Đặc nhiệm Hubert và vụ giải cứu con tin ở Burkina Faso
Cuộc giải cứu táo bạo
Ngày 1-5 vừa qua, hai giáo viên người Pháp tên là Patrick Picque và Laurent Lassimouillas cùng hướng dẫn viên người Burkina Faso đã bị một nhóm người lạ mặt bắt cóc khi đang có chuyến dã ngoại ở vườn quốc gia Pendjari ở miền Bắc Benin giáp Burkina Faso.
Vườn quốc gia Pendjari là một trong những quần thể thiên nhiên hoang dã ở Tây Phi, nơi có một số lượng lớn voi và sư tử, tiếp giáp với Burkina Faso. Trong những tháng gần đây, khu vực này thường xuyên phải đối mặt với các vụ tấn công liên tiếp của phiến quân Hồi giáo. Hai ngày sau đó, người ta phát hiện thi thể của một hướng dẫn viên du lịch với nhiều phát đạn trên người.
Ngay lập tức, một chiến dịch giải cứu con tin người Pháp nhanh chóng được lập ra. Với những thông tin tình báo mà phía Mỹ cung cấp, các trinh sát của Pháp đã theo dõi dấu vết bọn bắt cóc trong nhiều ngày. Có vẻ bọn bắt cóc trên đường di chuyển từ Burkina Faso sang Mali để "bán" con tin cho tổ chức khủng bố Mặt trận giải phóng Macina ở Mali (Katiba Macina). "Nếu chúng sang đến Mali, công tác giải cứu con tin xem như bất khả thi", tờ Le Monde cho hay.
 |
|
Đặc nhiệm Hubert trong một chiến dịch tấn công trên bộ. (Ảnh: Getty). |
Theo nguồn tin trên, ngày 9-5, khi toán bắt cóc dừng lại tại một vị trí rất thuận tiện để tổ chức chiến dịch giải cứu, quân đội Pháp quyết định ra tay hành động. Được sự phê chuẩn của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Đơn vị đặc nhiệm Sabre (Sabre TF) thuộc Bộ chỉ huy tác chiến đặc biệt (COS) của Pháp ở vùng Sahel châu Phi đã huy động 20 lính đặc nhiệm Hubert tham gia chiến dịch giải cứu con tin với sự hỗ trợ của máy bay không người lái, trực thăng Pháp cũng như các phương tiện tình báo của Mỹ. Ngay trong tối 9-5, đội đặc nhiệm Hubert được triển khai ở miền Bắc Burkina Faso, áp sát trại dừng chân của toán bắt cóc.
Để tới được vị trí của nhóm bắt cóc, lính đặc nhiệm Hubert phải ngậm tăm vận động trong đêm vượt qua 200m địa hình trống trải đến 4 căn hầm giữ con tin. Khi còn cách mục tiêu khoảng 10m, họ bị phát hiện nên quyết định tấn công nhưng không nổ súng. Tuy nhiên, trong cuộc giao tranh trên, hai đặc nhiệm Hubert bị trúng đạn ở cự ly rất gần và đã hi sinh. Bốn tên khủng bố bị tiêu diệt, trong khi 2 tên khác trốn thoát.
Ngoài hai con tin người Pháp được giải cứu, đội đặc nhiệm Hubert còn tìm thấy thêm hai nữ con tin người Mỹ và người Hàn Quốc. Thông tin ban đầu cho thấy, hai phụ nữ Mỹ và Hàn Quốc bị bắt cóc trước đó 28 ngày và cho đến nay vẫn chưa rõ họ bị bắt cóc trong điều kiện nào. Bước đầu phía Mỹ và Hàn Quốc cũng chưa xác định vì sao công dân nước họ lại bị bắt cóc ở Burkina Faso.
