Vỡ mộng làm giàu từ tiền ảo
Bỏ việc lương cao, dồn toàn bộ vốn liếng cho canh bạc tiền ảo là “chiến thuật” làm giàu của không ít người trẻ hiện nay. Biết rõ rủi ro, nhưng chấp nhận cuộc chơi và cái giá phải trả cho mộng giàu sang thật là đắng chát...
Lao theo tiền ảo
Cơ quan công an từng triệt phá nhiều vụ lừa đảo tiền điện tử (thường gọi tiền ảo) trên các sàn giao dịch lớn trong những năm gần đây. Tuy nhiên, sau thời gian im bóng, thị trường tiền ảo lại bùng nổ với tốc độ chóng mặt, thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là giới trẻ.
Tốt nghiệp Đại học Công nghệ thông tin với tấm bằng loại ưu, T.K (28 tuổi, quê Bình Phước, hiện ở Q.4, TP Hồ Chí Minh) nhanh chóng xin được việc làm tại một tập đoàn truyền thông quốc tế. Với mức lương trên 30 triệu đồng/tháng, K. có cuộc sống ổn định, thoải mái hơn nhiều so với các sinh viên cùng thời. Sau 3 năm làm việc chăm chỉ, K. tích góp được khoản tiết kiệm hơn 1 tỷ đồng.
Lúc này, K. nghe ngóng được kênh đầu tư tiền ảo đang nở rộ và phát triển mạnh tại Việt Nam. Bạn của K. khoe đang chơi tiền ảo được 6 tháng và bỏ túi số tiền lãi gần 2 tỷ đồng. Vốn am hiểu về công nghệ thông tin, K. bắt tay vào tìm hiểu ngay và nhận ra thị trường tiền ảo đang sôi động. K. âm thầm đầu tư một khoản nhỏ, sau thời gian ngắn đã bán lời gấp đôi. Kiếm tiền dễ, không phải đau đầu vắt óc làm việc giấy tờ, hồ sơ, họp hành... để rồi một tháng ròng rã mới được nhận lương, K. đã suy nghĩ như thế và quyết định nghỉ việc.
Toàn bộ vốn liếng đang có là 1,2 tỷ đồng, K. mượn thêm ba mẹ 500 triệu nữa để đầu tư vào 3 sàn là F., M. và W. Trong dự tính của K., chỉ khoảng tháng 9/2024 là sẽ mở bán các ví tiền để thu về gốc cùng khoản lời hậu hĩnh.
Từ ngày làm nhà đầu tư tiền ảo, K. thường ngồi quán cà phê với nhóm bạn đầu tư để nghe ngóng thị trường lên xuống và nhận định về thời cơ tăng giá để “chốt đơn”. Trong vòng hơn một tháng đầu tiên, K. lời được 200 triệu từ sàn F., 50 triệu từ sàn W. Những đồng lời sinh ra, K. tiếp tục đầu tư vào để nâng giá trị lợi nhuận. Hai sàn cho lời khá cao, nhưng sàn M. lại chững xuống, có dấu hiệu đứng im. K. theo dõi sàn M. suốt 2 tháng không có dấu hiệu khả quan nên quyết định bán tháo, dùng toàn bộ số tiền đầu tư sang sàn W. đang phục hồi mạnh, giá lên từng ngày. Quả thật, chỉ trong vòng hơn 10 ngày, sàn W. mang về cho K. lợi nhuận hơn 300 triệu đồng. Hăng máu với các chiến thuật đầu tư, có bao nhiêu tiền, K. dồn cả vào sàn. Thậm chí, K. còn mượn thêm anh em, bạn bè để hy vọng hốt cú chót.
Khi nhà đầu tư quyết chơi tất tay với tiền ảo thì cũng là lúc sàn điện tử bị “treo” chỉ với lý do “lỗi hệ thống”. K. cùng nhóm bạn đứng ngồi không yên, cả ngày chỉ dán mắt vào máy tính, đến ăn uống còn không màng. Hệ thống treo mấy ngày, sức giao dịch trên sàn W. đứng im rồi đột ngột lao dốc không phanh khiến nhà đầu tư không kịp trở tay. Giá trị tiền ảo về mốc cuối, khó phục hồi. K. như người điên, anh đã dồn gần như toàn bộ tài sản, vốn liếng vào đây. Quay sang sàn F., K cố cứu vãn nhưng bên này cũng “ảm đạm” như chợ chiều. Giá tiền không xuống nhưng lại chẳng có người mua. Tiền “chôn chết” vào sàn, K. không còn xu dính túi.
