“Phương Tây mà chúng ta từng biết không còn tồn tại nữa” - Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula Von der Leyen phát biểu với tờ Die Zeit, hôm 15/4.
#Brexit
Ngày 2/5/2025, kết quả bầu cử địa phương tại Anh gây chấn động khi một đảng non trẻ mới thành lập giành thắng lợi vang dội, vượt mặt cả đảng Bảo thủ và làm lung lay vị thế của Công đảng cầm quyền. Chiến thắng này không chỉ đánh dấu sự trỗi dậy của một thế lực chính trị mới mà còn hé lộ những mâu thuẫn sâu sắc trong lòng cử tri Anh, đặt ra câu hỏi về tương lai của nền chính trị tại quốc gia này.
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh không chính thức của các nhà lãnh đạo EU ngay đầu năm 2025. Đây là lời mời đầu tiên của EU kể từ khi hai bên bắt đầu những ngày đàm phán Brexit căng thẳng. Trọng tâm của cuộc họp vào tháng 2 này là hợp tác tương lai về an ninh và quốc phòng, trong bối cảnh tình hình thế giới bất ổn nhìn từ góc độ châu Âu.
Sau 2 tháng chính trường dậy sóng, hôm 5/9 (giờ địa phương), Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã bổ nhiệm thủ tướng mới. Nhân vật này là một nhà ngoại giao kỳ cựu, từng đảm nhiệm vị trí trưởng đoàn đàm phán Brexit của Liên minh châu Âu (EU).
Cuộc bầu cử ngày 4/7 ở Anh đang đến gần. Trong khi Công đảng được dư luận đánh giá có nhiều cơ hội giành lại quyền lực sau 14 năm, đảng Bảo thủ lại đang vướng bê bối với loạt quan chức bị điều tra về “cá độ ngày bầu cử”.
Là một trong những người ủng hộ nhiệt thành nhất cho việc nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu, nhưng nay chính sự kiện được gọi là Brexit ấy đang có nguy cơ trở thành rào cản đối với tham vọng tái đắc cử của Thủ tướng Rishi Sunak.
Sau những ngày chịu đựng áp lực từ nhiều phía chỉ trích chính sách đối với người tị nạn do Bộ trưởng Nội vụ Suella Braverman chủ xướng, Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã có quyết định gây chấn động: Sa thải bà Braverman, đồng thời mời trở lại cựu Thủ tướng David Cameron vào nội các.
Đó không phải là điều bây giờ mới hiện hữu. Kể từ năm 2016, khi cuộc trưng cầu dân ý đầu tiên về việc đưa nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) chính thức diễn ra cho tới lúc quá trình ấy hoàn tất ngày 31/1/2020, kết thúc 47 năm gắn bó, vẫn luôn có những luồng dư luận phản đối âm ỉ cháy. Và càng lúc, những cách thể hiện tâm trạng muốn “trở về mái nhà chung”, đảo ngược Brexit lại càng trở nên rõ rệt hơn, theo những biến động của thời cuộc.
Nhiều chuỗi siêu thị lớn tại Anh như Tesco, Asda, hay Morrisons, đã ra thông báo "mong nhận được sự thông cảm của khách hàng" vì phải giới hạn việc mua rau củ quả của từng người do những mặt hàng này đang trở nên thiếu hụt nghiêm trọng ở "xứ sở sương mù".
Những người ủng hộ Brexit trong đảng Bảo thủ Anh dọa tiến hành một cuộc “đảo chính” khác khi tờ Sunday Times mới đây đưa tin Thủ tướng Rish Sunak đang xem xét cái gọi là thỏa thuận thương mại “kiểu Thụy Sĩ” thân thiện hơn với Liên minh châu Âu (EU).
Truyền thông Anh cũng như dư luận tại các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) nhận định, việc bà Liz Truss lùi bước là do sai lầm trong chính sách cắt giảm thuế mà nội các của bà công bố hồi tháng 9.
Ngày 5-9, Ủy ban 1922 của Quốc hội Anh công bố kết quả bầu lãnh đạo đảng Bảo thủ, Bộ trưởng Ngoại giao Liz Truss đã vượt qua đối thủ Rishi Sunak, đạt tỉ lệ 57,4% phiếu bầu và đương nhiên sẽ trở thành thủ tướng mới của Vương quốc Anh.
Giờ đây, người Anh đã bỏ phiếu thể hiện ý chí rõ ràng muốn rời khỏi EU. Một vấn đề đặt ra là an ninh quốc gia của nước Anh và của Châu Âu nói chung sẽ bị tác động thế nào từ sự kiện Brexit? Đặc biệt là hoạt động chia sẻ thông tin tình báo giữa các cơ quan an ninh của Anh và các nước EU, những cơ quan luôn “đứng mũi chịu sào” về việc bảo đảm an ninh cho quốc gia mình.
Đã 5 năm trôi qua, kể từ mốc 23-6 của cuộc trưng cầu dân ý về Brexit. Ngày diễn ra cuộc trưng cầu dân ý này đã trở thành điểm khởi đầu của một cuộc tranh cãi lớn và thậm chí là một dấu hiệu của sự chia rẽ trong lịch sử nước Anh...
Với số phiếu đồng ý cao áp đảo, Nghị viện châu Âu (EP) đã chính thức thông qua thỏa thuận thương mại hậu Brexit giữa Anh và Liên minh châu Âu (EU), rỡ bỏ rào cản cuối cùng đối với việc phê chuẩn hoàn toàn thỏa thuận này.
Hơn 1 năm sau khi rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), Chính phủ Anh đã đề ra chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia trong 10 năm tới, với một chương trình nghị sự đầy tham vọng cho “nước Anh toàn cầu”, với mục tiêu duy trì vị thế chắc chắn ở khu vực châu Âu - Đại Tây Dương, đồng thời nghiêng về khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Theo nghiên cứu mới nhất được Bộ Kinh tế và Năng lượng Cộng hòa Liên bang Đức (BMWi) công bố ngày 5-1, thỏa thuận thương mại tự do mà Anh và Liên minh châu Âu (EU) đạt được ngày 24-12-2020 sẽ làm giảm đáng kể những tác động tiêu cực của tiến trình Brexit (Anh rời khỏi EU).
Thủ tướng Anh Boris Johnson đã gọi năm 2021 là “năm cực kỳ quan trọng đối với nước Anh toàn cầu”, khi ông cố gắng chuyển hướng tập trung từ vấn đề Brexit sang một chương trình nghị sự mới với tư cách là chủ nhà của cả Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển G7 và Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu COP26.
Chịu tác động kép của dịch bệnh và câu chuyện Brexit, mặc dù đã đạt được thỏa thuận vào những phút cuối cùng nhưng xem ra trong thời điểm cả 2 vấn đề trên đều còn chưa thực sự khép lại, châu Âu vẫn được đánh giá là đang trong giai đoạn khó khăn.
Theo những thỏa thuận vừa được thông qua bởi các đại diện của Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh, diễn ra tại Brussels (Bỉ) trước thềm lễ Giáng sinh 2020 vừa qua, việc đi lại giữa EU với Anh đều phải có thị thực (visa) xuất nhập cảnh. Riêng những người từng có án tù hơn 1 năm sẽ không được nhập cảnh vào Anh, chính thức có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2021 trở đi.
