Sơn nữ 3 lần bị bán làm vợ nơi xứ người
Chỉ vì nhẹ dạ, tin tưởng vào người thân họ hàng của mình, X. đã bị người phụ nữ này bán sang bên kia biên giới khi mới 13 tuổi. Nơi xứ người, trong 6 năm, X. liên tiếp bị bán làm vợ 3 người đàn ông tại các tỉnh thuộc Trung Quốc. Sau nhiều năm sống trong cay đắng, tủi nhục, khổ sở nơi xứ người, X. đã được giải cứu, trở về quê nhà đoàn tụ cùng gia đình trong niềm vui vỡ òa…
Ký ức hãi hùng
Bản Phẩy, xã Xiêng My, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An - nơi Tình Thị M.X. (sinh năm 2004) sinh ra và lớn lên là một bản làng vùng cao, nơi sương mù bao phủ, trập trùng những núi, nơi cái nghèo, cái đói luôn bủa vây. Ngôi nhà nhỏ của gia đình X. nằm nép mình bên sườn đồi, ông Tịnh Văn C. (sinh năm 1972) và bà Chu Thị Ph. (sinh năm 1973) - bố mẹ X. quanh năm làm nương rẫy, thu nhập bấp bênh theo mùa vụ, chật vật lo chạy ăn từng bữa.

Khi những đứa trẻ cùng trang lứa tung tăng cắp sách đến trường, X. phải nghỉ học sớm, theo mẹ lên rẫy, phụ cha kiếm củi để lo bữa ăn qua ngày. Đôi bàn tay nhỏ nhắn của em chai sạn vì bươn chải, lao động từ nhỏ. Khổ cực khiến cô gái trẻ miền sơn cước khát khao có một cuộc sống no đủ, bố mẹ không phải vất vả, thiếu thốn. Nhưng ước mơ rất đỗi bình dị của sơn nữ ấy lại bị những kẻ buôn bán người lừa gạt. Đớn đau hơn nữa, khi người mà em tin tưởng lại là người đẩy em vào tấn bi kịch đầy nước mắt nơi xứ người…
Vào khoảng tháng 6/2017, vì gia cảnh khó khăn, bà Ph. đã gặp Vi Thị Hà (sinh năm 1986) - Hà là con của em trai bà Ph., trú tại bản Tạt, xã Yên Thắng, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An để nhờ Hà tìm việc làm trông trẻ hoặc làm giúp việc cho X.. Hà đồng ý. Thời điểm này, biết Lô Thị Hà Trang (sinh năm 2002, hộ khẩu tại bản Tạt, xã Yên Thắng, huyện Tương Dương) - đang sinh sống và lấy chồng ở Trung Quốc nên Hà gọi điện cho Trang để hỏi việc làm cho X. Trang nói với Hà rằng, sang Trung Quốc “chỉ có lấy chồng thôi, không có việc gì làm cả. Nếu Hà rủ được người sang bên này thì sẽ được trả công 15 triệu đồng”.
Mặc dù qua cuộc nói chuyện với Trang, Hà biết được sang Trung Quốc chỉ có lấy chồng, song vì lòng tham nên Hà đã gặp bà Ph. với những lời mật ngọt, lừa dối bà Ph. đã tìm được việc làm cho X. ở Trung Quốc. Hà còn vẽ ra viễn cảnh “việc nhẹ, lương cao”, nếu X. đồng ý sang làm việc, thậm chí bố mẹ ở nhà còn được nhận một khoản tiền trước.
Tin tưởng vào đứa cháu - con em trai mình nên bà Ph. đã bàn với chồng và đồng ý cho X. sang Trung Quốc làm việc mà không ngờ chính quyết định này đã vô tình đẩy con gái mình vào bi kịch… Gần một tuần sau, vừa xếp vài bộ quần áo và một số vật dụng cần thiết cho con gái, bà Ph. dặn dò con gái sang nước ngoài làm việc giữ gìn sức khỏe, thường xuyên liên lạc về với gia đình. Nghĩ con gái còn quá nhỏ, tuổi 13 - tuổi ăn chưa no, lo chưa tới nên vợ chồng bà Ph. bịn rịn không muốn cho X. đi làm xa. Sợ gia đình thay đổi ý, Vi Thị Hà giục X. nhanh để còn kịp thời gian ký hợp đồng bên công ty. Sau đó, Hà chở X. ra ngã ba Khe Bố, xã Tam Quang, huyện Tương Dương rồi bắt xe ra thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh.

Tại đây, Hà gọi điện thông báo cho Trang biết đã đưa X. ra đến nơi. Trang đã nhờ một người đàn ông (không rõ lai lịch) đưa X. sang Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch, còn Hà trở về nhà. Khi sang đến địa phận Trung Quốc, Trang cùng chồng người Trung Quốc đón X. về nhà chồng của Trang ở. Tại đây, do mệt mỏi vì phải di chuyển quãng đường xa nên X. ngủ thiếp đi. Lúc tỉnh dậy, X. thấy trong nhà nhiều người đàn ông xa lạ cùng tiếng xì xào, bán tán. Lúc ấy, X. cứ nghĩ đó là những người bạn của chủ nhà, mà không biết những người đàn ông ấy đang đến xem mặt cô để mua về làm vợ. Khoảng 3 ngày sau, X. đã bị Trang bán làm vợ cho một người đàn ông Trung Quốc với giá hơn 300 triệu đồng. Trang gửi về cho Hà 115 triệu đồng và Hà đưa cho mẹ của X. 100 triệu đồng, số còn lại Trang và người môi giới ở Trung Quốc chia nhau.
Phải làm vợ người đàn ông xa lạ nơi xứ người lúc vừa 13 tuổi khiến X. chịu cú sốc lớn. Kể về cuộc sống tủi nhục nơi xứ người, X. buồn rầu cho biết: “Thời gian đầu em rất khủng hoảng vì nhớ bố mẹ, nhớ nhà, nhớ quê hương. Nhưng vì không biết cách để trở về nên em đành chịu đựng. Do bất đồng về ngôn ngữ, lối sống nên cuộc sống rất khó khăn. Gia đình lại quản thúc chặt, không cho em ra ngoài nên em càng chán nản…”. Nỗi bí bách của X. như giọt nước tràn ly khi người chồng còn thường xuyên rượu chè, đánh đập em tàn nhẫn.
Sau 2 năm khổ sở sống với người đàn ông vũ phu, Tình Thị M. X. đã bỏ trốn và lại bị chính Lô Thị Hà Trang tiếp tục bán em cho người đàn ông khác với giá 275 triệu đồng. X. phải sống với người đàn ông này khoảng 2 năm thì tiếp tục bị người phụ nữ (không rõ lai lịch, địa chỉ) bán cho người đàn ông thứ 3. Trong thời gian sống với người chồng thứ 2 và thứ 3, cuộc sống vẫn không mỉm cười với cô gái khi em phải tiếp tục chịu bao cay đắng, tủi nhục, nỗi đau giày vò cả về thể xác lẫn tinh thần.
Đến tháng 4/2022, lợi dụng sơ hở từ phía nhà chồng, X. bỏ trốn và may mắn được tổ chức Trẻ em Rồng Xanh Việt Nam giải cứu đưa về nhà. Đầu năm 2024, sau khi ổn định tinh thần, X. gửi đơn tố cáo hành vi của các đối tượng tới Cơ quan Công an. Biết không thể che giấu được hành vi của mình, Vi Thị Hà và Lô Thị Hà Trang đến cơ quan Công an đầu thú. Cơ quan chức năng xác định, thời điểm bị lừa bán, cháu X. mới 12 tuổi, 6 tháng 25 ngày.
Trả giá
TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Vi Thị Hà và Lô Thị Hà Trang về tội mua bán trẻ em vào một ngày cuối tháng 2/2025. Thời tiết những ngày này tại Nghệ An mưa rả rích kèm theo giá lạnh khiến không khí trong phòng xử án càng thêm ảm đạm. Trong suốt phiên tòa, hai bị cáo luôn cúi đầu, trả lời lí nhí những câu hỏi từ phía HĐXX. Tại phiên tòa, hai bị cáo Vi Thị Hà và Lô Thị Hà Trang thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Bị cáo Trang khai, sau khi bị hại bỏ trốn, người chồng thứ 2 của X. đã đến gặp bị cáo đòi lại tiền. Do đó, bị cáo phải trả lại cho người này 4 vạn NDT. Vì thế, ở lần bán người đó, bị cáo được hưởng lợi 6 triệu đồng.
