Cơ quan mật vụ Mỹ sai phạm tới tấp

Thứ Sáu, 11/12/2015, 07:10

Vì liên tục bị cắt giảm ngân sách và do trình độ quản lý kém cùng đội ngũ nhân lực xuống tinh thần trầm trọng nên tính trong vòng 10 năm qua, mỗi năm, Cơ quan Mật vụ Mỹ (USSS) đã phạm phải tổng cộng 143 sai lầm, trong đó có cả những “sai lầm chết người”.

Phát hiện này của Ủy ban cải cách chính phủ và Giám sát Hạ viện Mỹ đang đẩy USSS vào một cuộc khủng hoảng lớn nhất khi vừa tròn 150 năm tuổi.

Tai tiếng và sai sót

Trong bài báo đăng tải trên trang web hôm 5-12, tờ Washington Post đã gọi tuần đầu tiên của tháng 12 là “tuần đen tối nhất trong lịch sử của USSS”. Washington Post lý giải rằng, trong 150 năm thành lập, chưa bao giờ USSS bị “chỉ trích và săm soi” nhiều như hiện nay. Các hoạt động của USSS đã bị báo cáo là kém hiệu quả và cần phải cải tổ sâu rộng.

Báo cáo dày gần 500 trang của Ủy ban Cải cách chính phủ và giám sát Hạ viện Mỹ còn nhấn mạnh rằng, mỗi năm, USSS đã phạm ít nhất 12-18 sai phạm trong suốt 10 năm gần đây. Và chỉ có 13 trong tổng số 143 sai phạm của USSS bị công khai trước bàn dân thiên hạ và bị xử lý kịp thời. Như vậy, rõ ràng, USSS đang tạo nên những lỗ hổng an ninh cực lớn trong việc bảo vệ các yếu nhân của nước Mỹ nhất là trong bối cảnh khủng bố leo thang và áp sát quốc gia này.

Tờ The New York Times cho hay, thực hiện báo cáo này trong gần một năm qua là một nhóm điều tra viên dày dặn kinh nghiệm của Ủy ban Cải cách chính phủ và Giám sát Hạ viện Mỹ do Chủ tịch ủy ban, nghị sĩ đảng Cộng hòa Jason Chaffetz đứng đầu. Điều tra viên chính của báo cáo là nghị sĩ đảng Dân chủ Elijah Cummings.

Trả lời phỏng vấn báo giới, nghị sĩ Jason Chaffetz đã nói rằng, USSS là “một cơ quan trong tình trạng khủng hoảng” sau nhiều năm cắt giảm ngân sách trầm trọng, quản lý yếu kém có hệ thống cùng đội ngũ nhân lực xuống tinh thần và ngày càng bị thu hẹp. Để các nghị sĩ khác trong Quốc hội và công chúng thấy rõ hơn về những sai phạm của USSS, Ủy ban Cải cách chính phủ và Giám sát Hạ viện Mỹ đã dành ít nhất 30 trang để nói cụ thể hơn về 4 sai sót lớn của USSS trong 5 năm qua. Đó là vụ có người đã bắn tới 4 viên đạn vào Nhà Trắng ngày 11-11-2011 nhưng mãi đến gần một tuần sau các đặc vụ mới phát hiện ra.

Vụ thứ 2 là bê bối gái mại dâm của 13 đặc vụ Mỹ khi họ tới Cartagena, Colombia để giám sát công tác an ninh trước khi ông Barack Obama có chuyến công du nước này. Vụ việc này xảy ra vào năm 2012 và kể từ đó, hoạt động của USSS bắt đầu bị giới chức và báo chí Mỹ “săm soi” nhiều hơn.

