Taliban xuất bản tiểu sử về thủ lĩnh một mắt Mullah Omar

Omar đã biến mất từ khi Mỹ tiến hành cuộc chiến tại Afghanistan năm 2001 và Bộ Ngoại giao Mỹ treo giải thưởng đến 10 triệu USD để truy bắt thủ lĩnh Taliban. Cuốn tiểu sử trực tuyến của Mullah Omar được Taliban xuất bản bằng 3 thứ tiếng: Anh, Pashto và Dari.

Hiện vẫn chưa rõ tại sao Taliban chọn thời điểm kỷ niệm 19 năm Mullah Mohammed Omar lãnh đạo tổ chức khủng bố để công bố cuốn tiểu sử nhưng một số chuyên gia phân tích cho rằng có lẽ đây là ý đồ nhằm chống lại sự ảnh hưởng đang lớn mạnh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Afghanistan.

Cuốn tiểu sử trực tuyến nêu rõ: Omar sinh năm 1960 tại làng Chah-i-Himmat thuộc quận Khakrez, tỉnh Kandahar, miền Nam Afghanistan. Trong tiểu sử cũng nhắc đến Omar với tên là Mullah Mohammad Umar "Mujahid", xuất thân trong gia tộc Tomzi thuộc bộ tộc Hotak.

Cha của Omar là Moulavi Ghulam Nabi, một "nhân vật có học vấn uyên bác đáng kính và dễ gần gũi" đã chết khi Omar được 5 tuổi. Sau đó, gia đình di chuyển đến tỉnh Uruzgan. Mullah Omar rời bỏ một ngôi trường Hồi giáo khi Liên Xô tiến vào Afghanistan và trở thành chiến binh Thánh chiến để "thực hiện nghĩa vụ tôn giáo".

Những chiến công vào các năm 1983 và 1991 chống lại Liên Xô, 4 lần bị thương và mắt phải bị hỏng do trúng mảnh đạn của Omar cũng được mô tả trong tiểu sử. Năm 1994, Mullah Omar được trao quyền lãnh đạo chiến binh Hồi giáo để tiếp tục cuộc "chiến tranh bè phái" giữa các lãnh chúa sau khi Liên bang Xôviết tan rã.

Bức ảnh Mullah Omar trong tiểu sử trên trang web của Taliban.

Năm 1996, Omar được nhận danh hiệu "ameer-ul-momineen" (người lãnh đạo những tín đồ ngoan đạo) và trở thành thủ lĩnh tối cao của Taliban. Sau khi chiếm được thủ đô Kabul, Omar thiết lập Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan.

Về phần "cá tính có sức lôi cuốn" của Omar, tiểu sử ghi rõ ông ta điềm tĩnh, không dễ cáu giận hay mất dũng khí. Omar không có nhà riêng cũng không sở hữu tài khoản ngân hàng nào. Omar cũng "hòa nhã, có óc khôi hài và không bao giờ coi mình là thượng cấp của các chiến binh".

Trong đoạn kể về các hoạt động thường ngày của Mullah Omar, tiểu sử viết: "Trong những tình huống căng thẳng và thường xuyên bị kẻ thù truy đuổi, những công việc thường ngày của Omar vẫn không bị xáo trộn và thay đổi".

Omar cũng được mô tả là người "nhiệt tình theo dõi và kiểm tra những hoạt động thánh chiến chống lại bọn xâm lược nước ngoài tàn ác không theo đạo Hồi" và "thường xuyên nắm bắt những sự kiện diễn ra hàng ngày trong nước cũng như thế giới".

Một số nhà phân tích tin rằng Mullah Omar có lẽ đang hoạt động trong khu vực biên giới giáp với Pakistan. Omar rút vào bóng tối trước khi chế độ Taliban sụp đổ vào cuối năm 2001. Chính sự che chở cho trùm khủng bố Osama bin Laden của Omar mà liên quân do Mỹ đứng đầu đã tấn công lật đổ Taliban ở Afghanistan.

Tháng 5/2011, Bin Laden bị đặc nhiệm hải quân Mỹ giết chết tại thị trấn Abbottaba của Pakistan. Nhưng Omar cùng với phần lớn bộ sậu của ông ta vẫn tiếp tục bị Mỹ săn lùng.

Richard Holbrooke, phái viên Mỹ về Afghanistan và Pakistan, tin rằng Mullar Omar đang sống lẩn lút ở đâu đó dọc theo biên giới giữa hai nước này.

Những người khác thì cho rằng Omar có thể đang ẩn náu ở hai thành phố Quetta hoặc Karachi, của Pakistan nhưng giới quan chức Islamabad luôn bác bỏ điều này đồng thời nhấn mạnh thủ lĩnh Taliban vẫn đang sống ở Afghanistan.

Người Mỹ thì tin là vụ bắt giữ thủ lĩnh thứ 2 của Taliban - Mullah Abdul Ghani Baradar - gần Karachi vào tháng 1-2010 đã củng cố giả thuyết giới lãnh đạo Taliban đang ẩn nấp ở Pakistan.

Không một nhà báo phương Tây nào gặp được Mullah Omar bởi lẽ ông ta giao mọi trách nhiệm tiếp xúc với thế giới bên ngoài cho "Ngoại trưởng" của mình là Wakil Ahmad Mutawakkil.

"Ngoại trưởng" Wakil Ahmad Mutawakkil của Mullah Omar.

Đối với nhiều người Afghanistan, Omar chỉ là tên gọi nhưng những người từng gặp được nhân vật bí ẩn này mô tả ông ta khoảng tuổi 30, cao ráo, để râu và đội khăn xếp màu đen.

Khi Taliban thành lập chính quyền ở Afghanistan, Omar hiếm khi rời khỏi thành phố Kandahar. Ông ta sống trong ngôi nhà lớn được cho là Bin Laden xây dựng dành riêng cho ông ta.

Omar và Bin Laden được cho là nói chuyện với nhau hàng ngày qua điện thoại vệ tinh và một số báo cáo cho rằng hai người cũng thường gặp nhau khi đi câu cá.

Dưới sự cai trị của Mullah Omar, luật Hồi giáo được áp đặt vô cùng khắt khe ở Afghansitan.

Phụ nữ bị cấm rời khỏi nhà, không được đến trường học hay làm việc ngoài xã hội. Phụ nữ bị khép tội ngoại tình sẽ bị ném đá đến chết, người đồng tính bị đè chết dưới những bức tường gạch, tội trộm cắp bị chặt tay và kẻ phạm tội giết người sẽ bị chính gia đình nạn nhân hành hình.

Bất cứ ai quy theo tôn giáo khác dưới chế độ Taliban sẽ bị án tử hình. Taliban đã khiến cho cả thế giới phẫn nộ lên án khi dùng chất nổ phá hủy 2 bức tượng Phật cổ khổng lồ lớn nhất thế giới ở Bamiyan vào tháng 3/2001.