Bất chấp đề xuất ngừng bắn do Mỹ hậu thuẫn vừa được đưa ra, hy vọng chấm dứt bạo lực tại Gaza vẫn rất mong manh do bất đồng sâu sắc giữa các bên. Liên hợp quốc cảnh báo, bối cảnh tuyệt vọng này đang đẩy Gaza đến bờ vực của một nạn đói khủng khiếp.
#dải Gaza
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas đã bị phá vỡ sáng 18/3 (theo giờ Hà Nội) khi quân đội Israel tiến hành các cuộc không kích quy mô lớn trên khắp Dải Gaza. Phía Israel tuyên bố hành động này nhằm đáp trả việc Hamas từ chối thả thêm con tin theo kế hoạch trao đổi đã thỏa thuận trước đó.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 12/1 đã điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về tiến trình đàm phán lệnh ngừng bắn tại Gaza, nhiều quan chức Mỹ đang đặt kỳ vọng rằng một thỏa thuận có thể đạt được trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1 tới.
Cuộc xung đột kéo dài tại Gaza giữa Israel và Hamas đang không ngừng tô những gam màu xám cho toàn bộ Trung Đông, kéo theo những lo ngại về hệ lụy ngoài tầm kiểm soát. Cuộc chiến đang lan rộng, với giao tranh và trả đũa không ngừng giữa Israel và lực lượng Hezbollah càng khiến chảo lửa Trung Đông thêm thiêu đốt. Chiến sự leo thang ảnh hưởng tới không chỉ tất cả các bên trong xung đột, lôi kéo ngày càng nhiều các bên liên quan, không chỉ cản trở toàn bộ khía cạnh của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội mà còn làm trì hoãn những mục tiêu hòa bình từng được nhiều người kỳ vọng. Trong những khổ đau của chiến tranh, người dân vẫn luôn là nạn nhân.
2 ngày đàm phán tại Doha về kế hoạch do Mỹ dẫn đầu nhằm chấm dứt cuộc chiến ở dải Gaza đã kết thúc hôm 16/8 mà không đạt được thỏa thuận nào, bất chấp việc các nhà lãnh đạo Mỹ và khu vực bày tỏ sự lạc quan rằng đã đạt được tiến bộ đáng kể.
Ít nhất 35 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương khi Israel không kích vào khu vực dành cho người sơ tán ở thành phố Rafah, phía Nam Gaza. Theo Người Phát ngôn cơ quan y tế do Hamas điều hành tại Gaza, những người thiệt mạng và bị thương chủ yếu là phụ nữ và trẻ em.
Tình hình nhân đạo tại dải Gaza hiện nay được giới chức châu Âu đánh giá là "vô cùng tồi tệ và nguy cấp" khi cửa khẩu chính Rafah - nơi tiếp nhận hàng hoá viện trợ đã tê liệt, sau khi bị lực lượng phòng vệ Israel chiếm quyền kiểm soát. Trước những diễn biến khó lường, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres và cộng đồng quốc tế đang hy vọng vào những nỗ lực ngoại giao con thoi của các bên có ảnh hưởng, nhằm can thiệp, gây sức ép làm giảm căng thẳng tại khu vực này.
Các cuộc đàm phán đang diễn ra tại Cairo, Ai Cập, nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hamas tại Dải Gaza đã đạt được nhiều tiến triển đáng kể. Tuy nhiên, ngay cả khi Hamas chấp nhận đề xuất đã được đưa ra trước đó, vẫn cần thời gian để thống nhất về những chi tiết cụ thể, trước khi đi đến một thỏa thuận ngừng bắn cuối cùng. Theo giới chuyên gia phân tích, “các cuộc thảo luận có thể kéo dài và khó khăn”.
Một đoàn xe cứu trợ bị cướp bởi những người kiệt quệ vì đói để lấy thức ăn, những chuyến hàng cứu trợ tiếp tục bị ách lại do các quy định ngặt nghèo của Israel, làm tăng nguy cơ nạn đói lan rộng và khiến các nỗ lực nhân đạo ngày càng trở nên tuyệt vọng...
Với quan điểm rằng nghị quyết do Algeria đề xuất không thể đem đến hòa bình bền vững, ngày 20/2 (giờ địa phương), Mỹ một lần nữa bỏ phiếu chống đối nghị quyết, dập tắt kỳ vọng về một lệnh ngừng bắn nhân đạo tại dải Gaza và khiến nhiều quốc gia khác lên tiếng phản đối.