Theo báo chí Pháp, hai đặc nhiệm Hubert hy sinh trong chiến dịch giải cứu con tin ngày 10-5 là Cédric de Pierrepont và Master Alain Bertoncello. Cédric de Pierrepont, 33 tuổi, đã có 15 năm phục vụ, trong đó anh đã nhiều lần tham gia vào các chiến dịch ở Địa Trung Hải, chiến dịch ở Levant và ở Sahel từ ngày 30-3.
Trong khi đó, ở tuổi 28, Alain Bertoncello đã có hơn 7 năm phục vụ trong lực lượng Hải quân Pháp. Alain Bertoncello từng tham gia các chiến dịch bảo vệ lợi ích hàng hải của Pháp ở Seychelles (bảo vệ tàu cá ngừ) và một số hoạt động bên ngoài Qatar và vùng Levant (phía đông Địa Trung Hải).
Bộ trưởng Bộ Quân đội Pháp Florence Parly đánh giá chiến dịch giải cứu con tin là chiến công mà "ít có quân đội nào trên thế giới có thể thực hiện". Bà đã gửi lời cảm ơn đến các đơn vị và cá nhân tham gia vụ giải cứu con tin phức tạp. Bà cũng gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình hai binh sĩ hi sinh trong chiến dịch giải cứu.
Ngày 14-5, tại Điện Invalides diễn ra lễ truy điệu quốc gia hai quân nhân Pháp, những người đã hy sinh trong chiến dịch giải cứu con tin tại Burkina Faso ngày 10-5 vừa qua.
Đội đặc nhiệm Hubert
Nhân vụ giải cứu con tin ở Burkina Faso, báo chí Pháp mới có dịp tìm hiểu và phát hiện nhiều điều bí ẩn về đội đặc nhiệm Hubert.
Được thành lập năm 1946, đội đặc nhiệm Hubert là một trong 7 đội đặc nhiệm (gồm Hubert, Jaubert, Trépel, Penfentenyo, Montfort, Kieffer và Ponchardier) thuộc Đơn vị đặc nhiệm thủy quân lục chiến Pháp. Theo Le Figaro, kể từ chiến tranh thế giới thứ hai, Đơn vị đặc nhiệm thủy quân lục chiến Pháp có mặt trên tất cả các mặt trận, từ Đông Dương tới Algeria.
Từ năm 1962, lực lượng này tham gia tất cả các chiến dịch ở nước ngoài của quân đội Pháp như Lebanon, Bosnia, Kosovo, Somalia, Rwanda, Afghanistan, Somalia, Sahel và Cộng hòa Trung Phi, Trung Cận Đông. Hiện nay, lực lượng này có tổng quân số khoảng 700 người.
Đội đặc nhiệm Hubert hiện có gần 100 thành viên, mang tên của thượng úy Augustin Hubert, người hi sinh trong cuộc chiến ngày 6-6-1944 ở Calvados. Trong khi các đội Jaubert, Trepel, de Penfentenyo, de Montfort, Kieffer và Ponchardier có trụ sở ở Lorient (Morbihan), thì trụ sở của đội Hubert được đặt tại Saint-Mandrier (Var).
"Những người đàn ông ở Saint-Mandrier rất đa di năng: họ có thể bám theo thuyền buồm, tiếp cận mục tiêu bất ngờ và dễ dàng. Đội có gần 100 người, nhiều hơn so với các đội đặc nhiệm ở Lorient", Jean-Marc Tanguy, tác giả của The Task Force Sabre (2018) giải thích.
Trong "gia đình" này, đội đặc nhiệm Hubert có một ưu thế đặc biệt: các thành viên đều là những tay thiện chiến, bơi giỏi, có khả năng chiến đấu dưới nước - một tính năng độc đáo trong quân đội Pháp.
Nếu như đội đặc nhiệm Jaubert, Trepel, Montfort và Penfentenyo tập hợp các chuyên gia chống khủng bố và giải phóng con tin, giám sát và vô hiệu hóa các mục tiêu, thì đội đặc nhiệm Kieffer và Ponchardier gồm các biệt kích chuyên hỗ trợ chiến dịch.