Cho đến tháng 5/2024, sàn F. ấm lên, K. quyết rao bán toàn bộ ví và may mắn thu về được phần gốc đã đầu tư là 800 triệu. Riêng sàn W., hiện tại không còn cơ hội và khả năng cao sẽ sập sàn, đồng nghĩa gần 2 tỷ đồng của K. bị đóng băng. Để trấn an ba mẹ, K. đã chuyển trả 500 triệu mượn trước đó và cũng giấu nhẹm cú sốc thất bại này. Những ngày ngồi ngắm mưa đầu mùa của thành phố, K. mang một nỗi buồn thê thảm, cảm giác tiếc nuối, ân hận vì suy nghĩ bồng bột. K. khao khát được trở lại công việc ban đầu nhưng chẳng còn cơ hội nữa.
Bây giờ, khi đang làm hồ sơ đi xin việc ở vài công ty lớn, K. hy vọng với trình độ và năng lực đã tích lũy sẽ kiếm được một việc làm phù hợp để duy trì cuộc sống hiện tại. “Chỉ qua mấy tháng mà em trở thành tay trắng, không còn gì, ôm một đống nợ. Tiền nằm trong sàn thì vẫn ở đó nhưng chẳng biết khi nào nó sống dậy để nhà đầu tư bán được. Tiền ảo cho mình thăng hoa nhưng rồi cũng vùi dập mình xuống tận đáy. Nỗi buồn là có thật, đau đớn là có thật”, K. thẫn thờ chia sẻ.
“Được ăn cả, ngã về không”
Không riêng K. ôm mộng làm giàu nhanh chóng từ tiền ảo, mà nhiều người trẻ, đang có công việc làm ổn định, thu nhập cao cũng liều mình đi theo con đường này. Bi đát hơn K. phải kể đến H.T (29 tuổi, quê Đắk Lắk, hiện ở TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh). H.T tốt nghiệp loại giỏi trường ngoại ngữ, có khả năng tiếng Anh và tiếng Trung lưu loát. Vừa ra trường, H.T đã được một công ty nước ngoài chào mời về làm việc với mức lương khởi điểm 1.500 USD. Sau hơn 5 năm gắn bó với công ty, T. đã tích lũy được hơn 1 tỷ đồng. Công việc phải ngoại giao và gặp gỡ nhiều, ma xui quỷ khiến thế nào T. gặp được nhóm “đại gia” tiền ảo đã mời chào cô tham gia thử cho biết.
Ban đầu T. có chút dè chừng, đầu tư một ít cho biết và không ngờ liên tục thắng đậm. Vốn bỏ một mà thu về những năm - bảy lần. T. bắt đầu ham, đầu tư mạnh hơn và cũng thu về khoản lời rất khá. Việc kiếm tiền hanh thông thuận lợi, T. quyết định nghỉ việc để tập trung vào sàn A. Do không kiểm soát được nhiều sàn một lúc nên chiến thuật của T. là ăn chắc mặc bền, chỉ một sàn duy nhất và sẽ hốt trọn bộ theo hướng dẫn của các thầy chuyên tiền ảo.
Chỉ sau 3 tháng, T. mua vào bán ra nhộn nhịp, lời gấp đôi vốn. Bị cuốn vào vòng xoáy, T. không còn suy nghĩ được việc gì khác ngoài việc ôm giữ máy tính để đếm con số và giá trị thặng dư mà tiền ảo mang lại. Sang tháng thứ 6 đầu tư, sàn A. bị ngưng hoạt động mặc dù giá giao dịch đang ổn định. Các nhà đầu tư nháo nhào hỏi nhau và chỉ nhận được câu trả lời “chờ hệ thống từ bên nước ngoài khởi động”. H.T không kịp thoát vốn, bị hẫng hụt đến choáng váng, bàng hoàng. Những người đầu tư cùng T. đều trong tình cảnh hỗn loạn, chạy nháo nhào đi hỏi nhau. Họ không tin mình bị lừa cho đến khi lực lượng chức năng xác thực.
Sàn A. là công cụ lừa đảo của một nhóm đối tượng. Chúng nắm bắt được nhu cầu chơi tiền ảo của một số nhà đầu tư, sau đó thì dụ dỗ, lôi kéo tham gia vào sàn. Ban đầu chúng cho nhà đầu tư thắng đậm để câu nhử xuống thêm tiền, mua thêm ví. Đến lúc cảm thấy “con mồi” đã “no” thì cất lưới bằng cách đánh sập sàn không lý do.
