Vụ không kích Doha hé lộ loại tên lửa đạn đạo tối tân của Israel
Israel đã bắn tên lửa chính xác vào một góc tòa nhà được cho là địa điểm họp của các nhà lãnh đạo Hamas từ khoảng cách hơn 1000 km. Dù những mục tiêu hàng đầu đều thoát chết, nhưng vụ tấn công vẫn cho thấy sự áp đảo về quân sự và trang bị quốc phòng của Israel so với những quốc gia láng giềng.
Một kế hoạch gây bất ngờ với tất cả
Khi giới hoạch định chiến tranh của Israel lên kế hoạch tấn công bí mật vào các nhà lãnh đạo chính trị Hamas ở thủ đô Doha của Qatar, họ đã chọn một kế hoạch cho phép tấn công nhanh chóng và hạn chế cơ hội phản đối hoặc ngăn chặn của Mỹ.
Chiến dịch được tiến hành vào ngày 9/9, sử dụng máy bay chiến đấu bắn tên lửa tầm xa, tránh không phận các nước Ả Rập và khiến phía Mỹ không biết gì cho đến những giây phút cuối cùng.
Theo tiết lộ từ một số quan chức Mỹ với báo Wall Street Journal, các máy bay chiến đấu của Israel, gồm 8 chiếc F-15 và 4 chiếc F-35, đã bay đến Biển Đỏ ở phía bên đối diện Qatar trên bờ biển Bán đảo Arab. Từ khu vực đó, một số máy bay đã phóng tên lửa đạn đạo vào không gian trên bầu trời Doha và Saudi Arabia.

Chỉ vài phút trước khi khai hỏa, Israel mới thông báo cho quân đội Mỹ rằng họ đang tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào Hamas. Các quan chức Mỹ nói thêm rằng ban đầu Israel không cung cấp thông tin chính xác về mục tiêu. Tuy nhiên, các cảm biến hồng ngoại trên không gian của quân đội Mỹ đã phát hiện được tín hiệu nhiệt hồng ngoại và vị trí phóng tên lửa, từ đó xác nhận Doha là mục tiêu mà Israel nhắm đến.
Nhưng đã quá muộn để phía Mỹ có thể ngăn chặn cuộc tấn công. “Thông báo (của Israel) được đưa ra rất gần thời điểm phóng tên lửa thực tế nên không có cách nào để đảo ngược hoặc dừng lệnh khai hỏa”, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói với Wall Street Journal.
Bộ Tư lệnh Trung ương của Mỹ đã cảnh báo sự việc với Tướng Dan Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, và ông Caine đã báo cáo lên Nhà Trắng. Tổng thống Donald Trump lập tức chỉ đạo đặc phái viên Steve Witkoff thông báo cho phía Qatar, theo thông tin từ Nhà Trắng. Tuy nhiên, đã quá muộn. Qatar cho biết cảnh báo được gửi tới họ khoảng 10 phút sau khi những quả tên lửa đánh trúng mục tiêu.

Những chi tiết mà tờ báo Mỹ vừa tiết lộ đã giải thích vì sao Israel có thể thực hiện một cuộc tấn công tầm xa vào lãnh thổ của một đối tác quan trọng của Washington, nơi có cả một căn cứ quân sự của Mỹ. Bên cạnh đó, bằng cách bố trí máy bay chiến đấu trên Biển Đỏ và bắn tên lửa vào không gian, Israel cũng đã tìm cách tránh né cáo buộc xâm phạm không phận Saudi Arabia. Các quan chức Saudi Arabia đã lên án vụ tấn công nhưng không công khai đề cập đến việc Israel bắn tên lửa qua lãnh thổ của họ.
Tuy nhiên, Israel đã không loại bỏ được các lãnh đạo chính trị hàng đầu của Hamas, bao gồm Khalil Al-Hayya và Zaher Jabarin, khi họ đang họp để thảo luận về đề xuất mới nhất của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza. Các quan chức Arab am hiểu vụ việc cho biết các nhà lãnh đạo chính trị Hamas may mắn không có mặt trong căn phòng bị tấn công mà ở gần đó. Một vài người trong số họ bị thương nặng và đã được đưa đến bệnh viện.
Thay vào đó, cuộc không kích của Israel đã giết chết một loạt quan chức cấp thấp của Hamas và một thành viên của lực lượng an ninh nội địa Qatar. Các quan chức Israel sau đó thừa nhận rằng cuộc tấn công có thể không tiêu diệt được tất cả các mục tiêu, nhưng cho biết họ vẫn đang đánh giá kỹ lưỡng kết quả.