Trong khi đó, đội đặc nhiệm Hubert gồm có chuyên gia chống khủng bố và giải phóng con tin nhưng hành động dưới nước. Vũ khí luôn bên người của các đặc nhiệm Hubert là dao và lưỡi lê. Vì thế, không ngoa khi gọi đội Hubert là đơn vị hoàn hảo nhất của Đơn vị đặc nhiệm thủy quân lục chiến Pháp.
 |
| Đặc nhiệm Cédric de Pierrepont (bên trái) và đặc nhiệm Master Alain Bertoncello. (Ảnh: Hải quân Pháp) |
Để trở thành thành viên đội đặc nhiệm Hubert vô cùng khó. Cũng như các đồng nghiệp khác, Cédric de Pierrepont và Alain Bertoncello đã từng trải qua các khóa huấn luyện đặc công nước, có thời gian phục vụ trong một đội đặc nhiệm trước khi được nhận vào Hubert. Thành viên của đội Hubert phải trải qua các bài kiểm tra thể lực ở dưới nước cũng như trên mặt đất, đồng thời các bài kiểm tra về tâm lý.
Vì thế, họ còn được gọi là lực lượng người nhái và nhảy dù. Theo Đô đốc Jean-Louis Vichot, cựu lãnh đạo phụ trách đối ngoại của Tham mưu trưởng Hải quân Pháp, lực lượng này rất thiện chiến trong các chiến dịch dưới nước.
Theo Le Figaro, mỗi năm, có khoảng 170 ứng viên đăng ký trở thành thành viên của Đội đặc nhiệm Hubert. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 30 người vượt qua được các thử thách khắt khe của ban huấn luyện.
Sau khi được tuyển dụng, họ được trao chứng nhận Bérets Verts (Mũ nồi Xanh), sẵn sàng nhận nhiệm vụ từ Bộ chỉ huy tác chiến đặc biệt (COS). COS là lực lượng tinh nhuệ gồm 4.300 người, bao gồm phụ nữ, được lập ra từ các đơn vị bộ binh, không quân và hải quân.
Những chiến dịch trải dài trên các mặt trận
Đặc nhiệm Hubert chưa bao giờ tham gia diễu binh trên Đại lộ Champs-Élysées, nhưng các thành viên của Hubert luôn xuất hiện trên các mặt trận. Nhiệm vụ của họ, thường được giữ bí mật, được tiến hành cả trên biển và trên bộ.
Họ tham gia chiến đấu, đảm nhận việc bảo vệ và sơ tán nhân viên quân sự, công dân Pháp và người nước ngoài trong khuôn khổ chiến dịch quân sự ở Pháp và trên toàn thế giới. Ngoài các chiến dịch đổ bộ, đặc nhiệm Hubert cũng được huấn luyện về nhảy dù và can thiệp trên sa mạc.
Được triển khai tại một số chiến dịch quân sự trong nửa thế kỷ qua, từ cuộc khủng hoảng ở Suez năm 1956 đến Chiến dịch Serval ở Mali, đặc nhiệm Hubert cùng với các đơn vị đặc nhiệm khác của quân đội Pháp còn tham gia vào một số chiến dịch nổi tiếng như Chiến dịch Victor ở New Caledonia năm 1988, vụ bắt giữ ở Momcilo Krajisnik ở Bosnia năm 2000 và một số chiến dịch giải phóng con tin ở Vịnh Aden vào những năm 2000 (Tanit, Ponant ...).
Năm 2008, COS đã triển khai Đơn vị đặc nhiệm Sabre (Sabre TF) tại vùng Sahel châu Phi. Sabre TF tập hợp 350 thành viên của COS và do Đô đốc Isnard chỉ huy. Đô đốc Isnard là người xuất thân từ Bộ Tư lệnh Hải quân Pháp.
