Cảnh báo gian lận thuế GTGT hàng tỉ đồng

Nhiều thủ đoạn tinh vi để gian lận tiền hoàn thuế GTGT

Từ khi triển khai thí điểm vào tháng 4/2012, sau đó thực hiện chính thức từ ngày 1/7/2014, chính sách hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh đã được thực hiện khá thành công. Theo Tổng cục Hải quan, chính sách này đã được dư luận trong và ngoài nước đánh giá cao về nhiều mặt như đẩy mạnh xuất khẩu tại chỗ, thúc đẩy phát triển du lịch, đúng đắn, phù hợp với thông lệ quốc tế, được cộng đồng người nước ngoài đánh giá cao. Tuy nhiên, cũng chính vì mối lợi lớn từ chính sách này đã khiến cho nhiều đối tượng có dụng ý xấu lợi dụng để trục lợi, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Từ đầu năm đến nay, Chi cục Hải quan Cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất thuộc Cục Hải quan TP HCM đã phát hiện nhiều vụ gian lận thuế GTGT lên đến hàng tỉ đồng. Một trong những thủ đoạn nổi bật của các đối tượng này là sau khi nhận được tiền hoàn thuế, hành khách không mang theo hàng hóa cùng xuất cảnh mà chuyển cho một đối tượng khác đem ngược trở lại nội địa...

Mới đây nhất, ngày 9/8/2015, qua kiểm tra, giám sát, Hải quan Chi cục Hải quan Tân Sơn Nhất (HQTSN) đã phát hiện hành khách Lê Cát Nhi Nguyễn (SN 1979, Việt kiều Mỹ) có hành vi gian lận tiền hoàn thuế GTGT. Cụ thể, bà Nguyễn làm thủ tục xuất cảnh đi Seoul - Hàn Quốc có mang theo đồng hồ hiệu Rolex trị giá hơn 830 triệu đồng. Sau đó, bà Nguyễn đã làm thủ tục hoàn thuế và được cán bộ hải quan hoàn thuế theo đúng quy định với số tiền là 64 triệu đồng.

Hải quan Sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất làm thủ tục hoàn thuế cho khách xuất cảnh (ảnh minh họa).

Nhưng sau đó, ngay tại sân bay, bà Nguyễn đã tuồn đồng hồ Rolex cho một đối tượng khác để mang trở lại nội địa hòng gian lận tiền hoàn thuế. Tuy vậy, thủ đoạn của đối tượng này đã không qua mắt được các cán bộ Hải quan. Họ đã bí mật theo dõi và kiểm tra đột xuất khi bà Nguyễn chuẩn bị lên máy bay. Lúc này, bà Nguyễn không xuất trình được hàng hóa trên cùng số tiền thuế đã được hoàn theo yêu cầu của cơ quan chức năng và thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật của mình. Cơ quan Hải quan đã tiến hành lập biên bản và tạm giữ hàng hóa để tiếp tục làm rõ vụ việc.

Trước đó, cùng thủ đoạn tương tự, vụ gian lận tiền hoàn thuế GTGT đầu tiên bị phát hiện vào tháng 6/2014. Bà Lê Thị Kim Phượng (quốc tịch Pháp) khi làm thủ tục xuất cảnh đi Pháp tại sân bay Tân Sơn Nhất đã mang theo hàng hóa trị giá gần 400 triệu đồng mua tại Việt Nam, nên cũng được hưởng tiền hoàn thuế GTGT hơn 30 triệu đồng. Sau đó, bà Phượng mang toàn bộ số hàng đã được hoàn thuế vào khu cách ly, nhưng rồi lại không mang theo khi xuất cảnh mà tìm cách chuyển ngược lại nội địa cho người thân. Hành vi vi phạm của bà Phượng nhanh chóng bị cán bộ hải quan phát hiện, lập biên bản vi phạm.

Ngoài thủ đoạn này thì qua theo dõi hành khách hoàn thuế, Cơ quan Hải quan còn phát hiện một số hành khách xuất cảnh nhiều lần trong tháng, trong năm, hầu hết mỗi lần xuất cảnh đều làm thủ tục hoàn thuế GTGT với số tiền được hoàn rất lớn.

Cụ thể, vào giữa tháng 7/2015, Chi cục HQTSN đã khám phá một vụ vi phạm với thủ đoạn theo dạng này. Hành khách Nguyễn Đức Việt (SN 1976, quốc tịch Mỹ) làm thủ tục xuất cảnh đi Malaysia. Tại sân bay Tân Sơn Nhất, ông Việt có xuất trình hóa đơn mua hàng gồm: caravat, túi xách, ví da, nón, dây nịt... tất cả là hàng hiệu Hermes, có tổng giá trị 624 triệu đồng. Ông Việt được cán bộ hải quan làm thủ tục hoàn thuế theo quy định, với tổng số tiền hơn 48 triệu đồng. Tuy nhiên, ngay trong ngày, ông Việt lại nhập cảnh từ Malaysia về Việt Nam mang theo toàn bộ lô hàng đã được hoàn thuế.

