Cảnh giác trước những thủ đoạn tinh vi thuê xe tự lái để cầm cố
Lợi dụng lỗ hổng cho thuê xe với thủ tục đơn giản và nhiều chủ xe chủ quan, mất cảnh giác, các đối tượng xấu đã giả danh khách hàng có nhu cầu thuê xe ô tô tự lái rồi sau đó bán hoặc cầm cố lấy tiền tiêu xài, trả nợ. Trước tình trạng này, Công an nhiều địa phương đã lên tiếng cảnh báo.
Mánh khóe ngày càng tinh vi
Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Ba Đình, thành phố Hà Nội đã khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và tạm giam đối với Nguyễn Diên Phương, (sinh năm 1982), trú tại huyện Đông Anh, Hà Nội, về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Theo đó, Phương lên mạng xem thông tin, trao đổi rồi đóng giả là người có nhu cầu thuê xe tự lái. Mỗi chiếc xe được Phương thuê với giá từ 1.5-1.8 triệu đồng/ ngày.
Để có thể thuê được nhiều xe cùng một lúc, Phương đã chuẩn bị rất nhiều giấy tờ giả cần thiết và liên tục thay đổi địa điểm thuê xe ô tô, nhằm tránh bị phát hiện. Sau khi thuê xe thành công, Phương sẽ bán với giá dao động từ 1 trăm cho tới vài trăm triệu/xe.
Khi bắt đầu “khởi nghiệp”, Phương đã dùng giấy tờ thật của mình để thuê xe. Tuy nhiên, vì sau đó Phương đã bán xe nên không thể quay trở lại rút giấy tờ. Lúc này, đối tượng lên mạng tìm hiểu thông tin về làm giấy tờ giả, rồi dùng giấy tờ giả đem đi thuê xe. Với thủ đoạn trên, Nguyễn Diên Phương đã thuê 8 xe ô tô, một số đem đi bán, một số đem đi cầm cố tại nhiều địa bàn ở Hà Nội.
Phương khai nhận, do cờ bạc nên anh ta lâm vào cảnh nợ nần, sau rồi không có chỗ vay mượn và muốn gỡ gạc, nhưng càng gỡ càng thua, nên nảy sinh ý định đi thuê xe ô tô để “cắm” hoặc bán lấy tiền.
Trước đó, vào ngày 4/7, TAND TP Hà Nội xử phạt Hoàng Thị Duyên (31 tuổi, ở xã Xuân Nộn, huyện Đông Anh, Hà Nội) mức án 7 năm 6 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Cộng với mức án cũ 18 tháng tù, bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 9 năm tù. Được biết, Duyên đã kết hôn và có 3 con, bé nhất 3 tuổi.
Cáo trạng thể hiện, do cần tiền chi tiêu cá nhân, Duyên lên mạng xã hội Facebook tìm thuê ô tô tự lái rồi mang đi cầm cố lấy tiền tiêu xài. Cụ thể, ngày 7/4, Duyên vào nhóm cho thuê xe tự lái thì thấy anh Nguyễn Văn T. (33 tuổi, ở huyện Quốc Oai, Hà Nội) đăng thông tin cho thuê chiếc ô tô nhãn hiệu Hyundai Accent màu trắng.
Duyên nhắn tin cho anh T. hỏi thuê xe. Cả hai hẹn nhau đến khu vực phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội để ký hợp đồng thuê xe. Duyên rủ bạn đi cùng vì bản thân không có giấy phép lái xe. Khi gặp nhau, anh T. nói giá thuê xe là 20 triệu đồng/tháng và phải đặt cọc 20 triệu đồng. Duyên đồng ý rồi viết giấy thuê xe, hẹn ngày 7/5 thì trả xe. Nhận đủ tiền, anh T. giao xe ô tô kèm giấy chứng nhận đăng ký xe (bản photo công chứng) cho Duyên.