Cách biệt về quan điểm giữa Israel và Hamas khiến chiến sự tại Dải Gaza chưa thể tiến đến hồi kết. Và chuyến công du thứ 5 của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tới các nước Đông Địa Trung Hải nhằm giải quyết vấn đề này dường như đã biến thành một "nhiệm vụ bất khả thi".
Theo số liệu của Ủy ban Bảo vệ các nhà báo (Committee to Protect Journalist - CPJ), kể từ khi phong trào Hamas bất ngờ mở cuộc tấn công vào Israel hôm 7/10/2023, đến nay đã có 84 phóng viên thiệt mạng khi thực hiện việc đưa tin về cuộc chiến này. Ngoài ra còn có 16 người bị thương, 3 người mất tích và 26 người khác bị bắt bởi cả Israel lẫn Hamas…
Quân đội Israel đã bắt đầu hoạt động trên bộ và nhắm cụ thể vào mạng lưới đường hầm ngầm của Hamas - một thành phố thực sự bên dưới thành phố khác, một mê cung gồm những đường hầm đan xen, nhiều tầng gần như không thể xâm nhập. Đây là những mạng lưới di chuyển bổ sung mà các tay súng đã sử dụng từ lâu. Đấy là một mạng lưới làm “mù” nỗ lực thu thập thông tin của Israel, như theo nhận định bà Daphné Richemond-Barak - chuyên gia về xung đột đô thị kiêm giáo sư tại Viện Chống khủng bố Quốc tế của Đại học Reichman ở Tel Aviv.
Theo số liệu thống kê của Hamas, sau 18 ngày giao tranh, có gần 6.000 người tử vong tại Gaza và 1,4 triệu người phải di tản. Trong cuộc họp Hội đồng Bảo an hôm 24/10, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guerres đã lên án những hành vi vi phạm luật nhân đạo quốc tế ở Gaza, đồng thời kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức.
Ai Cập ngày 21/10 sẽ tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Hòa bình quốc tế để thảo luận các biện pháp giảm leo thang căng thẳng ở Dải Gaza, giúp đạt được một thỏa thuận ngừng bắn và tiến tới giải quyết cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ thông qua giải pháp hai nhà nước.
Hai ngày qua, chiến sự "xuyên biên giới" giữa Israel và phong trào Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ) tại dải Gaza leo thang. Israel tiến hành hàng loạt cuộc không kích, trong khi PIJ đã phóng khoảng 400 quả rocket và đạn cối sang lãnh thổ Israel. Giới chức y tế tại Dải Gaza cho biết ngày 7/8, thương vong do bạo lực tại khu vực này đã tăng lên 24 người thiệt mạng và 204 người bị thương. Theo nguồn tin, trong số những người thiệt mạng có 6 trẻ em.
Căng thẳng lại bùng phát. Người Palestine lại xuống đường và Israel cũng lại tiến hành những cuộc không kích vào Dải Gaza, nhắm đến những cơ sở quân sự của Hamas. Và, ở một diễn biến khác, giữa những đợt bão lốc mới, chính phủ Tel Aviv vẫn đang gấp rút thúc đẩy một tiến trình “hợp thức hóa” các khu định cư Do Thái, theo cách vô cùng khéo léo và tinh vi.
Một quỹ đạo quen thuộc đã lại tiếp nối, khi đụng độ căng thẳng liên tục gia tăng trong những ngày qua, giữa quân đội Israel với các lực lượng vũ trang Palestine tại Bờ Tây cũng như Dải Gaza...
Sau 11 ngày giao tranh đẫm máu, Israel và lực lượng Hamas ở Dải Gaza đã tuyên bố ngừng bắn với sự trung gian của Ai Cập. Thỏa thuận này giúp trút đi gánh nặng về một cuộc bộ chiến ác liệt có thể diễn ra ở Dải Gaza. Nhưng…
Hôm 26/5, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã có cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Ai Cập Sisi. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh, Cairo vừa hoàn thành xứ mệnh là trung gian hòa giải cho xung đột gần đây giữa Israel và Hamas. Giới chuyên gia nhận định, dường như Ai Cập đã chứng minh được uy tín và vai trò tại Trung Đông, buộc Washington phải có sự nhìn nhận kỹ càng hơn.
