Bão trên chính trường Hàn Quốc tăng cấp độ

• Hai “kịch bản” của Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye
• Tổng thống Hàn Quốc đối mặt với cuộc bỏ phiếu luận tội

Đảng cầm quyền Saenuri, chiếm 128/300 ghế trong Quốc hội Hàn Quốc, ngày 1-12 nhất trí yêu cầu bà Park từ chức vào cuối tháng 4-2017. Đồng thời, đảng này đề nghị thời điểm tổ chức cuộc bầu cử tổng thống mới vào tháng 6-2017.

“Tất cả các nghị sĩ của đảng Saenuri nhất trí về lộ trình này”, nghị sĩ Chung Jin-suk thuộc đảng Saenuri cho hay sau cuộc họp đảng ngày 1-12. Đảng Saenuri gọi đây là lộ trình phù hợp nhất nhằm đảm bảo tiến trình chuyển giao quyền lực suôn sẻ, duy trì ổn định và để các đảng chính trị có thời gian chuẩn bị cho cuộc bầu cử, ông Chung nói.

“Nếu Tổng thống Park đồng ý từ chức vào ngày 30-4-2017, chúng ta không cần phải thực hiện tiến trình phế truất”, cựu Chủ tịch đảng Saenuri, ông Kim Moo-sung nói. Ông Kim là người đứng đầu nhóm chống đối bà Park trong nội bộ đảng Saenuri. Trước đó hôm 24-11, ông Kim tuyên bố rằng: "Tổng thống Park Geun-hye đã phản bội đảng và nhân dân" và đề nghị luận tội bà.

Đảng Saenuri cho bà Park thời hạn từ nay đến ngày 8-12 để chấp thuận lộ trình từ chức. “Nếu không, chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tham gia bỏ phiếu thông qua bản kiến nghị phế truất vào ngày 9-12 (do ba đảng đối lập khởi xướng)”, ông Kim cho biết thêm.

Trong khi đó, ngày 1-12, ba đảng đối lập chính ở Hàn Quốc cho biết sẽ kiên quyết thực hiện kế hoạch truất phế tổng thống. Họ đã bác bỏ đề nghị hôm 29-11 của nữ Tổng thống Park Geun-hye sẵn sàng rời khỏi quyền hành trước thời hạn nếu quốc hội chuẩn bị một tiến trình chuyển giao quyền hành một cách êm thắm, xem đấy là một thủ đoạn chính trị để không bị mất mặt. Các đảng phái đối lập cho rằng đó là "âm mưu" của bà Park nhằm làm chệch hướng việc thúc đẩy quá trình luận tội bà.

Ngày 29-11, Tổng thống Park Geun-Hye tuyên bố sẵn sàng từ chức.

Khai mạc cuộc họp phe đối lập, lãnh đạo đảng Dân chủ, Choo Mi-ae cho rằng: "Dân chúng Hàn Quốc không muốn bước vào năm mới với bà Park Geun-hye trên chiếc ghế tổng thống... Chỉ có một con đường dựa theo hiến pháp để chấm dứt một nhiệm kỳ tổng thống: truất phế".

Trong cuộc họp báo sau đó, ba đảng đối lập tuyên bố là bà Park phải ra đi ngay, không được đặt bất kỳ điều kiện nào, và họ không thay đổi quyết định phế truất tổng thống.

Trong phát biểu ngắn gọn trên đài truyền hình vào hôm 29-11, Tổng thống Park Geun-hye tuyên bố để quốc hội quyết định về việc rút ngắn nhiệm kỳ của bà, ấn định các điều kiện chuyển giao quyền lực để hạn chế tối đa thời gian không có người cầm quyền, và bà sẽ ra đi.

Theo giới quan sát, với tuyên bố trên, bà Park để quốc hội giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị đã lên mức cao độ, và bà có thể rút lui một cách êm thấm hơn là bị truất phế, đồng thời cũng tránh bị truy tố về sau.

Theo hãng tin Yonhap, phe đối lập đã dự kiến bỏ phiếu truất phế vào ngày 2-12 hoặc chậm nhất là vào ngày 9-12. Nhưng hôm 1-12, họ quyết định dời lại ngày bỏ phiếu ít nhất là một tuần, vì muốn vấn đề được đưa ra thảo luận ở quốc hội trước khi bỏ phiếu. Để phế truất tổng thống thì cần phải hội đủ 2/3 phiếu thuận trên số 300 dân biểu.