HĐXX nhận định, hành vi mua bán trẻ em của bị cáo đã xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, quyền con người của nạn nhân nên cần phải xử lý nghiêm để có tính răn đe và phòng ngừa chung. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, hai bị cáo Vi Thị Hà và Lô Thị Hà Trang đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình. Đồng thời, các bị cáo đều là người dân tộc thiểu số, nhận thức pháp luật còn hạn chế; trong đó, bị cáo Hà mới học hết lớp 3, bị cáo Trang học hết lớp 9, đây được xem là các tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo. Trong vụ án này, Trang đã 2 lần bán cháu X, do đó bị cáo phải chịu tình tiết tăng nặng.


Tham dự phiên tòa, bị hại yêu cầu hai bị cáo phải bồi thường cho mình số tiền 100 triệu đồng. Hiện, bị cáo Hà đã tác động gia đình bồi thường 11 triệu đồng cho bị hại, trong khi đó bị cáo Trang đã bồi thường 3 triệu đồng. Sau khi xem xét toàn diện vụ án, cân nhắc các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX tuyên phạt bị cáo Vi Thị Hà 10 năm tù, bị cáo Lô Thị Hà Trang 5 năm tù về tội Mua bán trẻ em.
Ngồi cùng con gái tại bàn đại diện phía bị hại, bà Ph. lặng lẽ, chăm chú theo dõi phiên tòa. Bà Ph. cho biết, từ ngày X. trở về nhà, bà mới biết con gái mình sang bên kia biên giới đã không được sống cuộc sống mà gia đình bà mong mỏi. Mỗi lần nhắc đến quãng thời gian con gái xa nhà, bà không thể kìm được nước mắt. Giọng bà lạc đi, nức nở kể về những ngày mong ngóng tin con, những đêm trằn trọc nghĩ đến cảnh con phải gánh chịu tủi nhục nơi đất khách quê người. Bà thương con bao nhiêu lại càng dằn vặt bản thân bấy nhiêu. Cho đến một ngày bà và chồng nhận được thông tin từ chính quyền về việc xác minh thân nhân cho một cô gái Việt Nam đang ở Trung Quốc.
Từ những dữ liệu trùng khớp, vào khoảng giữa năm 2022, sau khi làm các thủ tục, gia đình bà Ph. được lực lượng chức năng đưa đến trụ sở Công an huyện Kỳ Sơn để đón con gái. “Nhìn đứa con gái tiều tụy, tôi xót xa, suy sụp. Tôi chỉ mong, từ nay, con gái mình có thể quên đi những tháng ngày đau khổ, tìm lại bình yên trong vòng tay gia đình…”, bà Ph. vừa nói vừa đưa tay gạt nước mắt lăn dài trên gò má…
Gần ba năm kể từ ngày trở về quê hương, đoàn tụ với gia đình, nhưng những ký ức đau thương vẫn in hằn trong tâm trí X. Dù đã cố gắng quên đi quá khứ, nhưng những tháng ngày tủi nhục nơi đất khách vẫn ám ảnh, khiến X. nhiều đêm giật mình tỉnh giấc. Giờ đây, bước sang tuổi 21, em chỉ mong có một cuộc sống bình yên, giản dị như bao người phụ nữ khác. Không còn những ngày sợ hãi, không còn những tháng năm bấp bênh, bị đánh nơi xứ người... “Em chỉ mong không ai phải rơi vào hoàn cảnh như em. Đừng tin vào những lời rủ rê, không có việc nhẹ lương cao nào cả… Cần tìm hiểu thông tin kỹ trước khi đồng ý đi đâu”, X. nghẹn ngào.
Những lời chia sẻ của X. cũng là lời cảnh tỉnh cho những ai còn mơ hồ trước những cạm bẫy phía bên kia biên giới. Đó cũng là bài học đắt giá, ngăn những bi kịch tương tự xảy ra với những ai nhẹ dạ cả tin, ảo tưởng về viễn cảnh giàu sang nơi xứ người...