Nhận diện “ma men” sau tay lái
Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêu thụ bia rượu/đầu người vào loại cao nhất châu Á. Tết Nguyên đán sắp đến gần, việc người dân “làm tí cồn” trong những buổi liên hoan, tổng kết, gặp gỡ là khó tránh. Dù đã có một bộ phận tài xế kiên quyết nói không với rượu, bia khi lái xe, song vẫn còn đó những ám ảnh...
1. Chỉ còn khoảng 2 tuần nữa là đến Tết Nguyên đán Quý Mão. Có mặt tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) những ngày cuối năm, chúng tôi có thể nhận thấy số lượng bệnh nhân đang điều trị tại đây cao hơn ngày thường rất nhiều.
Chị Mai Phương (thường trú tại Duy Tiên, Hà Nam) buồn bã kể với chúng tôi. Chị thực sự rất bất ngờ khi nghe tin chồng bị tai nạn giao thông. Anh Hùng - chồng chị vốn tửu lượng rất kém, mỗi cuộc giỗ chạp hay liên hoan thì chỉ uống Lavie hay nước ngọt.
Song, xui một nỗi, tuần trước sau buổi gặp mặt cuối năm của đám bạn đại học, anh đang đi xe máy về nhà thì bị một chiếc ô tô mất lái tông vào. Anh Hùng được đưa đi cấp cứu kịp thời, giữ được tính mạng, song tương lai rất bấp bênh khi bị gãy một tay.
Tài xế ô tô được xác định cũng vừa rời bàn nhậu được ít phút, do không làm chủ tốc độ nên đã đâm vào xe anh Hùng. Gia đình anh ta đã đến bệnh viện để thăm hỏi. “Cả nhà chúng tôi chỉ có anh ấy là lao động chính, nhưng giờ lại bị tàn phế như thế này, không biết tương lai sẽ thế nào” - chị Phương nói.
Cũng trong Khoa Cấp cứu, chúng tôi gặp bà Hạnh (quê Thái Bình). Vẻ thất thần, bà cho biết không ngờ năm nay cả gia đình bị mất Tết chỉ vì vài chén rượu của ông chồng.
“Xưa nay ông Tình nhà tôi luôn tự vỗ ngực khoe rằng tửu lượng vào loại cao, chưa bao giờ biết say là gì. Mấy hôm trước dự xong đám giỗ đứa em họ, tôi đã bảo để cháu nó đèo về mà ông ấy không nghe. Tôi về nhà trước, khoảng 30 phút sau thì có điện thoại báo ông bị tai nạn giao thông, đang được cấp cứu trong bệnh viện huyện. Khi tỉnh lại, ông ấy mới kể lúc ăn uống xong, lên xe một lát thì tự nhiên thấy mắt hoa lên, không nhìn thấy đường nữa và tông vào một trụ bê tông, gãy một chân. Chỉ mong sau cái “đận” này, ông sẽ cai hẳn được bia rượu.
Còn rất nhiều trường hợp “ma men” khác cũng đang được điều trị, quanh người ai cũng quấn băng trắng toát. Bệnh nhân N.C.D. (sinh năm 1997, trú tại Quảng Ninh) bị chấn thương tinh hoàn vì tai nạn tự ngã xe máy sau khi uống rượu, nồng độ Ethanol 27 mmol/l.
Người nhà bệnh nhân kể lại, trước đó mấy ngày, sau một cuộc nhậu với bạn bè, D. đi xe máy về và tự gây tai nạn. Sơ cứu tại Quảng Ninh, D. nhập viện trong tình trạng sưng nề bầm tím tụ máu bìu trái, đau vùng cột sống cổ sau tai nạn xe máy tự ngã có uống rượu.
ThS. bác sĩ Nguyễn Duy Khánh - Trung tâm Nam học, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chia sẻ: Hình ảnh siêu âm cho thấy bệnh nhân bị chấn thương tinh hoàn bên trái, tụ dịch tinh hoàn hai bên, phim X-quang gãy gai sau C4. Bệnh nhân được chỉ định mổ cấp cứu, mổ ra tinh hoàn trái sưng nề bầm tím, vỡ ở cực dưới kích thước 4x5cm nham nhở, nhu mô tinh hoàn trái giập nát, mất khoảng 40%.
2. Có thể nói, vấn nạn “ma men” sau tay lái tuy đã được các phương tiện thông tin đại chúng đề cập nhiều, song những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng mà tài xế trong tình trạng say xỉn vẫn xảy ra, ngay cả trong một bộ phận trí thức, có học.
Đơn cử, tối 7/9/2022, khi đang di chuyển trên đường Trần Duy Hưng theo hướng về Dương Đình Nghệ, đến ngã tư Tú Mỡ - Nguyễn Chánh (phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy), anh Trịnh Văn Phương - người điều khiển xe ôtô biển kiểm soát 30F-811.xx không làm chủ được tay lái đã đâm vào xe máy biển kiểm soát 29Y5-182x khiến hai mẹ con chị Đ (quận Thanh Xuân) bị thương nặng.