Sau đó, Duyên nói với bạn chở mình lên thị trấn Xuân Hòa, TP Phúc Yên, Vĩnh Phúc. Khi đến nơi, người bạn ra về còn Duyên gặp một người đàn ông, cầm cố chiếc xe ô tô với giá 200 triệu đồng, cắt lãi 24 triệu đồng.
Khoảng 3 ngày sau, anh T. thấy định vị của xe bị ngắt nên liên hệ hỏi Duyên thì đối tượng này thừa nhận đã cầm cố chiếc xe trên và hứa hẹn sẽ trả lại xe. Nhưng đến ngày hẹn, mặc cho anh T. nhiều lần liên hệ nhưng Duyên cắt đứt liên lạc và bỏ đi khỏi nơi cư trú.
Sau đó, anh T. đến cơ quan Công an trình báo sự việc. Theo kết luận định giá, chiếc xe có giá trị 510 triệu đồng. Kết quả, Duyên bị bắt theo quyết định truy nã trong vụ án khác. Về chiếc xe, anh T. đã nhờ người tìm kiếm và chuộc lại xe với giá 300 triệu đồng. Gia đình Duyên đã bồi thường cho anh T. 350 triệu đồng. Anh T. đã rút đơn trình báo và không có yêu cầu gì khác.
Thời gian qua, Công an các địa phương đã khởi tố nhiều vụ án, xử lý nhiều trường hợp thực hiện hành vi thuê xe ô tô tự lái rồi mang đi cầm cố, lấy tiền tiêu xài cá nhân.
Cụ thể như vụ Nguyễn Văn Độ (sinh năm 1999, trú tại thôn Thác Nóng, xã Sơn Nam, huyện Sơn Dương, Tuyên Quang) thuê hàng loạt xe ô tô tự lái rồi mang đi cầm cố vào cuối năm 2022, đầu năm 2023.
Ngày 10/2/2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện Sơn Dương (Tuyên Quang) đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Độ để điều tra về hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Kết quả điều tra ban đầu xác định, ngày 14/12/2022, tại thôn Ba Nhà, xã Sơn Nam, Nguyễn Văn Độ thuê một xe ô tô của anh T.D.A (sinh năm 1998, trú tại huyện Thanh Trì, TP Hà Nội). Ngày 18/12/2022, Độ mang xe ô tô đi cầm cố với số tiền 120 triệu đồng.
Tiếp đó, trong các ngày 4 và 30/1/2023, tại thôn Thanh Tân, xã Sơn Nam, huyện Sơn Dương, Nguyễn Văn Độ tiếp tục thuê 2 xe ô tô của anh T.H.A (sinh năm 1999, trú tại quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) và anh L.V.Đ (sinh năm 1997, trú tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh) rồi mang cầm cố với tổng số tiền 310 triệu đồng.
Tiếp đó, ngày 3/2/2023, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thừa Thiên Huế đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối tượng Lê Quang Vũ (sinh năm 1983, trú tại phường Phú Hội, TP. Huế) về hành vi Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản. Theo điều tra ban đầu, Vũ thuê xe ô tô Porsche (BKS 75A 115.xx) của anh N.H.S (sinh năm 1990, trú tại phường Thuận Hòa, TP Huế) để làm phương tiện đi lại. Sau đó, Vũ đưa xe đến cầm cố tại cửa hàng cầm đồ Sơn Hoàng do anh V.V.S.H (sinh năm 1981, trú tại 19 Thái Phiên, phường Tây Lộc, TP Huế) làm chủ với số tiền 4 tỷ đồng rồi đem số tiền này đi trả nợ và tiêu xài cá nhân.
Thủ tục thuê xe đơn giản là kẽ hở để kẻ xấu lợi dụng
Những đối tượng thuê xe ô tô tự lái rồi sau đó bán hay cầm cố thường dùng các phương thức như: Thuê số điện thoại đẹp sau đó dùng số điện thoại này liên hệ hỏi thuê xe ô tô tự lái; Chứng minh thư, hộ khẩu không rõ ràng, không có xe máy, sẵn sàng đặt tiền mặt lên đến 50 triệu hoặc 100 triệu. Nhưng ngay sau khi thuê xe sẽ chạy qua gara hẹn sẵn để tháo định vị và mang đi bán đứt chiếc xe đó. Bên cạnh đó nhiều đối tượng không có bằng lái ô tô hay hộ khẩu tại nơi thuê xe, chúng thường dùng thủ đoạn nhờ các tài xế xe taxi đứng ra thuê hộ rồi cho họ từ 3 đến 5 triệu đồng để đứng tên hợp đồng thuê xe.
