Triệt xóa tội phạm từ mầm mống

Tập trung đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội nhằm triệt tiêu điều kiện, mầm mống phát sinh tội phạm cướp tài sản là cách mà lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình đã thực hiện.

Khi con nghiện cần tiền hút chích

Mặc dù đã 6 năm trôi qua, mỗi khi nhắc lại, bà Bùi Thị H ở xóm Yên Kim, xã Yên Nghiệp, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình vẫn chưa hết bàng hoàng, đau xót bởi cái chết vô cùng nghiệt ngã của con trai bà. Vào đêm 3 rạng sáng ngày 4/9/2018, anh Bùi Văn Nam, 36 tuổi (con trai bà H) đi chở khách nhưng vẫn chưa về, anh Nam cũng không thông tin hay liên lạc với gia đình. Càng chờ đợi bà càng thêm sốt ruột.

Linh cảm của người mẹ về chuyện chẳng lành với con trai bà lớn dần. Bà quyết định trình báo đến Công an huyện Lạc Sơn hy vọng các đồng chí Công an sẽ tìm được tung tích anh Nam. Lần theo dấu vết tội phạm, đến ngày 11/9/2018, các trinh sát phát hiện chiếc xe ôtô của anh Nam đang cầm cố tại hiệu cầm đồ số 42 Nguyễn Tuân, quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội với giá 20 triệu đồng.

Làm việc với chủ hiệu cầm đồ, Cơ quan điều tra xác định 2 đối tượng Bùi Văn Hiền, sinh năm 1999 và Bùi Văn An, sinh năm 1997, cùng trú tại xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình có nhiều biểu hiện nghi vấn. Xác minh nơi đối tượng sinh sống, được biết tên Hiền và An đều nghiện ma túy, có biểu hiện bất minh về thời gian và tiền bạc. Với các chứng cứ, tài liệu khá rõ, Ban chuyên án xác định Bùi Văn Hiền và Bùi Văn An là tác nhân dẫn đến sự mất tích bí ẩn của anh Bùi Văn Nam. Các trinh sát được phân công tỏa đi khắp các địa phương truy tìm đối tượng.

Đến chiều ngày 14/9/2018, phát hiện đối tượng Bùi Văn Hiền có mặt ở nhà, một tổ công tác lập tức xuống địa bàn bắt giữ, áp giải đối tượng về trụ sở Công an huyện Lạc Sơn. Khai thác “nóng” đối tượng, Ban chuyên án đã bắt giữ Bùi Văn An ở khu đồi Hang Núi, thuộc xóm Nhuối, xã Tòng Đậu, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Toàn bộ kịch bản vụ giết người, cướp tài sản gây rúng động miền quê sơn cước được hé lộ.

Bùi Văn Hiền và Bùi Văn An đều là đối tượng nghiện ma túy, không có công ăn việc làm ổn định. Để có tiền mua ma túy và tiêu xài, bọn chúng nảy sinh ý định vô cùng táo tợn, vờ thuê xe để cướp tài sản. Khoảng 18h ngày 3/9/2018, bọn chúng sử dụng ma túy đá sau vườn nhà An. Tại đây, bọn chúng tiếp tục bàn kế hoạch cướp tài sản là xe máy. Thế nhưng, suy đi tính lại, bọn chúng quyết định cướp xe ôtô vì “có giá trị kinh tế hơn”. Để thực hiện ý đồ trên, bọn chúng chuẩn bị sẵn dây dù, dao nhọn, phân công vị trí ghế ngồi để dễ bề ra tay, không để “con mồi” kịp phản ứng. Đến khoảng 23 giờ ngày 3/9/2018, bọn chúng thuê taxi từ Bệnh viện Đa khoa huyện Lạc Sơn đi về hướng đường Hồ Chí Minh.

Với linh cảm nghề nghiệp, người lái taxi nhận thấy 2 vị khách lạ có dấu hiệu nghi vấn nên đã dừng xe, yêu cầu 2 đối tượng xuống xe. Sau khi vồ hụt “con mồi”, bọn chúng đi bộ đến khu vực chợ Mía, thuộc xã Yên Nghiệp gọi xe taxi khác. Thông qua một người dân gần đó, bọn chúng đã liên lạc thuê anh Bùi Văn Nam. Đúng như kế hoạch từ trước, bọn chúng phân công An ngồi ghế phụ, còn Hiền to khỏe hơn thì ngồi sau ghế lái. Khi đến khu vực gần đập tràn thuộc xóm Anh, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, bọn chúng yêu cầu dừng xe để đi vệ  sinh. Lợi dụng sự mất cảnh giác của lái xe, bọn chúng sử dụng dây dù siết cổ lái xe cho đến khi tắt thở mới dừng lại. Sau đó, bọn chúng điều khiển xe đến khu vực xã Tòng Đậu, huyện Mai Châu vứt xác anh Nam xuống khe núi rồi bỏ trốn cho đến khi bị bắt.