Một loại vũ khí tối tân được hé lộ
Một phóng viên của tờ Wall Street Journal đã đến hiện trường tòa nhà và phát hiện ra rằng tầng giữa đã bị phá hủy phần lớn bởi tên lửa, cùng với phần bên phải của tầng trệt. Tuy nhiên, tòa nhà vẫn đứng vững và những phần còn lại hầu như không bị hư hại. Điều này cho thấy đây là một cuộc tấn công cực kỳ chính xác bằng đầu đạn loại nhỏ.
Chi tiết này nhấn mạnh mức độ vượt trội về quân sự của Israel so với phần còn lại của khu vực và khả năng triển khai các hoạt động quân sự ở khoảng cách xa với độ chính xác cực cao. Trong vụ không kích Doha, quân đội Israel được cho là đã sử dụng loại tên lửa đạn đạo chiến thuật phóng từ máy bay, thứ khí tài tối tân mà Tel Aviv đã âm thầm phát triển nhiều năm qua.
Kho vũ khí tên lửa đạn đạo phóng từ trên không của Israel đã được tiết lộ trong các tài liệu tình báo của Mỹ bị rò rỉ vào năm 2024. Các báo cáo đề cập đến hai loại tên lửa khác nhau - Golden Horizon và ISO2 System, hay còn có tên khác là Rocks - mà các tài liệu tình báo cho biết đã được quan sát thấy tại căn cứ không quân Hatzerim của Israel ở Sa mạc Negev, cùng với những máy bay F-15.
Trong hai loại này, Golden Horizon được đánh giá cao hơn. Theo trang tin Global Security, Golden Horizon có thể là tên gọi của một loại tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ALBM) tầm trung, có họ hàng với dòng tên lửa Sparrow mà tập đoàn công nghiệp quốc phòng Raphael của Israel phát triển trong dự án Golden Spear từ giữa những năm 1990.
Golden Horizon ban đầu được sử dụng làm mục tiêu cho các hệ thống phòng thủ chống tên lửa đạn đạo (chẳng hạn như Arrow), nhưng sau đó Raphael đã trang bị thêm khả năng tấn công. Được thiết kế để mô phỏng tên lửa Shahab-3 của Iran với tầm bắn 1.500-2.000 km, Golden Horizon dài 8,3 mét, trọng lượng 3.100 kg và có thể tích hợp hệ dẫn quán tính + cập nhật dẫn (inertial/GPS/INS) để tăng chính xác trên mục tiêu tầm xa.

Golden Horizon có thể được phóng từ máy bay vận tải quân sự C-130 hoặc chiến đấu cơ F-15. Sau khi phóng, Golden Horizon hoạt động như một tên lửa đạn đạo, bay lên độ cao lớn trong tầng khí quyển (có thể là tầng bình lưu hoặc trung quyển, tức là đạt độ cao khoảng 80-90 km) trước khi lao xuống tấn công mục tiêu.
Khả năng phóng từ trên không (từ máy bay chiến đấu hoặc máy bay vận tải) cho phép triển khai tên lửa ở bất kỳ vị trí nào trên thế giới, ở bất kỳ góc phương vị/quỹ đạo nào. Ở khía cạnh của một mục tiêu thử nghiệm cho các hệ thống đánh chặn, khả năng này cho phép Golden Horizon mô phỏng nhiều tình huống đe dọa thực tế khác nhau để kiểm tra toàn diện các công nghệ phòng thủ tên lửa.
Trong khi đó, ở khía cạnh vũ khí tấn công, việc được phóng từ máy bay mang lại nhiều lợi thế cho Golden Horizon. Nhờ kết hợp tốc độ và quỹ đạo của tên lửa đạn đạo với tính linh hoạt của bệ phóng trên không, tên lửa này có thể triển khai nhanh chóng và tầm bắn xa hơn. Cũng nhờ có cả những ưu điểm của tên lửa đạn đạo - tốc độ cực cao và khả năng xuyên thủng nhiều hệ thống phòng thủ - với tính linh hoạt của máy bay - có thể triển khai nhanh chóng đến các địa điểm khác nhau và phóng từ nhiều độ cao và tầm bắn khác nhau - nên Golden Horizon đem lại khả năng tác chiến cực kỳ đa dạng.
Những tên lửa này có thể tham gia các cuộc tấn công chiến lược và chiến thuật, có khả năng mang đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân. Nhờ tính linh hoạt và cơ động cao của bệ phóng, khiến đối phương khó dự đoán và phản công hơn. Ngoài ra, tầm bắn xa và khả năng của một tên lửa đạn đạo giúp Golden Horizon có thể được các phi công khai hỏa từ khoảng cách an toàn, giúp giảm nguy cơ bị hệ thống phòng thủ của đối phương nhắm mục tiêu.
Việc phát triển và triển khai ALBM đã làm dấy lên lo ngại về khả năng sử dụng chúng trong chiến tranh hạt nhân và tác động của chúng đến sự ổn định chiến lược. Những tên lửa này có thể gây ra mối đe dọa đáng kể do tốc độ, độ chính xác và độ khó đánh chặn. Không chỉ Israel, các cường quốc quân sự cũng đang đẩy mạnh việc phát triển các loại ALBM.

Mỹ từng thử nghiệm tên lửa GAM-87 Skybolt cho máy bay ném bom B-52 từ thời Chiến tranh lạnh như một khái niệm ban đầu về ALBM, nhưng cuối cùng dự án này đã bị hủy bỏ. Gần đây hơn, Nga đã phát triển Kh-47M2 Kinzhal, một ALBM siêu thanh với tầm bắn khoảng 480 km, được phóng từ máy bay chiến đấu MiG-31.
Trung Quốc cũng đang phát triển hai loại ALBM mới có tên DF-21 và DF-17 - một trong số đó có thể mang đầu đạn hạt nhân. Máy bay ném bom H-6K sẽ phù hợp để phóng những tên lửa này. DF-21D có tầm bắn khoảng 1.500 km, nghĩa là tương đương với Golden Horizon của Israel. Nhưng trong khi DF-21 chưa được dùng trong thực tế chiến đấu, thì Golden Horizon - nếu những gì các chuyên gia quân sự Mỹ tiết lộ với Wall Street Journal là chính xác - đã chứng tỏ được những tính năng kỹ thuật cực kỳ lợi hại của mình thông qua vụ không kích Doha.