Vốn liếng mất sạch chỉ trong vòng vài tháng, giờ đây H.T lại tất tả đi nộp hồ sơ xin việc để mong có nguồn thu nhập trang trải cuộc sống. T. cho biết, cô không dám về quê, không dám gặp bạn bè. “Em sẽ tìm công ty nước ngoài và nếu có thể sẽ làm việc ở nước ngoài một vài năm để “chữa lành” vết thương lòng quá lớn này. Hy vọng sau cú trượt ngã, em sẽ mạnh mẽ hơn, tỉnh táo hơn và không bao giờ bị lừa như thế nữa”, T. tâm sự.
Trong nhóm đầu tư tiền ảo với T. ở sàn A. còn có T.P (23 tuổi, ngụ Long An). P. tốt nghiệp kỹ sư công nghệ máy tính của một trường đại học nổi tiếng TP Hồ Chí Minh và rất tự tin ở khả năng công nghệ máy tính của mình. Trước khi xuống tay đầu tư tiền ảo, P. đã tìm hiểu rất kỹ về loại hình kinh doanh này. P. chia sẻ: “Tiền điện tử sử dụng công nghệ mã hóa để bảo vệ thông tin và liên lạc. Hệ thống tiền ảo sử dụng mật mã công khai, gọi là khóa chung để mọi người có thể dùng để chia sẻ giao dịch với người khác. Ngoài khóa chung thì cũng có một loại khóa riêng nhà đầu tư không chia sẻ với ai. Loại khóa riêng này giống như là mật khẩu vậy, nó giúp bảo mật ví tiền ảo của mỗi người. Tuy nhiên, khi “sập sàn” thì dù có mã hóa riêng hay mật khẩu thì cũng chịu thua. Đó là nguyên nhân các nhà đầu tư chỉ biết ôm mặt khóc”.
Lần đầu làm quen với sàn tiền ảo điện tử, P. nhận biết được hậu quả và rủi ro mà nó mang lại nhưng vì trào lưu đang sốt, các anh chị đua nhau làm giàu, có người mua được cả xe ô tô, nhà chung cư nên P. ham và muốn thử làm giàu. P. không có nhiều tiền nên đã đầu tư 100 triệu, là khoản tiền tích góp hơn một năm đi làm. Tuy nhiên, dù có tài giỏi đến đâu thì khi máy chủ bị sập, P. cũng phải bó tay và chấp nhận mình là nạn nhân. P. may mắn vì còn giữ được công việc với mức lương 25 triệu đồng/tháng. Khoản tiền trót đầu tư, P. xem nó như học phí cho bài học cuộc đời của mình.
Mộng làm giàu là chính đáng và ai cũng có ước mơ kiếm tiền. Thực tế, có người giàu lên trông thấy từ việc đầu tư tiền ảo trúng thời, trúng dịp chính là hình mẫu cho những người đi sau lao mình vào, chấp nhận “được ăn cả ngã về không”.
Trước tình hình lừa đảo đầu tư tài chính, tiền ảo, Công an TP Hồ Chí Minh cảnh báo người chơi bỏ tiền tham gia đầu tư, mua - bán, giao dịch các loại tiền ảo, tiền kỹ thuật số, tiền mã hóa trên các sàn giao dịch, sàn đầu tư ngoại hối... không phải là một hình thức lừa đảo mới. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người thiếu hiểu biết, ham lợi nhuận, trở thành nạn nhân của chiêu trò này. Các tổ chức lừa đảo tạo ra nhiều quảng cáo mời chào đầu tư hấp dẫn, hứa hẹn giúp người chơi làm giàu nhanh chóng với lãi suất cao gấp nhiều lần, cam kết hoàn tiền nếu người chơi gặp rủi ro khi đầu tư.
Mạo danh các sàn đầu tư nước ngoài hoặc giả mạo công ty tài chính để tạo ra các trang web, ứng dụng đầu tư. Các tên miền (domain) mà những sàn giao dịch này sử dụng thường chỉ tồn tại trong một thời gian, sau khi đã lừa được một lượng người nhất định thì các tổ chức sẽ chuyển sang một tên miền khác và tự đánh sập sàn cũ để ngăn cản hoạt động điều tra, truy vết của các cơ quan chức năng.
Theo luật sư Nguyễn Thanh Biên (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh), có 3 nguyên nhân dẫn đến rủi ro khi đầu tư vào tiền ảo. Thứ nhất, tính pháp lý gần như không có. Loại tiền điện tử này không được phát hành bởi bất kỳ Chính phủ hay quốc gia nào và cũng không có các tổ chức tài chính trung gian bảo lãnh. Thứ hai là rủi ro về kỹ thuật, sàn giao dịch có thể bị “sập” bất cứ lúc nào khiến các nhà đầu tư khó kiểm soát. Thứ ba là vấn đề mất cắp, gian lận, rửa tiền.