Ở Sahel, và đặc biệt hơn ở Mali, Nigeria và Burkina Faso, Saber TF theo dõi các nhóm vũ trang khủng bố và tiến hành các hoạt động trinh sát và tình báo. Hai đặc nhiệm Cédric de Pierrepont và Master Alain Bertoncello hy sinh ngày 10-5 vừa qua chính là thành viên thuộc Sabre TF.
Ngoài Đơn vị đặc nhiệm thủy quân lục chiến, Pháp còn có nhiều lực lượng đặc nhiệm khác như Nhóm can thiệp Hiến binh quốc gia Pháp (GIGN), Lữ đoàn chiến đấu đặc biệt (BFST)…
Trong số nhiệm vụ có sự tham gia của lực lượng đặc nhiệm Pháp có thể kể đến chiến dịch giải cứu con tin mang tên "Victor" trên đảo New Caledonia năm 1988. Theo Le Figaro, quần đảo New Caledonia là một trong những lãnh thổ thuộc địa của Pháp ở Thái Bình Dương.
Rạng sáng 22-4-1988, trên đảo Ouvea thuộc quần đảo New Caledonia xảy ra sự kiện bất ngờ. 30 tay súng người Kanaka bịt mặt xông vào trong doanh trại phân đội hiến binh số 1 của Pháp đồn trú ở Ouvea và nhả đạn không thương tiếc vào các hiến binh Pháp còn đang mơ ngủ. Doanh trại trở nên hỗn loạn, hầu hết các hiến binh Pháp bị bắt, bị trói và dồn vào một góc.
Khi lực lượng tiếp viện của hiến binh Pháp từ sở chỉ huy ở New Caledonia kéo sang thì trong doanh trại trống rỗng, ngoài 4 xác chết, 27 người của lực lượng hiến binh đã mất tích.
Nhận được tin dữ, 6 giờ 30 phút sáng cùng ngày, Tổng thống Pháp khi đó là ông Francois Mitterrand đã triệu tập họp nội các khẩn cấp tại Phủ Tổng thống. Sau khi bàn luận, Bộ trưởng Bộ Thuộc địa Bernard Pons, người am hiểu tình hình tại đảo New Caledonia, đề xuất giao nhiệm vụ này cho đội đặc nhiệm và Tổng thống Mitterrand đồng ý.
Đội đặc nhiệm Larers, một trong những lực lượng tinh nhuệ của Nhóm can thiệp Hiến binh quốc gia Pháp (GIGN), được nhận nhiệm vụ đặc biệt này. Sau vài giờ chuẩn bị, họ bay đến đảo New Caledonia, triển khai truy tìm tung tích của 27 hiến binh bị bắt cóc. Sau các cuộc đàm phán không thành, GIGN quyết định mở màn chiến dịch giải cứu mang tên "Chiến dịch thắng lợi".
Lúc 5 giờ 15 phút sáng, 12 lính đặc nhiệm đầu đội mũ nồi đỏ, mặc quân phục rằn ri, mang súng tiểu liên tiến công, lưng giắt lựu đạn, dao găm, trèo lên ba chiếc trực thăng "Pettit Bouquetin" cơ động đến hang núi. Dưới sự yểm trợ của trực thăng, hiến binh Pháp mở cuộc tấn công. Sau 15 phút chiến đấu quyết liệt, 18 người Kanaka bị tiêu diệt, 6 người bị thương, tên cầm đầu đã chết trên đường chuyển đến bệnh viện gần đó. Đội đặc nhiệm Larers hy sinh hai người, một trực thăng "Pettit Bouquetin" bị rơi.
Giới quan sát nhận định, chiến dịch Victor không chỉ là chiến dịch quân sự có quy mô lớn nhất của Chính phủ Pháp tại hải ngoại kể từ sau năm 1962 mà còn là một ví dụ đặc sắc trong lịch sử đấu tranh chống khủng bố trên thế giới, được dư luận quốc tế đánh giá rất cao.