Phe đối lập và các dân biểu độc lập muốn truất phế tổng thống chỉ chiếm 172 ghế. Trước đây có khoảng 30 dân biểu trong đảng cầm quyền Saenuri tán đồng giải pháp này. Nhưng sau phát biểu của bà Park Geun-hye hôm 29-11, nhiều người đã thay đổi ý kiến và phân vân không biết nên truất phế hay chọn một giải pháp khác để bà ra đi. Trong trường hợp truất phế, quyền hạn của bà bị đình chỉ ngay cho đến khi Tòa Bảo hiến ra phán quyết. Tòa có 180 ngày để thảo luận.

Cho tới nay, bà Park vẫn bác bỏ các cáo buộc của bên công tố viên nói rằng bà đã giúp người bạn thân là bà Choi Soon-sil ép buộc đóng góp khoảng 69 triệu USD từ các tập đoàn doanh nghiệp lớn ở Hàn Quốc. Bà Choi đã bị buộc tội thao túng chính trường và gian lận. Là đương kim tổng thống nên bà Park được quyền miễn trừ, tuy nhiên bà cũng đã chính thức bị xác định là một nghi phạm.

Ngày 30-11, Tổng thống Park Geun-hye đã đề cử một công tố viên đặc biệt để điều tra về vụ tai tiếng "quân sư Choi" - tống tiền, can thiệp vào việc nhà nước... - dẫn đến hậu quả ngày nay. Theo văn phòng tổng thống, công tố viên được đề cử là Park Young-Soo. Cuộc điều tra tập trung trên việc lạm dụng quyền thế, tìm hiểu xem bà Park Geun-hye có gây sức ép lên các tập đoàn Hàn Quốc để họ rót tiền vào 2 hiệp hội mà bà Choi thành lập hay không.

Hiện tỉ lệ ủng hộ bà Park cũng đã rơi xuống mức thấp kỷ lục là 4% với một Tổng thống Hàn Quốc. Ngày 30-11 tại quốc hội, những người trung thành với bà Park kêu gọi các nghị sĩ bắt đầu thảo luận về đề nghị từ chức của bà. Hôm 26-11, khoảng 1,5 triệu người Hàn Quốc đã tham gia cuộc biểu tình ở thủ đô Seoul để yêu cầu Tổng thống Park Geun-hye từ chức hoặc phải ra hầu tòa do liên quan đến những bê bối tham nhũng. Trong khi đó, khoảng 500.000 người khác tham gia các cuộc biểu tình ở những thành phố lân cận thủ đô Seoul.

Ngày 1-12, Tổng thống Park đến thăm một khu chợ nông thôn nằm gần thành phố Daegu, phía đông nam Hàn Quốc, nơi có hàng trăm cửa hàng bị thiêu rụi trong một đám cháy trước đó. Daegu là sân nhà chính trị của Tổng thống Park, cũng là nơi bà sinh ra và lớn lên. Chính tại thành phố này, bà được bầu làm nghị sĩ 4 lần trước khi trở thành tổng thống vào năm 2013.

Theo AFP, chuyến thăm đánh dấu lần đầu tiên bà xuất hiện ở nơi công cộng kể từ sau vụ lùm xùm liên quan đến người bạn gái lâu năm Choi Soon-sil. Đài truyền hình địa phương chiếu cảnh hàng chục người dân có mặt tại khu chợ và liên tục gọi tên bà Park Geun-hye. Họ còn sử dụng điện thoại di động để chụp ảnh nữ tổng thống khi bà đi qua hiện trường vụ cháy. Một người phụ nữ trung niên được nhìn thấy lau nước mắt. Tuy nhiên, gần khu chợ, hàng chục người khác tụ tập để biểu tình đòi bà Park từ chức.

“Những tiểu thương ở đây đã ủng hộ tôi mỗi khi tôi gặp khó khăn và tôi thực sự xin lỗi. Tôi rất đau đớn khi phải đưa ra quyết định có nên đến đây trong bối cảnh hiện tại hay không”, bà Park nói. Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc sau đó tiết lộ: bà Park đã bật khóc sau khi trở về ôtô.