Điều đáng lên án ở đây là sau khi gây ra tai nạn, tài xế xe ôtô đã bỏ chạy, đến đoạn cạnh tòa nhà B6C Nam Trung Yên tiếp tục đâm ngang hông xe ôtô Honda CRV biển kiểm soát 30G-644.xx do anh D.D.T (trú tại huyện Thanh Trì) điều khiển rồi đâm tiếp xe máy biển kiểm soát 29E2-497.xx do anh N.V.D (trú tại quận Đống Đa) điều khiển. Xe chỉ dừng lại khi bị gãy trục trước, bánh xe gần như văng khỏi thân xe.
Được biết, anh Phương là giảng viên một trường đại học. Thời điểm gây tai nạn, lái xe này có nồng độ cồn là 0,897mg/lít khí thở, gấp 2,24 lần mức kịch khung theo quy định. Lái xe trên cũng thừa nhận, uống rượu từ trưa cùng ngày nên không làm chủ được tốc độ và gây ra vụ tai nạn liên hoàn. Cơ quan chức năng đã khởi tố vụ việc để xử lý theo quy định.
Vụ tai nạn giao thông vào tối 12/8/2022, xảy ra giữa xe ô tô và hàng loạt người điều khiển xe máy, đang đứng chờ đổ xăng ở cây xăng đường Láng, phường Thịnh Quang, quận Đống Đa cũng do một trí thức gây ra.
Ngô Công Hán (sinh năm 1987, trú tại Bắc Ninh - là một kỹ sư xây dựng) điều khiển xe 4 chỗ mang biển kiểm soát: 30H-758.03 bất ngờ lao thẳng vào cây xăng, đâm hàng loạt xe máy và nhân viên cây xăng đang đứng chờ đổ xăng, khiến 8 người (trong đó có 2 nhân viên cây xăng) bị thương nặng. Trước thời điểm xảy ra vụ việc, người này đã uống nhiều bia rượu với bạn bè.
Tại Cơ quan công an người đàn ông bày tỏ sự ăn năn, hối hận, đau xót đã chủ quan và không làm chủ được mình trước “ma men”, cố tình điều khiển xe ô tô khi đã uống rượu gây thương tích cho nhiều người khác. Chỉ một phút bất cẩn, thiếu trách nhiệm của bản thân đã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Hán đã bị khởi tố điều tra về hành vi “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”, theo Điều 260 Bộ luật Hình sự.
3. Có thể nói, từ khi Nghị định 100/2019/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt được đưa vào cuộc sống với các mức xử phạt nghiêm khắc đã hạn chế được nạn “ma men” cầm lái.
Phạm Toàn, một tài xế taxi khẳng định, từ khi có Nghị định 100 thì anh gần như “cai” được bia rượu. “Trước đây, khi chở những khách quen hoặc sau khi gặp được khách “sộp” tôi thường uống 1-2 lon bia hoặc vài chén rượu. Do tửu lượng cao nên vẫn đủ tỉnh táo để lái xe an toàn. Tuy nhiên, sau một lần bị “dính” thổi nồng độ cồn, tôi đã quyết tâm cạch bia rượu. Lần ấy, cho dù chỉ uống vài chén rượu song anh vẫn bị tước bằng lái 6 tháng, nộp phạt 10 triệu đồng.
“Có mỗi cần câu cơm là cầm vô lăng xe, mà bị tước bằng nửa năm thì chả biết sống bằng gì nữa. Suốt 6 tháng sau tôi đành phải gia nhập đội “cửu vạn” trên phố Đê La Thành để làm thuê công nhật”.
Một tài xế khác là Long, cũng chỉ vì nể khách mà uống vài lon bia. Trên đường về nhà bị CSGT kiểm tra nồng độ cồn rồi tước bằng lái đến 2 năm. Xe thì mới vay ngân hàng để mua chạy taxi được mấy tháng, giờ phải “pass” lại cho người khác với giá bèo bọt. Sau cú này, anh Long “tự nhiên” trở thành một tuyên truyền viên tích cực cho ngành giao thông vận tải. Anh thường mang tấm gương của mình ra để khuyên bảo người thân, bạn bè tránh xa bia rượu.
Còn theo anh Nguyễn Huấn, nhân sự cấp cao của một công ty truyền thông thì anh cũng nhận được bài học đắt giá. Thường xuyên di chuyển, đi công tác bằng xe ô tô cá nhân, nên chuyện lái xe mà miệng có mùi “hồng xiêm” là khó tránh khỏi. Tuy nhiên, sau một lần đi dự tiệc với đối tác, Huấn điều khiển xe ô tô từ TP Phủ Lý về Hà Nội đã bị lực lượng liên ngành dừng xe kiểm tra nồng độ cồn. Kết quả khiến Huấn ngay lập tức “tỉnh rượu” khi nhận quyết định bị xử phạt “kịch khung”. Chỉ vì cuộc vui chốc lát mà anh phải trả giá đắt, với 2 năm không được cầm lái, đồng thời phải nộp phạt gần 40 triệu đồng. Từ đó trở đi, anh duy trì nguyên tắc đã uống bia rượu là không lái xe. Mỗi khi đi tiếp đãi đối tác, hay dự tổng kết..., anh luôn di chuyển bằng xe dịch vụ.
