#căng thẳng

Trong những ngày cuối tháng 4/2025, Nam Á lại một lần nữa đứng bên bờ vực bất ổn khi căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan leo thang sau vụ tấn công khủng bố đẫm máu tại thị trấn Pahalgam, bang Jammu và Kashmir. Vụ việc xảy ra ngày 22/4 đã khiến ít nhất 26 người thiệt mạng và hơn 20 người khác bị thương, trong đó phần lớn là khách du lịch nội địa và một công dân Nepal. Đây được xem là vụ tấn công nhằm vào dân thường nghiêm trọng nhất tại Ấn Độ trong gần hai thập niên qua, chỉ sau thảm kịch Mumbai năm 2008.

Sau cáo buộc liên quan đến vụ sát hại một công dân Canada gốc Ấn và là thủ lĩnh Phong trào ly khai Khalistan của người Sikh năm 2023, quan hệ Canada - Ấn Độ gia tăng nhiều diễn biến căng thẳng.

Căng thẳng giữa Canada và Ấn Độ trong thời gian gần đây đã trở thành một vấn đề nổi cộm trên trường quốc tế, thu hút sự chú ý của cộng đồng toàn cầu.

Lực lượng Hezbollah tại Lebanon thề sẽ trả đũa thích đáng Israel sau khi cáo buộc nước này đứng đằng sau loạt vụ nổ máy nhắn tin trên khắp Lebanon ngày 17/9, khiến rất nhiều người thiệt mạng và bị thương, một lần nữa làm gia tăng nguy cơ xung đột lan rộng tại Trung Đông.

Chảo lửa Trung Đông đang sục sôi hơn bao giờ hết khi Iran và đồng minh thông báo sẽ tấn công Israel để đáp trả vụ ám sát lãnh đạo phe “Trục kháng chiến” là thủ lĩnh chính trị của Hamas - ông Ismail Haniyeh, và chỉ huy cấp cao của Hezbollah - ông Fuad Shukr. Nếu kịch bản này xảy ra, căng thẳng sẽ lan rộng ra thị trường toàn cầu và ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền kinh tế Mỹ.

Căng thẳng leo thang sau các vụ ám sát chỉ huy quân sự cấp cao của nhóm Hezbollah ở Lebanon và thủ lĩnh chính trị của lực lượng Hamas ở Iran đã khiến không chỉ tiến trình đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza rơi vào ngõ cụt, mà toàn bộ khu vực Trung Đông rơi vào cuộc khủng hoảng đầy nghịch lý.

Người Phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) hôm 5/8 ra tuyên bố, trong cuộc tập kích diễn ra một ngày trước đó ở Dải Gaza, IDF đã hạ Abdul Fattah Al-Zeriei, người được mô tả là thuộc bộ phận hỗ trợ cánh chiến đấu Hamas và cũng là người phụ trách vấn đề tài chính của nhóm.

Nhiều hãng hàng không đã tạm dừng chuyến bay đến Lebanon sau khi Israel tuyên bố sẽ đáp trả vụ tấn công mà nước này cho rằng lực lượng Hezbollah đã tiến hành khiến 12 trẻ em thiệt mạng hôm 27/7. Trung Đông đang đối diện kịch bản không hề khả quan, với nguy cơ bùng nổ xung đột toàn diện.

Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã phát đi những tín hiệu tích cực trong việc cải thiện quan hệ song phương, vào thời điểm căng thẳng giữa hai cường quốc đang có xu hướng hạ nhiệt trong những tháng trở lại đây.

Khi tranh cãi xung quanh tuyên bố của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron về khả năng đưa lính phương Tây đến Ukraine tham chiến chưa lắng xuống, vụ rò rỉ đoạn ghi âm của các quan chức quân sự Đức bàn chuyện gửi tên lửa tầm xa "có thể tấn công Moscow" cho Kiev đẩy căng thẳng Đông - Tây lên đỉnh điểm.

Những vụ đánh bom của Israel ở miền Nam và trung tâm Dải Gaza ngày càng gia tăng bất chấp lời hứa, đặc biệt là với đồng minh Mỹ, là sẽ chuyển sang một chiến dịch có mục tiêu hơn để bảo vệ dân thường và rút một phần binh sĩ khỏi chiến trường Palestine.

Sau hai lần phóng thất bại trước đó, CHDCND Triều Tiên ngày 22/11 tuyên bố phóng thành công vệ tinh trinh sát Malligyong-1 vào quỹ đạo khiến Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ đồng loạt lên tiếng cảnh báo về căng thẳng có thể tái leo thang trên bán đảo Triều Tiên.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo đang thực hiện chuyến thăm kéo dài 4 ngày (27-30/8) tới Trung Quốc. Bà là một trong số các quan chức cấp cao Mỹ thăm Trung Quốc trong vài tháng qua nhằm xoa dịu căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Quan hệ Mỹ - Trung đã rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên và các biện pháp hạn chế về thương mại mà Washington áp dụng đối với Bắc Kinh là một trong những vấn đề mâu thuẫn nhất trong quan hệ song phương.

Tass hôm 10/8 dẫn thông tin từ Bộ Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ba Lan cho biết, một chiếc trực thăng quân sự của nước này đã vô tình đánh rơi ngòi nổ tên lửa, khi đang thực hiện tuần tra tại khu vực biên giới với Belarus. 

Thông tin về việc một tiêm kích của Nga va chạm với một máy bay không người lái (UAV) trinh sát cỡ lớn của Mỹ trên không phận quốc tế ở biển Đen sáng 14/3 (giờ địa phương) được đánh giá là một sự cố đặc biệt.

Iran và Arab Saudi, hai đối thủ lớn của nhau tại khu vực Trung Đông, đã nhất trí mở lại các đại sứ quán tại mỗi nước trong vòng hai tháng, một thỏa thuận đạt được tại Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 10/3.

Xu hướng đối đầu trên bán đảo Triều Tiên có dấu hiệu leo thang trở lại, trong bối cảnh Bình Nhưỡng thực hiện 2 vụ phóng tên lửa liên tiếp, đồng thời thể hiện lập trường cứng rắn xung quanh các hoạt động quân sự của Mỹ và Hàn Quốc.

Trung Quốc ngày 16/2 áp lệnh trừng phạt mới với hai tập đoàn quốc phòng Mỹ Lockheed Martin và Raytheon Technologies vì bán vũ khí cho Đài Loan.

“Đầu tiên là xe tăng, sau đó sẽ là vũ khí hạt nhân. Hãy kết thúc cuộc chiến điên rồ này ngay lập tức”. Tối 26/1/2023, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social như vậy. Ông đánh giá rằng “điều này là vô cùng dễ dàng”, song tất cả chỉ dừng lại ở đó mà không đưa thêm bất cứ diễn giải nào về sự “dễ dàng” ấy (theo Business Insider).

Căng thẳng leo thang giữa Israel và Palestine cũng như phản ứng gay gắt từ cả 2 phía đang được coi như “bài kiểm tra” đối với chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden.