Những nhóm vũ trang bị FBI điều tra sau vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ

• FBI sàng lọc gắt gao binh sĩ bảo vệ lễ nhậm chức của ông Biden
• FBI điều tra khả năng nước ngoài tài trợ vụ bạo loạn Đồi Capitol
• Kẻ lừa đảo làm nội gián FBI

Nghi ngờ của FBI không phải là không có cơ sở khi đã có nhiều video cho thấy những người gây rối có mang theo các thiết bị liên lạc như tai nghe cùng bộ đàm, và họ phối hợp rất nhuần nhuyễn với nhau.

Bộ Tư pháp Mỹ bắt giữ hơn 100 cá nhân sau vụ Đồi Capitol thất thủ

Trong 2 tuần kể từ sau vụ tấn công, Bộ Tư pháp đã tiến hành bắt giữ hơn 100 cá nhân – chủ yếu là những kẻ khoe mình đã tham gia bạo động trên mạng xã hội. Các vụ bắt giữ những cá nhân có liên hệ đến các nhóm vũ trang cực đoan đã chứng minh nỗ lực của FBI nhằm ngăn chặn các nhóm bạo động có tổ chức và có chuẩn bị - tiền thân của các nhóm khủng bố trong nước.

Một trong những kẻ mới bị FBI bắt giữ là Robert Gieswein, 24 tuổi. Cáo trạng cùng vô số ảnh cũng như video bằng chứng cho thấy hắn có mối liên hệ mật thiết với 3 nhóm cực hữu đang bị FBI chú ý: Proud Boys, Oath Keepers và Three Percenters. Ngoài ra, video cho thấy Robert cùng đồng bọn đã bàn thảo kế hoạch tấn công Nhà Trắng 1 tiếng trước khi cuộc bạo động xảy ra.

Các thành viên của nhóm Proud Boys.

Các đặc vụ FBI tin rằng Robert – hiện đang bị cáo buộc hành hung cảnh sát, chống người thi hành công vụ và gây mất trật tự công cộng – là thủ lĩnh của một nhóm huấn luyện quân sự liên quan đến nhóm Three Percenters. Nhiều nhân chứng cũng quay được cảnh Robert mặc quân phục tự may, lao vào Nhà Trắng và phá hoại đồ đạc, tấn công cảnh sát. Trang phục của Robert có hai phù hiệu rất đặc biệt giúp FBI nhận diện hắn: một phù hiệu của nhóm vũ trang Woodland Wild Dogs và một túi đeo trên ngực với dòng chữ “Mẹ tôi tin rằng tôi đặc biệt” – khẩu hiệu của nhóm Proud Boys.

Ngoài ra, hắn còn xuất hiện trong một video live stream của nhóm Proud Boys, được phát từ 11:14 đến 12:55 ngày diễn ra cuộc bạo động. Trong video, nhóm người đội mũ cam, mặc đồ rằn ri và áo chống đạn đang hò reo: “Chiếm lấy đồi Capitol!” trong khi một người khác quay sang nhắc nhở đồng bọn không được nói như thế trên video. Nhóm người trong video đợi ngoài đồi Capitol đến 12:48, sau đó nhập bọn với một nhóm những người ủng hộ Trump – vốn đã bị kích động sau bài phát biểu của Tổng thống. Sau đó, nhóm Proud Boys cùng xông lên, xô đổ rào chắn và xông vào đồi Capitol.

Robert còn bị quay cảnh đang đập vỡ cửa kính bằng khiên chống bạo động và một khúc gỗ trong một video khác lúc 2:13 chiều. Đây là một trong những nhóm người đầu tiên xông vào tòa Nghị viện. Một trong những đồng bọn của hắn là Dominic Pezzola, một cựu lính thủy đánh bộ. Dominic giúp Robert trèo qua cửa kính vỡ và hai tên cùng nhau chống trả lại cảnh sát. FBI đánh giá tên Dominic và nhóm của hắn là những cá nhân cực kì nguy hiểm vì chúng quyết tâm sát hại tất cả những chính trị gia trong tòa nhà Quốc hội lúc đó, bao gồm cả Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cùng phó tổng thống Mike Pence.

Được biết, Robert đã đầu thú vào ngày 18-1 vừa rồi và hiện đang bị tạm giam ở bang Colorado. Hiện báo chí không thể liên hệ với luật sư cũng như người thân và bạn bè của Robert. Tính đến thời điểm hiện tại, Robert vẫn chưa bị kết tội chủ mưu cuộc bạo động, nhưng FBI vẫn đang lấy lời khai của một số nhân chứng ẩn danh để biết thêm thông tin về vai trò cũng như liên hệ của hắn với đồng bọn.

Robert đã được phỏng vấn ngay trước cuộc bạo động và hắn liên tục kể ra những thuyết âm mưu bài Do Thái vô căn cứ cũng như gửi lời đến Thượng viện: “Họ cần phải tống khứ những chính trị gia băng hoại đạo đức ra khỏi chính phủ: bà Pelosi, nhà Clinton, ông Biden cùng bà Kamala”. Đáng chú ý là tất cả những cá nhân bị Robert lên án đều có khuynh hướng phản đối Tổng thống Trump công khai, đặc biệt là Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

Bộ Tư pháp Mỹ đã bắt giữ một thành viên nhóm Three Percenters vì tham gia bạo động và dọa giết các con nếu các em báo cảnh sát về hành vi vi phạm pháp luật của bố, cùng một người đàn ông 29 tuổi cư trú tại Pennsylvania vì tội hành hung cảnh sát.

Trong số những cá nhân bị bắt giữ còn có nhạc công Jon Schaffer và hai thành viên trong một nhóm vũ trang ở Ohio – dấu hiệu cho thấy FBI đang tiến hành điều tra các nhóm vũ trang cực hữu tại Mỹ, vốn trước đó chỉ bị coi là những kẻ cuồng tín vô hại. Các nhân chứng chụp được ảnh Jon mặc đồng phục của nhóm Oath Keepers, đập phá trong Nghị viện và tấn công cảnh sát bằng…hơi cay dành cho gấu. Hiện hắn đang phải đối mặt với 6 tội danh.

Cựu lính thủy đánh bộ Donovan Crowl và cựu chiến binh Jessica Watkins cũng bị bắt giữ. Jessica, hiện làm nghề pha chế đồ uống, đã thành lập nhóm vũ trang “Đội quân Ohio” vào năm 2019 – một nhánh nhỏ của Oath Keepers. FBI cho biết họ tìm ra tung tích và bắt giữ Jessica rất dễ dàng nhờ vào bức ảnh cô ta tạo dáng trong quân phục được đăng lên mạng xã hội với chú thích: “Tôi chuẩn bị xông vào đồi Capitol.”

Những kẻ bị FBI nhắm đến

Trong 3 nhóm vũ trang cực hữu, hiện FBI đang chú ý đến nhóm Proud Boys nhất và nghi ngờ rằng chính nhóm này là kẻ chủ mưu vụ tấn công đồi Capitol.

Một số thành viên của nhóm The Three Percenters tham gia biểu tình ở New Orleans.

Proud Boys là một nhóm vũ trang cực hữu, tân Quốc xã và chỉ dành cho đàn ông, khuyến khích sử dụng bạo lực và thường xuyên tham gia vào các cuộc bạo loạn chính trị ở cả Mỹ lẫn Canada. Nhóm bắt nguồn từ tạp chí cựu hữu Taki vào năm 2016, và từng được lãnh đạo bởi ông Gavin McInnes, đồng sáng lập của tập đoàn truyền thông danh tiếng Vice Media.

Tên của nhóm được lấy từ bài hát “Proud of Your Boys” trong vở nhạc kịch Aladdin của Disney. Gavin rời Proud Boys đầu năm 2017 vì cho rằng nhóm này chỉ chú trọng đến đàn ông da trắng, đi ngược lại với ý muốn ban đầu của ông. Sau khi Gavin rời đi, nhóm bắt đầu đi theo tư tưởng da trắng thượng đẳng, thế nhưng người đứng đầu Proud Boys lại là Enrique Tarrio, một người…Cuba có gốc gác da màu.

Nhóm này tin rằng đàn ông cũng như nền văn hóa phương Tây đang bị đàn áp dã man, và người da trắng mới là nạn nhân của nạn diệt chủng. Các thành viên có nhiệm vụ tổ chức cũng như tham gia các cuộc biểu tình cổ vũ phân biệt chủng tộc, chống phụ nữ, bài cánh tả. Tổ chức chống nạn bài Do Thái ADL đánh giá Proud Boys gồm toàn những kẻ bảo thủ cực đoan, phân biệt chủng tộc, bài đạo Hồi và người Do Thái, căm ghét phụ nữ cũng như người chuyển giới, phản đối người nhập cư. Nhóm này đã bị rất nhiều mạng xã hội khóa tài khoản vĩnh viễn, và hiện chính phủ Mỹ và Canada đang cân nhắc đưa Proud Boys vào danh sách các nhóm khủng bố nội địa.