Đại diện Phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho chúng tôi biết, thời gian qua, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Giám đốc Công an TP Hà Nội, bên cạnh việc tiếp tục triển khai các đội nghiệp vụ cắm chốt, xử lý vi phạm nồng độ cồn tại các tuyến đường trọng điểm, phức tạp, Phòng CSGT cũng đôn đốc công an các quận, huyện, thị xã thực hiện quyết liệt, phù hợp với tình hình thực tế từng địa bàn.
Đặc biệt, 15 tổ công tác liên quân 141 cũng được huy động, tăng cường sức mạnh của toàn lực lượng để xử lý đối với người điều khiển phương tiện vi phạm giao thông, nhất là việc sử dụng rượu, bia và các chất kích thích”.
Trao đổi với chúng tôi Thượng tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục CSGT, Bộ Công an cho biết. Sau một tháng thực hiện đợt cao điểm dịp cuối năm 2022 và Tết Quý Mão (từ ngày 15/11/2022 đến ngày 14/12/2022), lực lượng CSGT toàn quốc đã xử lý hơn 260 ngàn trường hợp vi phạm, phạt tiền gần 500 tỷ đồng, tước hơn 46.000 giấy phép lái xe. Trong đó chỉ tính riêng vi phạm nồng độ cồn đã xử lý hơn 40 ngàn trường hợp, so với cùng thời gian trước liền kề tăng gần 3 ngàn trường hợp.
Cũng theo Thượng tá Huy, mặc dù mức xử phạt đã được tăng cao, song tình trạng người dân vẫn lái xe sau khi uống rượu bia chưa giảm. Điều này phụ thuộc tâm lý ý thức của người dân, chủ quan vẫn nghĩ mình làm chủ được phương tiện. Sự thật là sau khi đã sử dụng những chất kích thích như bia, rượu thì bản thân người đó đã không thể điều khiển phương tiện như trạng thái bình thường.
Dự báo từ nay đến cuối năm, khi mà đại đa số người dân đang chuẩn bị đón Tết Nguyên đán với những buổi gặp mặt, tất niên, tân niên, tình hình giao thông sẽ ngày càng phức tạp. Trước tình hình trên, Cục CSGT đã chủ động thực hiện đồng bộ các giải pháp. Đó là Kế hoạch cao điểm bảo vệ Tết Nguyên đán, yêu cầu các đơn vị CSGT địa phương chủ động tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các vụ tai nạn giao thông, nhất là tai nạn giao thông mà người điều khiển phương tiện có sử dụng rượu bia. Bên cạnh đó tổ chức tuyên truyền phối hợp với các cơ quan truyền thông đại chúng, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông. Đồng thời, phối hợp Bộ Giáo dục - Đào tạo đưa kỹ năng an toàn giao thông, phòng tránh tai nạn cho các em học sinh. Từ đó làm cơ sở để nhắc nhở bố mẹ, người thân trong gia đình.
Cục CSGT cũng gửi thông điệp đến toàn thể người dân: An toàn giao thông là trách nhiệm mọi nhà, của cả xã hội. Không chỉ dịp Tết mà bất kỳ thời gian nào người tham gia giao thông cũng phải có trách nhiệm với bản thân mình và với xã hội, tham gia lành mạnh văn minh.
Gần 50 “ma men” bị xử lý ngay trong ngày đầu năm 2023
Theo thông tin từ Phòng CSGT Công an TP Hà Nội, chỉ trong ngày đầu tiên năm 2023 đã có nhiều trường hợp người điều khiển phương tiện vi phạm bị xử lý. Cụ thể tính từ đêm 31/12/2022 đến hết ngày 1/1/2023, lực lượng Công an thành phố đã kiểm tra khoảng 1.000 lượt phương tiện, phát hiện nhiều lỗi vi phạm. Trong đó đã xử lý 46 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, gồm 16 trường hợp điều khiển xe ôtô, 30 trường hợp đi xe môtô.
Cũng theo Cơ quan công an, từ nay đến Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, 15 tổ công tác 141 và công an các quận, huyện, thị xã tiếp tục tăng cường kiểm tra nồng độ cồn đối với các lái xe lưu thông trên đường, khép kín khung giờ và địa bàn, nhằm phát hiện, kiềm chế hiệu quả tình trạng lái xe sử dụng rượu bia, kéo giảm số vụ tai nạn giao thông và thương vong do rượu bia gây ra.