Trong vụ án này, đối tượng gây án một cách chủ động, có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về phương thức, thủ đoạn, công cụ gây án, địa điểm sát hại và phi tang xác nạn nhân. Mặt khác, đối tượng nghiện ma túy trong tình trạng thiếu thuốc, kích thích thần kinh, dẫn đến gây án một cách máu lạnh, man rợ. Lái xe bị động, bất ngờ, chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng ứng phó trong tình trạng khẩn cấp. Sau khi gây án, đối tượng phi tang xác nạn nhân ở khu vực hẻo lánh, xa khu dân cư. Trong vụ án này, đối tượng phi tang xác ở khe núi, cách đường Quốc lộ hàng chục mét, dẫn đến việc điều tra, xác minh gặp rất nhiều khó khăn.

Chọn nơi hẻo lánh để phạm pháp

Theo Thượng tá Bùi Viết Chiểu - trưởng Công an huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, tội phạm thực hiện cướp tài sản ở khu vực hẻo lánh, xa khu dân cư bởi khi gây án sẽ khó bị phát hiện, không có nhân chứng, đối tượng dễ dàng tẩu thoát mà không để lại dấu vết. Quá trình gây án, đối tượng trang bị đầy đủ công cụ, phương tiện, thậm chí sử dụng hung khí để uy hiếp, đe dọa nạn nhân. Đó là vụ cướp tài sản tại một trang trại ở xóm Rụt, Tân Vinh, Lương Sơn, Hòa Bình.

Khoảng 11 giờ ngày 05/4/2024, Công an huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình tiếp nhận đơn trình báo của ông Trần Đình V, sinh năm 1946, trú tại đường Nguyễn Sơn, phường Gia Thụy, quận Long Biên, thành phố Hà Nội về việc: Khoảng 14 giờ ngày 24/03/2024, như thường lệ ông V làm vườn ở trang trại thuộc xóm Rụt thì xuất hiện 2 đối tượng lạ mặt. Vốn là người hiền lành, chất phát, ông V nghĩ rằng đó là khách qua đường nên không hề mảy may nghi ngờ. Ông vẫn tiếp tục thực hiện công việc của mình.

Lợi dung sự mất cảnh giác của gia chủ, hai đối tượng đeo khẩu trang kín mặt bất ngờ dùng dao nhọn uy hiếp, khống chế nạn nhân và cướp số tiền 2.000.000đ và 01 chiếc điện thoại Samsung Galaxy Note 9, sau đó bỏ trốn khỏi hiện trường. Sau khi chấn tĩnh, ông V đã trình báo sự việc đến Công an huyện Lương Sơn.

Sau khi tiếp nhận tin báo, xét thấy đây là vụ cướp tài sản có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, thủ đoạn gây án vô cùng manh động, liều lĩnh, Công an huyện Lương Sơn đã chỉ đạo các lực lượng khẩn trương điều tra, làm rõ. Tuy nhiên, do hiện trường là trang trại, xa khu dân cư, không có nhân chứng. Đối tượng gây án chủ động, che giấu thân phận nên việc điều tra gặp rất nhiều khó khăn. Các trinh sát đã làm việc với bị hại để chắt lọc các chi tiết có liên quan, phác họa chân dung, đặc điểm nhận dạng đối tượng. Đồng thời trích xuất các camera an ninh xung quanh khu vực để xác định đối tượng nghi vấn.

Công an huyện Lương Sơn có văn bản đề nghị Công an các địa phương lân cận phối hợp rà soát đối tượng nghi vấn. Tập trung đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tổ chức truy xét theo dấu vết nóng, sau khoảng 2 giờ đồng hồ, các trinh sát Công an huyện Lương Sơn đã bắt giữ đối tượng Hoàng Văn Thành, sinh năm 1996, trú tại xóm Suối Cỏ, xã Cao Sơn, huyện Lương Sơn và Phan Hoàng Đức, sinh năm 2000, trú tại xóm Dốc Phấn, xã Lâm Sơn, huyện Lương Sơn.

Theo Đại úy Bùi Đức Chiều - Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình, đối tượng mà tội phạm cướp tài sản hướng đến là người già yếu, phụ nữ, trẻ em nhỏ, người yếu thế trong xã hội. Bởi khi gây án, việc kháng cự bị hạn chế, đối tượng dễ dàng thực hiện ý đồ cướp tài sản. Hoặc đối tượng gây án có mối quan hệ trước đó với gia đình, nắm rõ thói quen sinh hoạt, nơi cất giấu những tài sản có giá trị của gia chủ. Đó là vụ cướp tài sản xảy ra mới đây tại xóm Nghìa 2, xã Ngọc Lương, huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình. Vào khoảng 19 giờ 30 phút ngày 20/6/2024, phát hiện bà Ngô Thị Yên, sinh năm 1950 đang ở nhà xem tivi một mình, hai đối tượng bịt mặt, dùng vũ lực khống chế, bóp cổ, trói nạn nhân sau đó cướp đi 02 chiếc hoa tai bằng vàng (trị giá khoảng 7,5 triệu đồng) rồi bỏ trốn.

Trong vụ án này, đối tượng gây án chủ động, nắm rõ đường đi lối lại trong nhà, biết rõ bà Yên có đeo bông tai vàng nên chỉ tập trung cướp hoa tai rồi tẩu thoát chứ không lục tìm bất cứ loại tài sản nào khác. Một chi tiết đáng chú ý khác là Lê Xuân Điệp, sinh năm 1991 (con trai nạn nhân) nghiện ma túy trong diện quản lý của Công an xã Ngọc Lương và có nhiều mối quan hệ phức tạp với các đối tượng nghiện ma túy trong và ngoài địa bàn. Từ nhận định đó, Công an huyện Yên Thủy đã tập trung rà soát các mối quan hệ với bị hại hoặc với người thân trong gia đình bị hại. Đặc biệt là các đối tượng nghiện ma túy đã từng đến nhà nạn nhân.

Quá trình rà soát, lực lượng trinh sát thấy nổi lên đối tượng Bùi Văn Tiến, sinh năm 1991 trú tại xóm Lòng, xã Yên Trị, huyện Yên Thủy,  tỉnh Hòa Bình là bạn của Lê Xuân Điệp có nhiều biểu hiện nghi vấn và đã từng ở nhà bà Ngô Thị Yên trong một khoảng thời gian dài. Rất có thể, việc từng ở nhà nạn nhân giúp cho đối tượng nắm bắt thói quen sinh hoạt, nơi cất giấu tài sản giá trị để chủ động gây án.

Sau khi xác định được đối tượng nghi vấn, Công an huyện Yên Thủy đã huy động lực lượng triển khai các biện pháp nghiệp vụ để khẩn trương truy tìm, bắt giữ. Đến khoảng 12 giờ ngày 21/6/2024, các trinh sát nắm được thông tin quan trọng, đối tượng Bùi Văn Tiến đang lẩn trốn tại nhà của Lã Xuân Hải, sinh năm 1998 ở khu vực thôn Vĩnh Tiến, xã Ninh Phúc, thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Một tổ công tác Công an huyện Yên Thủy lập tức lên đường, phối hợp Công an thành phố Ninh Bình bắt giữ thành công 2 đối tượng phạm tội.

Theo Đại tá Trần Mạnh Hải - Trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hòa Bình, tội phạm cướp tài sản là hành vi phạm tội đặc biệt nguy hiểm, gây tâm lý bất an trong nhân dân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội. Để phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm nói chung, tội phạm cướp tài sản nói riêng, Công an tỉnh Hoà Bình đã đề ra nhiều nhóm giải pháp cụ thể, tập trung vào mầm mống, điều kiện phát sinh tội phạm, rà soát, quản lý đối tượng tiềm ẩn nguy gây án như: đối tượng tiền án, tiền sự, tù tha, đối tượng nghiện ma túy... Hay những địa bàn, lĩnh vực mà đối tượng cướp tài sản hướng đến như: Ngân hàng, tổ chức tín dụng, tiệm vàng.. Đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo lực lượng Công an toàn tỉnh chủ động phòng, chống loại tội phạm này. Tổ chức hội nghị ký kết kế hoạch phối hợp liên ngành giữa Công an tỉnh và Ngân hàng nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh Hòa Bình trong phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm cướp, cướp giật, trộm cắp tài sản tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng, cơ sở kinh doanh vàng bạc trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống tội phạm, tập huấn lực lượng bảo vệ chuyên trách, thông báo rộng rãi phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm cướp, cướp giật, trộm cắp tài sản để nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa trong các cơ quan, đơn vị và các tầng lớp nhân dân… Triển khai lắp đặt hệ thống camera an ninh, hệ thống báo động khẩn cấp kết nối trực tiếp với cơ quan Công an, duy trì cơ chế thông tin, trao đổi tình hình, kịp thời xử lý các trường hợp đột xuất xảy ra. Đồng thời phối hợp các cơ quan tư pháp đưa các vụ cướp tài sản ra xét xử công khai, xét xử lưu động nhằm giáo dục, răn đe người dân, cảnh báo thủ đoạn phạm tội, góp phần phòng ngừa, hạn chế thấp nhất tội phạm cướp tài sản trên địa bàn.