2018 - Năm của các vụ xả súng trong trường học

• Tiếp tục xả súng tại trường học ở Georgia, Mỹ
• Nghi phạm 17 tuổi nói gì trước khi xả súng ở Mỹ
• Lại xả súng đẫm máu tại trường học Mỹ

Cao gấp 3 lần so với năm 2005

Thống kê của tờ Washington Post cho biết, dù mới chỉ là giữa năm, song 2018 đã trở thành “năm chết chóc” đối với học sinh và giáo viên Mỹ khi số người chết vì súng đạn thậm chí còn cao hơn cả binh sĩ Mỹ thiệt mạng ngoài chiến trường. Cũng trong khoảng thời gian này, chỉ có 13 người thuộc lực lượng an ninh Mỹ thiệt mạng trong 7 vụ việc khác nhau. Trong số đó, có 7 binh sĩ thiệt mạng trong vụ rơi máy bay hồi tháng 3 ở Iraq và 3 người khác thiệt mạng không liên quan tới các cuộc xung đột.

Nikolas Cruz (giữa), thủ phạm vụ thảm sát tại trường học ngày 14-2 khiến 17 người thiệt mạng. Ảnh: miamiherald.com.

“Đây là điều chưa từng xảy ra”, tờ Washington Post nhấn mạnh. Bởi chỉ một năm trước đó, số binh sĩ Mỹ thiệt mạng ở chiến trường cao hơn số nạn nhân trong các vụ xả súng ở trường học và người lính trên chiến trường có nguy cơ thiệt mạng cao gấp 40 lần so với học sinh ở trường học.

Tuy nhiên, năm 2018 đặc biệt nguy hiểm trong các cơ sở trường học ở Mỹ. Tờ Washington Post thống kê được rằng, số học sinh thiệt mạng kể từ đầu năm đến nay cao gấp ba lần với cùng kỳ năm 2005. Tính từ ngày 1-1-2018 đến ngày 20-5 vừa qua, đã có 29 học sinh bị sát hại trong 16 vụ tấn công trường học.

Ngoài các vụ tấn công gây thương vong, trường học cũng là nơi xảy ra một loạt vụ tự tử. Cũng theo Washington Post, phần lớn số học sinh bị sát hại là các nạn nhân trong vụ xả súng tại trường cấp 3 Marjory Stoneman Douglas ở Parkland thuộc bang Florida ngày 14-2-2018. Thủ phạm Nikolas Cruz đã dùng khẩu súng trường AR-15 tấn công các lớp học, làm ít nhất 17 người thiệt mạng.

Mới đây, ngày 18-5, một vụ xả súng tại trường trung học Santa Fe đã khiến 10 người thiệt mạng và 10 người bị thương. Đây là "một trong những vụ tấn công tàn ác nhất trong lịch sử học đường bang Texas". Nguồn tin của cảnh sát cho biết, thủ phạm là học sinh 17 tuổi Dimitrios Pagourtzis. Học sinh này đã sử dụng súng lục và súng săn bắn vào các bạn cùng lớp. Các vũ khí này thuộc sở hữu hợp pháp của cha đẻ Pagourtzis. Ngoài ra, Pagourtzis còn ném nhiều quả bom tự chế vào lớp học. Với vụ tấn công này, Dimitrios Pagourtzis bị cáo buộc nhiều tội danh giết người và theo đó đối mặt với mức án tử hình.

Nếu tôi chết trong vụ xả súng tại trường học…

Trong báo cáo công bố trên tạp chí Child and Family Studies gần đây, các nhà nghiên cứu đã thống kê số vụ xả súng hàng loạt và số trẻ em và thanh thiếu niên từ 5 đến 18 tuổi thiệt mạng tính từ năm 1940 trở lại đây. Theo đó, nước Mỹ không có bất kỳ vụ xả súng hàng loạt nào ở trường học cho đến năm 1940 khi hiệu phó của một trường phổ thông trung học nã đạn vào các đồng nghiệp khiến 5 người thiệt mạng trước khi ông này tự sát.

Trong giai đoạn 1950 - 1960, các trường học tại Mỹ hoàn toàn im tiếng súng. Tuy nhiên, số vụ xả súng bắt đầu gia tăng đáng kể sau vụ việc hồi năm 1979 khi một thiếu nữ 16 tuổi xả súng tại một trường tiểu học khiến 2 người thiệt mạng và 9 người khác bị thương, trong đó có 8 em nhỏ. Những năm 90 của thế kỷ trước là thời kỳ đỉnh điểm của các vụ xả súng học đường khi có tới 36 người thiệt mạng trong 13 vụ xả súng.

Trong giai đoạn từ năm 2000 đến đầu năm 2018, các nhà nghiên cứu đã thống kê được 66 người chết trong 22 vụ xả súng hàng loạt tại trường học. Con số này cao hơn tổng số 55 nạn nhân thiệt mạng trong 22 vụ xả súng trong 6 thập niên từ năm 1940 đến 1999. Điều đáng lo ngại nhất là hầu hết thủ phạm các vụ xả súng trường học đều là trẻ vị thành niên, cho thấy việc sở hữu súng đang trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết và các đối tượng này thường bị các vấn đề về tâm thần.

Sau những vụ xả súng gây hậu quả nghiêm trọng hồi tháng 2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nêu ý tưởng về việc xây dựng một dự luật kiểm soát súng đạn nhằm ngăn chặn các vụ xả súng tại học đường, trong đó có quy định không cấp phép sở hữu súng đạn cho những đối tượng dưới 21 tuổi, tăng cường trang bị súng đạn cho các nhân viên an ninh và giáo viên tại các trường học. Tuy nhiên, ý tưởng của ông Trump về việc trang bị vũ khí cho nhân viên trong trường học đã đối mặt với nhiều chỉ trích do lo ngại nguy cơ "vũ trang hóa" trong môi trường giáo dục và những tai nạn bất ngờ.

Thế nhưng, ngay cả khi các nhân viên an ninh và giáo viên tại trường học được trang bị vũ khí thì việc kiểm soát học sinh không được mang súng đến trường vẫn là một thách thức lớn và nguy cơ xả súng tại học đường có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Trước vấn đề đáng quan ngại này, trong khoảng vài tuần nay, học sinh khắp nước Mỹ cùng sử dụng hashtag #IfIdieInASchoolShooting (#Nếu tôi chết trong vụ xa ãsúng tại trường học) để nói lên những ước mơ, dự định mà họ sẽ không bao giờ có cơ hội được làm nếu chẳng may họ qua đời trong một vụ xả ssúng ở trường.

Nhiều em bày tỏ sự tiếc nuối sẽ không được gặp người thân; không có cơ hội được lên sân khấu và tốt nghiệp với các bạn cùng trang lứa; không biết mùi vị của tình yêu đích thực là gì; không được dự đám cưới của người thân; và họ sẽ qua đời trước khi có cơ hội làm thế giới trở nên tốt hơn… Vì lẽ đó, các nhà hoạch định chính sách của Mỹ “hãy cải tiến cách kiểm soát súng trước khi quá muộn”.