Các mạng xã hội ở Mexico chống lại những cartel ma túy

Các mạng xã hội từ nay sẽ là một phần của thực tế. Và cuộc chiến tin học thể hiện qua việc trao đổi các tin nhắn giữa cartel Zetas (một trong các tổ chức tội ác tàn bạo nhất Mexico ra đời năm 2004) và mạng xã hội quốc tế Anonymous là một diện mạo mới của cuộc chiến hàng ngày này.

Sự leo thang bạo lực trong cuộc đối đầu giữa các cartel và những nhóm quân sự, bán quân sự và cảnh sát khiến cho người dùng các mạng xã hội tại Mexico phải tự tổ chức và hành động để cố làm sáng tỏ các biến cố đó. Một số người kêu gọi tập trung và biểu tình giống như nhóm "Những kẻ bất mãn ở Ciudad Juarez và Mexico"; số khác lại giống như nhóm Anonymous (một tập thể có khuynh hướng vô chính phủ sử dụng biểu tượng là chiếc mặt nạ của Guy Fawkes, người theo Thiên Chúa giáo đã định cho nổ bom Quốc hội Anh ngày 5/11/1605) không ngần ngại thách thức cartel Zetas.

Hành động đầu tiên của nhóm Anonymous là vào ngày 6/10 vừa qua với 1 vidéo clip đưa lên YouTube thông báo việc khởi động chiến dịch Cartel. "Chúng tôi đã quá chán ngán cartel Zetas chuyên bắt cóc, cướp bóc và tống tiền" - phát ngôn viên của Anonymous tuyên bố trong clip. Sau đó anh ta yêu cầu Zetas trả tự do cho một thành viên bị bắt cóc trong chiến dịch Paperstrom (phân phát truyền đơn kêu gọi gia nhập thế giới tự do của Anonymous từ ngày 20 đến 29/8 tại Veracruz), nếu không Anonymous sẽ tung lên mạng các thông tin về sự đồng lõa của giới chính trị gia, doanh nhân, cảnh sát và quân đội với tổ chức tội ác đó. 

Sang ngày 21/10 Anonymous lại đưa ra những tin nhắn mâu thuẫn nhau: trước tiên nhóm tuyên bố rằng chiến dịch Cartel bị hủy bỏ do có "nguy cơ  cao", sau đó lại sửa đổi và khẳng định "chiến dịch Cartel vẫn tiếp tục".

Trên blog Anonymous Iberoamerica sau đó người ta được biết rằng chiến dịch này không những nhắm vào cartel Zetas mà cả "những ai buôn lậu ma túy với sự đồng lõa của các cơ quan công quyền". Ngày 4/11, con tin bị bắt cóc đã được trả tự do.

Thách thức của Anonymous có nguồn gốc là chiến dịch Độc lập ngày 15/9 vừa qua, nhắm đến các trang web của những cơ quan liên bang Mexico và đã gây được tiếng vang quốc tế cho dù báo chí Mexico cố giảm nhẹ tính nghiêm trọng.

Quân đội bắt giữ 4 thành viên Zetas.

Theo nghị sĩ Francisco Javier Castellon Fonseca, Chủ tịch Ủy ban Khoa học Kỹ thuật, chiến dịch của Anonymous tạo nên một "cánh tay thép giữa 2 thế lực ảo, thế lực của Anonymous và thế lực của bọn trùm ma túy. Chúng tôi đã không lường được rằng cuộc chiến chống lại bọn buôn ma túy lại vượt ra khỏi biên giới của thế giới thực và tiếp tục trong thế giới ảo. Chúng ta đang sống trong một thế giới kỳ ảo mà đôi khi thực tế lại vượt quá viễn tưởng. Nhóm Anonymous muốn chứng tỏ sức mạnh, chứng tỏ khả năng đối mặt với thế lực kia, tức là bọn trùm ma túy".

Một hành động khác tương tự như chiến dịch Cartel, đó là chiến dịch ngày 28/10  trên website của cựu thẩm phán ở Tabasco, Gustavo Rosario Torres. Website đó bị hacker xâm nhập và người ta có thể đọc trên trang chủ: "Gustavo Rosario là thành viên của Zetas". Các hacker cũng tung lên YouTube 1 vidéo clip lúc 7 giờ 19 phút để nhận trách nhiệm về vụ xâm nhập đó.

Được chuyển tiếp trên web www.sdpnoticias.com, blog AnonymousHispano tỏ ra rõ ràng hơn: "Đây chỉ là khởi đầu. Chúng tôi có trong tay các thông tin rất nhạy cảm. Khi các chiến dịch chống cartel Zetas khác đã thất bại và ngừng lại giữa đường do sa lầy vào tha hóa hay bỏ cuộc vì hèn nhát, Anonymous sẽ không bỏ mặc dân chúng Mexico. Chúng tôi biết rõ các hiểm nguy nhưng sẽ không thoái lui. Và chúng tôi rất đông".

Những tháng gần đây tình trạng bạo lực nhắm vào những người sử dụng các mạng xã hội đã gia tăng và chính quyền tại nhiều bang quyết định sẽ bắt giữ kẻ nào phổ biến các "tin đồn" hoặc thông tin nhạy cảm mà không có sự đồng ý của chính quyền. Tại Nuevo Laredo ngày 13/9 người ta phát hiện thi thể bị chặt chém của 2 thanh niên với thông điệp của Zetas: họ bị hành quyết vì đã tung lên mạng các thông tin về cartel này.

Ngày 26/9, nữ phóng viên Marisol Macias Castaeda được tìm thấy bị chặt đầu vì đã đăng tải các "thông tin nhạy cảm" liên quan đến nhiều cảnh sát và bọn buôn ma túy trên blog và trang cá nhân của cô trong Twitter. Vụ sát hại này được Zetas nhận trách nhiệm. Tại Veracruz mới đây Thống đốc Javier Duarte đã lên trang nhất báo chí quốc tế không phải vì đã chiến thắng nạn phạm pháp mà do đã tống giam Gilberto Martinez Vera và Maria de Jesus Bravo Carranza. Họ đã phạm tội gì? Vì đã tung lên mạng Twitter và Facebook các bản tin về những vụ chạm súng và bắt cóc tại các trường học ở cảng Vera Cruz.

Trong một cuộc hội thảo vào cuối tháng 10 về vai trò của Internet trong bối cảnh bạo lực tại Mexico", các bên tham gia nhắc nhở rằng dự định kiểm duyệt hay kiểm soát các mạng xã hội chỉ thể hiện sự thiếu hiểu biết của chính quyền về tính năng động của các phương tiện tương tác và tự cung cấp nội dung đó. Theo nghị sĩ Castellon Fonseca, đối mặt với tình trạng bạo lực hiện nay trên đất nước, "các mạng xã hội hay Internet là một dạng liên lạc và bảo vệ giữa các cộng đồng tại nhiều bang. Chính vì thế nên chính phủ và những cartel ma túy bắt đầu áp dụng cùng chiến lược đó để chống lại các mạng xã hội"