Tại trang 39 của bản báo cáo, HOGRC đã nhắc đến việc USSS để cho một nhân viên bảo vệ mang súng vào cùng thang máy với Tổng thống Barack Obama trong một sự kiện tổ chức ở Atlanta hồi năm ngoái. Điều đáng nói là nhân viên bảo vệ này từng có tiền án, tiền sự. Cũng trong năm 2014, một người đàn ông đóng bộ như một nghị sĩ Quốc hội, trong người có dao cũng đã qua mặt các mật vụ để vào được hậu trường, gặp gỡ Tổng thống Barack Obama tại một bữa tiệc trao giải do Nhóm làm việc về người Mỹ gốc Phi của Quốc hội tổ chức.

Gần đây nhất là vào ngày 4-3, một nhóm mật vụ uống rượu tại một quán bar ở thủ đô Washington rồi say xỉn đến mức lái xe tông vào một rào chắn an ninh gần Nhà Trắng…

Các mật vụ Mỹ luôn bên cạnh Tổng thống Barack Obama 24/24 giờ (ảnh: Reuters).

Nghị sĩ đảng Dân chủ Elijah Cummings thì cho rằng, đạo đức của các mật vụ xuống cấp cũng là một vấn đề đáng phải lưu ý. Nhắc đến những bê bối tình dục của mật vụ Mỹ ở nước ngoài, nghị sĩ Elijah Cummings khẳng định đây là những điều không thể chấp nhận được. Đó là chưa kể đến vụ đặc vụ Mỹ Lee Robert Moore (37 tuổi) ở Church Hill mới đây đã bị đưa ra xét xử tại tòa án ở Wilmington vì tán tỉnh và định lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên.

Tháng 11 vừa qua, Lee Robert Moore đã bị bắt giữ và bị đuổi việc khỏi USSS. Trước đó, anh này đã làm quen với một thiếu nữ 14 tuổi qua mạng xã hội và gửi ảnh cho cô bé, chat sex, thậm chí hẹn gặp cô bé tại khách sạn. Không may cho Lee Robert Moore bởi thiếu nữ 14 tuổi nói trên lại là một nhân viên cảnh sát chìm của Mỹ đang thực hiện chiến dịch chống lạm dụng tình dục trẻ em…

Nghị sĩ Elijah Cummings nhấn mạnh, hồi năm ngoái, Giám đốc USSS Julia Pierson đã từ chức sau một loạt sai sót của lực lượng này thì cũng chưa giải quyết được hết gốc rễ của vấn đề. Giám đốc mới được bổ nhiệm của USSS hồi tháng 3 Joseph Clancy tuy là một cựu điều tra viên dày dặn kinh nghiệm song cũng chưa thực sự tạo nên điểm nổi bật gì cho USSS để làm thay đổi những tồn đọng không đáng có của cơ quan này.

Quá tải vì công việc?

Đối mặt trước những áp lực từ các cơ quan chức năng trong việc phải thay đổi toàn diện USSS, Gám đốc Joseph Clancy đã không ngần ngại đưa ra các yêu cầu mới của mình và tìm kiếm sự ủng hộ từ các nghị sĩ trong Quốc hội. Cụ thể là ông Joseph Clancy đã không dưới một lần trình lên ủy ban Phân bổ ngân sách của Quốc hội Mỹ kế hoạch xây dựng một bản sao Nhà Trắng ở khu vực Beltsville, bang Maryland để làm nơi huấn luyện các mật vụ trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công vào địa điểm này. Bản sao này sẽ nằm cách tòa nhà chính khoảng 32km với kinh phí xây dựng 8 triệu USD.

Lý giải của ông Joseph Clancy là kế hoạch này chỉ nhằm tạo ra một môi trường thực tế hơn, có lợi hơn cho việc huấn luyện mật vụ đối phó kịch bản. Đến nay, khoản tiền này vẫn chưa được phê duyệt song Hạ viện Mỹ đã thông qua một đạo luật mới đòi hỏi cải tiến USSS, yêu cầu huấn luyện và đào tạo khắt khe hơn đối với nhân viên của cơ quan này.

Đơn vị lính bắn tỉa của USSS (ảnh: Reuters).