Có những đối tượng đóng vai chủ doanh nghiệp thuê xe cho Công ty. Thực tế, việc mở một doanh nghiệp không khó và chi phí chỉ khoảng 3 triệu đồng. Sau đó lấy lòng tin của các đơn vị cho thuê xe, sẵn sàng thuê xe với giá cao, thuê xe dài hạn theo tháng hoặc theo năm. Cắt ghép định vị vào xe máy, rồi bán đứt hoặc cầm cố ngay chiếc ô tô vừa thuê đó. Đặc biệt là các đối tượng thường sẽ rình mò trên mạng, vào các trang đăng tin rao vặt, diễn đàn trên facebook... tìm những chủ xe ít kinh nghiệm, xe nhà đang rảnh rỗi, muốn cho thuê xe để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Hầu hết các chủ xe này thường không có kinh nghiệm, nhẹ dạ cả tin nên sẽ bị mất xe nếu cho những đối tượng lừa đảo kia thuê xe.
Trước những thủ đoạn tinh vi của các đối tượng thuê xe ô tô để bán hay cầm cố, người có xe cho thuê sau khi nhận được cuộc điện thoại của khách nên kiểm tra xem zalo của họ ra sao. Thông thường, một người bình thường sẽ có lịch sử dùng zalo trong thời gian dài, và có những thông tin cá nhân cùng người thân liên quan. Bên cạnh đó, chủ xe phải yêu cầu người thuê xe cung cấp đầy đủ căn cước, chứng minh thư, hộ khẩu, tài sản thế chấp. Thường xuyên theo dõi lịch trình đi lại của xe, nếu có những bất thường thì phải trực tiếp dùng các biện pháp ngăn chặn các đối tượng chiếm đoạt tài sản và thông báo cho Cơ quan Công an gần nhất.
Đại úy Tạ Thanh Quảng, Đội Cảnh sát điều tra tổng hợp Công an quận Ba Đình, Hà Nội cho biết: “Qua quá trình điều tra xác minh, chúng tôi nhận thấy thủ tục thuê xe rất đơn giản, các đối tượng lợi dụng vào đó để mang đi bán, cầm cố. Các chủ cho thuê cần phải nâng cao cảnh giác, cần phải xác minh kỹ thông tin của người đến thuê xe. Và các xe cho thuê thì cần phải lắp các camera hành trình”.
Luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng văn phòng luật sư Interla cho biết, xe là tài sản cần phải đăng ký quyền sở hữu khi đó thực hiện thủ tục sang tên chiếc xe đó thì phải có hoạt động ký kết, mua bán chuyển nhượng xe, do đó phải có chữ ký của chủ sở hữu. Các giao dịch mua bán đối với những đối tượng không phải chủ sở hữu thì không có hiệu lực pháp luật theo quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015. Trên thực tế, việc cho thuê xe ô tô tự lái là hình thức kinh doanh gặp nhiều rủi ro và đa phần khi bắt giữ được kẻ lừa đảo thì toàn bộ số tiền chiếm đoạt đã bị tiêu hết. Và khi đó, thiệt hại thuộc về phía người cho thuê và người cầm cố, mua xe.
Từ những vụ việc trên, cơ quan chức năng khuyến cáo, các doanh nghiệp, cá nhân cho thuê xe tự lái cần nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn của tội phạm, cần xác minh kỹ thông tin của người thuê xe, thực hiện đầy đủ các thủ tục, biện pháp ràng buộc pháp lý đối với khách thuê xe ô tô, nhằm tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.