quốc hội nước này có biện pháp kiểm soát quyền sử dụng vũ lực quân sự của Tổng thống Donald Trump sau các cuộc tấn công nhắm vào 3 cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran, ngăn cản việc Mỹ lún sâu hơn vào cuộc xung đột Trung Đông.

Giữa tiếng còi báo động không kích rú lên liên tục tại Tel Aviv và Holon, cuộc sống người dân Israel chìm trong bất an thường trực. Họ phải đối mặt cùng lúc với mối đe dọa từ làn tên lửa Iran và nỗi lo cho số phận những con tin vẫn bị giam giữ ở Gaza.

Hành động bất ngờ của Mỹ khi không kích ba cơ sở hạt nhân Tehran vào đêm 21/6 (giờ địa phương) đã đẩy cuộc xung đột vốn căng thẳng giữa Israel và Iran lên một nấc thang nguy hiểm mới. Việc Washington trực tiếp can dự không chỉ làm bùng lên nguy cơ bất ổn toàn khu vực Trung Đông, mà còn đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về tính hợp pháp quốc tế và an nguy của thường dân.