Nhóm Proud Boys tập trung chiêu mộ đàn ông da trắng với tư tưởng cựu hữu, tuổi từ 15 đến 30. Người phát ngôn của tổ chức cho biết có 4 giai đoạn chiêu mộ, bao gồm đọc lời thề của tổ chức với nội dung “Tôi là một người đàn ông da trắng cao quý và đầy tự hào, và tôi sẽ không xin lỗi vì đã khai sinh thế giới hiện đại”, sau đó người tham gia sẽ bị đấm đến khi họ có thể trả lời các câu hỏi về văn hóa đại chúng, ví dụ như tên của 5 loại ngũ cốc ăn sáng, sau đó người tham gia sẽ xăm biểu tượng của tổ chức, và cuối cùng là tham gia đánh nhau để “bảo vệ tư tưởng của bản thân”.

Các nội quy của nhóm Proud Boys cũng kì lạ không kém quy trình chiêu mộ của họ: cấm thành viên mặc quần ngắn, cấm thành viên sử dụng ma túy đá và thuốc phiện, chỉ được dùng… cocaine.

Từ trước cuộc bạo loạn ngày 6-1, nhiều cơ quan hành pháp đã lo ngại về Proud Boys.

Đồng phục của nhóm Oath Keepers.

Trong cuộc phỏng vấn với tờ The Post, Enrique phủ nhận mọi cáo buộc của FBI nhắm đến nhóm vũ trang do mình lãnh đạo: Sau cuộc bạo loạn và vô số những cuộc bắt giữ của cảnh sát, Enrique đã rút các thành viên khỏi nhiều cuộc diễu hành và tuyên bố trong tháng tới, Proud Boys sẽ không khởi xướng bất kì một sự kiện nào nữa.

Nhóm vũ trang thứ 2 bị điều tra bởi FBI là nhóm The Three Percenters – một nhóm vũ trang cựu hữu hoạt động ở cả Mỹ và Canada. Tên của nhóm bắt nguồn từ một thuyết âm mưu vô căn cứ đó là chỉ có 3% người dân Mỹ tham gia vào cuộc kháng chiến chống thực dân Anh, còn tôn chỉ của nhóm là ủng hộ quyền sở hữu súng của mỗi cá nhân và chống chính quyền. Nhóm được thành lập năm 2008, rất nhiều thành viên của The Three Percenters là cựu chiến binh, cảnh sát và các lực lượng hành pháp khác.

Người thành lập The Three Percenters là ông Michael “Mike” Brian Vanderboegh, vốn là thành viên của nhóm vũ trang cũng đang bị FBI để mắt đến là Oath Keepers. Theo báo cáo của tổ chức ADL, vào những năm 1990, ông này từng là thủ lĩnh của tổ chức một thành viên FACR. Sau vụ đánh bom ở thành phố Oklahoma năm 1995, Michael dần trở nên được những kẻ theo trường phái cựu hữu biết đến nhờ vào những thuyết âm mưu chống chính phủ rất gây tranh cãi.

Tuy liên tục khẳng định rằng tổ chức không phân biệt chủng tộc nhưng sau cuộc biểu tình của người da màu ở Mỹ, các thành viên của Three Percenters liên tục có những phát ngôn miệt thị người Mỹ gốc Phi trên Facebook. Three Percenters nghiêng về hướng chống chính phủ và hiện đang là một trong những nhóm cực đoan nguy hiểm nhất tại Canada.

FBI hiện cũng đang điều tra nhóm Oath Keepers vì có một số lượng rất lớn người tham gia bạo động đeo phù hiệu của nhóm này. Cũng giống như The Three Percenters, Oath Keepers là một nhóm vũ trang chống chính phủ bao gồm các cựu chiến binh và những người từng phục vụ trong các lực lượng hành pháp. Oath Keepers nguy hiểm hơn Proud Boys và The Three Percenters vì nhóm này công khai mang theo súng trường bán tự động, trà trộn vào các buổi biểu tình vì quyền lợi của người da màu hoặc phục kích trên các mái nhà. Với số lượng thành viên khổng lồ lên tới hàng chục nghìn, đã có nhiều cơ quan đề nghị đưa Oath Keepers vào danh sách các nhóm khủng bố.

Điều đáng nói, người thành lập Oath Keepers không phải là một kẻ cuồng tín, phân biệt chủng tộc và ít học mà là ông Elmer Stewart Rhodes, cử nhân ngành Luật đại học Yale - một trong những trường đại học danh giá nhất thế giới. Ông Elmer là cựu lính dù quân đội Mỹ, và từng là nhân viên làm việc dưới quyền nghị sĩ Ron Paul.