Nghi ngờ có việc lợi dụng chính sách hoàn thuế GTGT, Cơ quan Hải quan đã tiến hành xác minh tất cả các hóa đơn GTGT kiêm tờ khai hải quan hoàn thuế mà ông Việt sử dụng để hoàn thuế từ năm 2014 đến nay cho thấy con số được chi trả lên tới 2,2 tỉ đồng. Trước sự việc nghiêm trọng, Hải quan Cửa khẩu Tân Sơn Nhất đã phối hợp với Cơ quan thuế TP HCM và Hà Nội mở rộng điều tra làm rõ thủ đoạn gian lận để chiếm đoạt tiền thuế GTGT trong suốt thời gian dài của ông Việt.

Có thể thấy, từ những vụ việc trên, nhiều hành khách thường sử dụng hai thủ đoạn gian lận tiền hoàn thuế GTGT, đó là sau khi nhận được tiền hoàn thuế, khách không mang theo hàng hóa cùng xuất cảnh mà chuyển cho một đối tượng khác đem ngược trở lại vào nội địa; hay thực hiện việc xuất cảnh nhiều lần trong tháng, trong năm, và hầu hết mỗi lần xuất cảnh đều làm thủ tục hoàn thuế GTGT với số tiền được hoàn rất lớn.

Cụ thể, qua kiểm tra dữ liệu từ tháng 1/2014 đến tháng 5/2015, hành khách Bành Thị Hà (Việt kiều Mỹ) đã thực hiện hoàn thuế GTGT 18 lần, với tổng số tiền được hoàn thuế hơn 682 triệu đồng; hành khách Nguyễn Đức Việt thực hiện hoàn thuế 17 lần, với tổng số tiền thuế được hoàn trên 2,2 tỉ đồng như đã đề cập…

Chiếc đồng hồ Rolex trị giá hơn 800 triệu mà bà Nguyễn dùng thủ đoạn để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT 64 triệu đồng bị phát hiện ngày 9/8 vừa qua.

5 sân bay quốc tế và 3 cảng biển

Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ tháng 7/2014, ngoài hai cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) và Tân Sơn Nhất (TP HCM), Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt thêm 5 cửa khẩu trên lãnh thổ Việt Nam được hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài, bao gồm: Sân bay quốc tế Đà Nẵng (TP Đà Nẵng), Sân bay quốc tế Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa), Cảng biển quốc tế Khánh Hội (TP HCM), Cảng Đà Nẵng (TP Đà Nẵng) và Cảng Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa).

Mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục bổ sung Cửa khẩu sân bay quốc tế Phú Quốc (Kiên Giang) được áp dụng chính sách hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mua trong nước mang theo khi xuất cảnh.

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, tổng giá trị hàng hóa thực hiện hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài tính đến ngày 30/6/2015 lên tới gần 1.000 tỉ đồng. Có thể thấy, số lượng khách nước ngoài xuất cảnh mang theo hàng hóa mua tại Việt Nam được hoàn thuế GTGT ngày một tăng. Trước tình hình các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để gian lận hoàn thuế GTGT, mới đây, Tổng cục Hải quan đã có công văn gửi các Cục Hải quan, các cảng hàng không quốc tế, cảng biển quốc tế nơi áp dụng hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài, các ngân hàng thương mại là đại lý hoàn thuế GTGT để xử lý trường hợp người nước ngoài đã được hoàn thuế nhưng không xuất cảnh mang hàng trở lại nội địa.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chính sách hoàn thuế GTGT và đảm bảo công tác quản lý, Tổng cục Hải quan cho biết sẽ chỉ đạo các Cục Hải quan địa phương nơi áp dụng việc hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh (bao gồm 5 sân bay quốc tế và 3 cảng biển) tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hành khách thuộc đối tượng hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa khi xuất cảnh.

Riêng Chi cục HQTSN, theo ông Lê Tuấn Bình, Phó Chi cục trưởng cho biết, đơn vị thực hiện nhiệm vụ hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mang theo khi xuất cảnh là Đội Thủ tục hành lý xuất khẩu. Theo đó, Đội đã bố trí hai quầy Hải quan làm thủ tục kiểm tra hồ sơ và hàng hóa của khách xuất cảnh tại khu vực Ga đi quốc tế Tân Sơn Nhất khi có nhu cầu làm thủ tục hoàn thuế khi xuất cảnh.