Vì sao tỷ phú Vincent Bolloré bị bắt?

• FBI đề nghị Việt Nam chuyển hồ sơ một “tỷ phú dỏm”
• Tỷ phú Bill Gate: Tiền ảo tỏ ra "thân thiện" với tội ác
• Hai mặt trong cuộc đời nữ tỷ phú giàu nhất Australia

Nhà tỷ phú đa tài

Vincent Bolloré sinh năm 1952 tại Bretage trong một dòng họ nổi tiếng sở hữu  một công ty sản xuất giấy có tuổi đời gần 200 năm. Vincent Bolloré là thế hệ thứ 6 và cũng là người đã có công đưa Bolloré không chỉ là một tập đoàn công nghiệp mà còn hơn thế nữa. Cả 5 thế hệ trước, dòng họ Bolloré hầu như chỉ sản xuất và kinh doanh giấy nhưng dường như càng ngày họ càng khó cạnh tranh hơn. Nhiều nhà máy, cơ sở sản xuất giấy của nhà Bolloré đã phải bán cho ngân hàng tư nhân Rothschilds.

Tỷ phú Vincent Bolloré. Ảnh: AFP.

Khi mới chỉ là thương nhân trẻ 28 tuổi, Vincent Bolloré đã quyết tâm xây dựng lại cơ đồ dòng họ Bolloré. Và ông gần như làm lại từ đầu với ngành sản xuất giấy. Cũng bắt đầu từ đây, Vincent Bolloré đã xây dựng nên một sự nghiệp kinh doanh ngoạn mục và cá nhân ông trở thành một trong những đại gia giàu có nhất nước Pháp.

Hiện nay, ông Bolloré là người đứng đầu Tập đoàn Bolloré, một đế chế kinh tế hùng mạnh của Pháp, hoạt động trong nhiều lĩnh vực, mọi ngành nghề kinh tế như công nghiệp sản xuất giấy, vận tải biển, mở đồn điền cacao, hàng không, ngân hàng, tài chính, xuất bản và truyền thông, giải trí. Do Bolloré nắm tỷ lệ lớn cổ phần của Vivendi nên vị tỷ phú này đồng thời nắm quyền kiểm soát Công ty Quảng cáo Havas, Đài Truyền hình thu phí Canal, Công ty Sản xuất trò chơi điện tử Ubisoft và Công ty Sản xuất âm nhạc Universal.

Vươn “vòi bạch tuộc” sang châu Phi

Vào giữa những năm 1980, Bolloré đặt tầm ngắm sang châu Phi bằng việc mua một số công ty Pháp chuyên cung cấp dịch vụ xuất nhập khẩu hàng hóa. Một trong những công ty quan trọng nhất mà Bolloré mua lại năm 1986 là Tập đoàn Thương mại và Nhiên liệu (SCAC).

Vincent Bolloré cũng được hưởng lợi từ làn sóng tư nhân hóa ở châu Phi thông qua việc điều chỉnh cấu trúc của chương trình Ngân hàng Thế giới và IMF vào những năm 1990. Nhờ đó, Bolloré tham gia vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng tại lục địa này.

Năm 1995, ông thành công khi đấu thầu dự án của Hiệp hội vận tải châu Phi xây dựng đường sắt (Sitarail), kết nối Burkina Faso và Bờ Biển Ngà. Năm 1999, tập đoàn của ông cũng sở hữu Công ty Đường sắt Cameroon (Camrail). Dự án khổng lồ gần đây nhất của tập đoàn Pháp là nâng cấp tuyến đường sắt từ Abidjan đến Ouagadougou dài gần 3.300km với 400 triệu  euro đầu tư.

Nhưng các cảng ở châu Phi mới thực sự là mục tiêu mà Vincent Bolloré nhắm tới. "Châu Phi giống như một hòn đảo, được kết nối với thế giới bên bờ biển, mang lại nguồn lợi vô cùng quý giá”, tờ Le Monde nhận xét. Rất nhanh chóng, Vincent Bolloré giành được quyền quản lý một số cảng container như Douala (Cameroon), Pointe Noire (Cộng hòa dân chủ Congo), Cotonou (Benin), Tema (Ghana) và Abidjan (Bờ Biển Ngà)...

“Từ Congo đến Ghine, qua Togo đến Gabon, mạng lưới của tập đoàn này đã che phủ và quản lý tới 7 cảng biển và 20 cảng contenner. Đó là những hoạt động sinh lời nhiều bởi 92% hàng hóa xuất nhập khẩu ở châu Phi đều được thực hiện qua cảng biển. Kiểm soát hải cảng, nhất là kiểm soát thương mại là tiềm năng tăng trưởng vô cùng lớn. Trong 10 năm, khối lượng hàng hóa trao đổi giữa châu Phi và châu Á tăng 10 lần”, RFI cho hay.

Bolloré đến châu Phi còn nhắm vào các đồn điền cọ dầu. Từ năm 1995, tập đoàn này là cổ đông Tập đoàn tài chính Luxembourg quản lý hàng chục nghìn hecta cọ.

Bolloré là nhà thầu đa năng, đa ngành. Tháng 6-2016, nhà tỷ phú Pháp mở rạp phim lớn đầu tiên ở Yaounde, Cameroun. Ở Ghine, ông biến một nhà ga cũ thành trung tâm tin học, thể thao với các phòng học máy tính, hệ thống điều hòa, wifi đường truyền tốc độ cao. Vincent cho biết đã đầu tư 2 tỷ euro tại châu Phi trong 8 năm qua và lục địa này mang cho ông nhiều lợi nhuân. Tập đoàn này có mặt trong mọi lĩnh vực ở 46  quốc gia châu Phi.

Theo Le Figaro, Tập đoàn Bolloré ở châu Phi có 25.000 đối tác, gần 250 chi nhánh ở 46 nước với doanh thu 2,5 tỷ euro, chiếm ¼ doanh thu của đế chế này năm 2016 (7,4 tỷ euro trong 2016).

Tuy nhiên, làm giàu nhanh ắt hẳn có khuất tất. Năm 2016, đại bản doanh của Bolloré từng bị cơ quan điều tra Pháp khám xét nhằm điều tra các hành vi liên quan tới việc thâu tóm quyền khai thác các cảng biển ở Tây Phi. Còn lần này, tập đoàn bị nghi ngờ cung cấp thông tin và giúp đỡ các lãnh đạo châu Phi trong các cuộc bầu cử, để đổi lại các hợp đồng khai thác cảng biển Lome ở Togo hồi năm 2010 và cảng Conakry ở Guinea năm 2011.

Cuối tháng 4 vừa qua, tỷ phú Vincent Bolloré đã bị bắt tại ngoại ô Nanterre của Paris, cùng với Tổng giám đốc Tập đoàn Bollero, Gilles Alix và ông Jean-Philippe Dorent, người quản lý bộ phận quốc tế thuộc Hãng truyền thông Havas - trực thuộc Tập đoàn Bolloré. Hiện tỷ phú Bolloré đã bị tạm giam ở ngoại ô thủ đô Paris, để làm rõ nhiều nghi vấn trong các vụ án kinh tế ở châu Phi.