Kế hoạch tuyển thêm nhân viên cũng sẽ được tiến hành với nguồn ngân sách tăng 16% kể từ năm tài khóa 2016 lên mức 2,2 tỉ USD. Đây được coi là nguồn ngân quỹ lớn nhất của USSS kể từ khi được sáp nhập vào Bộ An ninh nội địa. Cụ thể, trong vòng 5 năm tới, USSS sẽ tuyển thêm 1.100 nhân viên mới gồm 700 sĩ quan mặc sắc phục và 400 đặc vụ thường phục, tăng quân số của USSS lên thành 6.647 người. Trước mắt, USSS được phép tuyển tạm thêm ít nhất 200 sĩ quan mặc sắc phục và 85 đặc vụ mặc thường phục cho năm tài khóa mới.

USSS là cơ quan được thành lập vào năm 1865, trực thuộc Bộ Tài chính, ban đầu có mục đích đấu tranh chống những kẻ làm tiền giả. Năm 1901, sau khi Tổng thống McKinley bị ám sát, USSS được Quốc hội Mỹ giao thêm nhiệm vụ bảo vệ tổng thống cùng gia đình họ. Về sau, phạm vi các nhân vật cần bảo vệ được mở rộng: ngoài tổng thống cùng gia đình còn có các quan chức cao cấp trong chính phủ cùng gia đình họ, các ứng cử viên tổng thống chính thức cùng gia đình và các nhà lãnh đạo nước ngoài trong thời gian ở thăm Mỹ.

Theo phân tích của tờ Washington Post, USSS phải đảm đương những nhiệm vụ hết sức nặng nề: một là, bảo đảm an ninh cho Nhà Trắng theo chế độ thời chiến; hai là, chú ý đến mối đe dọa không hề giảm bớt của chủ nghĩa khủng bố; ba là, đảm bảo an ninh cho các ứng cử viên tổng thống. Tuy nhiên, chỉ riêng công việc bảo vệ các đời tổng thống cũng đang khiến USSS trở lên căng cứng. Đó là chưa kể đến việc USSS còn được ủy nhiệm để bảo vệ phó tổng thống, ứng viên tổng thống được chọn, và gia đình riêng của các cá nhân này.

Cựu tổng thống Mỹ miễn nhiệm trước năm 1997 sẽ được bảo vệ trọn đời. Riêng hôn thê của họ sẽ được bảo vệ cho đến khi ly dị hoặc tái hôn với người khác. Hôn thê của cựu tổng thống chết trong nhiệm kỳ hoặc chết trong vòng 1 năm sau khi miễn nhiệm cũng được bảo vệ. Con của cựu tổng thống cho đến 16 tuổi hoặc trong vòng 10 năm sau nhiệm sở (tùy vào cái nào tới trước), cựu phó tổng thống, hôn thê và con của họ cho đến tuổi 16 và không quá 6 tháng sau khi miễn nhiệm cũng nằm trong danh sách được mật vụ bảo vệ.

Thống kê từ Bộ An ninh nội địa cho hay, hiện USSS có hơn 6.500 nhân viên trong đó có 3.300 đặc vụ, 1.300 sĩ quan sắc phục và số còn lại là nhân viên kỹ thuật, hành chính. Các đặc vụ nằm trong đội bảo vệ, đội đặc nhiệm có trách nhiệm làm việc với các cơ quan liên bang, bang, địa phương khác và quân đội để đảm bảo an toàn cho tổng thống khi ông du hành trên chiếc Air Force One và lập đoàn hộ tống khi Tổng thống dùng chiếc Limousine.

Hằng ngày, Cơ quan Mật vụ Mỹ còn phải đảm bảo một hành lang an toàn cho tổng thống và gia đình. Để công việc bảo vệ được thuận tiện, Cơ quan Mật vụ Mỹ đã chia ra làm nhiều đội trong đó, đội sắc phục có nhiệm vụ hỗ trợ công tác bảo vệ an ninh tại khu vực phức hợp của Nhà Trắng, nơi cư trú của phó tổng thống, Bộ Ngân khố và khu vực công sự ngoại giao ở thủ đô Washington D.C.

