Mỹ: Được bồi thường 3 triệu USD bì bị tù oan
Tòa án Liên bang Mỹ ở New York vừa ra phán quyết, tha bổng phạm nhân Jabbar Collins, 35 tuổi sau hơn 16 năm tù oan vì tội cố sát, đồng thời yêu cầu giới chức tư pháp địa phương phải tiến hành bồi thường thỏa đáng cho nạn nhân. Đây lại thêm một vụ án oan sai nữa xảy ra tại New York, đô thị đông dân nhất nước Mỹ khiến công luận hết sức bất bình.
Theo hồ sơ tư pháp thì J. Collins bị bắt giam vào đầu tháng 2/1994 bị tình nghi là thủ phạm giết chết Abraham Pollack, một giáo sĩ Do Thái cũng là chủ nhà mà J. Collins thuê trọ trong khu phố Williamsburg thuộc quận Brooklyn. J. Collins vừa tốt nghiệp phổ thông trung học và đang ôn thi đại học trước khi bị bắt.
Trong quá trình xét xử, các nhân chứng cùng khu nhà khẳng định khi đến phòng của ông A. Pollack để đóng tiền trọ, họ nhìn thấy "hung thủ" J. Collins rời khỏi hiện trường vụ án mạng. Trong khi một nhân chứng khác kể với bồi thẩm đoàn, rằng đã nghe thấy J. Collins nói đến kế hoạch đánh cướp giới giáo sĩ Do Thái giàu có.
Phán quyết cuối cùng được Tòa án quận Brooklyn công bố vào giữa tháng 3/1995, tuyên phạt J. Collins 34 năm tù giam vì tội giết người.
Jabbar Collins (trái) nay trở thành trợ lý cho luật sư J. Rudin. |
Riêng luật sư Joel Rudin, người tham gia biện hộ cho nghi can J. Collins luôn day dứt trước bản án bất công. Theo nhận định của J. Rudin thì thân chủ của mình là một chàng trai hiền lành, không phải là kẻ giết người máu lạnh hám tiền. Trước tòa,luật sư J. Rudin một mực bảo vệ quan điểm, rằng thủ phạm chính đã lẻn vào gây án ngay sau khi J. Collins vừa đóng tiền trọ và rời khỏi phòng ông A. Pollack... Nhưng trớ trêu thay tòa chỉ dựa vào lời khai của các nhân chứng để cấu kết tội.
Không nản, luật sư J. Rudin cùng các cộng sự trong Văn phòng Luật sư quận Brooklyn quyết tìm cho ra chứng cứ thuyết phục nhất, nhằm minh oan cho J. Collins.
Tới giữa năm 2010, J. Rudin phát hiện một nhân chứng quan trọng đã công khai rút lại lời khai của mình, nhưng thông tin này không được tiết lộ trước khi tòa nghị án. Đó là Angel Santos, một kẻ đang bị tình nghi tham gia vào đường dây bán lẻ ma túy trong khu Williamsburg, cũng là nhân chứng từng nói với bồi thẩm đoàn về âm mưu giết người cướp của mà bị cáo J. Collins rắp tâm thực hiện.
Theo A. Santos thì công tố viên Michael Vecchione, người phụ trách điều tra lập hồ sơ vụ án, đã "đe dọa bỏ tù, ép buộc tôi phải đưa ra bằng chứng chống lại J. Collins", như nguyên văn lời trần tình của A. Santos.
Dựa trên tình tiết mới đó, Văn phòng Luật sư quận Brooklyn đã kiến nghị lên Tòa án Liên bang phụ trách khu vực New York phải mở phiên xử phúc thẩm. Kết cục phạm nhân J. Collins được tha bổng sau hơn 16 năm tù oan.
Còn ông Charles Hynes, Công tố viên trưởng quận Brooklyn nay đã nghỉ hưu, lại bênh vực thuộc cấp khi khẳng định với báo giới, rằng: "Công tố viên M. Vecchione là người làm việc rất có nguyên tắc và không có bất kỳ hành vi sai trái nào" (!).
Thừa hành quyết định của Tòa án Liên bang, Tổng chưởng lý tiểu bang New York Eric Schneiderman đã thỏa thuận ngoài chốn pháp đình với J. Collins, thống nhất khoản tiền đền bù cho 16 năm “nằm ấp” là 3 triệu USD.
Về phần mình, trong quá trình thụ án, J. Collins đã tự học các bộ luật khác nhau, nghiên cứu tài liệu để trở thành trợ lý luật sư khi được trả tự do. Đồng thời J. Collins đã nộp đơn khởi kiện công tố viên M. Vecchione và cựu Công tố viên trưởng C. Hynes, người đã chấp bút phê duyệt cáo trạng do M. Vecchione đề xuất về hành vi vi phạm các quyền dân sự lên Tòa án Liên bang.
Theo tiết lộ của thẩm phán cao cấp Faviola Soto, người thụ lý đơn của J. Collins, theo lịch trình tòa sẽ mở phiên xử vụ kiện 2 công tố viên vào ngày 20/10 tới đây.
Đây không phải là vụ án bắt người đi tù oan lần đầu tiên ở New York. Trước đó vào đầu năm 2014, giới chức địa phương đã phải trả 6,4 triệu USD cho công dân David Ranta sau 23 năm bị tù oan.
Còn từ đầu năm đến nay, chính quyền New York đã duyệt chi số tiền kỷ lục là 140 triệu USD bồi thường cho 5 phạm nhân da màu, từng bị kết tội là thủ phạm của vụ hiếp dâm tập thể gây chấn động tại công viên trung tâm vào năm 1985. Tính ra mỗi tù nhân bị oan được đền bù trung bình 1 triệu USD cho mỗi năm thụ án