Khi giấy khám sức khỏe trở thành hàng hóa
Không cần đến bệnh viện, không cần khám, chỉ cần vài cú nhấp chuột và vài chục đến vài trăm nghìn đồng, bất kỳ ai cũng có thể sở hữu một giấy khám sức khỏe có dấu đỏ bệnh viện được “ship tận nơi”. Dịch vụ này đang công khai rao bán trên nhiều nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok, bất chấp các quy định pháp luật và cảnh báo từ ngành y tế.
Ngồi ở nhà cũng có giấy khám sức khỏe
Lên mạng xã hội, chỉ cần gõ từ khóa “Giấy khám sức khỏe”, lập tức hiện ra hàng loạt trang web; hội nhóm; fanpage liên quan cùng với những lời mời chào hấp dẫn như: “Giấy khám sức khỏe Hà Nội, lấy ngay trong ngày”; “Không cần di chuyển chỉ cần inbox giấy về tận tay”; “Làm nhanh trong 10 phút, không cần đi khám, có dấu bệnh viện”…

Tại đây, các bài viết công khai rao bán đủ loại giấy tờ như: giấy khám sức khỏe xin việc làm A4, giấy khám sức khỏe xin việc làm A3 không giáp lai, giấy khám sức khỏe xin việc làm A3 có giáp lai, giấy khám sức khỏe thi bằng lái xe...
Trong vai người có nhu cầu mua giấy khám sức khỏe, phóng viên đã liên hệ với số điện thoại 09135658xx để hỏi mua giấy khám sức khỏe thi bằng lái xe thì được báo giá là 280 nghìn đồng. Ngay sau đó, người đàn ông này bảo phóng viên kết bạn Zalo để gửi mẫu giấy khám sức khỏe. Trên thực tế, những mẫu giấy khám sức khỏe mà người đàn ông này gửi cho phóng viên tất cả đều có dấu của bệnh viện nhưng phần thông tin của người khám lại bỏ trống hoàn toàn, mục đích là để người mua tự điền. Khi được hỏi giấy khám này có “uy tín” không thì người bán khẳng định chắc nịch rằng “giấy này do bệnh viện cấp, có mã số thuế nên cứ thoải mái kiểm tra”.
Tương tự, phóng viên tiếp tục liên hệ đến một đối tượng khác và ngỏ ý muốn mua giấy khám sức khỏe để đi làm. Người này giới thiệu đủ các loại giấy của các bệnh viện lớn như: Bệnh viện Giao thông vận tải, Bệnh viện E, Bệnh viện Bạch Mai. Để củng cố niềm tin cho khách hàng, người này đã cam kết đây là giấy khám sức khỏe “xịn” nên cứ yên tâm.
Muốn kiểm chứng độ “xịn” của giấy khám sức khỏe mà người đàn ông kia giới thiệu, phóng viên đã đặt mua 1 bộ giấy khám sức khỏe đi làm với giá thành 100 nghìn đồng. Và thật bất ngờ, chỉ khoảng 3 tiếng sau, phóng viên đã có trong tay bộ giấy khám sức khỏe có “con dấu” của Bệnh viện E. Trên giấy khám sức khỏe này, phần tiền sử bệnh được tích đầy đủ, các hạng mục khám lâm sàng được đóng dấu giáp lai, chẩn đoán bình thường, tức là đã đủ điều kiện sức khỏe.

Điều đáng nói, shipper của loại dịch vụ này cũng nằm trong đường dây mua bán giấy khám sức khỏe. Khi phóng viên tỏ ra lo lắng hỏi shipper không biết giấy khám sức khỏe này có đáng tin không thì nhận được cái lắc đầu rất nhanh: “Cái này em chịu thôi, chị muốn biết thì phải hỏi người bán, em chỉ là người giao hàng thôi”. Thế nhưng khi phóng viên ngỏ ý muốn mua số lượng nhiều thì ngay lập tức người giao hàng đổi giọng: “Nếu chị lấy nhiều thì để em lấy giúp, em chỉ xin tí công thôi. Bình thường chị mua giấy này mất 100 nghìn và 30 nghìn tiền công ship nhưng em chỉ lấy của chị 100 nghìn bao gồm cả phí ship luôn”.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, khi người dân thực hiện các thủ tục từ xin việc đến các thủ tục hành chính hay để hoàn thiện các hồ sơ đều luôn yêu cầu bắt buộc phải có giấy khám sức khỏe. Điều này sẽ giúp chứng minh các cá nhân có đủ điều kiện để được xét duyệt vào công việc, vị trí hay yêu cầu của hoạt động đó hay không. Đồng thời cũng giúp các nhà tuyển dụng loại bỏ những ứng viên, lao động không đủ sức khỏe làm việc, đặc biệt là những công việc có nguy cơ lây bệnh từ lao động có bệnh dễ truyền nhiễm.
Chính vì lý do này, hiện nay nhu cầu cấp giấy khám sức khỏe của người dân là rất lớn. Nhưng vì nhiều nguyên nhân khác nhau như lo ngại thủ tục, chi phí hay vì sợ mất thời gian khi đến bệnh viện, phòng khám, nhiều người dân đã chọn phương án tìm mua giấy khám sức khỏe trên mạng. Nắm bắt được nhu cầu này, nhiều đối tượng đã chào bán giấy khám sức khỏe trên các nền tảng mạng xã hội, các trang web với giá từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng. Không cần phải bước chân đến bệnh viện, chỉ vài cú click chuột là đã có trong tay một tờ giấy khám sức khỏe giả mạo “đúng chuẩn uy tín”.
Đánh giá về tờ giấy khám sức khỏe đóng dấu Bệnh viện E được các đối tượng bán cho người có nhu cầu, Thạc sĩ.BSCKII Hoàng Nam Phong, Phó trưởng Khoa Kiểm tra sức khỏe, Bệnh viện E, nhận định: “Qua xem xét và tìm hiểu, tờ giấy khám sức khỏe này 100% không phải của bệnh viện E. Mặc dù giấy khám có đóng dấu bệnh viện E và có chữ ký đầy đủ, tuy nhiên đây hoàn toàn là giấy giả, không được cấp bởi bệnh viện E. Con dấu được sử dụng ở đây là con dấu giả. Vì con dấu của bệnh viện E là dấu bằng đồng, nó không thể có màu sắc sắc nét như này được. Trên tờ giấy khám sức khỏe này, con dấu lại vô cùng sắc nét, chứng tỏ đây là con dấu được photo bằng màu”.
Cũng theo lời bác sĩ Phong thì chữ ký xác nhận cuối cùng không phải của bác sĩ Nguyễn Minh Thủy, Trưởng khoa Khám Kiểm tra sức khỏe. Bởi vì mẫu chữ ký này khác hoàn toàn so với chữ ký mà bác sĩ Nguyễn Minh Thủy đã đăng ký trên Cổng thông tin của Bộ Y tế. Ngoài ra bác sĩ Phong cũng khẳng định mẫu giấy khám sức khỏe của bệnh viện E không có dấu giáp lai ở giữa hai trang giấy. Đặc biệt, sau khi thăm khám có kết quả, bệnh viện E sẽ đóng dấu đỏ lên ảnh của người đi khám để xác nhận bệnh nhân trùng khớp với thông tin đã đăng ký.
“Bác sĩ giả” kiếm tiền thật
Ngày 27/12, Công an quận Hà Đông, TP Hà Nội đã triệt phá đường dây làm giấy khám sức khỏe giả của nhiều bệnh viện, đồng thời tạm giữ nhiều đối tượng để điều tra hành vi “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức”.

Các đối tượng bị tạm giữ, gồm: Nguyễn Văn Quân (sinh năm 1989), Nguyễn Tất Dương (sinh năm 1993), Nguyễn Anh Tuấn (sinh năm 1992), Đào Văn Thanh (sinh năm 1997), Trần Minh Quang (sinh năm 2002) đều có hộ khẩu thường trú ở Hà Nội và Đỗ Hoàng Long (sinh năm 1999) trú tại Sơn La.
Theo đó, khoảng 7h30 ngày 24/12, qua quá trình tuần tra địa bàn, tổ công tác Công an phường Yên Nghĩa (Hà Nội) đã phát hiện Nguyễn Văn Quân điều khiển xe máy mang theo chiếc cặp lớn có dấu hiệu nghi vấn.
Kiểm tra chiếc cặp của Quân phát hiện nhiều giấy khám sức khỏe, giấy chứng nhận sức khỏe không có thông tin của người khám nhưng phần kết quả khám lại ghi đầy đủ thông tin và có chữ ký của bác sĩ khám, đóng dấu tròn đỏ của Công ty cổ phần Bệnh viện Giao thông vận tải, Bệnh viện Bạch Mai… Nguyễn Văn Quân thừa nhận số giấy tờ trên là giả và anh ta đang trên đường đi giao cho khách.
Từ lời khai của Quân, Công an quận Hà Đông (cũ) đã truy xét, làm rõ gần như toàn bộ đường dây làm, vận chuyển giấy khám sức khỏe giả quy mô lớn này, gồm có: Nguyễn Tất Dương, Nguyễn Anh Tuấn, Đào Văn Thanh, Trần Minh Quang, Đỗ Hoàng Long.
Các đối tượng khai nhận, khoảng đầu tháng 12/2024, nhóm Quân, Dương, Tuấn, Thanh, vốn làm xe ôm tự do và được người sử dụng tài khoản zalo “Cẩm Tú Cầu”, “Sói” (chưa xác định rõ tên tuổi, địa chỉ, số điện thoại) thuê giao hàng là giấy khám sức khỏe, giấy chứng nhận sức khỏe làm giả của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện E, Bệnh viện Giao thông vận tải…
Các đối tượng thỏa thuận, Giấy khám sức khỏe giả loại A3 có ảnh giáp lai có giá 180.000 đồng, không ảnh có giá 130.000 đồng; Giấy chứng nhận sức khỏe giả loại A4 có giá 80.000 đồng. Quân giao cho khách tuyến đường Cầu Giấy; Dương giao cho khách khu vực Hà Đông, Nam Từ Liêm; Tuấn giao tuyến đường Ngọc Hồi, Thanh Trì; Thanh giao cho khách tuyến đường Long Biên.
Khi giao cho khách thành công, Quân, Dương, Tuấn, Thanh được trả công 25.000 đồng/đơn hàng, cuối ngày sẽ chốt đơn và chuyển tiền về cho “Cẩm Tú Cầu”.
Quy trình hoạt động của đường dây này thường bắt đầu từ khoảng 5-6h sáng mỗi ngày. Cụ thể, “Sói” nhắn thông tin khách đặt Giấy khám sức khỏe vào nhóm Zalo gồm: “Cẩm Tú Cầu”, “Sói” và Quân. Từ đó, Quân sẽ chia khách theo tuyến đường rồi gửi vào nhóm Zalo của Dương, Thanh, Tuấn. Đến khoảng 7h30, Quân sẽ đi xe đến khu vực đầu ngõ 60 Dương Khuê, phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy để nhận giấy khám sức khỏe, giấy chứng nhận sức khỏe giả đã được điền sẵn kết quả khám, ký, đóng dấu của Bệnh viện và chỉ không ghi tên người khám. Sau đó Quân mang về phòng trọ chia cho Dương, Tuấn, Thanh để đi giao cho khách. Với nhiệm vụ này, Quân được trả thêm 100.000 đồng/ngày. Ngoài ra, khi Quân có khách đặt mua thì Quân nhắn cho “Sói”. “Sói” làm giả rồi đặt xe ôm giao cho Quân giao cho khách.
Về phần Trần Minh Quang, Quang được giới thiệu làm việc tại nhà như in ảnh, đóng dấu trên tài liệu để kiếm thêm thu nhập theo ngày. Cụ thể, Quang được đưa cho các giấy tờ có tiêu đề Giấy khám sức khỏe và hướng dẫn cách làm là ký tên giả mạo của các bác sĩ và đóng dấu tròn của các bệnh viện trên các tài liệu Giấy khám sức khỏe. Khi làm xong thì chuyển thành bưu phẩm cho người mua và nhận tiền công hàng ngày.
Để thuận tiện cho “công việc” mới, Quang thuê phòng tại Mỹ Đình 1 rồi lắp đặt máy tính, máy in, máy khắc dấu… Hàng ngày, Quang làm theo yêu cầu của một người không quen biết, thông qua các nhóm Zalo với mức công 700.000 đồng đến 1.000.000 đồng/ ngày. Sau đó, Quang rủ Long làm cùng và trả tiền công cho Long từ 250.00 đồng đến 300.000 đồng, tùy theo đơn hàng.
Cơ quan điều tra thu giữ nhiều giấy khám sức khỏe làm giả của các Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Giao thông Vận tải, Bệnh viện E, 1 con dấu vỏ màu đỏ có hình dấu tròn “Công ty TNHH Cơ khí xây dựng Hoàng Phát Đạt”, 1 máy khắc dấu, 1 máy in ảnh, 1 máy in tài liệu…
Nói về vấn đề này, luật sư Hải Linh - Công ty Luật TNHH Đào và Đồng nghiệp cho biết: “Hành vi bán giấy khám sức khỏe là hành vi không hợp pháp, trái quy định của pháp luật. Việc khám và được cung cấp giấy khám sức khỏe phải tuân thủ theo các trình tự thủ tục được quy định trong Thông tư 32/2023/TT-BYT, những giấy khám sức khỏe được cung cấp khi không thực hiện việc khám đầy đủ các nội dung theo yêu cầu thì đều bị coi là giấy khám sức khỏe giả”.
Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại khoản 1 điều 46 Nghị định 117/2020/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế thì cá nhân có thể bị phạt tiền từ 3 triệu cho đến 5 triệu đồng đối với hành vi cung cấp giấy khám sức khỏe khi không thực hiện việc khám đầy đủ các nội dung theo yêu cầu. Ngoài ra, đối với khoản 5 điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP này quy định về mức phạt tiền đối với tổ chức bằng hai lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Như vậy thì cơ sở y tế có thể bị phạt tiền từ 6 cho đến 10 triệu đồng đối với hành vi này.
Ngoài hình thức xử phạt hành chính, cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi bán giấy khám sức khỏe giả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm giả con dấu tài liệu của cơ quan tổ chức tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan tổ chức.