Áp lực công việc gia tăng khi USSS phải đi theo bảo vệ cho gia đình Tổng thống kể cả trong các kỳ nghỉ (ảnh: AP).

Các sĩ quan thuộc đơn vị sắc phục này thường xuyên tuần tra bằng xe đạp, đi bộ, xe môtô và ôtô để thực hiện nhiệm vụ của mình. Hỗ trợ hoạt động của đơn vị sắc phục có đơn vị chống bắn tỉa với mục đích là cung cấp sự hỗ trợ bảo vệ để chống mối nguy hiểm từ đằng xa. Chính vì thế mà hễ tổng thống Mỹ đi đâu, người ta cũng thấy có một nhóm lính bắn tỉa đi theo quan sát và bao quát an ninh trên nóc các tòa nhà cao tầng. Bên cạnh đó, còn có một số đội khác chuyên trách các nhiệm vụ cụ thể như đội phản ứng nhanh, đội dò tìm kim loại và bom…

Trong bối cảnh vừa phải hứng chịu 2 cuộc điều tra riêng rẽ của Bộ An ninh nội địa và Quốc hội Mỹ, USSS cần phải có sự thay đổi hoàn toàn để trụ vững. Điều quan trọng nhất đối với Giám đốc Joseph Clancy lúc này là đưa mật vụ Mỹ trở lại đúng quỹ đạo của mình và lấy lại niềm tin của gia đình Tổng thống Barack Obama. Cho đến nay, sau 9 tháng nhận trọng trách là người đứng đầu USSS, ông Joseph P.Clany đã nỗ lực tái thiết USSS với việc tuyển mộ nhân viên mới; đầu tư công sức, trí tuệ cho các chương trình huấn luyện; tiến hành các đợt diễn tập mở rộng tại một cơ sở ở ngoại ô thủ đô Washington. Tổng cộng có 8 lớp tuấn huấn riêng rẽ đã được tiến hành.

Các mật vụ Mỹ hiện giờ luôn có một bộ trang phục thống nhất là áo vest đen bên ngoài, áo sơ mi bên trong, quần tây dài, thắt cà vạt với kính mát đen. Đi kèm với bộ đồng phục này luôn là các thiết bị liên lạc, kính viễn vọng, dụng cụ dò tìm kim loại và nhiều công nghệ khác.

Còn về vũ khí, không chỉ phải biết sử dụng thành thạo các loại vũ khí chuyên dụng, các đặc vụ còn luôn được sử dụng những loại tân tiến nhất và nguy hiểm nhất, bao gồm những khẩu súng ngắn SIG Sauer P229, FN Five-Seven tốt nhất dùng trong các cuộc đọ súng; súng ngắn Remington 870, súng tiểu liên Uzi, súng tiểu liên FN90, HK MP5 hay súng săn biến thể Remington 870.

Theo tiết lộ của một quan chức cấp cao trong Cơ quan Mật vụ Mỹ, SIG Sauer P229 là vũ khí ưa thích của các đặc vụ bởi nó có cỡ đạn 9,53mm, lớn hơn nhiều so với các loại súng ngắn khác; lại được cải tiến bộ phận thanh trượt phía trên bằng hợp kim thép mới, làm nó hấp thụ được khá lớn phản lực sinh ra khi nổ súng, giúp người sử dụng có thể nhanh chóng ngắm bắn viên tiếp theo.

Một lợi thế khác của SIG Sauer P229 là chốt bắn tự động, giúp súng có thể hoạt động mà không cần chốt an toàn truyền thống, nhả đạn mà không cần lên cò, tiết kiệm một thao tác khi sử dụng. Còn FN Five-Seven chỉ có phần thanh trượt và báng súng bằng hợp kim, còn lại đều được làm từ nhựa tổng hợp nên nó chỉ nặng có 1,54kg. FN Five-Seven còn cấu tạo độc đáo cả 2 bên phù hợp với mọi người dùng dù thuận tay nào đi nữa.

Châu Anh (tổng hợp)